Tổng quan về các DeFi Protocol trong hệ sinh thái Serum
Trong bài viết này, mình sẽ chia sẻ tổng quan về các DeFi Protocol trong hệ sinh thái Serum và mối quan hệ của chúng với nhau. Sau khi đã giúp anh em nắm được tổng quan về các giao thức đó, mình sẽ nói về các điểm mạnh và một vài điểm hạn chế của hệ sinh thái Serum. Cuối cùng là ý tưởng chủ đạo đằng sau Serum.
[toc]
Serum Project - DeFi Hub, trung tâm của hệ sinh thái
Hầu hết các DEX sử dụng cơ chế AMM dựa trên các mô hình toán học, chẳng hạn như "x * y = k". Ưu điểm là không cần phụ thuộc vào các nhà tạo lập thị trường truyền thống để cung cấp thanh khoản. Tất nhiên nhược điểm cũng dễ thấy, đó là khi thiếu thanh khoản sẽ có “giá trượt” lớn, thiếu các công cụ giao dịch nâng cao hơn, tác động xấu bởi tổn thất vô thường.
Serum giải quyết vấn đề này thông qua khả năng mở rộng của blockchain Solana, cho phép người dùng giao dịch dựa trên cơ chế "Orderbook". Ngoài việc thực hiện các lệnh Limit, tốc độ giao dịch cao và phí xử lý thấp và làm cho giao dịch với tần suất cao có thể triển khai được.
Từ những mô tả từ Serum và Sam, rõ ràng Serum không chỉ là một Dex Orderbook mà sẽ là một DeFi Hub - một hệ sinh thái gồm nhiều sản phẩm và là trung tâm cho một số DeFi Protocol khác.
Tham khảo thêm về Serum Project - DeFi Hub tại đây.
Raydium - AMM bổ sung thanh khoản cho Serum Dex
Raydium cũng là một DeFi Platform tập trung vào Dex, nhưng khác với hướng đi của Serum, Raydium trung vào phần AMM nhiều hơn để tạo thanh khoản cho toàn bộ hệ sinh thái.
Mô hình toán học hiện đang được Raydium sử dụng là x*y = k, khá giống với các AMM phổ biến khác. Nhưng điểm độc đáo là Raydium giải quyết được bài toán về tính phân mảnh thanh khoản của các AMM.
Hiện tại thanh khoản của các giao thức AMM đang bị khóa trong nhiều giao thức AMM khác nhau khiến cho nhiều người không có được thanh khoản tốt nhất và chúng bị phân mảnh.
Raydium giải quyết bài toán trên bằng cách cho phép thanh khoản từ Liquidity Pool của Raydium được kéo về Serum Orderbook để đạt được hiệu ứng Sharing thanh khoản từ đó đạt được mục tiêu thanh khoản tốt hơn.
Ngoài ra RAY Token được dùng làm Incentive để khuyến khích người dùng Deposit vào các nhóm thanh khoản quan trọng.
Tìm hiểu thêm về dự án Raydium tại đây.
Bonfida - Front end của Serum
Các nhân mình thấy Bonfida như là platform làm lại Front-end của Serum và cung cấp thêm các tính năng giao dịch nâng cao với mục tiêu cuối cùng là cung cấp sự tiện lợi và hiệu quả cho người dùng (one-stop transactions).
Hiện tại Bonfida có các tính năng:
- Bonfida Serum GUI: Bonfida DEX host GUI từ Serum, cung cấp cho người dùng trải nghiệm giao dịch tốt hơn.
- Serum API: Cung cấp khả năng lưu trữ dữ liệu cho tất cả dữ liệu giao dịch của Serum.
- Serum integration terminal (Dashboard): Bonfida tích hợp tất cả các thành phần của hệ sinh thái Serum, bao gồm Serum front-end, transaction protocol (Swap), lending,…
- Bonfida trading set: Người dùng có thể sử dụng các chỉ báo kỹ thuật, chiến lược giao dịch và auto trade,...
- Solible: Nền tảng giao dịch Solana NFT.
Maps.me - Đem người dùng Non-Crypto vào DeFi
Maps.me là một ứng dụng bản đồ ngoại tuyến. Kể từ khi ra mắt, ứng dụng này đã thu hút được 140 triệu người dùng. Người dùng có thể tải trước bản đồ xuống trước khi đi du lịch. Bằng cách này, ngay cả khi hết lưu lượng truy cập Internet cục bộ, họ cũng có thể truy vấn bản đồ trong ứng dụng.
Ngoài việc lập kế hoạch hành trình, người dùng Maps.me cũng có thể đặt chỗ ở và nhà hàng trong ứng dụng. Tuy nhiên, vì nó đang hợp tác với nền tảng thanh toán của bên thứ ba nên phí khá cao.
Theo họ chia sẻ, cứ 100$ chi tiêu cho việc đi lại ở nước ngoài, hành khách phải chịu khoản lỗ tầm 17$, bao gồm phí chuyển tiền và phí nền tảng của bên thứ ba.
Giải pháp của Maps.me là sẽ xây dựng một ví trong ứng dụng, cho phép người dùng đặt chỗ ở, đặt chỗ nhà hàng và thanh toán bữa ăn trực tiếp trong ví mà không cần thông qua bất kỳ nền tảng trung gian nào. Quy trình này giảm chi phí cho “Lỗ hối đoái”.
Ngoài ra, Maps.me cũng sẽ tích hợp với Oxy, cho phép người dùng tự giao dịch Token hoặc thế chấp tài sản vào Pool của Oxygen để có được “thu nhập thụ động” hoặc vay các tài sản khác để tối đa hóa hiệu quả của vốn.
Tìm hiểu thêm về dự án Map.me tại đây.
Oxygen - DeFi prime brokerage
Oxygen là một DeFi prime brokerage, một dịch vụ cho vay và đi vay được thiết kế cho "các nhà đầu tư tổ chức" Oxygen lấy ý tưởng từ các sản phẩm tương tự trong lĩnh vực tài chính truyền thống. Oxygen là cho vay dựa trên "cấu trúc quỹ tài trợ" tương tự P2P.
Các kịch bản ứng dụng của Oxygen bao gồm:
- Tạo thu nhập thụ động: Người dùng gửi tiền và kiếm lãi suất từ chúng.
- Vay: Người dùng có thể vay tài sản từ pool của người khác và trả lãi cho Pool đó.
- Giao dịch: Người dùng có thể giao dịch với Serum dex.
- Synthetic Assets: Tài sản của người dùng trong Pool được dùng làm Collateral để giao dịch các Synthetic Assets có cấu trúc phức tạp hơn.
Từ các tình huống ứng dụng trên, Oxy giống như một one-stop transactions DeFi, tương đương với Compound + Synthetix + Uniswap. Tiền của người dùng chỉ cần được đặt trên nền tảng Oxy để đáp ứng nhu cầu cho vay, thế chấp tài sản, Synthetic và giao dịch.
Tìm hiểu thêm về dự án Oxygen tại đây.
Điểm mạnh của hệ sinh thái Serum
Đáp ứng khả năng mở rộng trong tương lai
Serum cho phép các nhà giao dịch sử dụng cơ chế như trên CEX và tránh trượt giá trong quá trình giao dịch (orderbook). Ngoài ra, thiết kế hiện tại cũng cho phép Serum Dex phát triển các sản phẩm phái sinh trong tương lai và khả năng mở rộng dễ dàng hơn khi nhu cầu tăng.
Tối ưu hóa trải nghiệm giao dịch
Có một thực tế, Serum được thiết kế nhắm vào nhóm người dùng tổ chức nên với những người chưa quen nó có thể sẽ gây ra khó chịu. Bonfida sinh ra để cải thiện điều này.
Bonfida tối ưu hóa giao diện, kết nối dữ liệu với API, cung cấp các công cụ Trading nâng cao (Chart, Tradingview, Bot...), tích hợp tất cả các thành phần của hệ sinh thái Serum, với mục tiêu cuối cùng là cung cấp sự tiện lợi và hiệu quả cho người dùng.
Tích hợp thanh khoản trên chuỗi
Trong khi Bonfida tối ưu hóa trải nghiệm giao dịch, Raydium tích hợp tính thanh khoản của AMM vào Orderbook của Serum Dex. Qua đó tạo thanh khoản cho toàn bộ hệ sinh thái Serum.
Ngoài ra, Raydium không chỉ dừng lại ở Solana. Trước đây, Sam đã đề xuất với cộng đồng SushiSwap về việc xây dựng SushiSwap sang Solana.
Nếu đề xuất được thông qua, thông qua cơ chế chuỗi chéo của Solana và Incentive của việc Liquidity Mining, nó có thể thu hút thanh khoản của các blockchain khác vào Serum, do đó củng cố hệ sinh thái Serum.
Tìm hiểu thêm lý do tại sao Bonfida (FIDA) - dự án mang lại giải pháp giao diện cho nền tảng Serum Dex - lại là nơi “chọn mặt gửi vàng” của quỹ đầu tư đến từ Trung Quốc, Sino Global Capital với bài viết: Bonfida (FIDA) - Dưới góc nhìn của Sino Global Capital
Người dùng thực sự (Non-Crypto users)
Maps.me tham gia vào hệ sinh thái Serum, một mặt giới thiệu những ưu điểm của DeFi cho người dùng Maps. Ở góc độ khác, đó là việc giới thiệu một lượng người dùng lớn (Non-crypto) vào hệ sinh thái Serum.
Điều này thực sự rất quan trọng, Ngay cả khi thị trường đã phát triển lên hàng tỷ USD như hiện nay. Nếu dự án tước bỏ các Incentives liên quan, con số người dùng thực tế sẽ giảm xuống đáng kể.
Mục tiêu của Maps là hút người dùng thực tế, những người dùng bị thu hút bởi tính tiện lợi của ví DeFi Maps mang lại.
Theo số liệu được cung cấp, số lượng người dùng Maps lên tới 140 triệu người, chúng ta hãy làm một phép tính đơn giản, nếu chỉ cần hơn 1% người dùng (tương đương 1.4 triệu người dùng) sử dụng sản phẩm, hệ sinh thái Serum có thể thu được lượng người dùng rất lớn.
Điều này có nghĩa là có tính thanh khoản tốt hơn và hệ sinh thái rộng hơn, và khả năng mở rộng của Solana hoàn toàn có khả năng chứa nhiều người dùng như vậy.
Tối đa hóa hiệu quả sử dụng vốn
Mặt khác, Oxygen được ví như sự kết hợp của "Compound + Synthetix + Uniswap" cho phép người dùng đáp ứng nhu cầu cho vay, thế chấp tài sản, Synthetic Assets và giao dịch chỉ trên một nền tảng duy nhất.
Tìm hiểu thêm về Synthetic và tiềm năng của nó tại đây.
Điểm hạn chế
Ở giai đoạn này, hệ sinh thái Serum vẫn còn sơ khai, rất khó để xem ý tưởng của nó sẽ phát triển thế nào.
Ngoài ra, ngôn ngữ phát triển hợp đồng thông minh của Solana là Rust, không phải là ngôn ngữ lập trình được các nhà phát triển Dapp Ethereum sử dụng trong quá khứ, điều này cũng khó khăn trong việc thu hút nguồn nhân lực.
Wallet cũng đang làm một vấn đề cần đề cập, do Solana rất mới nên nhiều team khi bắt đầu xây dựng ví trên đó họ có thể chọn các bộ giải mã khác nhau dẫn tới tính trạng một Key 2 ra nhiều ví (import một Seed Phrase mà trên Sollet ra 1 ví, trên một nền tảng ví khác lại ra một ví khác).
Ý tưởng đằng sau Serum
Không khó để nhận thấy các sản phẩm của Serum không được Design riêng lẻ mà được tích hợp chồng chéo lên nhau với trung tâm là Serum Dex.
Theo Sam chia sẻ, mấu chốt nằm ở ba chữ “sự kết hợp”. Anh ấy cho rằng việc xây dựng những cái gì đó mới hoàn toàn sẽ khó khăn hơn rất nhiều, thay vì vậy hãy xây dựng một tập hợp các sản phẩm có thể kết hợp để tận dụng điểm mạnh của nhau và tạo thành một hệ sinh thái bền vững hơn.
Lợi thế của việc này là các dự án xây dựng trên đó có thể tận dụng được lợi thế của nền tảng gốc mang lại, nền tảng gốc sẽ được củng cố và mang lại thanh khoản tốt hơn.
Ở trường hợp của Serum, nó có DEX (Orderbook), AMM, Lending Pool, và nhiều khía cạnh khác. Bất kỳ ứng dụng nào cũng có thể tự động sử dụng những tài nguyên trên và hưởng lợi từ chúng mà không cần bắt đầu từ đầu.
Tổng kết
Cá nhân mình thấy Sam là một người rất am hiểu về cuộc chơi DeFi, nên các sản phẩm có liên quan nên được xem xét một cách kỹ lưỡng. Đôi khi nó không phải là các Deal đầu tư quá ngon nhưng thông qua đó chúng ta có thể học hỏi được thêm nhiều kiến thức liên quan về DeFi.