CEX Token là gì? Những điều cần biết khi đầu tư vào CEX Token

CEX Token là gì?

CEX Token (Centralized Exchange Token) là token nền tảng của các sàn CEX, được tạo ra cho mục đích cung cấp một số ích lợi nhất định trong hệ thống cho người sở hữu chúng, đây cũng là đặc trưng chung của CEX Token.

“CEX Token thường là Utility Token - cung cấp cho Holders một số lợi ích nhất định trong hệ sinh thái của chúng”.

Một số lợi ích của CEX Token có thể kế ra là (các lợi ích này có thể khác nhau tùy vào mỗi CEX):

• Chiết khấu phí giao dịch.
• Nhận Airdrop.
• Miễn phí rút tiền.
• Tham gia IEO.

Một số CEX Token nổi bật trong thị trường Crypto:

• BNB của Binance
• OKB của OKEx
• CRO của Crypto.com
• HT của Huobi
• ...

Phân tích & định giá CEX Token

Có khá nhiều sàn CEX trên thị trường, trong bài viết này, mình sẽ chọn sàn CEX nổi bật nhất là Binance và token của sàn để phân tích.

Thông tin về BNB & sàn Binance

Binance được thành lập vào năm 2017 bởi CZ, sản phẩm chủ đạo của Binance ở thời điểm hiện tại là sàn giao dịch Crypto to crypto, các sản phẩm phái sinh (Perp, margin, Option, Leveraged token). Binance cũng được xem là sàn giao dịch Crypto có quy mô lớn nhất thị trường hiện nay.

Binance Coin (BNB) là native token của sàn giao dịch Binance, BNB được ra mắt vào tháng 7 năm 2017 sau khi huy động được $15M từ ICO.

BNB là Utility token cung cấp một số lợi ích nhất định cho Holders. Trong phạm vi của sàn giao dịch Binance, BNB có một số trường hợp sử dụng nổi bật sau:

Bên ngoài phạm vi sàn giao dịch Binance, BNB còn được sử dụng để thanh toán phí giao dịch, thanh toán hàng hóa, dịch vụ tham giá DeFi trên hệ sinh thái Binance Smart Chain.

Định giá BNB Token

Nếu chỉ xét riêng trong phạm vi là Utility token của một sàn CEX thì giá trị BNB từ 2 nguồn chính:

Nguồn thứ nhất, những tiện ích mà việc nắm giữ BNB token mang lại:

• Giảm phí giao dịch dựa trên số lượng BNB và volume giao dịch của người nắm giữ.
• Có thể dùng BNB để làm tài sản thế chấp khi giao dịch Margin & Future.
• Vé tham dự IEO và cơ hội trúng IEO.
• Và những trường hợp sử dụng khác.

Nguồn thứ hai, giá trị được tích lũy từ việc burn BNB dựa trên tổng số phí giao dịch thu được từ sàn giao dịch Binance.

Tóm lại, đối với BNB Token nói riêng và các CEX Token nói chung, giá trị của các CEX Token này sẽ được đo lường bởi:

• Giá trị của các ích lợi của việc nắm giữ Token đó mang lại (chiết khấu phí giao dịch, airdrop trong tương lai, vé IEO...). Lợi ích mang lại cho mỗi người có thể không đồng nhất, tùy thuộc vào vị thế và nhu cầu sử dụng của mỗi người dùng.
• Mô hình & cách phân phối lại một phần doanh thu từ platform cho Token Holders.

Đầu tư vào CEX Token, người dùng cần quan tâm điều gì?

CEX Token trở thành Ecosystem Token

Exchange là một trong những mô hình kinh doanh có hiệu ứng mạng (Network Effects) mạnh mẽ, nơi có thanh khoản sẽ thu hút thanh khoản nhiều hơn, không quan trọng thanh khoản đó đến từ CeFi (tài chính tập trung) hay DeFi (tài chính phi tập trung).

Mặc dù, DeFi hứa hẹn những tiềm năng phát triển to lớn trong tương lai nhưng hiện tại, chúng tồn tại nhiều hạn chế, phần lớn đến từ cơ sở hạ tầng.

Thị trường Crypto vốn đã có ít hạn chế và được thúc đẩy bởi tính đầu cơ cao nên tính hữu dụng đang được đặt lên hàng đầu, các CEX hoàn toàn có thể Clone lại một phiên bản CeDeFi hoạt động nhanh, rẻ và hiệu quả hơn.

Trong trường hợp của Binance, BNB bắt đầu là Utility Token sử dụng trong phạm vi của sàn giao dịch Binance với chức năng chính là chiết khấu phí giao dịch, nhưng qua thời gian, khi Binance phát triển lớn hơn, phạm vi các sản phẩm ra mắt đã vượt ra ngoài phạm vi của một CEX (Binance Chain, Binance Smart Chain). BNB từ Utility token của sàn Binance, nó trở thành Utility của hệ sinh thái Binance.

Ví dụ: Ngoài những ích lợi được cung cấp trên sàn Binance, BNB còn được sử dụng để trả phí giao dịch trên Binance Chain và BSC, cũng có thể sử dụng BNB để tham gia DeFi trên BSC...

Đây là xu hướng phát triển của nhiều CEX, bằng cách mở rộng hệ sinh thái xung quanh, các CEX Token được tích lũy một phần giá trị bởi một hệ sinh thái rộng lớn hơn dù là trực tiếp hoặc gián tiếp - Utility token của cả hệ sinh thái.

Token Holders >< Shareholders

Nói riêng về CEX, chúng có một vấn đề nan giải là sự phân chia lợi ích giữa Token holders và Shareholders.

Các CEX như Huobi, họ đang sử dụng mô hình Buyback & Burn token dựa trên doanh thu và lợi nhuận thu được từ hoạt động kinh doanh của CEX. Mô hình này tạo ra mối tương quan giữa nhu cầu sử dụng CEX và nguồn cung CEX Token, gián tiếp tăng cường giá trị cho CEX Token.

Trong ngắn hạn, sự gia tăng giá trị không đồng nghĩa là giá token chắc chắn sẽ tăng, nhưng trong dài hạn, giá cả sẽ di chuyển theo giá trị.

Nhưng bạn nên biết rằng những điều trên không phải là một sự đảm bảo chắc chắn, CEX Token Holders không có quyền can thiệp vào quá trình quản trị.

Một ngày đẹp trời nào đó, những người đứng đầu Houbi đưa ra quyết định dừng quá trình buyback & burn, kèm với 1 bài viết giải thích dài ngoằng, dù bạn ủng hộ hay phản đối, điều đó vẫn xảy ra, nó không do bạn quyết định.

Trái lại, Shareholders có quyền sở hữu doanh nghiệp (CEX) hợp pháp theo pháp luật, họ có quyền tác động đến đến các quyết định quản trị để có lợi cho họ. Đương nhiêu điều này không phải tuyệt đối, khi một người vừa là Shareholders vừa là Token holders thì họ sẽ cố gắng để đưa ra các quyết định có lợi cho cả hai nhóm.