Hướng dẫn tham gia hệ sinh thái Runes Protocol
Runes Protocol không chỉ là giao thức phát hành fungible token trên Bitcoin mà còn là sản phẩm giúp mở rộng tiềm năng của Bitcoin trong thị trường crypto. Dù mới ra mắt không lâu, Runes Protocol đã thu hút sự quan tâm rất lớn của cả cộng đồng crypto.
Runes Protocol chính thức khởi chạy ở block 840,000, cùng thời điểm Bitcoin Halving. Để bắt đầu với Runes, người dùng có thể thực hiện các bước sau:
- Bước 1: Thiết lập ví điện tử hỗ trợ giao dịch Runes
- Bước 2: Sử dụng các công cụ theo dõi hệ sinh thái Runes.
- Bước 3: Lựa chọn và giao dịch Runes
Trong bài viết này, chúng ta sẽ cùng tìm hiểu chi tiết cách tham gia tương tác với Runes cũng như những lưu ý trong xu hướng này .
Ví điện tử hỗ trợ Runes
Để sở hữu Runes, trước tiên người dùng cần cài đặt ví điện tử mạng Bitcoin có hỗ trợ giao dịch Runes. Số lượng ví điện tử hỗ trợ giao dịch Runes còn khá hạn chế gồm:
- UniSat Wallet
- XVerse Wallet
- Ordinals Wallet
- Magic Eden Wallet
- OKX Wallet
Ví dụ với Magic Eden Wallet, người dùng truy cập vào trang chủ của Magic Eden tại https://wallet.magiceden.io/. Sau đó, tiến hành tải phiên bản Extention cho trình duyệt Chrome (trên máy tính) rồi tạo ví mới như bình thường.
Tiếp theo, người dùng nạp Bitcoin trên mạng lưới Bitcoin lên ví để mua Runes khi Bitcoin Halving. Bitcoin có thể được mua từ các sàn CEX như Binance, Coinbase…
Nếu ví Magic Eden của người dùng đã có sẵn tài sản khác không phải Bitcoin, người dùng có thể swap những tài sản này sang Bitcoin.
Chú ý: Người dùng cần lưu trữ private key cẩn thận trước khi nạp Bitcoin.
Công cụ theo dõi thị trường Runes
Sau khi sở hữu ví để lưu trữ, người dùng có thể tìm hiểu về thị trường Runes thông qua:
- Rune Alpha
- RunesTerminal
- SatScreener
- RuneMine
- BTCTool.Pro
Trong đó, Rune Alpha là công cụ cho phép người dùng tìm kiếm, tra cứu giao dịch Runes, tìm hiểu về các Runes hoạt động trên Bitcoin thông qua nguồn cung, khối lượng giao dịch, vốn hoá, lượng người nắm giữ, tổng số giao dịch, ngày tạo Runes…
Một số tính năng của Rune Alpha:
- Mục Home: Cho phép theo dõi các địa chỉ ví và các giao dịch Runes.
- Mục Rune: Đưa ra thông tin nguồn cung, số người nắm giữ, số giao dịch, ngày tạo và ID của Runes.
- Mục Etch: Cho phép người dùng gửi Runes sang ví khác và etch (tạo) Runes sau khi Runes Protocol khởi tạo chính thức.
- Mục Market: Cung cấp thông tin về giá cả, khối lượng giao dịch, vốn hoá thị trường, tổng nguồn cung và số người nắm giữ.
- Mục Migration: Cho phép người claim COOK - token của Alpha Rune với tốc độ sat tuỳ chỉnh
Các marketplace dành cho Runes
Có nhiều NFT Marketplace cho phép người dùng mua bán, giao dịch Runes như:
- BitX Runes DEX
- Magic Eden NFT Marketplace
- OKX NFT Marketplace
- UniSat Marketplace
- Ordinals Marketplace
Trong đó, Magic Eden là một trong những NFT Marketplace hỗ trợ người dùng giao dịch Pre-Runes trực quan.
Những dự án thông báo sẽ airdrop Runes cho người dùng, hoặc cho họ mint (đúc) Runes khi Runes Protocol chính thức ra mắt nếu nắm giữ tài sản của dự án được niêm yết trên mục “Pre-Runes" của Magic Eden.
Để tiến hành mua các Pre-Runes này, người dùng chuyển sang tab Pre-Runes và thao tác giống như mua NFT thông thường.
Một số bộ sưu tập Pre-Runes có vốn hoá thị trường lớn nhất là Runestone, Prometheans, Rune Pups, Bitcoin Puppets, RSIC MetaProtocol…
Cách đúc Runes (etching/ minting)
Etch hay Mint Runes là thuật ngữ dùng để chỉ việc tạo ra các Runes, tương tự như hoạt động deploy token trên các blockchain như Ethereum, BNB…
Các dự án cho phép người dùng etch/ mint Runes đều chỉ đang ở giai đoạn rất sơ khai như:
- Rune Bitcoin
- Luminex
- UniSat Wallet
- RuniGun
Luminex và UniSwat Wallet là hai dự án đặc biệt cho phép người dùng mint nhiều Runes cùng một lúc thông qua tính năng UTXO splitting. Hành động này giúp gia tăng cơ hội mint Runes mà không cần chờ memepool xác nhận.
Luminex
Luminex cho phép mint Runes, Ordinals và cho phép người dùng tham gia các launchpad Ordinals. Dự án hợp tác với Magic Eden, XVerse, OKX và Matrica.
Việc tiến hành etch/mint Runes trên Luminex rất đơn giản. Người dùng chỉ cần truy cập vào Luminex, kết nối ví có sẵn Bitcoin, chọn Mint Runes và tiến hành etch/mint Runes. Việc etch Runes trên Luminex sẽ bắt đầu diễn ra ở block 839,994, còn việc mint Runes chỉ thực hiện được sau Bitcoin Halving.
UniSat Wallet
Để tiến hành mint Runes với UniSat Wallet, người dùng cần sở hữu ví UniSat Wallt. Cách khởi tạo UniSat Wallet tương tự như cách khởi tạo ví Magic Eden bên trên.
Sau khi sở hữu ví UniSat, để tiến hành etch/mint Runes, người dùng tiến hành nạp Bitcoin vào ví, truy cập vào trang chủ của UniSat Wallet tại https://ordinalswallet.com/wallet. Sau đó, chọn UTXOs, Next, tiến hành chia tiền ra nhiều ví. Cuối cùng, chọn Create UTXOs và Confirm.
Đọc thêm: Cần chuẩn bị gì để mint Runes sau Bitcoin Halving?
Một số tips khi tham gia vào Runes
Sau đây là một số tips khi etch/mint Runes, được chia sẻ bởi Leonidas, nhà sáng lập Runestone.
- Bitcoin có thời gian tạo ra block (khối) mới chậm. Do đó, để tăng cơ hội mint Runes thành công, người dùng cần điều chỉnh mức phí gas cao hơn người dùng khác. Nếu cài đặt gas thấp, thao tác mint thất bại, người dùng vẫn phải trả phí gas.
- Nếu không gấp, nhà đầu tư cũng có thể mint Runes khi phí gas trên mạng lưới Bitcoin thấp, chẳng hạn vào cuối tuần và tối muộn. Hoặc nhà đầu tư có thể điều chỉnh phí gas thấp và chờ vài ngày để giao dịch thành công.
- Hãy chú ý đến cơ chế mint Runes. Chẳng hạn, nhà đầu tư có thể chờ đến khi phí gas trên mạng lưới Bitcoin thấp để mint cùng số lượng Runes mà nhà đầu tư khác phải trả phí gas cao hơn nhiều để sở hữu.
- Việc mint Runes tương tự như hành động mua Runes, do đó nhà đầu tư cần chú ý đến vốn hoá thị trường của tài sản này.
Chú ý gì khi tham gia Runes Protocol
Dù Runes Protocol mới được phát triển, những Pre-Runes như Runestone, Prometheans… đã có mức tăng giá khá lớn. Việc Runes chính thức ra mắt vào thời điểm Bitcoin Halving cũng có thể khiến phí gas trên Bitcoin tăng mạnh vào thời điểm này, mức phí gas để giao dịch thậm chí còn có thể cao hơn giá của chính Runes, khiến người dùng gặp phải rủi ro bị thua lỗ.
Ngoài ra, rất nhiều dự án làm về Runes không có lộ trình phát triển chính thức, sản phẩm cũng chưa mainnet, việc sử dụng những dự án này khiến người dùng gặp rủi ro rug pull.
Khi Runes chính thức ra mắt tại sự kiện Bitcoin Halving, token Rune #0 - Uncommon Goods sẽ do Casey Rodarmor hard code. Token Rune #1 - Rune #10 sẽ do người dùng tự deploy. Ai là người etch/mint thành công trước sẽ sở hữu token Rune này. Tuy nhiên, phí gas để trả cho hành động này có thể khá cao, người dùng cũng không chắc sẽ sở hữu được những Runes này.
Leonidas - nhà sáng lập Runestone đã kêu gọi thành công 2.22 Bitcoin để tiến hành etch Dog Rune, một loại memecoin được airdrop cho những người nắm giữ Runestone.
Runes hay Ordinals cũng giống như 1 bài thử nghiệm của Casey Rodarmor trên mạng lưới Bitcoin. Nó mới chỉ ở giai đoạn đầu và không ai chắc chắn về khả năng phát triển của Runes Protocol trong tương lai. Do đó, nhà đầu tư cần tìm hiểu kĩ lưỡng trước khi quyết định đầu tư.