Khẩu vị rủi ro là gì? Tầm quan trọng của việc xác định khẩu vị rủi ro

Khẩu vị rủi ro là gì?

Khẩu vị rủi ro (Risk Appetite) là mức độ chấp nhận rủi ro của cá nhân hay tổ chức trước những thay đổi của thị trường để đạt được mục tiêu lợi nhuận. Ở góc độ nhà đầu tư cá nhân, khẩu vị rủi ro được thể hiện qua hai khía cạnh chính là mong muốn tăng trưởng tài sản nhanh chóng và khoản tiền tối đa họ sẵn sàng mất trong quá trình đầu tư.

Tuy nhiên, khẩu vị rủi ro cần được phân biệt rõ ràng với khả năng chịu rủi ro (risk tolerance). Cụ thể, khả năng chịu rủi ro phản ánh tình hình tài chính thực tế và khả năng chịu thua lỗ mà không ảnh hưởng đáng kể đến cuộc sống.

Lấy ví dụ, Minh là nhân viên văn phòng, có thu nhập khoảng 10 triệu/tháng, chưa có khoản tiết kiệm dự phòng. Anh có khẩu vị rủi ro cao nhưng khả năng chịu rủi ro thấp. Anh muốn dồn tất cả vốn để đầu tư ngắn hạn vào chứng khoán. Tuy nhiên, nếu thua lỗ, cuộc sống của Minh sẽ bị ảnh hưởng nghiêm trọng.

Để đạt lợi nhuận cao hơn, nhà đầu tư thường phải chấp nhận với mức rủi ro lớn hơn. Điều này dẫn đến hai kiểu nhà đầu tư:

• Risk-Seeking - Nhà đầu tư ưa mạo hiểm, chỉ những người sẵn sàng chấp nhận rủi ro lớn, chịu được những biến động lớn của thị trường để đạt lợi nhuận tối đa.
• Risk-Averse - Nhà đầu tư ưa an toàn, các đối tượng muốn bảo toàn vốn và chấp nhận mức lợi nhuận thấp hơn để đổi lại sự an toàn, ổn định.

5 mức độ rủi ro trong đầu tư

Mức độ rủi ro được phân thành các cấp độ như sau:

• Rủi ro thấp: Nhà đầu tư thuộc nhóm này là những người hầu như tập trung vào những kênh an toàn như gửi tiết kiệm, do tính dễ tiếp cận và thông tin thường được công khai rõ ràng.
• Độ rủi ro trung bình: Đây là loại rủi ro nằm giữa hai đầu rủi ro thấp và rủi ro cao. Ở cấp độ này, nhà đầu tư gặp phải các biến động nhất định nhưng không quá lớn. Vì vậy, để giảm thiểu rủi ro là phân bổ vốn vào nhiều kênh đầu tư khác nhau.
• Độ rủi ro cao: Khi đạt đến cấp độ này, nhà đầu tư dành nhiều thời gian nghiên cứu và phân tích thị trường. Họ linh hoạt tận dụng các cơ hội đầu tư ngắn hạn hoặc dài hạn, chấp nhận rủi ro để đạt được lợi nhuận mong đợi trong khoảng từ 10% đến 20%, tùy thuộc vào loại tài sản và thị trường cụ thể.
• Mức độ rủi ro rất cao: Đây là mức độ rủi ro cao nhất, thường dành cho những nhà đầu tư có kiến thức sâu về thị trường tài chính và các công cụ đầu tư. Họ đặc biệt quan tâm đến các tài sản có khả năng sinh lời cao như cổ phiếu của các công ty tăng trưởng, tiền điện tử và các dự án khởi nghiệp.

Cách xác định khẩu vị rủi ro

Xác định khẩu vị rủi ro là bước đầu tiên trong quá trình lập kế hoạch quản lý rủi ro. Nếu là một nhà đầu tư cá nhân, dưới đây là những bước có thể giúp bạn khám phá khẩu vị rủi ro của bản thân:

Bước 1: Xác định rủi ro giúp nhà đầu tư nhận diện và hiểu rõ các rủi ro có thể xảy ra khi có sự thay đổi về thị trường, tài chính, chính sách kinh tế…

Bước 2: Phân tích chi tiết từng loại rủi ro, cụ thể như sau:

• Khả năng đầu tư: Tình hình tài chính của bản thân, thông thường cẩn trọng và không chấp nhận rủi ro cao.
• Mục tiêu lợi nhuận: Mức lợi nhuận tối đa, thời gian mong muốn đạt được từ kế hoạch đầu tư.
• Tâm lý của bản thân: Việc kiểm soát tốt cảm xúc khi thị trường biến động giúp bạn đưa các nhận định chính xác hơn.
• Kiến thức và kinh nghiệm đầu tư trong quá khứ là yếu tố quan trọng để đánh giá và tối ưu hóa lợi nhuận đầu tư.

Bước 3: Đưa ra quyết định đầu tư căn cứ vào mức độ rủi ro và lợi nhuận kỳ vọng xác định từ bước 2.

Sự quan trọng của việc xác định mức độ chấp nhận rủi ro

• Hỗ trợ quyết định đầu tư: Mỗi nhà đầu tư có khẩu vị rủi ro riêng dựa trên kinh nghiệm, tài chính và tâm lý cá nhân. Xác định khẩu vị rủi ro giúp nhà đầu tư đưa ra các quyết định chính xác hơn, giảm thiểu rủi ro và tối ưu hóa lợi nhuận.
• Lựa chọn sản phẩm phù hợp: Khi biết rõ mức độ rủi ro nhà đầu tư cân nhắc kỹ lưỡng hơn trước khi chọn sản phẩm, tạo tâm lý thoải mái hơn trong quá trình đầu tư.
• Chiến lược đầu tư phù hợp: Bắt đầu từ việc hiểu rõ khẩu vị rủi ro, lập kế hoạch và phân bổ vốn đa dạng. Sau đó, so sánh khả năng sinh lời của các sản phẩm trong danh mục để điều chỉnh kế hoạch theo biến động thị trường.

Đầu tư dài hạn yêu cầu nhà đầu tư phải hiểu rõ về mức độ chấp nhận rủi ro và mục tiêu tài chính của mình. Từ đó, họ có thể xác định chiến lược đầu tư phù hợp để tối ưu hóa hiệu quả và giảm thiểu các tổn thất nghiêm trọng.

Xem thêm: Bí quyết đầu tư dài hạn gia tăng tài sản bền vững.