Cố đi tìm chén thánh & 4 bài học từ những trải nghiệm trong crypto

Chào anh em,

Đây là series bài viết chia sẻ tâm sự từ những member của Coin98 trong thị trường crypto. Series mong muốn đem đến cho anh em những góc nhìn, trải nghiệm, hay cả những tâm sự từ những con người thật, việc thật trong thị trường.

Anh chị em cũng có thể gửi các chia sẻ, câu chuyện crypto của chính mình vào email: [email protected]. Hàng tuần đội ngũ Coin98 sẽ chọn ra những câu chuyện & biên tập nó để đăng lên Coin98.NET.

Okie, cùng bắt đầu với chia sẻ #1 từ bạn Thanh Nguyen (@thanh***89).

(Bài viết là quan điểm cá nhân của tác giả, không nên xem đây là lời khuyên đầu tư).

Mình là ai khi bước vào thị trường crypto?

Chào các bạn, mình là Thanh, từng là một người kỹ sư thuần kỹ thuật và cực thiếu kiến thức về tài chính.

Trước khi biết đến Cryptocurrency, mình rơi vào tình trạng không biết làm gì để kiếm tiền ngoài làm công ăn lương, nhưng làm công ăn lương thì kinh tế vẫn không ổn.

Đến một ngày mình đi coffee với một anh bạn thân thiết, qua câu chuyện mình biết đến thị trường Cryptocurrency đầy tiềm năng.

(Bạn có biết sự kiện thứ 5 đen tối, tháng 3/2020 chứ?) mình bắt đầu vào thị trường sau đó 1 ngày. Bạn hãy tưởng tượng bạn sẽ làm gì khi mua được ETH giá 109$?

Hồi đó mình như trang giấy trắng thôi. Mở tài khoản, nạp tiền và đặt lệnh mua bán đầu tiên của mình là anh bạn thân làm giúp.

Mình có lo lắng khi dấn thân không? Lo chứ!

Gần 1 năm nhìn lại thấy có lúc X2 tài khoản, có lúc lại lỗ 25%, rồi lại X3 tài khoản. Nhưng cái được nhất là mình có được kiến thức và kinh nghiệm ở thị trường này các bạn ạ. Thị trường còn rất tiềm năng, cơ hội sẽ rộng mở, mình tin vậy.

Hãy cùng mình review những suy nghĩ, những trải nghiệm của mình gần một năm qua ở thị trường nhé.

Với mình crypto là gì? Bitcoin là tiền ảo hay đa cấp?

Khái niệm Bitcoin đến rất sớm nhưng phần lớn ai cũng nghĩ là tiền ảo, đa cấp. Bản thân mình cũng nghe đài báo rồi mọi người truyền tai nhau Bitcoin là đa cấp lừa đảo.

Rồi mãi đến năm 2018 mình có đi hội thảo khoa học về các ứng dụng của blockchain, thì được biết công nghệ Blockchain là nền tảng cốt lõi để tạo ra đồng coin. Khi đó mình mới có một suy nghĩ khác về Bitcoin, rồi mình tìm hiểu trên internet và cởi mở hơn khi nghe tới thị trường Bitcoin từ anh bạn mình.

Chắc hẳn là các bạn cũng đã biết Bitcoin ít thì cũng cách đây 3-5 năm đúng không? Lúc đó Bitcoin giá bao nhiêu? Bây giờ giá bao nhiêu? Bạn có bao giờ tự hỏi liệu 5 năm tới giá Bitcoin sẽ bao nhiêu không?

Chưa nói đến việc nó là tiền ảo hay blockchain, là đa cấp hay vàng kỹ thuật số. Ở góc độ làm ăn kinh tế chỉ nên nghĩ nó có bị pháp luật cấm không? Nó có tiềm năng sinh lời không? <Góc nhìn này, vì trước đây từng là người thuần kỹ thuật nên mình nhìn không thấu>

• Thứ nhất pháp luật có cấm cryptocurrency không? Pháp luật chỉ cấm dùng cryptocurrency trao đổi mua bán tài sản, còn chúng ta mua giữa các đồng cryptocurrency thì chưa có khung pháp lý, tức chúng ta không vi phạm pháp luật.
• Thứ hai thị trường này có tiềm năng không? Bạn biết rồi đó! Việc x2 hay x10 hay thậm trí x100 cũng không phải quá xa lạ, trong khi chứng khoán trầy trật ra được 20%.
• Thị trường này có rủi ro không? Lợi nhuận cao thì sẽ gắn liền với rủi ro cao bạn ạ.
• Làm sao để hạn chế rủi ro? Cùng một xe, cùng một quãng đường nhưng bạn lái xe an toàn, còn cho trẻ em 10 tuổi lái thì không. Vấn đề nằm ở kiến thức và kinh nghiệm các bạn ạ.

Mình đã trải nghiệm thị trường crypto như thế nào

Tìm hiểu thị trường

Khi mới vào thị trường cái gì cũng mới lạ, càng đọc càng mông lung. Rồi dần dần mình ngấm dần các khái niệm Bitcoin, Altcoin, coin nền tảng, Dapp (decentralized application), DeFi (decentralized finance), rồi các chỉ báo phân tích kỹ thuật (PTKT).

Rồi mình tìm hiểu nhiều hơn về thị trường tài chính, những yếu tố tác động lên thị trường tài chính nói chung và cryptocurrency nói riêng.

Chưa biết lời lãi kinh tế thế nào nhưng đã lời cả mớ kiến thức rồi các bạn ạ

Với mình Phân Tích Kỹ Thuật dễ học & áp dụng nhưng cũng dễ mắc sai lầm

Mình bắt đầu đọc sách, tìm trên internet về tâm lý giao dịch, những chỉ báo, những dạng biểu đồ để áp dụng. Lúc này mình chỉ dám bỏ 30-100$ để trade thử các chỉ báo thôi, và không lệnh nào giữ được quá 1 ngày.

Và nhiều lần thốt lên: “Ồ cái này hay này, xem lại lịch sử rất chuẩn, mình tìm ra công thức chiến thắng rồi!” và cũng từ đó lần ấy lắc đầu chưa ổn rồi.

Rồi mình kết hợp rất nhiều chỉ số PTKT, chi chít trên màn hình. Vừa vất vả mà vẫn lỗ các bạn ạ. Lúc được thì nghĩ mình ngon rồi! Nhưng đến khi thua thì lại ngẩn tò te ra, vò đầu vuốt tai không ổn rồi! không ổn rồi! Lại bắt đầu thử cách khác. Tâm lý sáng nắng chiều mưa rất nhanh các bạn ạ.

Rồi mình tìm đến các nhóm hội share kèo. Cũng có kèo được, cũng có kèo mất nhưng việc đầu tư thiếu chủ động không phải là cách lâu dài.

Đi tìm công thức thành công

Rồi mình bắt đầu học cách đọc các dự án, cơ mà nó vẫn mông lung, đọc dự án nào cũng hay cũng có lý, mình không thể phân biệt được dự án nào tốt dự án nào không?

Mình tìm đến anh bạn thì được giảng giải nên cũng định hình được phần nào và được giới thiệu group COIN98. Mình được biết group COIN98 research rất chất lượng, nên mình chọn những gems của COIN98 để trade. Dù trên group khuyên hold nhưng F0 như mình lại nghĩ mình có thể khôn hơn người, dùng chiến thuật bán cao mua lại thấp, cắt lỗ mua lại thấp hơn. Nhưng sự non nớt trong PTKT và tâm lý F0 khiến mình vẫn lỗ, bạn hãy tưởng tượng vừa mua xong nó xuống 10%, vừa cắt lỗ xong thì nó lên 15%, vài lần như vậy là nát tài khoản, trong khi nếu hold thì đã có lãi to rồi. Rồi khi nhìn lại chart thì lại điệp khúc “biết thế!”

Nhận được sự tư vấn từ anh bạn, mình quyết để 70% hold còn 30% trade. Thì đúng là 70% hold làm x2 tổng tài khoản của mình, còn 30% kia không thêm được bao nhiêu.

Rồi mình lại “À” công thức thành công đây rồi! hold! hold! hold! Mình có lẽ không phù hợp để Trade.

Đi tìm chén thánh

Bạn làm gì khi tài khoản x2? Nếu x3 thì sao? X10 thì sao? Hay chia đôi tài khoản thì sao?

Tính tới cuối tháng 8/2020 mình vẫn x2 tài khoản, lúc đó mình bỏ ngoài tai việc quản lý vốn hay việc gia tăng kiến thức. Vì mình nghĩ cứ hold thôi là tài khoản vẫn tăng đều rồi.

Nhưng cái gì đến rồi cũng phải đến, thị trường đâu có một chiều, đâu có lên mãi được! Đầu tháng 9 mỗi ngày thức dậy mình thấy tài khoản mất mớ tiền. Đầu tiên nghĩ nó xuống rồi lại lên thôi, vài ngày liên tiếp như vậy, cảm giác “thốn” các bạn ạ. Sau dần hoài nghi hold có thực sự là công thức thành công không? Đến cuối tháng 9 tài khoản mình đã âm 25% rồi. Lúc đó hoang mang các bạn ạ. Nếu là bạn, bạn sẽ làm gì khi ấy?

Ngày có tin Donald Trump dính covid, mình nghĩ ‘toang’ rồi nên mình đã chốt lời những đồng còn lại, những đồng đang lỗ mình hold tiếp nhưng rồi mình cũng cắt lỗ, sau đó mình view lại xem mình sai ở đâu?

Thị trường tiếp tục xuống, mình nghĩ mình đã quyết định đúng khi cắt lỗ.

Khi thị trường ổn định trở lại thì mình lại bị tâm lý sợ mất tiền làm lỡ khá nhiều cơ hội tốt hoặc chốt non. Và việc sử dụng PTKT để chọn điểm ra, để mua lại tăng số lượng coin đôi khi lại làm mình lỡ sóng lớn. Giai đoạn này mình khôn hơn được tí, thị trường đỏ máu là lúc mình lao vào múc. Còn khi mới vào thị trường thì thấy đỏ là cắt, thấy xanh là nhao vào :)).

Tại thời điểm 12/2020 mình đã có lãi vài chục % nên tâm lý cũng đỡ nặng nề hơn chút. Tuy nhiên bạn có tin không? Nếu mình cứ hold thôi thì mình vẫn x2!

Vậy mình sai ở đâu? Chén thánh ở đâu?

Mình nhận ra rằng việc hold mà thiếu kiến thức thì cũng giống như yêu mù quáng các bạn ạ. Mình bắt đầu đào sâu hơn vào các dự án, hệ thống các dự án. So sánh các dự án, các hệ sinh thái với nhau.

Khi mình hiểu rõ giá trị của đồng coin mình nắm giữ rồi thì mình hold rất chắc tay. Cộng với việc dùng phần tích kỹ thuật để chọn điểm vào tốt nữa thì mình sẽ hướng tới target rất cao mà tâm lý vẫn thoải mái.

=> Vậy sai ở chỗ mình không hiểu rõ về thị trường. Với mình kiến thức chính là chén thánh các bạn ạ.

Bài học đáng giá từ những trải nghiệm đã giúp mình 

Bitcoin là quân át chủ bài

Thị trường cryptocurrency là một phần của thị trường tài chính nên bạn cần hiểu về cách vận hành của thị trường tài chính, các yếu tố chính trị, kinh tế vĩ mô tác động lên thị trường tài chính.

Thị trường cryptocurrency là một bàn game tài chính, ở đây người thắng lấy tiền của người thua. Và Bitcoin là quân át chủ bài. Dòng tiền sẽ được luân chuyển giữa Bitcoin - Altcoin - FIAT.

Bạn chỉ nên chơi game tài chính với nguồn vốn health (có thế mất mà không ảnh hưởng tới cuộc sống của bạn), tâm lý vững vàng, để có tâm lý tốt bạn cần chuẩn bị kiến thức. Kiến thức là tiền các bạn ạ. Ví dụ “ETH mình mua được giá 109$ nhưng mình không giữ được tới quá x2, còn hiện tại giá ETH ~1500$; Sushi mua giá 1,1$ bán khi x2, còn giá hiện tại Sushi ~12$”

Hiện tại khi mình phân loại được các dự án thì mình hiểu được giá trị đồng mình đang giữ, nên mình hold rất chắc tay. Ví dụ “CRV, DHT đều x4 mình vẫn gồng tiếp”

Hệ thống kiến thức

Quy luật của thị trường

• Thị trường sẽ có 2 năm tích luỹ và tăng trưởng + 1 năm tăng đột biến + 1 năm downtrend. Sau khi BTC halving khoảng 6-8 tháng thì BTC sẽ tăng trưởng mạnh mẽ. <Bạn có thể xem lại lịch sử và dự phóng cho câu hỏi 5 năm nữa BTC sẽ về đâu?>
• Mỗi mùa nhà cái sẽ cho bạn thưởng thức một trend khác nhau: Lending → ICO → IEO → DEFI → ??? (Mình nghĩ sẽ là NFTs hoặc NFTs + DEFI, còn các bạn nghĩ sao?)
• Để biết dòng tiền chảy về đâu bạn có thể tham khảo mối quan hệ giữa BTC.D và giá BTC.

Phân tích cơ bản

Trước khi mình hệ thống lại kiến thức thì mình đọc cũng nhiều nhưng không phân loại, không xếp hạng được nên không định vị được đồng mình nắm giữ.

Hiện tại mình phân loại theo dòng tiền và theo hệ sinh thái của các dự án.

• Nhóm Trend: Đây là nhóm khả năng tăng trưởng mạnh mẽ nhất. Năm 2020-2021 có thể nói là năm của DEFI. Vậy mình phân loại DEFI gồm những thành phần gì? Xác định thành phần đó giải quyết vấn đề gì? Trong thành phần đó có những dự án nào? Dự án nào tốt nhất, dự án nào tiềm năng nhất?

 Ví dụ khi hệ thống ra thì mình có thể hiểu được vì sao ALPHA có thể X50. Cả Yearn và Alpha đều tạo hệ sinh thái với nhiều tính năng tương đồng như tài sản thế chấp đa dạng, liquidity và lãi suất linh động, kết nối thanh khoản các pool, sản phẩm phái sinh, đòn bẩy, bảo mật bảo hiểm, oracle.

• Nhóm Platform: Ethereum vẫn đang dẫn đầu. Platform đang vươn lên mạnh mẽ như Polkadot, Solana, Near, LUNA, FTM => Như vậy những dự án build trên platform mới nổi sẽ có tiềm năng tăng trưởng mạnh.
• Nhóm investors: Coinbase ventures, Binance lab, Alameda Research, Framework ventures, Three arrows capital, các tổ chức lớn (Microstrategy, Paypal, Square, Grayscale)
• Cập nhật tin tức dự án: Cập nhật thông qua twitter, telegram của dự án và của cá nhân ảnh hưởng tới dự án đó.
• Phân tích kỹ thuật: Nếu bạn xây dựng riêng cho mình một hệ thống giao dịch hiệu quả thì cứ phát huy nhé. Mình không giỏi phân tích kỹ thuật nên hiện tại mình chỉ dùng PTKT để chọn điểm vào cho những đồng mình hold.

Tổng kết

Một số sai lầm của mình như: Không tuân thủ nguyên tắc quản lý vốn, sa đà vào phân tích kỹ thuật, tâm lý fomo, trading trên cảm xúc. Các bạn ạ, quản lý vốn không tốt cũng làm tâm lý bị dao động, dùng phân tích kỹ thuật trade theo ngày cũng làm tâm lý sáng nắng chiều mưa, không hiểu quy luật vận hành của thị trường sẽ dẫn tới tâm lý fomo, phân tích kỹ thuật mà non kinh nghiệm thì sẽ trade theo cảm xúc thay vì kỷ luật. Chỉ có kinh nghiệm và kiến thức mới giúp mình có tâm lý vững vàng trong thị trường bạn ạ.

Trên đây là những trải nghiệm của mình trong thị trường 10 tháng qua, khoảng thời gian không quá dài, các cung bậc cảm xúc của thị trường mình đều được trải qua. Tuy tài khoản chưa tăng nhiều, nhưng mỗi ngày mình luôn chủ động nạp kiến thức, gom góp lại, là hành trang để mình bước tiếp thị trường trong những năm tiếp theo.

Cá nhân mình đánh giá DEFI không chỉ là Trend nhất thời, mà nó sẽ đi theo xuyên suốt thị trường, là bước chuyển mình để Blockchain đi vào cuộc sống một cách tự nhiên nhất, đơn giản nhất.

Well, hiện tại thay vì cứ dán mắt vào cái chart thì giờ mình chỉ tập trung cho Phân tích cơ bản, mình sẽ research lọc ra được dự án thuộc nhóm Trend tiềm năng, nằm trong Platform đang phát triển mạnh, được investors lớn đầu tư. Theo dõi các dự án đó thông qua twitter và telegram của dự án và của cá nhân ảnh hưởng lớn tới dự án đó. Dùng phân tích kỹ thuật chọn điểm vào, Buy and hold!

Ngoài ra việc trải nghiệm các sản phẩm của dự án lĩnh airdrop cũng sẽ mang lại cho chúng ta phần thưởng không hề nhỏ.

Thời gian còn lại mình tiếp tục đọc và hệ thống, phân loại các dự án. Tìm kiếm các điểm nóng của thị trường, dự phóng điểm nóng tiếp theo là là gì? Chọn gem rồi buy and hold. So với hồi mới vào thị trường thì bây giờ tâm lý thoải mái hơn tự tin hơn, enjoy với thị trường hơn.

Bạn có thể phù hợp với Phân tích cơ bản hoặc Phân tích kỹ thuật hoặc bạn có thể kết hợp cả hai. Miễn là bạn kiếm được tiền là phương pháp của bạn đúng. Trên đây chỉ là chia sẻ trải nghiệm cá nhân mình, mình hy vọng qua bài chia sẻ này các bạn sẽ không mắc phải những sai lầm của mình. Bởi game tài chính mà, những lỗi sai sẽ phải trả giá bằng tiền các bạn ạ, và kiến thức cũng sẽ giúp bạn có thể kiếm rất nhiều tiền. Chúc các bạn sớm tìm được chén thánh cho riêng mình. Chúc các bạn đầu tư hiệu quả!

Tác giả: Thanh Nguyen (@thanh***89)

Bài viết bên trên là chia sẻ của tác giả về trải nghiệm & bài học rút ra trong thị trường crypto. Mình hy vọng nó có thể giúp ích anh chị em có nhiều góc nhìn hơn về market này.

Đây cũng là bài viết đầu tiên cho chuyên mục Tâm Sự Cùng Coin98 #1.

Các câu chuyện, bài học hay đơn giản là những tâm sự trong thị trường crypto này, mọi người gửi về hòm thư [email protected]. Mình & team sẽ chọn lọc để chia sẻ lên website của Coin98.NET.

Tips: Bài viết nên được soạn trên Google docs để tiện cho làm việc online từ xa.