Arbitrum Nova là gì? Chain xây dựng trên công nghệ AnyTrust

Arbitrum Nova - sản phẩm mới đến từ Offchain Labs sẽ là chain xây dựng trên công nghệ AnyTrust và tập trung vào các dự án Game và Social.

vidang

Published Mar 07 2022

Updated May 19 2023

8 min read

Arbitrum đang là một trong những giải pháp Layer 2 có hiệu suất tốt nhất thị trường và nhận được sự ủng hộ rất lớn từ Offchain Labs và Ethereum Foundation. Tuy nhiên, vì sao Offchain Labs lại ra mắt thêm công nghệ AnyTrust và Arbitrum Nova?

Đây là bài viết cung cấp thông tin tổng quan về hai sản phẩm mới của Offchain Labs:

Công nghệ AnyTrust là gì?
Arbitrum Nova là gì?
Phân biệt Arbitrum One, AnyTrust, Arbitrum Nova, Arbitrum Nitro
Vì sao Offchain Labs ra mắt Arbitrum Nova?
Tiềm năng và hạn chế của Arbitrum Nova

Arbitrum Nova và Anytrust chains

Arbitrum Nova là gì?

Nếu như Arbitrum One - giải pháp Optimistic Layer 2 sẽ tập trung cho DeFi và NFT thì Arbitrum Nova sẽ là chain xây dựng trên công nghệ AnyTrust và tập trung vào các dự án Game và Social. Đặc điểm của chúng là cần thực hiện rất nhiều giao dịch, yêu cầu tốc độ và không cần quá bảo mật như các chain dành cho DeFi.

Anytrust là gì?

AnyTrust là công nghệ được phát triển bởi Offchain Labs dành cho Arbitrum Nova với chi phí giao dịch thấp và có thời gian rút nhanh nhiều hơn so với phiên bản Arbitrum One hiện nay.

Để có những lợi ích về mặt trải nghiệm người dùng này, dự án đã đánh đổi bởi 1 phần bảo mật, Arbitrum đã phát triển AnyTrust dựa trên giả định “minimal trust assumption” (sẽ được giải thích ở phía dưới).

Phân biệt Arbitrum One, AnyTrust, Arbitrum Nova và Arbitrum Nitro

Hiện tại cộng đồng thường xuyên nhầm lẫn giữa Offchain Labs, Arbitrum và các sản phẩm của họ. Hiện tại, công ty mẹ của Arbitrum đang có nhiều sản phẩm như Arbitrum AnyTrust, Arbitrum Nova, Arbitrum Nitro, Arbitrum One. Cụ thể hơn:

Arbitrum One: Đây là sản phẩm chính hay còn có tên gọi tắt là Arbitrum, chạy trên công nghệ ZK Rollup và dành cho thị trường DeFi và NFT.
Arbitrum Nitro: Đây không phải chain riêng mà là bản nâng cấp được thực hiện trên Arbitrum One nhằm mang lại hiệu suất tốt hơn, phí rẻ hơn cho người dùng. Ngoài ra, Nitro cũng áp dụng máy ảo WASM và ngôn ngữ Geth.
Arbitrum Nova: Đây là chain được xây dựng trên công nghệ AnyTrust của Offchain Labs. Đây là chain nhắm vào thị trường Social, Gaming và các ngành khác mà cần xử lý nhiều giao dịch.
AnyTrust: Đây là công nghệ giúp tối ưu chi phí và tốc độ, xây dựng trên giả định “minimal trust assumption”.

Với Arbitrum One là sản phẩm mạnh nhất cũng như được cộng đồng ủng hộ, vì sao Arbitrum vẫn phải ra mắt Arbitrum Nova và AnyTrust?

Giải pháp của AnyTrust và Arbitrum Nova

Cơ chế Minimal trust assumption

Thông thường ở các chain, để hoạt động tốt, cần có số thành viên trung thực lớn hơn ⅔ tổng số thành viên. Ví dụ, 1 nhóm ủy ban có 20 thành viên, cần phải có tối thiểu 14 thành viên trung thực.

Còn ở AnyTrust, con số này chỉ còn 1/10, tức là chỉ cần tối thiểu 2 thành viên trung thực là AnyTrust đã có thể hoạt động hiệu quả, được đảm bảo bởi cơ chế “Fallback on Rollup” được phát triển trên Ethererum (mình sẽ nói ở phần sau).

Giả sử rằng cơ chế “Minimal trust assumption” hoạt động hiệu quả, sẽ đem lại rất nhiều lợi ích cho người dùng:

Không nhất thiết toàn bộ dữ liệu trên L2 đều phải được đưa xuống L1, khi AnyTrust có 1 Hội đồng thành viên uy tín, cam kết rằng sẽ luôn luôn gửi data khi L1 cần xác minh, thì AnyTrust đơn giản chỉ cần lưu trữ Hash (một dạng mã khóa giao dịch đã hoàn thành) trên L1, tiết kiệm nhiều chi phí lưu trữ và hoạt động nhanh hơn.
Việc rút tiền từ L2 xuống L1 cũng có thể diễn ra ngay lập tức, vì bây giờ đã có Hội đồng xác minh giao dịch cho họ, người dùng không cần phải chờ 7 ngày thử thách “Fraud proof” nữa.

Tại sao giải pháp này lại an toàn?

Ví dụ trong 1 ủy ban có 20 thành viên và ít nhất có 2 thành viên trung thực, điều đó có nghĩa, bất cứ thứ gì được đồng thuận bởi 19 thành viên đều sẽ đúng (vì trong 19 người đó có ít nhất 1 người trung thực, và 18 người còn lại đồng ý với ý kiến của người đó). AnyTrust sẽ hoạt động với chi phí tối thiểu nếu có ít nhất 19 thành viên hợp tác dễ dàng với nhau.

Điều này có thể dẫn đến vấn đề “centralized” trong Hội đồng thành viên khi số lượng thành viên khá ít, tuy nhiên, đây cũng là 1 sự đánh đổi để đem lại trải nghiệm người dùng tốt hơn.

Mô hình này dù đánh đổi 1 ít “tính bảo mật” để lấy “chi phí rẻ + tốc độ nhanh”, tuy nhiên “tính bảo mật” trong AnyTrust vẫn còn cao hơn so với các BFT Sidechain khác như Polygon, xDAI,... vì vẫn còn phụ thuộc vào độ bảo mật trên Ethereum.

Tuy đánh đổi 1 ít bảo mật nhưng Arbitrum Nova trên AnyTrust vẫn được xem là có độ bảo mật cao hơn Polygon. Trong trường hợp có thành viên gian lận, hoặc 1 nhóm thành viên từ chối tham gia xác minh, AnyTrust vẫn sẽ hoạt động bằng cách trở thành phiên bản Roll-up tiêu chuẩn như Arbitrum One đang làm hiện nay. Dữ liệu sẽ được chuyển xuống L1, các lệnh rút từ L2 xuống L1 sẽ phải chịu thử thách “Fraud Proof” nên sẽ lâu hơn.

AnyTrust vẫn sẽ giữ nguyên phiên bản roll-up tiêu chuẩn cho đến khi vấn đề được giải quyết, khi đó AnyTrust sẽ quay trở về với phiên bản “nhanh và rẻ” trở lại. Quá trình này gọi là “Fallback to Rollup”, qua đó giúp AnyTrust vẫn đảm bảo an toàn cho người dùng trên Blockchain của mình.

Tiềm năng của AnyTrust và Arbitrum Nova

Vì sao Offchain Labs phát triển Arbitrum Nova?

Là 1 Layer-2 phát triển mạnh nhất hiện nay, cũng như đã thu hút nhiều dự án Hot như Dopex, GMX, Olympus, TreasureDAO,... tuy nhiên để thu hút thêm các ngành khác, ví dụ như GameFi, NFT,... yêu cầu có phí giao dịch giảm hơn đáng kể và tốc độ giao dịch tăng hơn nữa, Arbitrum đã phát triển Arbitrum AnyTrust - 1 Layer-2 theo mô hình lai giữa Rollup và Sidechain.

Kể từ năm 2022, thị trường đã bắt đầu ra mắt các giải pháp App-chain:

BNB Chain ra mắt zkBNB và Binance Application Sidechain
Avalanche ra mắt Subnet
Polygon ra mắt Supernet
Cosmos có Cosmos hub và zone
Polkadot có Parachain
Ronin được Sky Mavis phát triển dành riêng cho Axie Infinity

Các giải pháp này hướng đến việc phát triển chuyên dụng cho 1 Dapp, tối ưu hóa cho Dapp đó. Bây giờ các developer sẽ có thêm 1 lựa chọn nữa, đó là Arbitrum Nova.

Các Appchain sử dụng nền tảng Layer2 Validium, ZK Rollup cũng khá phát triển.

Arrbitrum Nova từ đầu đã nằm trong kế hoạch phát triển của Arbitrum, Arbitrum theo roadmap sẽ phát triển 3 giải pháp: AnyTrust, Arbitrum Nova, và Arbitrum Rollup.

Trong đó Arbitrum Rollup đã ra mắt vào 2021, năm nay Arbitrum đã ra mắt Arbitrum Nova. Do đó, Arbitrum Nova sẽ phát triển song song cùng với Arbitrum One, cả 2 bổ sung cho nhau để cùng nhau phát triển.

Quy mô và tiềm năng Arbitrum Nova

Hiện tại, quy mô và sức ảnh hưởng của Arbitrum Nova so với Arbitrum One vẫn còn rất nhỏ. Trong khi Arbitrum One từng đạt TVL lên đến 4 tỷ USD thì Arbitrum Nova chỉ mới dừng ở mức 7 triệu USD.

Hiện tại Arbitrum đã có một số đối tác ví dụ như OpenSea - NFT Marketplace lớn của thị trường và Reddit - mạng xã hội phát hành community token trên Arbitrum. Tuy nhiên, tính hiệu quả vẫn còn chưa cao do chưa có network effect, chưa có thanh khoản và chưa có người dùng.

Đây không phải là vấn đề riêng của Arbitrum Nova mà đa số các sidechain, app chain trên thị trường đều gặp trường hợp tương tự. Hiệu suất của Avalanche Subnet hay Polygon Supernet đều khá thấp.

Ngoài tác động lớn nhất của downtrend khiến thị trường ảm đạm hơn thì các dự án được xây dựng trên App-chain cũng có thanh khoản rất thấp vì rào cản về Bridge. Chưa có nhiều Bridge hỗ trợ người dùng chuyển tiền từ các chain khác sang Arbitrum Nova. Ngược lại, Arbitrum Nova cũng không có cơ hội hấp dẫn để người dùng phải chuyển sang dùng.

Tổng kết

Qua bài viết trên, đội ngũ Coin98 Insights đã giúp bạn hiểu sâu hơn về công nghệ AnyTrust, Arbitrum Nova cũng như các sản phẩm khác của Offchain Labs. Arbitrum Nova được xây dựng trên AnyTrust có thể không phải là sản phẩm mũi nhọn nhưng chúng sẽ giống Offchain Labs không bỏ qua các cơ hội trong tương lai nếu có.