Lý do cryptophone sẽ mở đường cho hàng trăm triệu người dùng đến với Web3

Khi Solana ra mắt điện thoại Saga thế hệ đầu tiên, nó có giá 1,000 USD - không thua kém gì nhiều một chiếc iPhone mới nhất hay một chiếc Samsung hạng sang. Doanh số bán hàng ảm đạm trong nhiều tháng liền.

Tháng 5/2023, mỗi điện thoại Saga mới bán ra đều đi kèm đợt airdrop 30 triệu token BONK. Và khi giá BONK tăng gần 700% trong 30 ngày, các nhà giao dịch nhận ra đợt airdrop đã có giá trị cao hơn chính chiếc điện thoại. Họ lùng sục và khiến Saga trở nên cháy hàng. 

Điện thoại Saga của Solana bắn phát súng mở màn cho cơn sốt cryptophone, dù khái niệm này đã có từ 2019.

Tích hợp blockchain, bảo mật cấp độ quân sự

Thực tế, cryptophone đã xuất hiện một thời gian, với tên gọi ban đầu là “blockchain phone”. Vào năm 2019, Samsung tích hợp ví crypto vào điện thoại Galaxy dòng flagship S10 của mình, vài tháng sau, nhà sản xuất smartphone HTC cũng ra mắt điện thoại blockchain Exodus.

Ngoài ra, trên thị trường cũng xuất hiện nhiều cryptophone khác, tập trung vào các blockchain hay tệp người dùng khác nhau. Chẳng hạn Ethereum Phone với hệ điều hành ethOS, Finney dành cho nhà đầu tư Bitcoin, Metavertu của hãng Vertu, hay Pundi X, Sikur…

S10 được tích hợp sẵn ví crypto hỗ trợ Ethereum và hai dự án khác là Enjin - nền tảng dành cho các nhà phát triển xây dựng game dựa trên blockchain và Cosmee - ứng dụng phi tập trung thưởng cho những người tạo ảnh hưởng trên mạng xã hội trong lĩnh vực mỹ phẩm và làm đẹp.

Trong khi đó, Exodus nổi bật với tính năng khôi phục social key (khoá xã hội), giúp người dùng lấy lại private key nếu họ từng cung cấp một phần key cho một nhóm người trong danh bạ. Vitalik Buterin, sáng lập của Ethereum, từng bày tỏ sự hào hứng trước ý tưởng này. “Đây được cho là bước đầu hướng tới việc chính thức hoá danh tính không bị các thế lực tập trung quản lý”, ông tweet.

Nếu smartphone và blockchain có một đứa con, hẳn nó sẽ là một chiếc cryptophone. Về cơ bản, điện thoại dành cho “dân crypto” này giúp đơn giản hóa việc truy cập vào mạng lưới phi tập trung.

Hiện tại, đa số ứng dụng Web3 (Dapp) được ưu tiên phát triển để chạy trên trình duyệt máy tính trước thay vì mobile. Khi có nhiều người dùng hơn, các Dapp này mới bắt đầu quan tâm đến trải nghiệm trên di động. 

Với cryptophone, bạn có thể “cày” airdrop hay thậm chí chạy node trên di động, cùng với đó là việc trải nghiệm các Dapp được cài sẵn như một ứng dụng thông thường.

Ở thời điểm ra mắt, Saga hỗ trợ 16 Dapp, bao gồm những cái tên nổi bật trong hệ sinh thái Solana như Audius, Dialect, Magic Eden… Quan hệ đối tác với các nền tảng như Magic Eden, Phantom và Orca giúp nâng cao sức hấp dẫn của Saga trong việc mở rộng hệ sinh thái và cung cấp trải nghiệm di động Web3 tiện dụng.

Việc tạo ví và mua bán tài sản crypto trên Saga diễn ra tương đối nhanh chóng. Người dùng có thể swap USDC lấy SOL thông qua Jupiter, mua NFT trên Tiexo hoặc chụp hình và biến nó thành NFT thông qua Minty Fresh. 

Nhờ vào công nghệ chuyển đổi ví di động MWA của Solana, người dùng cũng dễ dàng kết nối ví trên Saga với các Dapp chỉ có phiên bản trên máy tính. Chẳng hạn, Magic Eden chưa có phiên bản mobile, nhưng người dùng Saga vẫn có thể truy cập và mua bán NFT thông qua ví Phantom và dấu vân tay của mình. 

Trên hết, vấn đề nhức nhối nhất của người dùng là làm sao đảm bảo an toàn cho tài sản crypto lưu trữ trên điện thoại. Với những giao thức bảo mật được mã hoá ở cấp độ quân sự, cryptophone sẽ là một lựa chọn sáng giá. Chẳng hạn với Saga, điện thoại được tích hợp các tính năng bảo mật Seed Vault của Solana Mobile Stack. 

Tính năng này giữ private key, seed phrase tách khỏi lớp ứng dụng (application layer) nhưng vẫn có khả năng tương tác với các ứng dụng chạy trên thiết bị hoặc trình duyệt di động. Ngay cả hệ điều hành Android cũng không có quyền truy cập các thông tin này và chúng được gắn với chữ ký sinh trắc học của người dùng thông qua cảm biến vân tay phía sau điện thoại.

Thế giới cryptophone Web3: Saga và Jambo

Saga - đưa hệ sinh thái Solana đến đầu ngón tay người dùng

Đã từ lâu, Anatoly Ykovenko - đồng sáng lập Solana - ấp ủ ý tưởng cải thiện chức năng và khả năng truy cập của Web3 trên thiết bị di động. Saga ra đời từ đó: một chiếc điện thoại Android cỡ lớn với bộ vi xử lý Qualcomm Snapdragon 8+ Gen 1, màn hình OLED 6.67 inch, RAM 12 GB và bộ nhớ trong 512 GB. 

“Gần 7 tỷ người sử dụng smartphone trên khắp thế giới và hơn 100 triệu người nắm giữ tài sản kỹ thuật số - và cả hai chỉ số này sẽ tiếp tục tăng. Saga sẽ đặt ra tiêu chuẩn mới cho trải nghiệm Web3 trên thiết bị di động”, Ykovenko nói.

Đồng sáng lập Solana cho biết Saga đã đi từ ý tưởng đến hiện thực khi ông gặp Jason Keats, đồng sáng lập và CEO của OSOM. Và OSOM - công ty phát triển Android có đội ngũ từng xây dựng phần cứng máy tính cho Google, Apple, Intel… giờ đang đảm nhận việc thiết kế và sản xuất Saga.

“Saga bắt đầu từ những nguyên tắc đầu tiên để tạo ra trải nghiệm di động cho các cá nhân, nhà phát triển và người tham gia hệ sinh thái, mở ra kỷ nguyên di động mới”, Jason Keats nói.

“Thế giới cần phần cứng mới để nắm bắt tương lai Web3. Và việc xây dựng một hệ sinh thái hướng tới tương lai mà không bị nặng gánh bởi di sản của các hệ sinh thái trong quá khứ là điều vô cùng thú vị đối với chúng tôi”.

Nối tiếp Saga, đầu năm 2024, Solana Mobile thông báo kế hoạch ra mắt Chapter 2 ở mức giá 450 USD, dự kiến đi kèm những ưu đãi về airdrop token như Saga. Phiên bản nâng cấp này có tính năng tương tự Saga nhưng được nâng cấp phần cứng.

Ngay ngày đầu tiên công bố, Chapter 2 nhận được hơn 25,000 lượt đặt mua sớm (pre-order), cao hơn doanh số Saga bán ra trong năm đầu tiên ra mắt. Tính đến hiện tại, đã có hơn 100,000 lượt pre-order cho Chapter 2. 

Jambo - cryptophone hướng đến thị trường mới nổi

Sau tiếng vang gần đây của Saga, Jambo - một dự án trên Aptos có trụ sở tại Hồng Kông đã tham gia vào mảng cryptophone. Đợt mở bán sớm “JamboPhone” diễn ra vào đầu năm 2024, tập trung vào châu Phi, châu Mỹ Latinh và Đông Nam Á, nơi đang có hàng trăm triệu người dùng tiềm năng. 

Nếu Saga Chapter 2 có thể được đặt mua sớm với giá 400 USD, Jambo đang nhắm đến một mức giá thậm chí còn thấp hơn - chỉ 100 USD.

Giống như những mẫu điện thoại khác với giá dưới 100 USD, JamboPhone có thông số kỹ thuật hạn chế. Tuy nhiên, người dùng vẫn sẽ có được màn hình LCD 6.5 inch và “pin tuổi thọ cao”. Quan trọng nhất, những đổi mới của điện thoại không nằm ở phần cứng mà ở các ứng dụng cài đặt sẵn được thiết kế để kết nối người dùng với hệ sinh thái Aptos.

Mỗi JamboPhone đều đi kèm với Petra, một ứng dụng ví crypto di động chứa APT cùng với các token và NFT khác thuộc Aptos. Chúng cũng được tải sẵn Jambo App, bao gồm các tính năng và nội dung giáo dục mà Aptos tuyên bố là “được đo ni đóng giầy cho nhu cầu riêng của các thị trường mới nổi”.

Theo Aptos, là một loại cửa hàng ứng dụng (app store) tích hợp chức năng Web3 và các cơ hội kiếm tiền, Jambo App “mang tài chính phi tập trung, gaming và bộ công cụ học tập trực tiếp đến đầu ngón tay người dùng, khuyến khích sự tương tác và trao quyền trong không gian Web3”.

Theo trang web dự án, ứng dụng này “bắt rễ trong sự đa dạng phong phú của di sản văn hóa châu Phi”. Jambo - một lời chào phổ biến trong tiếng Swahili - kết hợp Jambo Earn, Jambo Play và Jambo Wallet.

Theo Chainalysis, vào năm 2023, Ấn Độ, Nigeria và Việt Nam đứng đầu chỉ số chấp nhận crypto toàn cầu, vượt trên Mỹ và các cường quốc kinh tế khác. Các nền kinh tế đang phát triển khác có tỷ lệ chấp nhận crypto cao bao gồm Philippines, Brazil, Thái Lan và Pakistan.

Được quảng cáo là “điện thoại để kiếm tiền dành cho các thị trường mới nổi” kể trên, Jambo đã biến play-to-earn trở thành một phần trọng tâm trong chiếc cryptophone của mình.

Đọc thêm: Hướng dẫn mua Solana Mobile và Aptos Phone.

Cryptophone sẽ mở đường cho nhiều người hơn vào Web3

Những cryptophone như Saga và Jambo đang mở đường cho trải nghiệm Web3 tích hợp hơn. Tuy nhiên, chúng cũng vấp phải những vật cản, chẳng hạn chi phí cao có thể hạn chế khả năng tiếp cận của phần đông công chúng. 

Ngoài ra, dù cryptophone sở hữu tính bảo mật và tương tác blockchain trực tiếp ấn tượng, chúng có thể làm chùn bước những người ít hiểu biết về công nghệ. Hơn nữa, hệ sinh thái Dapp có thể bị hạn chế so với thế giới ứng dụng mênh mông trong điện thoại thông thường.

Chi phí của các gói dữ liệu cũng luôn là vấn đề cần quan tâm, nhưng Nova Labs có thể có giải pháp. Họ cung cấp các gói di động giá 5 USD/tháng thông qua các điểm phát sóng (hotspot) 5G trên Helium Network. Đây là một bước tiến giúp cryptophone trở nên dễ tiếp cận hơn.

Ngoài ra, sự hợp tác của Nova Lab với T-Mobile cung cấp kết nối liền mạch, trong khi đó chủ sở hữu các điểm phát sóng được thưởng bằng crypto. Các công ty Internet of Things cũng có thể tạo ra các gói dữ liệu chi phí thấp này để cạnh tranh với các công ty tập trung. 

Nếu bạn còn nhớ, vào năm 2007, khi Steve Jobs trình làng iPhone, ông đã giữ mọi thứ đơn giản bằng cách giới thiệu đây là “iPod, điện thoại và thiết bị liên lạc qua Internet”. Tương tự như cách những chiếc smartphone của chúng ta đã phát triển kể từ khi ra mắt, cryptophone có thể sắp chứng kiến ​​”Khoảnh khắc iPhone” của mình, sau quá trình nhiều năm thử-sai.