Cơn sốt x402: Top dự án đáng chú ý
Trong vài ngày qua x402 đang tạo nên một cơn sốt thực sự trong cộng đồng khi mang đến một cách tiếp cận hoàn toàn mới cho mô hình thanh toán trên Internet.
Thay vì dựa vào hình thức subscription hay API key truyền thống, x402 cho phép người dùng thanh toán trực tiếp bằng stablecoin ngay trong mỗi request nghĩa là chỉ cần một lượt truy cập hoặc truy vấn dữ liệu, giao dịch có thể tự động diễn ra trong nền.
Cơ chế này tận dụng mã HTTP 402 (Payment Required) vốn từng bị “bỏ quên” nhiều năm, nhưng giờ đây được tái kích hoạt với mục tiêu xây dựng một hệ thống Internet có thể tự thu phí và tự vận hành.
Nội dung trong bài viết này được thực hiện với mục đích cung cấp thông tin và góc nhìn tổng quan về các dự án trong làn sóng x402, không mang tính chất khuyến nghị đầu tư hay tư vấn tài chính.
x402 vẫn là một xu hướng còn mới, các dự án liên quan có thể biến động mạnh và tiềm ẩn nhiều rủi ro. Người đọc nên chủ động tìm hiểu, đánh giá kỹ lưỡng trước khi đưa ra bất kỳ quyết định nào liên quan đến tài chính.
PING
PING là một trong những dự án đầu tiên gây chú ý trong làn sóng x402 giao thức thanh toán mới được Coinbase và Cloudflare phát triển, cho phép thực hiện các khoản thanh toán vi mô bằng stablecoin một cách tự động và hiệu quả.
Được phát hành bởi Ping Observer, PING chính thức ra mắt vào ngày 23/10/2025 trên Base, mạng Layer 2 của Coinbase. Đây cũng là token đầu tiên được triển khai trực tiếp trên giao thức x402, với mục tiêu minh chứng khả năng xử lý giao dịch tức thời, chi phí thấp và khả năng tương thích với các ứng dụng do AI hỗ trợ.
Với tổng nguồn cung cố định 1 tỷ token, PING nhanh chóng thu hút sự chú ý mạnh mẽ từ cộng đồng chỉ sau vài ngày ra mắt. Vốn hóa thị trường của dự án ban đầu vượt mốc 20 triệu USD và đạt đỉnh ~ 80 triệu USD. Token hiện chủ yếu được giao dịch trên Uniswap V4, ghi nhận khối lượng giao dịch hàng ngày dao động
Cơ chế phân phối của PING cũng tạo nên điểm khác biệt người dùng có thể trả 1 USDC để nhận 5,000 token PING, mô hình này được so sánh với “cơn sốt inscription” năm 2023 khi thu hút hơn 31.000 người mua mới chỉ trong tuần đầu tiên.
Cách tiếp cận này không chỉ giúp dự án lan tỏa nhanh trong cộng đồng mà còn phản ánh sức nóng của trào lưu x402 nơi blockchain, AI và thanh toán vi mô đang giao thoa.
Hiện tại, PING có vốn hóa thị trường 26.6 triệu USD và khối lượng giao dịch 24 giờ hơn 22 triệu USD. Toàn bộ 1 tỷ token đã được lưu hành, cho thấy dự án không có cơ chế mở khóa bổ sung, nhưng đồng thời cũng khiến biến động giá phụ thuộc nhiều vào cung cầu ngắn hạn.
Nhìn chung, PING không chỉ đóng vai trò như một “case study” thực tiễn đầu tiên cho giao thức x402 mà còn là tín hiệu cho thấy xu hướng thanh toán vi mô đang được thử nghiệm nghiêm túc trong Web 3. Tuy nhiên, do dự án còn ở giai đoạn rất sớm và cơn sốt x402 vẫn mang tính thử nghiệm, nhà đầu tư cần theo dõi kỹ các bước phát triển tiếp theo trước khi đưa ra quyết định.
Virtuals Protocol (VIRTUAL)
Virtuals Protocol là một trong những dự án được cộng đồng nhắc đến nhiều trong làn sóng x402. Khác với các dự án chỉ tập trung vào lớp hạ tầng thanh toán, Virtuals hướng đến việc xây dựng một hệ sinh thái AI Agent toàn diện, nơi người dùng có thể tạo ra các “virtual agent” (nhân vật ảo) có ví riêng, khả năng tự giao tiếp và thực hiện giao dịch bằng stablecoin thông qua giao thức x402.
Những agent này có thể tương tác, trao đổi dữ liệu và giá trị một cách độc lập, tạo nên nền kinh tế giữa con người và AI hay còn gọi là AI-to-AI Economy.
Token VIRTUAL đóng vai trò trung tâm của toàn hệ sinh thái dùng để thanh toán, staking cho các tính năng nâng cao, cũng như tham gia quản trị mạng lưới. Token được triển khai trên Ethereum với tổng cung cố định 1 tỷ VIRTUAL, trong đó hơn 655 triệu token đang lưu hành, tương đương khoảng 65% tổng cung.
Tính đến cuối tháng 10/2025, VIRTUAL có vốn hóa thị trường khoảng 953 triệu USD và khối lượng giao dịch 24 giờ đạt hơn 500 triệu USD, cho thấy sức hút đáng kể trong cộng đồng x402. Giá token hiện giao dịch quanh 1.45 USD, sau khi đã tăng mạnh hơn 80% trong tuần qua.
Điểm nổi bật của Virtuals nằm ở khả năng kết nối giữa công nghệ AI, blockchain và cơ chế thanh toán tự động. Các AI agent trong hệ sinh thái có thể đảm nhiệm nhiều vai trò thực tế như quản lý danh mục NFT, hỗ trợ vận hành cộng đồng, hay tham gia biểu quyết trong DAO tất cả đều được tự động hóa thông qua x402.
PayAI Network (PAYAI)
PayAI Network là một trong những dự án mới nổi trong làn sóng x402. Dự án được triển khai trên Solana, tận dụng tốc độ xử lý cao và chi phí thấp của mạng lưới này để xây dựng hạ tầng thanh toán phi tập trung cho AI agent.
Khác với các dự án x402 khác tập trung vào lớp hạ tầng hoặc tương tác người dùng, PayAI đặt trọng tâm vào việc tối ưu hóa thanh toán trong môi trường AI-to-AI, nơi hàng triệu tác nhân có thể giao dịch với nhau thông qua mạng blockchain.
Mục tiêu của PayAI là trở thành “cổng thanh toán của trí tuệ nhân tạo” cung cấp công cụ để các AI agent có thể truy cập ví, xử lý hóa đơn và tự động thanh toán cho các dịch vụ kỹ thuật số.
Token PAYAI đóng vai trò trung tâm trong hệ sinh thái, được dùng để thanh toán phí giao dịch, khuyến khích node xử lý và hỗ trợ các chức năng tự động của mạng lưới. Token được phát hành với tổng cung 1 tỷ PAYAI, toàn bộ đã được phân phối ra thị trường, và hiện 1 tỷ token đang lưu hành, cho thấy cơ chế mở khóa đã hoàn tất.
PayAI Network có vốn hóa thị trường khoảng 54.7 triệu USD, với khối lượng giao dịch 24 giờ đạt 34.3 triệu USD. Token PAYAI hiện có giá khoảng 0.054 USD sau đợt tăng trưởng ấn tượng hơn 1,200% trong 7 ngày qua, một mức tăng phản ánh sự quan tâm mạnh mẽ của cộng đồng trước xu hướng x402 và các dự án liên quan đến AI payment.
Cộng đồng của PayAI hiện hoạt động chủ yếu trên X và Telegram, với tốc độ lan tỏa nhanh trong những tuần gần đây. Mặc dù chưa có sản phẩm hoàn thiện, nhưng việc tập trung vào AI Payments một mảnh ghép cốt lõi trong mô hình x402 giúp PayAI trở thành cái tên được theo dõi sát trong giai đoạn đầu của trào lưu này.
Aurra by Virtuals (AURA)
Aurra by Virtuals là dự án thuộc hệ sinh thái Virtuals nền tảng phát triển AI Agent đang thu hút sự chú ý trong làn sóng x402. Dự án này được triển khai trên Base, hướng đến việc cung cấp hạ tầng và công cụ cho việc tạo, huấn luyện và quản lý các “virtual agent” (đại diện ảo) có khả năng hoạt động độc lập, tương tác, và thực hiện giao dịch thông qua giao thức thanh toán X402.
Khác với token chính VIRTUAL, AURA đóng vai trò là token tiện ích trong hạ tầng của Virtuals Cloud nền tảng cho phép các nhà phát triển và người dùng triển khai AI agent của riêng mình. Người dùng có thể sử dụng AURA để trả phí dịch vụ, staking cho agent hoặc mở khóa các công cụ AI nâng cao trong môi trường Virtuals.
Tính đến cuối tháng 10/2025, AURA có vốn hóa thị trường gần 6.9 triệu USD và khối lượng giao dịch 24 giờ hơn 2.4 triệu USD. Tổng cung của dự án cố định ở mức 1 tỷ token, toàn bộ đã được lưu hành trên thị trường.
Điểm nổi bật của Aura nằm ở vai trò “cầu nối hạ tầng” giữa người dùng và AI agent, khi giúp các tác nhân ảo này có thể lưu trữ dữ liệu, xử lý tác vụ và kết nối với giao thức thanh toán x402. Điều này biến Aura Cloud trở thành một nền tảng backend cho nền kinh tế AI-to-AI, nơi các agent không chỉ trò chuyện mà còn có thể tự động giao dịch và trao đổi dữ liệu với nhau.
SANTA by Virtuals (SANTA)
SANTA by Virtuals là dự án mở rộng trong hệ sinh thái Virtuals, được xây dựng trên Base Ecosystem và vận hành thông qua giao thức thanh toán x402.
Tương tự như các sản phẩm khác của Virtuals, SANTA tập trung vào việc phát triển các AI Agent có khả năng giao tiếp, học hỏi và thực hiện các tác vụ tự động, nhưng với định hướng khác biệt: SANTA được thiết kế như một “social agent”, tập trung vào yếu tố cộng đồng và khả năng tương tác giữa người dùng và AI.
SANTA hướng đến việc biến các AI agent trở thành nhân vật ảo mang tính cá nhân hóa cao, có thể phản hồi trong thời gian thực, tham gia thảo luận hoặc hỗ trợ quản lý cộng đồng trên các nền tảng mạng xã hội. Thông qua tích hợp với x402, các agent này có thể nhận, gửi và xử lý thanh toán bằng stablecoin mà không cần trung gian, mở ra khả năng vận hành tự chủ và minh bạch.
Token SANTA đóng vai trò là đơn vị tiện ích chính trong hệ sinh thái, được sử dụng để kích hoạt, huấn luyện và mở khóa các tính năng nâng cao cho AI agent.
Tính đến cuối tháng 10/2025, SANTA có giá khoảng 0.01284 USD, với vốn hóa thị trường hơn 12.8 triệu USD và khối lượng giao dịch 24 giờ đạt 2.5 triệu USD. Tổng cung của token cố định ở mức 1 tỷ SANTA, toàn bộ đã được lưu hành.
Điểm đáng chú ý của dự án nằm ở tính tương tác xã hội của AI agent, khi SANTA không chỉ tập trung vào năng lực giao dịch tự động mà còn hướng đến việc xây dựng một lớp “AI cộng đồng” nơi các agent có thể cùng tham gia, phản hồi và tạo nội dung mang tính xã hội hóa. Đây là hướng đi phù hợp với xu thế AI SocialFi, kết hợp giữa trí tuệ nhân tạo, blockchain và trải nghiệm người dùng.