Những chương cuối trong cuộc khủng hoảng nợ của Genesis

Sau sự cố FTX phá sản, thị trường tiền điện tử đã bị ảnh hưởng nặng nề, những nhà đầu tư lớn nhỏ khi dùng sàn FTX phải chịu cảnh mất tiền vì tiền vẫn còn kẹt trên sàn.

Vào ngày 19/1/2023, Genesis - một nhánh của công ty mẹ Digital Currency Group (DCG) và cũng là nạn nhân của FTX buộc phải nộp đơn phá sản do tổn thất quá lớn. Sự việc này đã kéo theo nhiều diễn biến sau đó, các cuộc đàm phán liên tiếp và chưa có hồi kết.

Theo báo cáo mới nhất của DCG, nếu trong hoàn cảnh Genesis không huy động được tiền trong 1-2 tuần tới, thì sớm muộn họ buộc phải nộp đơn phá sản (theo chương 11) đến tòa án Hoa Kỳ.

Tình hình giữa con nợ Genesis, DCG và nhóm chủ nợ

Genesis là chi nhánh của quỹ đầu tư Digital Currency Group (DCG), và là tên tuổi lớn trong mảng cho vay phi tập trung. 

Sau sự cố FTX phá sản vào tháng 11/2022, Genesis bị ảnh hưởng nặng nề và phải chặn rút tiền vài ngày sau đó. Vào tháng 01/2023, Genesis Global Holdco (GGH), công ty mẹ và hai công ty con là Genesis Global Capital (GGC) và Genesis Asia Pacific (GAP), đã chính thức nộp đơn xin phá sản theo Chương 11 của Luật Phá sản Mỹ tại Tòa án Phá sản Quận Nam New York. 

Genesis cũng công bố danh sách các tổ chức yêu cầu được bồi thường, ước tính tổng nợ lên đến 3.6 tỷ USD. Danh sách trên gồm các cá nhân và công ty crypto nổi tiếng, trong đó có Gemini Trust, đứng đầu danh sách với yêu cầu bồi thường lên đến 766 triệu USD. Ngoài ra còn có Mirana Cor, Babel Finance, cùng nhiều tổ chức khác tham gia khiếu nại.  

Nợ nần chồng chất cộng thêm tình hình thị trường không mấy khả quan đã khiến Genesis từ bỏ tất cả, để lại trên vai DCG một khoản nợ khổng lồ. Tuy đã đệ đơn khiếu nại, nhưng chủ nợ lớn bé đều không thể lấy được tiền, các phiên tòa xét xử cứ thế diễn ra, và những cuộc đàm phán vẫn chưa đến hồi kết. 

Bà Lisa Braganza, Cựu giám đốc chi nhánh văn phòng thực thi của SEC (Securities and Exchange Commission - Ủy ban Giao dịch và Chứng khoán Hoa Kỳ) tại Chicago trả lời phỏng vấn Squawk Box CNBC, rằng quyết định nộp đơn phá sản của Genesis tuy được diễn ra vào tháng 01/2023, nhưng SEC đã biết Genesis đã vỡ nợ từ năm 2022. Bà cho rằng, sự im lặng của SEC trong các cuộc đàm phán sẽ vẫn tiếp diễn, và chưa thể khẳng định được điều gì.

Đọc thêm: Nối tiếp FTX sụp đổ, Genesis Trading và nguy cơ phá sản

Góc nhìn của các chủ nợ 

Tất cả đối tác đầu tư của Genesis đều trở thành chủ nợ bất đắc dĩ và nhiều nhà đầu tư nhỏ lẻ mất niềm tin vào công ty. Nói với phóng viên của trang Protos, ông Sokolowski, Giám đốc điều hành của Prohashing, việc bồi thường này đáng lẽ phải gấp đôi số tiền thiệt hại của ông. 

Một số chủ nợ khác quyết định sẽ “rời thuyền" nếu họ nhận lại tiền, ngay cả khi họ được chuyển nhiều hơn. Vào tháng 01/2023, theo công ty luật Silver Golub và Teitell LLP tại Hoa Kỳ, đồng loạt các chủ nợ của Genesis lên kế hoạch kiện DCG và Giám đốc điều hành Barry Silbert, với cáo buộc vi phạm luật chứng khoán liên bang.

Genesis đã vi phạm thỏa thuận khi chủ động đóng băng việc rút tiền, khiến Gemini phải dừng hẳn chương trình đổi thưởng (Earn redemption) của mình. Vụ kiện được đệ trình lên Tòa án và đang trong quá trình xử lý. 

Để xoa dịu tâm lý cộng đồng lúc bấy giờ, nhà đồng sáng lập Gemini, ông Cameron Winklevoss lên tiếng trấn an mọi người. Ông còn khẳng định sẽ lấy lại tiền của họ và đảm bảo tài sản người dùng an toàn.  

Vì sự mập mờ của ông Barry Silbert và cả DCG, người đồng sáng lập công ty Gemini tuyên bố rằng sẽ kiện Genesis để đòi lại công bằng cho mọi người. Thậm chí, ông còn kêu gọi sa thải CEO Barry Silbert không chút do dự. Ông dự đoán hậu quả sẽ rất nghiêm trọng nếu Genesis không hồi phục và không thể trả nợ.

Phương án giải quyết của DCG và Genesis

Vấn đề của Genesis không chỉ tác động đến tài sản các nhà đầu tư, mà còn ảnh hưởng ít nhiều đến các công ty con của DCG như Luno, Grayscale, Coindesk,... Tâm lý phẫn nộ của người dùng cùng làn sóng tẩy chay Barry Silbert trở nên mạnh mẽ sau những sự kiện trên. Sau thời gian dài im lặng và nhận về nhiều sự chỉ trích, vào ngày 07/02/2023, tập đoàn DCG cũng lên tiếng và quyết định bán cổ phần trong Grayscale để trả nợ cho Genesis (xem thêm tại đây).

Cuối cùng, Digital Currency Group, Genesis và Gemini (đại diện nhóm chủ nợ) đã đạt được thỏa thuận về kế hoạch tái cấu trúc. Tuy đây là cuộc đàm phán giữa hai bên, chưa có sự phán quyết từ tòa án, nhưng có thể thấy là một dấu hiệu tích cực cho cục diện. 

Cameron Winklevoss, đồng sáng lập Gemini bày tỏ cảm xúc trên Twitter rằng ông đã đạt được các thỏa thuận về nguyên tắc với Genesis, kế hoạch lấy lại tài sản cho người dùng của mình vẫn đang diễn ra. Ở một dòng tweet khác, Cameron Winklevoss tuyên bố sẽ đóng góp 100 triệu USD cho toàn bộ người dùng của Gemini Earn, như một lời cam kết từ phía Gemini dành cho người bị thiệt hại. 

Sau khi cuộc đàm phán diễn ra thành công, nhiều lập luận được nêu lên rằng, cuộc khủng hoảng Genesis có thể sẽ diễn ra “nhẹ nhàng” hơn. Dựa theo các số liệu từ Watchers, Genesis đang giữ khoảng 466 triệu USD tài sản trên chuỗi và dường như không năm trong kế hoạch thanh lý của DCG.

Theo The Block, tình hình giữa DCG & Genesis có lẽ đang đi đến chương cuối, DCG sẽ cắt bỏ Genesis để nó không ảnh hưởng đến Grayscale Investments. Grayscale được xem là “con cưng" của DCG bởi giá trị mà nó mang lại cho công ty mẹ là rất lớn. Đây cũng là “quân bài” cuối cùng mà DCG dùng để đàm phán với các chủ nợ, cùng với đó là một cái kết đẹp được mong chờ.