ERC-404 và DN-404 | Đâu là chìa khoá mở khoá thanh khoản mới cho NFT?
ERC-404, chuẩn token mở khoá thanh khoản cho NFT
ERC-404 là chuẩn token mới kết hợp đặc điểm của hai chuẩn gồm ERC-20 và ERC-721 (NFT). ERC-404 giúp người dùng tiếp cận được với phân mảnh của NFT dưới dạng fungible token chứ không cần sở hữu một NFT hoàn chỉnh. Khi sở hữu đủ một token, họ sẽ sở hữu được một NFT.
ERC-404 góp phần giúp:
- Giải quyết vấn đề phân mảnh thanh khoản của NFT: Hiện tại người dùng vừa có thể mua NFT trên NFT marketplace, vừa có thể mua token trên DEX.
- Tạo ra thị trường săn NFT hiếm thông qua việc giao dịch token: Người dùng có thể bán một phần nhỏ token rồi mua lại tương ứng để tạo ra một NFT hoàn toàn mới thay vì phải bán cả NFT như trước.
Nhờ vào những đặc điểm nổi bật đó mà ERC-404 nhận được sự ủng hộ của cộng đồng và Binance Web3 Wallet. Giá token/NFT Pandora, dự án đầu tiên áp dụng chuẩn ERC-404 và được phát triển bởi chính đội ngũ đứng sau chuẩn ERC-404 cũng tăng mạnh từ mốc $500 lên $32,000 vào thời điểm tháng 2 năm 2024.
Kẻ thách thức mang tên DN-404
ERC-404 mang tới nhiều đột phá nhưng bên cạnh đó còn nhiều hạn chế. Tác động rõ ràng nhất mà người dùng cảm nhận khi có giao dịch liên quan tới token ERC-404 là phí gas rất cao. Ở góc độ nhà phát triển, việc phát triển xung quanh chuẩn ERC-404 cũng gặp nhiều rắc rối vì độ phức tạp nền tảng. Sau giai đoạn tăng trưởng đầu tiên, $PANDORA nói chung và các dự án sử dụng tiêu chuẩn này dần không giữ chân được người dùng và dòng tiền.
Thấy được những hạn chế đó, sau khi ERC-404 ra mắt được không lâu, một vài nhà phát triển có tiếng bao gồm: Optimizoor, founder của chuẩn cải tiến ERC-721A, 0xCygaar, Quit,... đã hợp tác với nhau và giới thiệu tiêu chuẩn mới DN-404. Để chứng minh tính tối ưu của DN-404, đội ngũ đã phát triển Asterix, một bộ sưu tập NFT giống với Pandora.
Ở một thị trường ngày càng nhận được nhiều sự chú ý như crypto, những dự án tiên phong (first-mover) chưa chắc sẽ là lựa chọn hàng đầu của dòng tiền nữa. Phía dưới ta sẽ cũng so sánh hai chuẩn ERC-404, DN-404 và hai dự án đại diện Pandora, Asterix ở các góc độ khác nhau để xem đâu là chuẩn nhận được nhiều sự chú ý hơn.
Nền tảng
Về mặt nền tảng DN-404 sẽ giúp giảm phí gas so với ERC-404, tuy nhiên cần lưu ý là team ERC-404 cũng đang phát triển phiên bản v2 giúp giảm 28% phí mint, 50% phí gửi token tuy nhiên sẽ tăng 80% khi đốt NFT.
Về mặt mạng lưới hỗ trợ, ERC-404 chỉ hỗ trợ Ethereum trong khi chuẩn DN-404 cho phép hỗ trợ nhiều mạng lưới EVM. Tuy nhiên cộng đồng của ERC-404 cũng đã phát triển chuẩn ERC-404m cho phép hỗ trợ thêm mạng lưới.
Có một vài ý kiến từ nhà phát triển cho thấy việc phát triển xung quanh chuẩn DN-404 sẽ thuận tiện hơn, tuy nhiên ý này sẽ được phân tích ở phần hệ sinh thái ở dưới để xem đâu là tiêu chuẩn được cộng đồng ủng hộ nhiều hơn.
Bộ sưu tập NFT đại diện cho chuẩn ERC-404 là Pandora với hình ảnh những chiếc hộp có màu sắc khác nhau. Bộ sưu tập đại diện cho chuẩn DN-404 là Asterix với hình những chú linh thú đen trắng.
Team và Backer
Pandora được phát triển bởi đội ngũ ẩn danh và số lượng thành viên của dự án cũng chưa được công bố. Có 3 nhà phát triển thuộc Pandora có thể tìm kiếm thông tin trên mạng xã hội X là Acme, trước đây từng làm việc tại Coinbase. Ctrl, nhà phát triển và là nhà đầu tư thuộc Syndicate, Searn với ít thông tin.
Asterix cũng được phát triển bởi đội ngũ ẩn danh, tuy nhiên những tài khoản X của các nhà phát triển thuộc team Asterix có danh tiếng hơn ví dụ như Optimizoor, 0xCygaar, Quit,... Mới đây Asterix cũng thông báo về việc gọi vốn với sự tham gia của một vài quỹ đầu tư như Hashed, DeFi Capital,...
Hệ sinh thái
ERC-404 với vị thế là chuẩn tiên phong đã thu hút được nhiều giá trị cũng như dự án phát triển ở giai đoạn đầu. Tuy nhiên do còn nhiều hạn chế về nền tảng và thời gian phát triển ngắn, dòng tiền xung quanh nhánh ERC-404 giảm dần. Đến thời điểm hiện tại, khối lượng giao dịch chủ yếu xoay quanh token tiên phong $PANDORA.
Những dự án phát triển xoay quanh ERC-404 dù vẫn còn hoạt động nhưng chưa có cập nhật nổi bật. Pandora là dự án duy nhất công bố về phiên bản cập nhật sắp tới.
Hệ sinh thái DN-404 ngoài Asterix thì không có nhiều hoạt động, số lượng dự án không đáng kể, dù hỗ trợ nhiều chain nhưng chủ yếu giá trị đều xoay quanh Asterix.
Tổng kết lại, cả ERC-404 và DN-404 đều là những tiêu chuẩn mới với hầu hết giá trị và hoạt động đều đang tập trung ở hai dự án đứng đầu là Pandora và Asterix. Cả hai tiêu chuẩn đều không quá khác biệt về mặt nền tảng và sự cạnh tranh trong tương lai sẽ thiên về việc tiêu chuẩn nào được áp dụng nhiều hơn.
Chuẩn token mới sẽ có tác động thế nào tới thị trường NFT?
Ở góc độ người dùng
Việc tồn tại ở cả dạng fungible token (ERC-20) giúp người dùng tiếp cận đến nguồn thanh khoản tức thời thay vì cần đợi chấp nhận như khi giao dịch NFT. Với các bộ sưu tập NFT có giá trị cao, người dùng muốn có vị thế có thể mua trước một lượng token.
Khi người dùng sở hữu đủ một lượng token thì sẽ có NFT được mint trong ví, NFT này hoàn toàn ngẫu nhiên. Do đó chuẩn ERC404 rất dễ thúc đẩy các hoạt động mua đi bán lại, từ đó làm tăng khối lượng giao dịch. Ví dụ người dùng có đủ token nhưng chỉ có 1 NFT độ hiếm thấp, họ sẽ bán một ít và mua lại tưng đó token để săn NFT khác có độ hiếm cao hơn. Điều này thuận tiện hơn so với việc mua bán cả NFT cũng như phù hợp với tâm lý nhà đầu tư NFT khi muốn sở hữu NFT có độ hiếm cao.
Những ứng dụng mới
Lấy ví dụ về nhánh game trong thị trường crypto
Tưởng tượng có 1 thanh kiếm NFT trong game có thể được nâng cấp dựa trên số lượng token, nắm càng nhiều token thì cấp độ vật phẩm càng cao. Nếu người dùng sử dụng item sẽ khiến vật phẩm giảm độ bền (giảm lượng token nắm giữ). Lúc này để sửa chữa, người dùng sẽ cần mua thêm token.
Việc thay đổi tính chất NFT dựa trên số lượng token của chuẩn ERC-404/ DN-404 thuận tiện hơn so với chuẩn NFT cũ như ERC-721, ERC-1155. Người dùng sẽ không cần phải giao dịch trực tiếp trên sàn như trước mà quá trình sẽ được tự động hoá hơn khi chơi.
Người dùng cũng có thể trao đổi vật phẩm nhanh chóng thông qua AMM chứ không cần phải đặt lệnh bán và mua hai lần như các bước mua bán NFT hiện tại trên thị trường.
Chuẩn ERC-404/ DN-404 có thể giúp tăng trải nghiệm của game on-chain và xa hơn là những nhánh sản phẩm khác trong thị trường crypto.
Tuy nhiên dù có nhiều tiềm năng, ERC-404 và DN-404 sẽ còn một chặng đường dài để phát triển hệ sinh thái sản phẩm xung quanh. Đã có vô số chuẩn token được phát triển trước đây, tuy nhiên số lượng được cộng đồng sử dụng chỉ đếm trên đầu ngón tay. Để một chuẩn token được chấp nhận rộng rãi ngoài những cải tiến nó mang lại còn phụ thuộc vào số lượng dự án phát triển trên chuẩn đó.
Tổng kết
ERC-404 và DN-404 có thể mở ra nhiều cánh cửa để tối ưu trải nghiệm liên quan tới NFT. Tuy nhiên cả hai tiêu chuẩn còn khá mới và sẽ cần nhiều giải pháp để thu hút giá trị phát triển bên trên.