Private blockchain: Tại sao tổ chức sử dụng blockchain Private?
Private blockchain là gì?
Private blockchain, hay còn gọi là blockchain riêng tư, là loại blockchain mà chỉ những người dùng được ủy quyền mới có thể tham gia và thực hiện giao dịch.
Khác với public blockchain, private blockchain thường được sử dụng trong các doanh nghiệp và tổ chức nơi mà quyền truy cập và quyền hạn cần được kiểm soát chặt chẽ.
Đọc thêm: Tổng quan về Public blockchain.
Đặc điểm của Private blockchain
Tính tập trung: Quyền kiểm soát và quản lý mạng lưới được nắm giữ bởi một tổ chức duy nhất hoặc một nhóm nhỏ các tổ chức. Điều này cho phép quản lý chặt chẽ và đưa ra các quyết định nhanh chóng mà không cần phải thông qua sự đồng thuận của toàn bộ mạng lưới.
Quyền truy cập hạn chế: Chỉ những người dùng được ủy quyền mới có thể tham gia vào mạng lưới. Điều này giúp bảo vệ dữ liệu nhạy cảm và ngăn chặn truy cập trái phép.
Kiểm soát quyền hạn và dữ liệu: Tổ chức điều hành có thể kiểm soát chi tiết về quyền hạn của từng người dùng, đảm bảo rằng chỉ những người có quyền mới có thể truy cập và xử lý dữ liệu.
Tốc độ giao dịch nhanh: Do số lượng người tham gia hạn chế và cơ chế đồng thuận tối ưu hóa, private blockchain thường có tốc độ xử lý giao dịch nhanh hơn so với public blockchain.
Minh bạch tùy thuộc vào quyết định của tổ chức: Tổ chức điều hành có thể quyết định mức độ minh bạch của các giao dịch. Thông tin có thể được giữ bí mật hoặc công khai tùy thuộc vào yêu cầu và mục tiêu của tổ chức.
Nhược điểm của Private blockchain
Rủi ro bảo mật: Do có ít node hơn trong mạng lưới tập trung, private blockchain dễ bị tấn công hơn so với public blockchain. Nếu hacker truy cập được vào private blockchain, họ có thể thao túng dữ liệu hoặc chặn các giao dịch.
Tập trung hóa: Mặc dù bảo mật cao hơn so với các cơ sở dữ liệu truyền thống, sự tập trung hóa của private blockchain khiến nó trở thành mục tiêu dễ bị tấn công hơn nếu các biện pháp bảo mật không được thực hiện đúng cách.
Không có phần thưởng mạng như public blockchain: Ngược lại với public blockchain, nơi chi phí được phân phối và phần thưởng khuyến khích các node tham gia, private blockchain không có cơ chế này, làm tăng chi phí cho tổ chức duy trì.
Rủi ro điểm yếu đơn lẻ: Sự tập trung này có thể tạo ra một điểm yếu đơn lẻ (single point of failure), nghĩa là nếu tổ chức quản lý bị tấn công hoặc gặp vấn đề, toàn bộ mạng lưới có thể bị ảnh hưởng.
Chi phí cao: Private blockchain có thể tốn kém để thiết lập và duy trì vì chúng đòi hỏi một lượng lớn sức mạnh tính toán và lưu trữ dữ liệu. Khi lượng dữ liệu tăng lên, chi phí cũng sẽ tăng theo, làm tăng gánh nặng tài chính cho tổ chức.
Một số ứng dụng của Private blockchain
Private blockchain mang lại nhiều lợi ích quan trọng cho các ngành công nghiệp và lĩnh vực khác nhau nhờ khả năng bảo mật cao, kiểm soát quyền truy cập chặt chẽ và tối ưu hóa quy trình. Một số ứng dụng nổi bật của private blockchain đã được đưa vào vận hành thực tế:
- Quản lý chuỗi cung ứng: Walmart’s Food Trust theo dõi nguồn gốc của các sản phẩm thực phẩm, cải thiện hiệu quả thu hồi sản phẩm và giảm các vụ bùng phát bệnh do thực phẩm.
- Tài chính thương mại: we.trade giúp kết nối các doanh nghiệp toàn cầu để trao đổi tài liệu thương mại một cách an toàn và quản lý các thư tín dụng, giảm thời gian xử lý, hạ chi phí giao dịch và giảm thiểu rủi ro gian lận trong tài chính thương mại.
- Y tế: MediBloc cho phép bệnh nhân kiểm soát dữ liệu y tế của họ, cung cấp quyền truy cập cho các nhà cung cấp dịch vụ y tế được ủy quyền và lựa chọn chia sẻ dữ liệu cho mục đích nghiên cứu trong khi vẫn duy trì quyền riêng tư.
- Dịch vụ Chính phủ: Estonia’s e-government initiatives: Hệ thống X-Road cho phép trao đổi dữ liệu an toàn giữa các cơ quan chính phủ và các tổ chức được ủy quyền, tối ưu hóa việc cung cấp dịch vụ và tương tác với công dân.
- Quản lý sở hữu trí tuệ: IBM Blockchain Platform for CitizenHawk: Tạo ra một hồ sơ không thể sửa đổi về quyền sở hữu cho các tác phẩm sáng tạo, cho phép các nhà sáng tạo theo dõi việc sử dụng và nhận thanh toán bản quyền tự động.
Tại sao một số tổ chức sử dụng Private blockchain?
Trái ngược với public blockchain, private blockchain là một cơ sở dữ liệu đóng, sử dụng công nghệ mã hóa để đảm bảo an ninh và tuân thủ các yêu cầu của tổ chức. Nhiều doanh nghiệp chọn sử dụng private blockchain để giữ kín một phần hoặc toàn bộ giao dịch của họ, hoặc chỉ sử dụng cho các mục đích nội bộ.
Vậy các tổ chức có nhất thiết phải sử dụng Private blockchain không?
Một báo cáo nghiên cứu của Gartner - một công ty nghiên cứu và tư vấn uy tín trong lĩnh vực CNTT, đã phát hiện rằng chỉ có 14% dự án private blockchain được triển khai thành công. Trong số 14% này, chúng thường có khối lượng giao dịch thấp.
Điều này khiến một số người đặt câu hỏi về sự cần thiết của việc sử dụng công nghệ blockchain, dẫn đến dự đoán rằng các private blockchain độc lập sẽ trở nên lỗi thời.
Standalone private blockchains will go away ... But smaller, niche private blockchains that attach to public blockchains are more likely to remain.
David Treat, Giám đốc Điều hành và đồng lãnh đạo bộ phận kinh doanh của Accenture, gợi ý rằng các tổ chức nên “Xác định chức năng, kỳ vọng, quy tắc, quy định quản trị và các đặc tính kỹ thuật của những gì bạn muốn xây dựng, sau đó phát triển một hệ thống có thể đáp ứng những yêu cầu đó.” Hệ thống đáp ứng yêu cầu của họ có thể hoặc không cần đến công nghệ blockchain.