Dự phóng hệ Solana 2022 - Solana cần làm gì để có mùa hè tiếp theo?
2021 là một năm bùng nổ của Solana, sự tăng trưởng mạnh mẽ trong mùa hè 2021 trong mọi lĩnh vực từ vốn hoá mạng lưới, số lượng nhà phát triển, giá trị tài sản khoá,… đã giúp Solana trở thành một ngôi sao sáng của thị trường. Tuy nhiên với những anh em follow sát hệ Solana thì có thể thấy rằng hệ sinh thái đang không có nhiều sự tăng trưởng thậm chí là suy giảm khá nhiều trong thời gian qua.
“Vì sao $SOL giảm thảm vậy?
Vì sao TVL của hệ tụt ghê thế?
Vì sao số lượng dự án, nhà phát triển thì ngày càng nhiều mà dòng tiền cứ liên tục rời đi?”
Đó là những câu hỏi mà mình nhận được khá nhiều trong quá trình follow hệ Solana, đặc biệt là với những anh em đầu tư vào token hệ Sol (trong đó có bản thân mình) thì việc thấy giá token chia liên tục là một trải nghiệm thực sự không vui vẻ chút nào.
Do đó trong thời gian gần đây, mình đã ngồi xem và phân tích lại nguyên nhân do đâu dẫn đến việc này để có thể lên kế hoạch chuẩn bị và dự phóng những bước cần làm tiếp theo.
Tham khảo: Tổng quan hệ sinh thái Solana
Nguyên nhân dẫn đến sự sụt giảm của hệ Solana
Bên dưới là một vài nguyên nhân chính mà mình nghĩ dẫn đến sự suy giảm của Solana.
Market Sentiment
“Nước lên thì thuyền lên,
Nước xuống thì thuyền xuống”
Lý do lớn nhất phải kể đến đó là tình hình thị trường Crypto thời gian qua, trong Bear Market thì kể cả là những đồng coin tốt nhất cũng phải chịu sự sụt giảm lớn. BTC từ đỉnh gần nhất đã gần như /2 và hiện tại đang ở mốc $37K, nếu đồng coin đứng đầu và dẫn dắt cả thị trường còn có mức suy giảm như vậy thì không lạ gì khi ta thấy sự suy giảm mạnh hơn của các đồng coin khác.
Sự cạnh tranh ngày càng nhiều
Cạnh tranh là động lực phát triển nhưng cũng là thách thức và áp lực lớn. Solana ngày trước là một trong những giải pháp mở rộng hoạt động đầu tiên chỉ sau Polygon, Binance Smart Chain. Nhưng ở thời điểm hiện tại với việc miếng bánh đang nhỏ dần do bear market, cộng với việc ngày càng nhiều đối thủ cạnh tranh (Terra, Avalanche, các giải pháp layer 2,..) đã khiến Solana không còn giữ được sức hút như ngày xưa.
Xét riêng TVL của DeFi trên các hệ sinh thái thì ngoại trừ Ethereum, ta có thể thấy được TVL của các hệ sinh thái hiện tại có sự chênh lệch không quá rõ ràng.
Nhìn từ chính bản thân với vai trò là người dùng, có phải anh em luôn sẵn sàng chuyển tiền giữa các hệ sinh thái nếu như nơi đó có cơ hội lợi nhuận cao hơn đúng hay không?
Dòng tiền đầu cơ đang chiếm một tỷ trọng lớn trong Crypto, việc này tuy cũng có lợi trong việc boostrap các dự án, hệ sinh thái mới, nhưng cũng có tác động tiêu cực vì thiếu hụt người dùng thực sự, từ đó làm hao hụt thanh khoản, thứ được coi là huyết mạch của bất kỳ thị trường nào.
Hầu hết dự án đều thiếu định hướng phát triển
Hệ Solana đang phát triển rất nhanh về mặt số lượng dự án và thu hút nhà phát triển, hàng loạt hackathon và workshop được tổ chức đã giúp hệ sinh thái dãn nở rất nhanh theo cả chiều ngang lẫn chiều dọc.
Ở chiều ngang ta thấy số lượng dự án thuộc nhiều nhánh khác nhau, trong đó có cả những mảnh ghép ở tầng cao hơn của DeFi cũng như những dự án thuộc nhiều lĩnh vực khác nhau từ NFT, Gaming, Social, Metaverse,...
Ở chiều dọc đã có nhiều dự án đào sâu hơn và có những dự án vệ tinh để tối ưu sản phẩm của mình, điều này chứng tỏ chất lượng nhà phát triển trên Solana là tốt.
Tuy nhiên, một dự án thành công không chỉ nằm ở mặt sản phẩm hay công nghệ mà còn phụ thuộc vào nhiều yếu tố khác nhau. Việc chỉ tập trung vào phát triển dự án mà quên đi các yếu tố như phát triển cộng đồng đã khiến Solana gặp tình trạng có nhiều “dự án ma”, có nghĩa là dự án phát triển sản phẩm xong thì không có hoặc có rất ít người dùng.
Số lượng dự án ma ngày càng nhiều ảnh hưởng đến sự phát triển tổng thể của hệ sinh thái, cũng như làm mất động lực của các nhà phát triển. Đặc biệt là DeFi khi các mảnh ghép có sự liên quan mật thiết đến nhau, mảnh ghép ở tầng dưới là nền tảng để mảnh ghép ở tầng trên phát triển.
Tóm lại
Việc Solana hiện nay không duy trì được thành quả mà mình đạt được nằm ở các nguyên nhân:
- Market sentiment không tốt.
- Sự canh tranh ngày càng nhiều.
- Quá tập trung vào việc phát triển sản phẩm mà quên đi các yếu tố khác.
Tuy nhiên nhìn vào mặt khác, Solana hiện tại có nhiều bước tiến ngoạn mục mà các hệ sinh thái khác hầu hết đều chưa làm được. Ở phần dưới mình sẽ điểm qua một vài thành tựu nổi của Solana trong thời gian qua.
Những thành tựu nổi bật của Solana
Tốc độ phát triển nhanh về số lượng dự án và nhà phát triển
Liên tục là các sự kiện Hackathon và mới đây là The Hacker House (sự kiện offline được tổ chức vòng quanh thế giới), Solana đang làm rất tốt trong việc thu hút nhà phát triển mới và dự án mới.
Solana dần đi vào đời sống
Tổ chức sự kiện The Hacker House, ra mắt Solana Pay (ứng dụng thanh toán trực tiếp ở các địa điểm chấp nhận thanh toán bằng mạng Solana). Solana đang dần được biết đến bởi nhiều người kể cả Crypto lẫn non-Crypto và là một dấu hiệu tốt về lâu dài.
Phát triển nhiều lĩnh vực khác nhau
Như đã nói ở trên, hiện tại ngoài DeFi đã có nhiều lĩnh vực khác được chú trọng phát triển trên hệ sinh thái như Gaming, Web3, Metaverse, Social,... Việc đa dạng hoá hướng phát triển là một hướng đi hay.
Điển hình là việc TVL của DeFi có sự sụt giảm lớn nhưng mảng gaming với sự ưu việt của công nghệ trên Solana hoặc mảng NFT với sự xuất hiện của ngày càng nhiều những tác phẩm nghệ thuật đẹp vẫn thu hút được một lượng lớn người dùng.
Solana đã làm được nhiều nhưng vẫn còn nhiều điểm cần cải thiện. Việc có một cái nhìn đa chiều sẽ giúp chúng ta thấy được vấn đề của hệ sinh thái và đưa ra các dự phóng làm thế nào để hệ có thể phát triển trở lại trong tương lai, từ đó tìm kiếm được cơ hội đầu tư.
Ở phần dưới mình sẽ chia sẻ một vài dự phóng của mình về các kịch bản để ta có thể nhìn thấy được mùa hè Solana tiếp theo.
Các kịch bản cho mùa hè Solana tiếp theo
Yếu tố cuối cùng quyết định một hệ sinh thái có thành công hay không nằm ở việc hệ sinh thái đó có thu hút được người dùng và dòng tiền hay không.
Có một câu nói rất hay của Haseeb Quershi, thành viên của Dragonfly Capital là: Có ba động lực chính thúc đẩy người dùng tham gia Crypto ngày nay:
- Kiếm tiền (Making money).
- Có niềm vui (Having fun).
- Lý tưởng (Ideology).
Vậy Solana có thể làm những cách nào để thúc đẩy những động lực này? Theo mình có một vài kịch bản như sau:
Có một nhánh đặc trưng để thu hút người dùng
- Ethereum có độ bảo mật và tính phân quyền cao → Phù hợp với việc phát triển các sản phẩm tài chính nắm giữ nhiều giá trị, tuy nhiên chẳng mấy ai thừa tiền để chơi game trên Ethereum.
- Solana có lợi thế về khả năng mở rộng với chi phí rẻ → Phù hợp với việc phát triển các tựa game, hoặc các ứng dụng xã hội,...
Phải công nhận rằng DeFi trên Solana đang phát triển rất nhanh với nhiều sản phẩm ở các layer khác nhau. Nhưng ở mặt khác Solana đã nhiều lần gặp sự cố liên quan khiến mạng lưới bị shutdown trong nhiều giờ. Đây là một nhược điểm trí mạng của các sản phẩm tài chính vốn yêu cầu tính ổn định và an toàn cao. Như kết quả anh em cũng có thể thấy TVL của DeFi trên Solana giảm mạnh trong thời gian qua.
Tìm hiểu thêm: Hệ sinh thái DeFi trên Solana - Sự lột xác ngoạn mục!
Do đó bên cạnh việc phát triển DeFi, mình nghĩ hướng đi hợp lý cho Solana sẽ là có những nhánh khác giúp tối ưu điểm mạnh của Solana là chi phí rẻ và tốc độ nhanh. Khi đã có một lượng người dùng lớn, sẽ có rất nhiều cách để khuyến khích họ sử dụng sản phẩm DeFi trên hệ sinh thái.
Ở thời điểm hiện tại một vài nhánh mà mình thấy tiềm năng bao gồm: Gaming và các ứng dụng xã hội, đây là các nhánh đã được tập trung phát triển trong một khoảng thời gian và dần có những thành quả đầu tiên.
Được sử ủng hộ của những bên có tiềm lực tài chính lớn
Tuy Solana nhận được rất nhiều tiền để phát triển hệ sinh thái nhưng hầu hết đó đều là dòng tiền đầu tư. Việc TVL của hệ chỉ còn hơn $6 tỷ chứng tỏ các sản phẩm DeFi của Solana vẫn chưa nhận được nhiều sự ủng hộ của những bên có tiềm lực tài chính lớn.
Khá khó để có thể theo dõi dòng tiền mới từ Solana đến từ đâu, nhưng ta có thể có một cái nhìn tổng quan từ việc nhìn vào sự tăng trưởng TVL của Solana. Thêm vào đó nhìn vào sự phân bổ TVL sẽ giúp cho ta biết được đâu là dự án hot nhất lúc đó.
Tích lũy nhà phát triển
Có một câu nói mình từng được nghe từ Raj Gokal, Co-Founder của Solana đó là: “Rust will be the moat for Solana”. Có nghĩa là "ngôn ngữ lập trình Rust sẽ là con hào của Solana".
Hiện tại Ethereum và các chain hỗ trợ EVM (thứ đang chiếm đa số) đang sử dụng ngôn ngữ lập trình Solidity. Do đó khi các nhà phát triển tham gia Solana và học ngôn ngữ Rust, họ sẽ khó có thể rời đi và gắn bó với hệ Solana.
Việc Solana liên tục tổ chức Hackathon với quy mô và giải thưởng lớn đã giúp thu hút một lượng lớn nhà phát triển học Rust. Hầu hết các dự án đạt giải trong Hackathon hiện đang nắm giữ những vị trí chủ chốt của các nhánh trên Solana. Các sự kiện như The Hacker House cũng đang giúp phổ biến rộng rãi và educate nhà phát triển quen thuộc với ngôn ngữ lập trình này hơn.
Nếu như Solana có thể liên tục tích lũy nhà phát triển thì đây sẽ là một lợi thế lớn của hệ sinh thái trước hàng loạt các đối thủ khác, thứ mà gần như tương đồng với nhau.
Chuẩn bị gì cho “Solana Summer” tiếp theo?
Ở phần trên mình đã chia sẻ cho anh em những góc nhìn trực quan và các kịch bản có thể đến để Solana chào đón mùa hè tiếp theo. Nếu anh em vẫn tin tưởng đến sự phát triển của hệ sinh thái, thì ở phần dưới mình sẽ nói về những cách mà mình sẽ làm để chuẩn bị cho con sóng tới. Hy vọng có thể cho anh em thêm một góc nhìn trong việc đầu tư vào hệ sinh thái Solana.
Những việc mình sẽ làm:
Liên tục cập nhật những thông số cơ bản của hệ Solana
Cập nhật đều đặn các thông tin như vốn hóa thị trường, TVL của cả hệ và TVL của các dự án trên hệ. Điều này sẽ giúp anh em có một cái nhìn tổng quan về xu hướng và cơ cấu phát triển của Solana.
Liên tục cập nhật thông tin
Bước 1 sẽ cho anh em có cái nhìn tổng quan nhưng thường sẽ lỡ trend vì khi số TVL của dự án to thì cơ hội đầu tư tốt nhất đã qua rồi. Do đó việc cập nhật tin tức sẽ giúp anh em có thể nắm bắt cơ hội đầu tư tốt hơn.
Một vài kênh tin tức chất lượng mà anh em có thể tham khảo liên quan đến hệ Solana bao gồm: Solana Twitter, Solanians, Cập nhật về hệ Solana (Solana Panorama).
Tìm hiểu, dự phóng xu hướng và đào sâu
Từ những cập nhật về hệ sinh thái, ta sẽ đưa ra những nhận định và từ đó dự phóng xu hướng của hệ.
Như ở trên mình dự phóng DeFi trên Solana nếu không có sự ủng hộ từ Whales, VCs thì khó có thể phát triển. Cơ hội sẽ nằm ở các nhánh như gaming, social apps. Do đó mình sẽ đào sâu vào các nhánh này và tìm kiếm những dự án tiềm năng.
Chờ đợi thời điểm tốt để đầu tư
Khi đã tìm kiếm được những dự án tốt, việc còn lại là chờ đợi thời điểm thích hợp để đầu tư.
Thời điểm tốt với mình là lúc market sentiment ổn định trở lại và bản thân người dùng như chúng ta có thể mua được token với mức giá tốt hoặc có cơ hội để skin in the game.
Tổng kết
Phía trên là một vài góc nhìn trực quan của mình về Solana, tuy tình hình thị trường hiện tại đang không quá tốt nhưng hệ sinh thái vẫn đang phát triển không ngừng. Bản thân mình vẫn tin tưởng vào Crypto nói chung và Solana nói riêng. Còn anh em thì sao? Liệu đây là lúc để chúng ta dừng lại và từ bỏ hay là thời điểm tốt đẹp nhất để tìm kiếm cơ hội đầu tư với mức giá tốt?
Nếu có bất kỳ thắc mắc gì đừng ngần ngại comment ở dưới bài viết hoặc đặt câu hỏi trực tiếp với chúng mình. Coin98 luôn sẵn sàng giải đáp thắc mắc của anh em.
Lưu ý: Tất cả thông tin trong bài chỉ nhằm phục vụ mục đích tham khảo và không được coi là lời khuyên đầu tư. Đầu tư Crypto là một loại hình đầu tư mạo hiểm và anh em cần chịu trách nhiệm với mọi quyết định đầu tư của mình.