Bitcoin đã thi trượt trong 'bài kiểm tra' BRC-20

Nhiều Bitcoiner trở nên bực bội khi phí gas trên mạng Bitcoin tăng vọt trong bối cảnh các hoạt động giao dịch cũng tăng lên đột biến. Mức phí bình thường được thiết lập linh hoạt theo quy trình bidding cạnh tranh, đã tăng lên mức đáng kinh ngạc là 30.19 USD cho một giao dịch Bitcoin đơn giản vào ngày 10/5, sau khi dao động quanh mức 2 USD trong gần hai năm kể từ tháng 7/2021. Đôi khi, mức phí bidding có thể lên đến 500 USD.

Tình hình nghiêm trọng đến mức một số Bitcoiner, đặc biệt là những người theo chủ nghĩa tối đa (maximalist) đi xa đến độ đề xuất kiểm duyệt các token BRC-20 và các tài sản khác. Hiện tại, những tài sản đó sử dụng các tính năng mới để ghi dữ liệu vào các giao dịch Bitcoin và dường như chúng đang khiến giá tăng đột biến. Có rất nhiều tranh luận về đạo đức xung quanh việc phát hành BRC-20, nhưng trong một diễn biến đáng ngạc nhiên, Michael Saylor (một maximalist và cựu giám đốc điều hành của MicroStrategy) tuyên bố sự xuất hiện của chúng là dấu hiệu “bullish”.

Bỏ qua một bên câu hỏi “Bitcoin dùng để làm gì”, có một vấn đề đơn giản hơn nhiều để nói ở đây: Bitcoin không thể được mở rộng và việc đổ lỗi cho ordinal không thay đổi thực tế đó.

Mạng sẽ phải đối mặt với các vấn đề về quy mô tương tự nếu có nhiều người hơn một chút trên thế giới sử dụng Bitcoin cho các giao dịch tiền tệ. Điều này có nghĩa là cơn sốt BRC-20, mỉa mai thay, cuối cùng lại là một đòn giáng mạnh vào tầm nhìn rất “tối đa” của những người hiện đang chống lại việc sử dụng Bitcoin một cách phi tiền tệ.

Mối quan tâm mạnh mẽ đến token BRC-20 trên mạng Bitcoin đã khiến khối lượng giao dịch tăng đột biến trên mạng lớp cơ sở và từ đó đẩy giá giao dịch tăng lên. Có nhiều cách khác nhau để giải thích tình trạng tắc nghẽn này, nhưng chúng ta có thể sử dụng một thước đo tốt là sự tắc nghẽn trong mempool của mạng Bitcoin. Mempool là nơi các giao dịch chờ được xác thực và được sắp xếp theo thứ tự dựa trên giá bid đính kèm với chúng. Một mempool đầy hơn (fuller mempool) nghĩa là nó mang tính cạnh tranh cao hơn để đưa giao dịch của bạn vào block tiếp theo.

Đọc thêm: Ai được lợi từ cơn sốt BRC-20?

Việc xem xét dữ liệu (ví dụ bằng công cụ trực quan hóa mempool đơn giản của Jochen Hoenicke, một nhà nghiên cứu tại công ty bảo mật hợp đồng thông minh Certora) có thể khiến bạn cực kỳ ngạc nhiên. 

Đầu tiên, chỉ xét về khối lượng giao dịch, trong một thời gian dài, mempool của Bitcoin dường như chưa bao giờ đầy đến mức này. Đỉnh lớn gần đây nhất là vào tháng 4/2021 với 200,000 giao dịch xếp hàng chờ, nhưng trong ngày 10/5, con số đó đã lên đến 450,000. (Node của Hoenicke chỉ theo dõi mạng Bitcoin kể từ năm 2017, nhưng trước mùa bull market đó, việc tắc nghẽn và phí trên mạng không đáng kể.)

Cũng đáng chú ý, các giao dịch này thường rất nhỏ. Bạn có thể thấy, nhờ bitinfocharts, quy mô giao dịch Bitcoin trung bình đã giảm mạnh trong những ngày gần đây.

Tuy nhiên, sự bùng nổ khối lượng các giao dịch nhỏ đó dường như xác nhận rằng nhu cầu tăng đột biến này được thúc đẩy bởi các nhà đầu cơ (và/hoặc rất có thể những ‘nhà rug-pull’ trong tương lai) đang điên cuồng phát hành và mint token bằng cách sử dụng tiêu chuẩn “BRC-20” thử nghiệm. Hiện tại có một cơn sốt xoay quanh các token và các degen dường như muốn sở hữu pepe và các token nóng khác ngay bây giờ, chứ không phải trong 12 hoặc 14 block. Coinmarketcap cho biết rằng, kể từ khi tiêu chuẩn BRC-20 lần đầu tiên ra mắt, có đến tận 8,500 token đã được phát hành trên mạng Bitcoin chỉ trong vài tuần.

Vì đây là các “memecoin” với giá trị phần lớn nằm ở việc đầu cơ và đánh cược nên cuộc chiến bidding dường như chỉ tồn tại trong thời gian ngắn. Và trên thực tế, tính đến ngày 10/5, phí gas đã giảm một chút so với mức cao nhất vào ngày 8/5.

Tuy nhiên, vấn đề ở đây là: nếu có vài triệu người muốn thực sự sử dụng Bitcoin để gửi tiền peer-to-peer một cách thường xuyên, chúng ta sẽ rơi vào tình trạng tương tự. Và tình trạng này sẽ kéo dài vĩnh viễn, chứ không phải nhất thời. Những Bitcoiner khó chịu với mức phí tạm thời tăng đột biến do các hoạt động đầu cơ có lẽ nên tập trung năng lượng vào các giải pháp cho vấn đề sắp xảy ra: phí trên mạng Bitcoin sẽ liên tục tăng cao do lượng người dùng hàng ngày càng lúc càng nhiều.

Giải pháp cơ bản nhất, như Nic Carter, đồng sáng lập Castle Island Ventures, đã nói: “giá cao là phương án giải quyết cho giá cao”, tức là nếu phí gas trên mạng Bitcoin quá cao, cuối cùng nó sẽ tự điều chỉnh bằng cách giảm cầu hoặc tăng cung, do đó sẽ làm giá giảm. Chúng ta đang chứng kiến điều này trong thời gian thực, đặc biệt là với việc Binance tích hợp “mạng Lightning” layer 2 vào luồng rút Bitcoin của mình.

Lightning được xây dựng với mục đích loại bỏ tải trọng các giao dịch nhỏ hơn từ chain cơ sở, nhưng nó yêu cầu những thiết lập khá phức tạp cho việc sử dụng peer-to-peer. Đồng thời, các công ty dịch vụ Lightning, chẳng hạn như Lightspark của David Marcus, đột nhiên có một động lực tốt để khiến Lightning trở nên dễ sử dụng hơn đối với những người dùng bình thường.

Về mặt này, việc phí gas tăng cao trong cơn sốt BRC-20 dường như là một điều may mắn bất ngờ: Đây là một phát súng kích hoạt cuộc chuẩn bị điên cuồng cho việc gia tăng khả năng mở rộng của mạng Bitcoin.

Cuối cùng, có một vấn đề khác: khả năng các ordinal và token có thể thực sự tồn tại trên mạng Bitcoin vẫn chưa rõ ràng – chẳng hạn vào tuần trước, người ta đã xác định được một lỗi nghiêm trọng trong việc inscription (ghi) vào giao dịch. Nhưng nếu nhắm mắt làm ngơ, không phải là không thể để chúng ta hình dung ra một số dạng công nghệ thông thường với các phương pháp tiếp cận hoàn toàn mới để mở rộng Bitcoin, có lẽ bao gồm cả công nghệ layer 2 gần với những gì Ethereum có thể đạt được.

Điều này có thể còn khiến đám đông những người theo chủ nghĩa Bitcoin tối đa khó chịu hơn việc chia sẻ mempool của họ với các degen và những bức ảnh JPEG. Nhưng nếu họ thực sự cam kết với sứ mệnh mở rộng quy mô Bitcoin, có lẽ đã đến lúc họ nên nghĩ rộng hơn.