Hệ sinh thái Ton blockchain Q1/2024: Những bước đầu bứt tốc

Ý chính:

• Ton blockchain được Telegram ủng hộ và các sản phẩm từ hệ sinh thái Ton có thể được sử dụng trực tiếp trên Telegram.
• Ton blockchain đang đẩy mạnh việc thu hút nhà phát triển đặt mục tiêu thu hút 30% người dùng Telegram sử dụng dịch vụ của Ton trong vòng từ 3 đến 5 năm.
• Đã có nhiều dự án xuất hiện trên hệ sinh thái Ton. Tuy nhiên vẫn còn thiếu nhiều nhóm dự án và các chỉ số vẫn còn khiêm tốn so với các hệ sinh thái khác.
• Telegram apps & bot là ưu thế độc đáo của Ton blockchain khi so sánh với các hệ sinh thái khác và Ton đang tập trung vào ưu thế này.

Blockchain của mạng xã hội Telegram

Là mạng xã hội tập trung vào tính tự do và quyền riêng tư, Telegram đã gặt hái được nhiều sự thành công và là ứng dụng được tải xuống nhiều thứ ba trên thế giới. Telegram có tổng số người dùng ước tính đạt hơn 1 tỷ với 196 triệu người dùng hàng ngày vào năm 2023.

Năm 2018, Telegram đã gọi vốn thông qua ICO và thu về 1.7 tỷ USD. Telegram sau đó ra mắt whitepaper cho Telegram Open Network với token GRAM và nhanh chóng trở thành một trong những dự án được cộng đồng crypto đặc biệt quan tâm.

Tháng 3 năm 2020, Telegram Open Network chuẩn bị gọi vốn ICO thì bị ban lệnh cấm từ Ủy ban Giao dịch và Chứng khoán Hoa Kỳ (SEC). Sau đó Telegram thông báo rút khỏi dự án và đưa ra các tùy chọn hoàn tiền cho nhà đầu tư. Dự án Telegram Open Network được chuyển giao cho cộng đồng và đổi tên thành The Open Network.

Từ 2023 tới hiện tại, mối quan hệ giữa Telegram và Ton được “hâm nóng” trở lại với hàng loạt thông báo hợp tác và các chương trình grant để thu hút sự phát triển trên hệ sinh thái. Ton blockchain được sự ủng hộ của Telegram với những phát biểu từ nhân sự cấp cao và các sản phẩm từ hệ sinh thái Ton đang được tích hợp và có thể sử dụng trực tiếp trên Telegram.

Điểm nổi bật của Ton blockchain

Tương tự phần lớn blockchain hiện nay Ton blockchain sử dụng cơ chế đồng thuận Proof of Stake. Tính đến thời điểm hiện tại, mạng lưới có 293 validators nằm trên 28 quốc gia với hơn 435 triệu $TON được stake.

Dù có thể đạt tốc độ xử lý hơn 100,000 giao dịch/giây khi thử nghiệm, nhưng hiện tại TON chỉ xử lý khoảng 2-3 triệu giao dịch/ngày với khoảng 15-30 giao dịch được xử lý mỗi giây.

Điểm nổi bật của Ton blockchain nằm ở sự hợp tác sâu với Telegram. Ton được chọn làm mạng lưới thanh toán trên Telegram với ví Ton được tích hợp dưới dạng Telegram Bot tiện lợi cho người dùng.

Telegram Bot là những ứng dụng nhỏ chạy trong Telegram, có thể được nhúng vào cuộc trò chuyện trên Telegram hay các kênh và thực hiện chức năng cụ thể. (Bot báo giá token, báo hoạt động ví cá voi…). Hiện nay, có hơn 10 triệu Telegram Bot được phát triển và hoạt động miễn phí cho cả người dùng và nhà phát triển.

Tương tự Google Play hay App Store, Telegram có tApps Center, chúng hoạt động như một cửa hàng để người dùng cài đặt các ứng dụng và Telegram Bot.

Ton blockchain có các bộ công cụ giúp nhà phát triển dễ dàng hơn trong việc tạo ra các ứng dụng chạy trực tiếp trên Telegram. Ton cũng liên tục chạy các chương trình grant để hỗ trợ các dự án muốn phát triển trên Ton. Các dự án được phát triển trên Ton blockchain cũng sẽ được ưu tiên chạy quảng cáo thông qua Telegram Ads.

Với những nỗ lực đó, Ton blockchain đặt mục tiêu thu hút 30% người dùng Telegram sử dụng dịch vụ của Ton trong vòng từ 3 đến 5 năm.

Hệ sinh thái Ton blockchain

Dapp

Việc đẩy mạnh thu hút nhà phát triển đã giúp hệ sinh thái Telegram xuất hiện nhiều dự án mới. Những nhánh dự án đầu tiên bao gồm:

• Staking
• DEX/NFT marketplace
• Wallet
• Launchpad
• Game
• Các công cụ explorer

Tuy có nhiều dự án mới nhưng Ton blockchain vẫn còn thiếu nhiều nhóm dự án khi so sánh với các hệ sinh thái khác. Ví dụ trong nhánh DeFi, hệ Ton vẫn thiếu các dự án lending hay aggregator,...

Tổng giá trị tài sản khoá trên TON dù đã tăng trưởng trong vài tháng trở lại đây nhưng vẫn còn nhỏ với 80 triệu USD.

*Lưu ý: TVL từ việc deposit token qua lại thông qua các liquid staking protocol bị trừ khỏi tổng TVL.

1/ AMM

Khối lượng giao dịch trên Ton hiện tại khá ổn so với giá trị tài sản khoá. Với sự xuất hiện của nhiều dự án với token, các AMMs sẽ được hưởng lợi khi là công cụ luân chuyển tài sản trên hệ sinh thái. Tuy nhiên có sự chênh lệch khá lớn giữa TVL và vốn hoá pha loãng của các AMMs trên Ton blockchain hiện tại.

Với việc các dự án còn trong giai đoạn phát triển và sóng meme chung của thị trường, những token nhận được dòng tiền đầu tiên trên TON blockchain hầu hết là những meme coin.

Với dòng tiền tăng dần trong hệ sinh thái và đặc điểm vốn hóa còn tương đối nhỏ, có khả năng các meme coin trên vẫn sẽ là tâm điểm chú ý cho đến khi hệ TON có nhiều sản phẩm chất lượng ra mắt token. Tuy nhiên người dùng cần đặc biệt lưu ý đến tính chất của meme coin. Việc tạo token hiện tại là rất dễ dàng và phần lớn các meme coin sẽ trở nên vô giá trị theo thời gian.

2/ Liquid Staking 

Việc staking $TON trên các liquid staking protocols cũng tương đối phát triển. Mức yield hiện tại giao động từ 4-5% APY, các liquid staking protocol hàng đầu cũng chưa ra token, có dự án còn chạy chương trình point để thức đẩy người dùng stake $TON. 

Người dùng hiện tại ngoài việc hold LST có thể swap LST token ra lại $TON và deposit lên các liquid staking protocol khác để tăng cơ hội nhận airdrop. Tuy nhiên cần lưu ý rủi ro liên quan như rug pull, hack,...

3/ Launchpad 

Phần lớn các token hiện tại trên TON blockchain được launch trực tiếp bằng cách tạo pool thanh khoản trên các AMM. Dự án launchpad hàng đầu như Tonstarter cũng chỉ dừng ở hình thức hợp tác với dự án và tổ chức các nhiệm vụ như like, follow, dùng thử sản phẩm,.. để nhận được điểm. Sau đó token sẽ được phân bổ theo tỷ lệ tương ứng với số điểm của người dùng.

Tuy nhiên với số lượng dự án xuất hiện ngày càng nhiều, hoàn toàn có khả năng các dự án launchpad sẽ ra token và tổ chức nhiều IDO hơn trên Ton blockchain.

4/ NFT 

NFT trên Ton blockchain đang dần phát triển. Từ việc các bộ sưu tập đứng đầu thuộc về các mảng dịch vụ như Telegram usernames, domains hay nhái các bộ sưu tập nổi tiếng thuộc hệ sinh thái khác như Ton Rock, Ton Punks. Giờ đây các bộ sưu tập đứng đầu về khối lượng giao dịch đã dần mang bản sắc riêng. Có khả năng sẽ có bộ sưu tập khởi động xu hướng NFT trên Ton nếu hệ tiếp tục thu hút được cộng đồng và dòng tiền.

Telegram apps & bot

Telegram apps & bot là ưu thế độc đáo của Ton blockchain khi so sánh với các hệ sinh thái khác. Người dùng có thể sử dụng dapp trực tiếp trên ứng dụng Telegram mà không phải đăng nhập ở trình duyệt ngoài. Với lượng người dùng khổng lồ có sẵn, đây là nguồn khách hàng tiềm năng của Ton.

Có thể thấy những app hàng đầu trên Ton blockchain hiện tại đều có phiên bản Telegram app. Bản thân Ton và các dự án trên Ton đã và đang tổ chức nhiều chương trình khuyến khích người dùng sử dụng Telegram app để nhận được phần thưởng hàng ngày. Telegram wallet còn giúp quản lý hộ seed pharse của người dùng, người dùng chỉ cần tìm hiểu cách chuyển $TON vào ví để sử dụng các dịch vụ trên Ton blockchain.

Đang dần xuất hiện những app chỉ có phiên bản trên Telegram app mà không có trên các trình duyệt khác, đặc biệt là các dự án game. Dù chất lượng các game không quá cao nhưng khá phù hợp với game của mạng xã hội như ta thường thấy trên Facebook. Kết hợp với tính năng kiếm tiền, các game trên Telegram đang thu hút được nhiều người dùng tham gia hàng ngày.

Góc nhìn và dự phóng

Ton blockchain là một trong số ít những hệ sinh thái có điểm nổi bật so với hàng loạt chain trên thị trường hiện nay. Lợi thế từ tệp người dùng và những điểm độc đáo khi được tích hợp luôn với ứng dụng Telegram giúp Ton blockchain có tiềm năng tăng trưởng tốt.

Với tốc độ phát triển hiện tại, ta sẽ thấy những mảnh ghép còn thiếu trên hệ sinh thái TON dần xuất hiện. Hầu hết meme coin sẽ dần được thay thế bằng những token của các dự án với sản phẩm chất lượng trên hệ sinh thái.

Tính chất cộng đồng cao của PFP NFT sẽ rất phù hợp với mạng xã hội như Telegram, một hoặc một vài bộ sưu tập PFP với cộng đồng mạnh cùng giá trị cao sẽ xuất hiện.

Có khả năng những dự án nổi bật nhất sẽ là những dự án có cả phiên bản trình duyệt và Telegram App, thậm chí là chỉ có Telegram App. Các dự án muốn nổi bật trên Ton Blockchain nên biết nhắm vào ưu thế của Ton Blockchain.

Tổng kết

Ton blockchain hiện đang trong quá trình bứt tốc với nhiều chương trình thu hút nhà phát triển và người dùng đến với hệ sinh thái. Với lượng khách hàng tiềm năng khổng lồ tới từ Telegram, Ton blockchain có nhiều cơ hội tăng trưởng nếu có thể tối ưu hơn nữa trải nghiệm người dùng đi đôi với sự phát triển về mặt sản phẩm trong hệ sinh thái.