3 yếu tố ảnh hưởng tới Bitcoin sau ngày Halving 2024
Nhìn lại những chu kỳ Halving trước
Halving là sự kiện diễn ra sau mỗi 210,000 block của Bitcoin (~ 4 năm) khi đó phần thưởng khối của Bitcoin cho các thợ đào sẽ giảm đi một nửa. Dự kiến, lần halving thứ 4 sắp tới sẽ diễn ra vào tháng 4 năm 2024. Sau lần Halving này, phần thưởng khối cho thợ đào trên mỗi block chỉ còn 3.125 BTC so 6.25 BTC ở thời điểm hiện tại, dẫn tới việc nguồn cung phát hành hàng năm của Bitcoin chỉ còn ở mức 0.9%.
Trong những lần Halving trước, giá Bitcoin sẽ thường tăng mạnh sau những đợt Halving với câu chuyện chính xoay quanh vấn đề nguồn cung (Supply) bị cắt giảm. Cụ thể:
Tuy nhiên, mẫu thử chỉ là 3 lần trong quá khứ không nói lên được tất cả. Yếu tố chính giúp lớp tài sản này tăng trưởng đến chủ yếu từ nhu cầu (Demand) và góc nhìn của thị trường đối với Bitcoin. Khác với các năm trước, Bitcoin trong năm 2024 đã chứng kiến sự thay đổi rõ rệt ở cả bên trong nội tại của hệ sinh thái (Ordinal, Bitcoin layer 2, …) lẫn các tác động bên ngoài (spot Bitcoin ETF, tình hình vĩ mô,...). Ở các phần bên dưới bài viết, Coin98 Insights sẽ phân tích sâu hơn về những điểm khác biệt của Bitcoin trong lần Halving 2024 này.
Những yếu tố có thể ảnh hưởng đến Bitcoin sau Halving
Xuyên suốt giữa năm 2023 đến nay, sự kỳ vọng về spot Bitcoin ETFs được thông qua chính là yếu tố chính dẫn dắt thị trường crypto. Một số nhận định spot Bitcoin ETFs là sự kiện mua/bán tin tức, tuy nhiên không thể phủ nhận được tầm quan trọng của dòng tiền này từ đầu năm đến nay.
Dòng tiền khổng lồ từ các quỹ spot Bitcoin ETFs
Spot Bitcoin ETF được xem như là cầu nối quan trọng giúp thu hút dòng tiền từ thị trường tài chính chảy vào thị trường crypto, đặc biệt là sau khi các crypto bank bị phá sản trong giai đoạn 2022-2023. Kể từ khi spot Bitcoin ETF được thông qua (10/01/2024), đã có hơn 25 tỷ USD chảy vào thị trường, trung bình khoảng 418 triệu USD mỗi ngày. Theo Coinbase, số lượng spot Bitcoin ETFs đang giao dịch hàng ngày ở mức 4-5 tỷ USD chiếm 15-20% tổng số khối lượng giao dịch đến từ các sàn CEX.
Hơn 2 tháng kể từ khi ra mắt, các quỹ spot Bitcoin ETF đã nắm giữ hơn 180k BTC- cao gấp 3 lần số lượng Bitcoin được đào trong cùng giai đoạn. Sau Halving 2024, số lượng BTC đào ra sẽ bị giảm đi một nửa với chỉ 450 BTC được phát hành ra mỗi ngày. Điều này càng làm sự mất cân bằng giữ nguồn cung và cầu đối với Bitcoin, gây một áp lực tăng giá trong thời gian hậu Halving tới.
Như vậy, dòng tiền từ Bitcoin ETF Spot giúp gia tăng áp lực mua vào BTC kết hợp với nguồn cung sẽ giảm dần sau sự kiện halving, điều này tạo hiệu ứng tích cực hơn Bitcoin nói chung.
Áp lực bán từ phía GBTC và Bitcoin holder
Bên cạnh những yếu tố tích cực về việc nguồn cung, nhu cầu mua vào tăng như đã nhắc bên trên, chúng ta vẫn cần chú ý tới áp lực bán ra từ Grayscale (GBTC - Grayscale Bitcoin Trust) và những Bitcoin holder đang có lãi.
Hiện tại, GBTC đang nắm giữ khoảng 343k BTC (~ 24 tỷ USD) chiếm tới 41.2% số lượng BTC được nắm giữ bởi các quỹ spot Bitcoin ETFs. Kể từ khi spot ETFs được thông qua, GBTC đã bán ra 274k BTC (14.66 tỷ USD) gây áp lực lớn lên thị trường. Nguyên nhân chủ yếu là do các cổ đông GBTC đang chốt lời sau khi giá GBTC bị chiết khấu xuyên suốt năm 2023.
Bên cạnh đó, FTX và Genesis cũng được cho là nguyên nhân cho cú sụt giảm gần đây của thị trường sau khi bán lần lượt 1 tỷ USD và 1.3 tỷ USD vào tháng 1 và tháng 3 năm nay. Một số tổ chức lớn cũng dịch chuyển từ sở hữu GBTC sang spot Bitcoin ETFs do chi phí quản lý thấp (0.3% so với 1.5%) cũng như sự ưu đãi về thuế.
Theo Glassnode, khi giá Bitcoin đạt mức ATH 73.2k USD, các Bitcoin holder dài hạn (LTH) và ngắn hạn (STH) đã ghi nhận mức lợi nhuận ngang với giai đoạn bull market 2021. Điều này cũng tạo ra áp lực bán không nhỏ trong thời gian tới khi các Bitcoin holder có thể lựa chọn Halving làm sự kiện mua/bán tin tức.
Yếu tố vĩ mô đang cho dấu hiệu thuận lợi
Như đã phân tích trong bài Report Bitcoin 2024, yếu tố vĩ mô đóng vai trò quan trọng giúp định hướng thị trường tài chính và crypto về mặt dài hạn. Điều này càng được củng cố khi Bitcoin đã công nhận như một lớp tài sản mới chiếm một phần trong danh mục đầu tư của các quỹ truyền thống. Một trong những chỉ số quan trọng ảnh hưởng đến thị trường chính là kỳ vọng về mức lãi suất của FED trong năm 2024.
Trong đợt FOMC (Federal Open Market Committee) ngày 20 tháng 3, FED đã phá tín hiệu về những đợt cắt giảm lãi suất sắp tới khiến cho giá Bitcoin có nhịp quay đầu từ mốc gần 60k lên 68k USD. Với mức lãi suất được dự báo giảm dần, chi phí đi vay sẽ rẻ hơn thúc đẩy nhu cầu đầu tư vào các lớp tài sản rủi ro như Bitcoin trong thời gian sắp tới.
Hướng đi cho nhà đầu tư sau Halving
Như đã phân tích ở trên, dòng tiền từ spot Bitcoin ETFs cùng với tâm lý risk-on hậu FOMC có thể củng cố cho nhịp tăng trưởng của Bitcoin sau Halving. Tuy nhiên, nhà đầu tư cũng cần cẩn trọng trước áp lực bán không nhỏ đến từ GBTC và Bitcoin holder. Bên dưới là một số xu hướng nổi bật xoay quanh Bitcoin đang được kỳ vọng trong thời gian tới.
Tập trung vào những dự án long-term
Thông thường sau mỗi đợt tăng trưởng của Bitcoin (phase 1) sẽ kéo theo những đợt tăng trưởng vượt trội của nhóm Altcoin (phase 2). Điều này được Pantera Capital lí giải là do nhà đầu tư sẽ thường lựa các dự án crypto với tiềm năng công nghệ để có thể đem lại lợi nhuận vượt trội hơn so Bitcoin. Trong hai giai đoạn 2015-2018 và 2018-2021, lần lượt các nhóm dự án ICOs cùng với DeFi, GameFi và NFTs đã dẫn dắt sự tăng trưởng thị trường Altcoin.
Mặc dù, có những dự án biến mất sau những lần Halving hay cycle trước đây, thị trường crypto vẫn cho thấy sự hồi phục và ngày càng tiến bộ với những cải tiến không ngừng. Việc này được quỹ a16z crypto gọi với cái tên Crypto-Price Innovation Cycle khi giá Bitcoin sẽ dẫn dắt sự quan tâm và dòng tiền, theo sau là công nghệ. Thị trường hiện tại có hàng ngàn dự án crypto (Altcoin), vì vậy nhà đầu tư cần tỉnh táo và lựa chọn những dự án dài hạn để cùng bước tiếp với thị trường trong giai đoạn bull-run tiếp theo.
Những dự án xoay quanh hệ sinh thái Bitcoin
Hệ sinh thái Bitcoin đã phát triển với những sáng kiến nổi bật xuyên suốt chiều dài lịch sử của lớp tài sản:
Bên cạnh đó, những cập nhật quan trọng như SegWit (2017) và Taproot (2021) đã được các nhà phát triển không ngừng triển khai nhằm khai phá ra những tiềm năng vô hạn của đồng tiền kỹ thuật số này.
Những thay đổi trên đã cho thấy dấu hiệu tích cực tạo tiền đề quan trọng cho sự ra đời của xu hướng Ordinals và Inscriptions vào cuối năm 2022 thông qua hai đề xuất SegWit (BIP 141) và Taproot (BIP 341).
Tháng 12 2023, khối lượng giao dịch NFTs trên Bitcoin (Ordinals) chiếm tới hơn 50% thị phần của toàn bộ mảng NFTs tạo tiếng vang không nhỏ đối với cộng đồng crypto. Sự thành công trên đã thu hút các builder tới xây dựng và sáng tạo những sáng kiến mới xoay quanh hệ sinh thái Bitcoin mở ra phong trào “Build on Bitcoin".
Nếu so sánh với Ethereum về hệ sinh thái DeFi, dư địa phát triển của hệ sinh thái Bitcoin vô cùng lớn khi chỉ số TVL/Mcap của Bitcoin chỉ đang ở mức 0.056% so với 12% từ phía Ethereum (28/03/2024). Tuy nhiên, do sử dụng ngôn ngữ lập trình Script, Bitcoin đang bị hạn chế về khả năng tương thích với các smart contracts phức tạp, khiến cho khả năng mở rộng và phát triển hệ sinh thái gặp nhiều thách thức. Từ đó thúc đẩy cho sự ra đời của các giải pháp mở rộng Bitcoin hay Bitcoin Layer 2.
Tìm hiểu thêm về Bitcoin Layer 2 tại đây.
Trước giai đoạn 2023, các giải pháp mở rộng Bitcoin chủ yếu xoay quanh State channel (Lightning Network) và Sidechain (Stacks, Liquid, Rootstock) do hạn chế về mặt kỹ thuật. Tuy nhiên, sau bản cập nhật Taproot (2021) và sáng kiến BitVM (2023), Bitcoin hoàn toàn có thể tương tác các máy ảo phức tạp như EVM tạo điền đề cho các giải pháp mở rộng Rollup trên Bitcoin.
Khi lớp cơ sở hạ tầng đã được hoàn thiện, các mảnh ghép của lớp ứng dụng sẽ đóng vai trò tạo ra những cuộc chơi nhằm thu hút người dùng đến tới hệ sinh thái Bitcoin. Halving sẽ vai trò như một chất xúc tác kích thích sự chú ý của cộng đồng đến hệ sinh thái này trong tương lai.
Lời kết
Nhìn vào quá khứ, có thể dễ dàng đánh giá Halving là yếu tố thúc đẩy sự tăng trưởng của Bitcoin. Tuy nhiên, sự kỳ vọng này phần nào mang tính chất đầu cơ nhiều hơn là những tác động thực sự đối với Bitcoin.
Những chuyển biến gần đây đến từ dòng tiền từ spot Bitcoin ETFs, yếu tố thanh khoản hay sự công nhận mang tính chính danh từ các tổ chức truyền thống là tiền đề cho sự phát triển bền vững hơn của Bitcoin và thị trường trong chu kỳ tới. Halving 2024 được kỳ vọng là dấu mốc chuyển mình của thị trường mở ra một chu kỳ mới với những câu chuyện mới. Nhà đầu tư cần mở rộng tâm thế để đón nhận những cơ hội trong chu kỳ tiếp theo.