Điều thế giới crypto không nên trông chờ từ SEC

Lý lẽ của SEC

Trong những năm gần đây, các nhà đầu tư đã quen với câu chuyện Ủy ban Giao dịch và Chứng khoán Mỹ (SEC) dính vào kiện tụng hoặc điều tra một công ty bất kỳ trong thị trường crypto. Những vụ lùm xùm giữa Ripple, Circle hay Kraken không phải lúc nào SEC cũng ở thế thượng phong, nhưng rõ ràng cơ quan của chính phủ này đã thể hiện được áp lực khiến nhiều bên phải dè chừng. 

Tưởng chừng miếng bánh stablecoin sẽ nằm trong vùng an toàn, khi người dùng luôn mặc định giá trị của loại crypto này là không đổi, nhưng có thể các cơ quan quản lý lại không nghĩ như vậy. 

Vào tháng 11 năm 2021, hội đồng gồm các cơ quan quản lý do Bộ Tài chính đứng đầu cho biết, các stablecoin nên có khung pháp lý cụ thể và việc phát hành chúng chỉ nên giới hạn ở các ngân hàng. Tuy quốc hội không thông qua, nhưng cho phép các cơ quan quản lý có nhiều quyền quyết định hơn trong việc kiểm soát thị trường. 

Aaron Lane - Giảng viên tại Trung tâm Đổi mới Blockchain của RMIT chia sẻ với Cointelegraph rằng, dù SEC có thể tuyên bố những stablecoin này là chứng khoán, nhưng đề xuất đó chưa được Tòa án Mỹ xem xét một cách thuyết phục:

“Với stablecoin, vấn đề đặc biệt gây tranh cãi sẽ là, liệu khoản đầu tư vào stablecoin có khiến một người kỳ vọng về lợi nhuận hay không?". 

Aaron Lane, Giảng viên tại Trung tâm Đổi mới Blockchain của RMIT

Ông chia sẻ thêm, stablecoin đã được tạo ra với ý tưởng sẽ luôn mang một giá trị ổn định. Nhưng nhìn theo góc rộng hơn, có thể thấy các cơ hội từ chênh lệch giá, stake...vẫn mang lại kỳ vọng về lợi nhuận cho người dùng. Stablecoin có thể phải tuân theo luật chứng khoán của Mỹ nếu chúng được thể hiện như một dẫn xuất của chứng khoán.

Trên thực tế, Binance có tính năng Earn cho phép người dùng gửi BUSD với lãi suất cố định và biến đổi.

SEC có thể sẽ dựa theo nguyên nhân trên để lấy cơ sở và lập luận BUSD là chứng khoán. Điều này không chỉ ảnh hưởng đến riêng BUSD, mà còn có tác động không nhỏ đến thị trường stablecoin tập trung.

“Stablecoin có thể giống như tiền gửi ngân hàng hoặc quỹ hỗ trợ trên thị trường tiền tệ”.

Gary Gensler, Chủ tịch SEC

Dù vậy, ông Michael Bacina - Luật sư về tài sản kỹ thuật số của Piper Alderman cho rằng, SEC nên cung cấp hướng dẫn hợp lý để giúp những công ty trong ngành đang tìm cách tuân thủ pháp luật. 

“Khi một ngành công nghiệp đang phát triển nhanh, không phù hợp với khung pháp lý hiện có và đang tìm kiếm các lộ trình rõ ràng để tuân thủ, thì sự đồng hành để hướng dẫn hợp lý sẽ trở thành hướng tiếp cận tốt hơn so với việc dùng đến các vụ kiện”.

Michael Bacina, Luật sư về tài sản kỹ thuật số của Piper Alderman

Nếu SEC dựa vào lập luận “người dùng deposit BUSD để farm, stake…” để kiếm lợi nhuận thì không biết sắp tới sẽ có bao nhiêu tài sản khác bị nhắm đến và còn có thêm những cáo buộc nào dành cho BUSD nữa hay không. 

Bước đi này cho thấy rằng, SEC muốn đặt nền móng kiểm soát trên thị trường tập trung của crypto. Qua đó, nhằm khẳng định lần nữa phát ngôn cứng rắn của ông Gensler trong bài phát biểu hồi tháng 7/2021, trước Ủy ban Luật phái sinh và tương lai của Hiệp hội Luật sư Mỹ.

“Cho dù trong không gian tài chính tập trung hay phi tập trung, token hay stablecoin được hỗ trợ bởi chứng khoán hoặc bất kỳ sản phẩm nào khác cung cấp khả năng hiển thị tổng hợp cho chứng khoán cơ bản, đều liên quan đến luật chứng khoán và phải hoạt động với quy định của chúng tôi”.

Gary Gensler, Chủ tịch SEC

Nhiều người đã lo lắng về vấn đề kiện tụng giữa Paxos sẽ khiến stablecoin tập trung bị lung lay. Một phần không nhỏ nhà đầu tư đã quyết định tìm đến những stablecoin phi tập trung như biện pháp thay thế cho các mục tiêu đang bị SEC nhắm tới. 

Nhưng cũng có những nhà đầu tư kiên định với stablecoin tập trung như USDT. Qua đó, tạo nên cơ hội mở rộng miếng bánh thị phần cho stablecoin của Tether. Theo dữ liệu của CoinGecko, vốn hoá của USDT đã gần đạt đến mức 1 tỷ USD kể từ khi stablecoin của Paxos nhận cáo buộc từ phía SEC. Vốn hóa của USDT đã tăng từ 68,5 tỷ lên 69,5 tỷ USD tạo nên kỷ lục mới tính từ tháng 6/2022, khi nhiều nhà đầu tư cho rằng USDT có thể bị sụp đổ. 

Mức tăng vốn hóa đã giúp USDT củng cố vị thế đứng đầu trong miếng bánh thị phần khi chiếm 51% tỷ lệ stablecoin trong thế giới crypto. 

Có lẽ câu hỏi đang được cộng đồng thắc mắc hiện tại là: “Tại sao BUSD lại lọt vào tầm ngắm mà không phải bất cứ đồng stablecoin nào khác?”. Hiện có giả thuyết cho rằng, mục tiêu SEC nhắm đến chủ yếu là Binance, nhằm hạn chế dần vị thế của sàn giao dịch này trên thị trường crypto. 

Người mất liệu chỉ có Paxos và Binance? 

SEC gánh chịu nhiều chỉ trích từ cộng đồng nhưng bên thiệt hại trực tiếp chỉ có thể là Paxos và Binance. Theo Nansen, sau khi thông tin được đưa ra, lượng nạp rút ròng trong 24 giờ của Binance đạt trên 800 triệu USD. Một con số khiêm tốn hơn so với lần dính tin đồn không hay gần nhất của Binance vào tháng 12/2022. 

Con số trên phản ánh được phần nào nỗ lực từ phía Changpeng Zhao (CZ) - CEO của Binance trong việc lên tiếng và bảo vệ quyền lợi của người dùng BUSD. CZ cam kết, Binance sẽ tiếp tục hỗ trợ BUSD trước những yêu cầu ngừng đúc stablecoin này từ Bộ Dịch vụ Tài chính New York (NYDFS). 

Trên Twitter Spaces diễn ra vào ngày 14/2, CEO của Binance cho rằng, ngành công nghiệp crypto có thể sẽ bắt đầu sử dụng các loại stablecoin dựa trên tiền pháp định như euro, yên…trong tương lai. Qua đó, giảm sự phụ thuộc vào các loại stablecoin dựa trên USD. 

Tuy nhiên, ông cho biết thêm, hầu hết nhà đầu tư tính toán lợi nhuận của họ bằng USD, do đó các stablecoin được hỗ trợ bằng loại tiền pháp định này vẫn rất quan trọng. 

“Với lập trường hiện tại của các cơ quan quản lý đối với các stablecoin dựa trên USD, tôi nghĩ rằng, ngành công nghiệp crypto có thể sẽ chuyển sang sử dụng stablecoin không dựa trên đồng tiền pháp định này. Có lẽ, chúng ta sẽ thấy nhiều stablecoin dựa trên đồng Euro hoặc yên Nhật hay SGD (Singapore Dollar). Điều này thúc đẩy chúng tôi tìm kiếm nhiều lựa chọn hơn”.

CZ, CEO của Binance

Hiện giá của BUSD vẫn duy trì ở mức 1 USD, nhưng có thể vốn hóa sẽ giảm dần do tác động từ lệnh ngừng đúc đến Paxos. Qua đó, các cặp token chỉ có BUSD sẽ hiện diện nguy cơ bị ảnh hượng đến tính thanh khoản, phần nào tác động xấu đến danh mục tài sản đến người dùng.

Nếu Paxos không thể bác bỏ lập luận BUSD là chứng khoán của SEC, đâu đó vẫn sẽ hiện diện khả năng vốn hóa stablecoin này về 0. Vấn đề của BUSD phần nào đó sẽ gây ảnh hưởng liên đới đến những stablecoin tập trung khác bao gồm USDC hay USDT. 

Các nền tảng tập trung lẫn phi tập trung mới đây cũng đã đưa ra đối sách với những lo ngại đang hiện diện của BUSD. Điển hình như Marc Zeller - nhà sáng lập Aave đã đề xuất đóng băng BUSD trên AAVE v2 trước lo ngại BUSD bị cấm đúc thêm. 

Ngoài ra, Paxos đã quyết định đốt hơn 1,8 tỷ USD vốn hóa của BUSD kể từ ngày 13/2. Theo CoinGecko, vốn hóa thị trường của BUSD đã giảm từ 16,1 tỷ USD xuống còn 14,19 tỷ USD trong trong một khoảng thời gian ngắn, tương ứng với mức giảm 11%. 

Hay trong ngày 14/2, cộng đồng rộ lên tin đồn sàn Crypto.com hủy niêm yết BUSD, khi những đoạn tweet kèm hình ảnh về vấn đề này đang lan truyền khắp mạng xã hội Twitter. Trong thông báo của sàn được người dùng chụp lại đề cập rằng, việc rút tiền sẽ được duy trì cho đến ngày 16/3. Số dư BUSD còn lại trong tài khoản ứng dụng Crypto.com của người dùng sau thời gian trên sẽ được tự động chuyển đổi thành USDC và lưu trữ trong ví crypto của họ. 

Chưa thể xác định rõ vụ việc sẽ kéo dài đến bao giờ, nhưng những tác động sẽ có ảnh hưởng ít nhiều đến nhà đầu tư nếu có bất kỳ thông tin tiêu cực nào được đưa ra. Cho đến khi sự việc ngã ngũ, nhà đầu tư nên tham khảo các lưu ý trong việc nắm giữ BUSD, nhằm hạn chế tối đa rủi ro có thể xảy ra.

Đọc thêm SEC đang tạo sức ép lên hơn 100 tỷ USD stablecoin.

"Không nên trông chờ giới chức làm crypto tốt đẹp hơn"

Nhiều nhà đầu tư đang cho rằng, hành động của SEC phản ánh sự nỗ lực mạnh mẽ nhằm loại bỏ toàn bộ ngành công nghiệp crypto. Hoặc SEC chỉ đang thừa hành để những công ty crypto của Mỹ có ưu thế trong cuộc chơi này. 

Mới đây nhất, Gary Gensler - chủ tịch của SEC đề xuất quy tắc bắt buộc các công ty crypto cung cấp dịch vụ lưu ký phải đăng ký với với cơ quan này. SEC cho rằng cần phải có những quy định rạch ròi nhằm nhằm hạn chế nguy cơ lừa đảo và ngăn các cố vấn đầu tư đã đăng ký (RIA - Registered investment advisors) tham gia vào nhiều dịch vụ lưu ký crypto hiện có. 

Năm 2022 có lẽ đã thực sự ám ảnh SEC, khi hàng loạt vụ lừa đảo và sụp đổ đã đánh cắp hàng chục tỷ USD tài sản của nhà đầu tư. Theo CoinDesk, SEC cho rằng, cần tập trung vào các công ty hoặc cá nhân mà nhiều nhà đầu tư kỳ cựu cho rằng họ là những “tấm gương sáng”. 

Gần đây nhất, SEC đã “mạnh tay” với Kraken và Paxos với những cáo buộc mà nhiều nhà đầu tư cho rằng cơ quan này đang muốn đẩy lùi thị trường crypto nhằm mở đường hoặc đem lại lợi ích cho phía Mỹ. Đồng thời, các hành động của SEC ảnh hưởng xấu đến những người nắm giữ tài sản liên quan, vô hình chung biến cơ quan này thành một kẻ phản diện đích thực. 

Ngay cả những điều quy định hợp lý nhất cũng sẽ bị bỏ ngoài tai khi nhà đầu tư mất nhiều tiền

Matt Levine, Bloomberg  

SEC cũng cần thể hiện quyền lực của mình lên đúng thực thể có tội và hướng dẫn quy trình cụ thể với những điều họ đặt ra. Nếu không, vô hình chung sẽ đặt gánh nặng lên vai toàn bộ ngành công nghiệp crypto, khi không biết phải làm sao để thoát khỏi tai mắt của cơ quan quản lý Mỹ.

Song song với đó, chúng ta cần để tâm đến ý nghĩa thiết thực trong hành động của SEC. Sẽ chẳng có ai phải phàn nàn nếu những quy định được đặt ra dần thể hiện theo chiều hướng tích cực, ví dụ như tỷ lệ lừa đảo giảm, luật cho crypto trở nên rõ ràng hơn… 

"Thật dễ dàng để nói rằng SEC đang theo đuổi các mục tiêu sai trong cuộc đàn áp tiền điện tử của mình. Nhưng tất cả chỉ là hệ quả của những thất bại thực sự của ngành", David Z. Morris, biên tập viên của The Coindesk, nhận định.

Theo David, những người trong ngành tiền mã hóa không nên trông chờ giới chức làm cho mọi thứ tốt đẹp hơn. Chính những người bên trong thị trường phải nghiêm túc nhìn nhận lại cách làm sao để ngăn chặn những vụ việc đáng tiếc đã xảy ra trong năm 2022, trước khi mùa bull-run bắt đầu.