Lý do giá Pi Network IOU trên sàn cao gấp 20 lần giá OTC

OKX thông báo niêm yết token PI của Pi Network vào ngày 20/2/2025, tạo nhiều phản ứng trong cộng đồng crypto Việt Nam lẫn quốc tế.

Giá OTC PI hiện tại đang giao dịch ở mức 3.4 USD, theo dữ liệu sàn Onus. Trong khi đó, theo dữ liệu từ Coingecko, giá IOU PI được ghi nhận ở mức 71.9 USD, chênh lệch gấp 20 lần. Tại sao có sự chênh lệch lớn này?

IOU và OTC: Đầu cơ ảo và nhu cầu thực

Giá token PI trên thị trường hiện tại hình thành từ hai mô hình giao dịch khác nhau: IOU trên các sàn giao dịch tập trung và OTC thông qua thỏa thuận cá nhân. Sự khác biệt này không chỉ ảnh hưởng đến giá mà còn phản ánh bản chất giao dịch và thanh khoản của từng mô hình.

IOU (I Owe You) là một dạng hợp đồng tương lai, trong đó nhà giao dịch đặt cược vào giá trị của token PI sau khi mainnet nhưng không sở hữu token thực tế. Một yếu tố quan trọng ảnh hưởng đến giá IOU là thanh khoản thực tế trên các sàn giao dịch.

Dữ liệu thị trường cho thấy HTX là sàn có khối lượng giao dịch PI cao nhất với 647,935 USD trong 24 giờ, trong khi CoinW chỉ đạt 8,438 USD. Sự chênh lệch lớn về thanh khoản này khiến IOU dễ bị thao túng giá hơn, đặc biệt trên các sàn có khối lượng giao dịch thấp.

Tuy nhiên, giá IOU trên các sàn này không phản ánh giá token PI "thật" (được giao dịch chính thức sau ngày 20/2) mà chỉ là một dạng "chứng nhận nợ" của PI.

Hiện nay, các sàn giao dịch như HTX, Bitget, BitMart và CoinW đã niêm yết PI dưới dạng IOU, với giá được hình thành dựa trên kỳ vọng và tâm lý thị trường. Vì chưa có token để giao dịch trực tiếp, IOU giống như một cam kết hơn là tài sản thực, khiến giá dễ bị biến động mạnh theo tin tức hoặc xu hướng đầu cơ.

Một yếu tố quan trọng góp phần gây chênh lệch giá giữa IOU và OTC là tổng cung hạn chế của PI IOU trên các sàn giao dịch. Theo dữ liệu từ Bitget, tổng cung PI IOU chỉ khoảng 68 triệu token. Việc nguồn cung này thấp hơn nhiều so với tổng cung thực tế của Pi Network (9 tỷ token) có thể tạo ra sự khan hiếm giả tạo, khiến giá PI IOU bị đẩy lên cao hơn so với giá OTC.

Ngược lại, giao dịch OTC diễn ra giữa các cá nhân mà không thông qua sàn giao dịch tập trung. Giá OTC được xác định dựa trên thỏa thuận trực tiếp giữa người mua và người bán, phản ánh nhu cầu thực tế của những người đang nắm giữ token PI. Do không có yếu tố đầu cơ như IOU, giá OTC thường thấp hơn đáng kể và phụ thuộc nhiều vào thanh khoản và nhu cầu thực tế của người dùng.

Dù giá OTC ổn định hơn, nó lại gặp hạn chế về tính minh bạch và khả năng tiếp cận. Quá trình KYC trên Pi Network diễn ra chậm, khiến nhiều người dùng chưa thể xác minh danh tính để chuyển PI về ví mainnet và giao dịch.

Điều này dẫn đến tình trạng nguồn cung PI thực tế bị hạn chế, khi phần lớn token vẫn bị “khóa” trong hệ thống. Do số lượng PI có thể giao dịch đạt mức thấp, số lượng giao dịch OTC thực tế cũng ít hơn so với tiềm năng của cộng đồng.

"Quá trình KYC của Pi Network kéo dài từ 6 tháng đến 1 năm, khiến nguồn cung PI thực tế bị hạn chế", ông Phan Nguyễn Tấn Huy - chuyên mảng giao dịch OTC về PI token, nói.

Có thể thấy, sự chênh lệch giữa giá IOU và OTC phản ánh hai nhóm giao dịch với mục tiêu khác nhau.

Bên giao dịch IOU với tâm lý đầu cơ ngắn hạn có thể coi PI IOU như một đồng memecoin độc lập, tách biệt hoàn toàn khỏi giá trị thực của Pi Network. Còn bên giao dịch OTC với nhu cầu thực tế thì định giá dựa trên thanh khoản và khả năng sử dụng PI trong hệ sinh thái Pi Network.

Do đó, người dùng không nên lấy giá IOU hiện tại để FOMO giá PI sau ngày 20/2. Khi mainnet, thị trường sẽ tự điều chỉnh để phản ánh giá trị thực của PI dựa trên thanh khoản, nhu cầu và sự phát triển của hệ sinh thái.

PI là "người được chọn" của sàn OKX, tuy nhiên không phải tất cả các sàn giao dịch lớn đều chấp nhận PI. Bybit công khai từ chối niêm yết token này, với tuyên bố của CEO Ben Zhou: "Tôi không muốn dính líu đến một tài sản không có tính thanh khoản rõ ràng".

Sàn Bitget cũng xóa một số thông tin liên quan đến PI dù ban đầu có kế hoạch hỗ trợ. Động thái này cho thấy sự hoài nghi của một số nền tảng lớn về giá trị thực sự của đồng PI sau mainnet.

Pi Network có thể đạt top 10-20 thị trường?

Chênh lệch lớn giữa hai mức giá IOU và OTC cũng khiến nhiều người đặt câu hỏi về giá trị thực của đồng PI sau mainnet. Pi Network hiện có tổng cung 9.294 tỷ PI, với nguồn cung lưu thông ban đầu là 6.041 tỷ PI. Giá trị vốn hóa của dự án phụ thuộc hoàn toàn vào mức giá giao dịch của PI trên thị trường.

Giả định vào ngày chính thức niêm yết, PI được định giá ở mức 0.1 USD, vốn hóa token sẽ đạt 929.4 triệu USD, thấp hơn nhiều so với các dự án blockchain lớn. Tuy nhiên, nếu PI chạm mốc 1 USD, vốn hóa sẽ vươn tới 9.29 tỷ USD, đưa Pi Network vào nhóm dự án top đầu trong ngành.

Dù giao dịch ở mức giá nào thì con số này cũng có sự chênh lệch rất lớn so với giá PI IOU.

Khi được hỏi giá PI OTC có khả năng đạt mức giá IOU sau mainnet không, ông Tấn Huy nhận định điều này khó xảy ra. “Tổng cung PI có thể đạt 100 tỷ token, với FDV tiềm năng lên đến 100 tỷ USD. Khi mainnet, ít nhất 6 tỷ token sẽ được mở khóa, điều này đặt ra câu hỏi về số lượng cung token PI thực sự lưu thông”, ông nói.

Về phía cộng đồng Việt Nam, giá PI sau mainnet cũng là chủ đề nóng được bàn luận trên mạng xã hội. Trong mini game dự đoán giá PI của sàn OKX được rất đông người dùng hưởng ứng có vô số nhận định khác nhau về giá niêm yết sàn của token này. "Với tổng cung khoảng 9.3 tỷ PI, PI sẽ có giá từ 0.11 USD đến 1.1 USD”, tài khoản X @Huysuthat dự đoán.

Ngoài ra, cộng đồng cũng là yếu tố cần cân nhắc khi nói về PI. Hiện nay, Pi Network có một cộng đồng lớn với gần 20 triệu người dùng, trong đó nhiều "Pi thủ" là người dùng non-crypto.

“Với cộng đồng lên đến 20 triệu người dùng, trong đó nhiều người chưa từng tham gia crypto, PI trở thành một tài sản hấp dẫn với các sàn giao dịch. Với quy mô này, Pi Network có thể vươn tới top 20, thậm chí top 10 trong ngành crypto", ông Tấn Huy nói.

Đọc thêm: Pi Network lên OKX sau 6 năm chờ đợi, vốn hoá dự đoán đạt 150 tỷ USD