Block size là gì? Tầm ảnh hưởng của Block size trong blockchain

Block size là gì?

Block size (hay kích thước khối) là chỉ kích thước tối đa của dữ liệu có thể chứa trong một khối trên blockchain. Như là blockchain Bitcoin có kích thước khối tối đa là 1 megabyte (MB), điều này có nghĩa là mỗi khối có thể chứa tối đa 1 MB dữ liệu.

Phân biệt Block size và Blockspace

Block size và blockspace là hai khái niệm liên quan đến kích thước của một khối trong một blockchain. Tuy nhiên, hai khái niệm này có sự khác biệt nhất định, mình sẽ phân biệt chúng dưới đây.

Blockspace (không gian khối) chỉ đến lượng dữ liệu thực sự được sử dụng trong một khối. Điều này có nghĩa là ngay cả khi một blockchain có kích thước khối tối đa (block size limit) là 1 MB, lượng blockspace thực tế được sử dụng có thể nhỏ hơn 1 MB nếu không có đủ giao dịch hoặc dữ liệu khác để điền vào khối.

Như vậy, block size là giới hạn cố định được đặt bởi giao thức blockchain, trong khi blockspace có thể thay đổi tùy thuộc vào lượng dữ liệu được sử dụng vào thời điểm đó. Lượng blockspace được sử dụng trong một khối có thể có tác động quan trọng đến thời gian xử lý giao dịch, thời gian xác nhận và phí giao dịch trên blockchain.

Đọc thêm: Blockspace ảnh hưởng blockchain như thế nào?

Tại sao block size quan trọng?

Block size là một yếu tố quan trọng trong blockchain, bởi vì nó đóng góp các vai trò như:

• Sử dụng để lưu trữ thông tin về các giao dịch và các thông tin khác về hoạt động của blockchain. Với mỗi block được tạo ra trên blockchain, sẽ có một lượng block size giới hạn để lưu trữ dữ liệu.
• Vì block size là hạn chế nên sẽ có một cuộc cạnh tranh giữa người dùng về phí giao dịch để lệnh của họ có thể được xác thực nhanh hơn hay chậm hơn. Điều này tạo ra một hệ thống dựa trên thị trường để xác định phí giao dịch.
• Giới hạn số lượng giao dịch có thể được xử lý bởi mạng tại bất kỳ thời điểm nào. Điều này sẽ giúp ngăn chặn spam và tấn công từ chối dịch vụ (DDoS), có thể làm quá tải mạng và đe dọa đến hiệu suất của nó.

Tầm ảnh hưởng của Block size trong blockchain

Tác động đến phí giao dịch

Block size có mối liên hệ trực tiếp đến phí giao dịch trong blockchain. Nếu không gian khối đầy đủ, nghĩa là mỗi khối chứa đầy dữ liệu, các giao dịch mới sẽ phải đợi cho đến khi có đủ không gian để được bao gồm vào khối mới. Khi đó, những người dùng muốn giao dịch nhanh hơn sẽ phải trả phí giao dịch cao hơn để có thể được xử lý trước các giao dịch khác.

Ngược lại, khi không gian khối chưa đầy thì phí giao dịch sẽ thấp hơn. Trong trường hợp này, các giao dịch mới có thể được xử lý nhanh chóng và với phí giao dịch thấp hơn. Tóm lại, tình trạng không gian khối đầy đủ có thể dẫn đến phí giao dịch cao hơn, trong khi không gian khối chưa đầy có thể giúp giảm thiểu phí giao dịch cho người dùng.

Ảnh hưởng đến khả năng mở rộng

Khả năng mở rộng của một blockchain phụ thuộc vào khả năng xử lý số lượng giao dịch mà nó có thể xử lý một cách hiệu quả. Block size có vai trò quan trọng trong việc quản lý và tối ưu hóa việc sử dụng khối, từ đó ảnh hưởng đến khả năng mở rộng của blockchain.

Nếu không gian khối bị giới hạn và không được quản lý tốt, nó có thể gây ra tình trạng xếp hàng các giao dịch đợi xử lý. Khi đó, thời gian xử lý giao dịch sẽ kéo dài, tốc độ xử lý giao dịch sẽ giảm và phí giao dịch sẽ tăng. Điều này gây ra những trở ngại đáng kể cho khả năng mở rộng của blockchain.

Tác động đến thời gian xử lý giao dịch

Block size có ảnh hưởng trực tiếp đến thời gian xử lý giao dịch trên blockchain. Nếu khối được sử dụng không tối ưu, thì các giao dịch còn lại sẽ phải chờ đợi trong hàng đợi để được xử lý, gây ra thời gian chờ đợi kéo dài cho giao dịch.

Ngược lại, nếu khối được sử dụng quá đầy (tức là quá nhiều giao dịch được thêm vào khối), thời gian xác nhận của mỗi giao dịch có thể tăng lên do phải chờ đợi để khối được xác nhận.

Mô hình kinh tế của Blocksize

Mô hình kinh tế của block size là một phần quan trọng trong hoạt động của một số loại blockchain như Bitcoin. Trong mô hình này, những người sử dụng blockchain phải trả phí để được xử lý giao dịch của mình trên mạng.

Phí giao dịch được trả bởi người dùng và được gửi đến các thợ đào (miners) trên mạng, những người sẽ thực hiện xác minh các giao dịch vào các khối (blocks) trên blockchain. Các thợ đào sẽ lựa chọn các giao dịch có phí cao hơn để xử lý trước, do đó các giao dịch có phí thấp có thể mất thời gian hơn để được xử lý.

Mô hình kinh tế của Blockspace đóng vai trò quan trọng trong việc duy trì tính toàn vẹn và an toàn của blockchain. Khi phí giao dịch quá thấp, các thợ đào có thể không có động lực để xử lý các giao dịch đó, dẫn đến tình trạng trì hoãn giao dịch. Ngược lại, nếu phí quá cao, người dùng có thể chuyển sang sử dụng các dịch vụ khác, gây ảnh hưởng tiêu cực đến khả năng mở rộng và sức chứa của blockchain.

Các giải pháp đối với giới hạn Block size

Các vấn đề về giới hạn Block size

Một số vấn đề phổ biến liên quan đến giới hạn blockspace bao gồm:

• Mức phí giao dịch tăng cao.
• Thời gian xử lý giao dịch chậm.
• Không thể mở rộng được.
• Không công bằng cho người tham gia.

Giải pháp đối với giới hạn block size

Có một số giải pháp tiềm năng để tăng hiệu quả và khả năng lưu trữ trong tương lai:

• Off-chain scaling solutions (Layer 2): Các giải pháp mở rộng ngoài chuỗi, chẳng hạn như Lightning Network trên Bitcoin hoặc Optimism trên Ethereum, cho phép xử lý các giao dịch ngoài chuỗi, giảm tải cho mạng chính và giúp tăng hiệu quả sử dụng blockspace.
• Segregated Witness (SegWit): Đây là một cập nhật giao thức của Bitcoin, cho phép chứng minh giao dịch được chứa trong một khối mà không cần sử dụng toàn bộ Block size của khối đó. Điều này giúp tăng khả năng lưu trữ blockspace trên mạng Bitcoin.
• Sử dụng blockchain có blockspace cao: Một số blockchain đã điều chỉnh kích thước khối tối đa để tăng khả năng lưu trữ blockspace. Ví dụ: Bitcoin Cash tăng kích thước khối tối đa lên 8MB, trong khi Monero tăng lên 2MB.
• Proof-of-Stake (PoS): Một số blockchain sử dụng thuật toán PoS thay vì PoW để đào coin. Điều này giúp giảm tải khối lượng tính toán cần thiết để đào, giảm nhu cầu về khối lượng blockspace và tăng khả năng mở rộng của blockchain.
• Nâng cấp blockchain: Việc nâng cấp blockspace của một blockchain là một quá trình phức tạp và liên quan đến việc thay đổi giao thức của blockchain. Thông thường, điều này được thực hiện thông qua một quá trình gọi là hard fork, là một sự chia tách vĩnh viễn trong lịch sử giao dịch của blockchain.

Hiện tại, Proof of Stake là cơ chế đồng thuận phổ biến dành cho các blockchain mới ra mắt. Tuy nhiên, Layer 2 được hứa hẹn nhiều hơn vì nó có thể giúp các blockchain top-tier hiện tại như Ethereum mở rộng và có hiệu suất tốt hơn.

Tìm hiểu thêm về Layer 2 là gì? Chìa khóa cho tham vọng mở rộng của layer 1.