Đòn bẩy tài chính là gì? Ưu nhược điểm của tính đòn bẩy tài tính

Đòn bẩy tài chính là gì? 

Đòn bẩy tài chính là chiến lược sử dụng vốn vay kết hợp với vốn chủ sở hữu để gia tăng lợi nhuận. Đây là công cụ không thể thiếu trong chiến lược kinh doanh của nhiều doanh nghiệp. Trong đó:

• Vốn vay là tiền doanh nghiệp vay từ ngân hàng hoặc tổ chức tài chính, cần trả lãi và hoàn trả theo thời hạn.
• Vốn chủ sở hữu là tiền do chủ doanh nghiệp hoặc cổ đông đầu tư, không yêu cầu trả lãi hay hoàn trả.

Theo đó, hệ số đòn bẩy tài chính (DFL) đo lường mức độ doanh nghiệp sử dụng vốn vay. Hệ số cao cho thấy doanh nghiệp vay nhiều, đi kèm rủi ro cao. Hệ số thấp cho thấy doanh nghiệp chủ yếu dùng vốn chủ sở hữu, an toàn hơn nhưng hiệu quả tài chính có thể thấp hơn.

Tác động của đòn bẩy tài chính đối với hoạt động đầu tư

• Đối với nhà đầu tư cá nhân:

Nhờ đòn bẩy tài chính, nhà đầu tư có thể mở rộng cơ hội đầu tư và gia tăng tiềm năng sinh lời. Tuy nhiên, việc sử dụng đòn bẩy tài chính hiệu quả đòi hỏi nhà đầu tư phải có kế hoạch rõ ràng, đánh giá kỹ lưỡng tiềm năng và rủi ro của khoản đầu tư. Lợi nhuận thu được cần phải đủ cao và kịp thời để trả hết các khoản vay.

• Đối với doanh nghiệp:

Đòn bẩy tài chính giúp tăng khả năng cạnh tranh và hiệu quả sử dụng vốn. Ví dụ, khi thị trường có nhu cầu cao về sản phẩm, doanh nghiệp có thể sử dụng đòn bẩy tài chính để nâng cao năng lực sản xuất nhằm đáp ứng nhu cầu thị trường một cách nhanh chóng và hiệu quả.

Các khoản vay và lãi vay thường được tính vào chi phí tài chính của doanh nghiệp và khấu trừ vào thu nhập chịu thuế. Điều này giúp giảm thiểu gánh nặng thuế, góp phần thúc đẩy lợi nhuận.

Cách tính đòn bẩy tài chính

Để hiểu về mức độ sử dụng vốn vay của một doanh nghiệp, chúng ta cần nắm rõ các cách tính đòn bẩy tài chính. Hai phương pháp phổ biến nhất là:

• Hệ số nợ trên tổng tài sản (Debt / Asset): Cho biết tỷ lệ phần trăm tài sản của doanh nghiệp được tài trợ bằng vốn vay.
• Hệ số nợ trên vốn chủ sở hữu (Debt / Equity): Cho biết mức độ sử dụng vốn vay so với vốn của chủ sở hữu doanh nghiệp.

Ví dụ:

Giả sử doanh nghiệp X có khoản nợ (D) là 40 triệu đồng và tổng tài sản (Asset) hoặc vốn chủ sở hữu (Equity) là 80 triệu đồng. Tỷ lệ đòn bẩy được tính như sau:

• Debt / Asset: 40 triệu / 80 triệu = 0.5 (hay 50%)
• Debt / Equity: 40 triệu / 80 triệu = 0.5 (hay 50%)

Với tỷ lệ 1:2 (tương đương 50%), khi tài sản tăng 6%, lợi nhuận của nhà đầu tư sẽ tăng 12% (6% x 2). Ngược lại, khi tài sản giảm 6%, nhà đầu tư sẽ thiệt hại 12% (6% x 2).

Như vậy, đòn bẩy tài chính có thể khuếch đại cả lợi nhuận và rủi ro, do đó cần cân nhắc kỹ lưỡng khi sử dụng.

Các đòn bẩy tài chính phổ biến 

Sử dụng nguồn vốn bên ngoài

• Vay từ ngân hàng hoặc công ty tài chính để đầu tư và trả lãi theo kỳ hạn, nhưng điều này có thể dẫn đến nguy cơ cạn kiệt tài chính nếu khoản nợ quá cao.
• Huy động vốn từ các cổ đông bằng cách phát hành cổ phiếu, giúp thu hút nguồn vốn vào hoạt động của công ty.

Kinh nghiệm và ý tưởng 

Việc học hỏi từ những nhà đầu tư thành công và áp dụng các ý tưởng sáng tạo có thể giúp doanh nghiệp tận dụng tốt hơn các nguồn lực tài chính. Nhờ đó, doanh nghiệp có thể gia tăng hiệu quả đầu tư và lợi nhuận.

Sử dụng nguồn lực con người 

Các chủ doanh nghiệp thường tận dụng thời gian, năng lực và khả năng của đội ngũ nhân viên để tạo ra nhiều tài sản, một nhanh chóng hơn và có giá trị hơn thay vì tự mình thực hiện tất cả công việc.

Thuê dịch vụ ngoài

Ủy thác các nhiệm vụ mà bạn không thể hoàn thành cho người khác. Đây chính là một dạng đòn bẩy mà các doanh nhân thường sử dụng.

Cách sử dụng hiệu quả đòn bẩy tài chính

Để tận dụng đòn bẩy tài chính một cách hiệu quả, doanh nghiệp có thể tham khảo các bước sau:

• Đánh giá tình hình tài chính hiện tại, bao gồm thu nhập, chi phí và khả năng trả nợ, để chọn khoản vay phù hợp với tình hình tài chính và mục tiêu đầu tư.
• Sử dụng các app quản lý tài chính doanh nghiệp, các công cụ quản lý rủi ro để đánh giá hiệu quả đầu tư và để giảm thiểu tổn thất.
• Doanh nghiệp nên sử dụng đòn bẩy tài chính một cách thận trọng và chuẩn bị kế hoạch dự phòng để đối phó với các rủi ro tiềm ẩn.
• Theo dõi sát sao biến động thị trường và giá trị tài sản để điều chỉnh tỷ lệ đòn bẩy cho phù hợp.

Đòn bẩy tài chính thể hiện sự kết hợp khéo léo trong việc quản lý tài chính, cho phép doanh nghiệp mở rộng hoạt động và đạt được những bước tiến mới trong quá trình phát triển.

Xem thêm: Cách xác định và lượng hoá rủi ro khi đầu tư.