Hedge Fund - Quỹ phòng hộ trong thị trường Crypto

Hedge Fund là gì?

Hedge fund (quỹ phòng hộ) là quỹ đầu tư sử dụng các chiến lược tài chính linh hoạt và phức tạp để tối ưu hóa lợi nhuận cho nhà đầu tư, đồng thời giảm thiểu rủi ro trong điều kiện thị trường không chắc chắn. Hedge fund thường giới hạn đối tượng đầu tư ở những nhà đầu tư tổ chức hoặc cá nhân có giá trị tài sản ròng cao.

Trong thị trường crypto, quỹ phòng hộ hoạt động tương tự như trong thị trường tài chính truyền thống nhưng tập trung đầu tư vào tài sản kỹ thuật số như:

• Tiền mã hóa (Bitcoin, Ethereum, Solana,...)
• Các token DeFi
• NFT (Non-Fungible Token)
• Hợp đồng phái sinh (crypto derivatives).

Các chiến lược đầu tư của Crypto Hedge Fund

Hedge fund sử dụng nhiều chiến lược đa dạng nhằm tối đa hóa lợi nhuận và giảm thiểu rủi ro. Dưới đây là các chiến lược đầu tư phổ biến mà các quỹ phòng hộ áp dụng:

Long/Short Trading

Đây là chiến lược phổ biến nhất trong hedge fund.

• Long: Mua vào tài sản crypto với kỳ vọng giá sẽ tăng.
• Short: Bán khống tài sản crypto để hưởng lợi khi giá giảm.

Chiến lược này giúp quỹ kiếm lợi nhuận bất kể thị trường tăng hay giảm.

Đọc thêm: Long Short là gì? Lợi ích và rủi ro khi giao dịch Long Short.

Three Arrows Capital (3AC), từng là một trong những quỹ phòng hộ crypto lớn nhất với khối lượng tài sản quản lý đạt khoảng 18 tỷ USD, đã sụp đổ vào năm 2022.

Nguyên nhân chính bắt nguồn từ:

• Đầu tư mạnh vào LUNA và Terra: 3AC giữ một vị thế lớn trong các tài sản LUNA và Terra, với giá trị lên tới 560 triệu USD tại đỉnh điểm. Khi hệ sinh thái Terra sụp đổ, quỹ chịu tổn thất nghiêm trọng.
• Vay nợ lớn để thực hiện các giao dịch định hướng (Directional Trades): 3AC sử dụng chiến lược Long/Short với các tài sản như GBTC, LUNA và stETH. Tuy nhiên, họ đặt cược vào xu hướng thị trường và chịu thất bại khi thị trường đi ngược lại dự đoán.
• Tác động của đòn bẩy cao: 3AC vay mượn từ hơn 20 tổ chức tài chính, bao gồm Genesis (chủ nợ lớn nhất, cho vay 2.3 tỷ USD). Khi quỹ không thể trả nợ, hiệu ứng domino đã lan rộng trong thị trường crypto.
• Sự biến mất của nhà sáng lập: Sau khi quỹ sụp đổ, các nhà sáng lập Zhu Su và Kyle Davies đã biến mất, khiến quá trình xử lý pháp lý trở nên phức tạp.

Kết quả là sự sụp đổ của 3AC không chỉ gây tổn thất cho chính họ mà còn ảnh hưởng sâu rộng đến các tổ chức tài chính và quỹ khác trong hệ sinh thái crypto.

Arbitrage (Kinh doanh chênh lệch giá)

Crypto hedge fund tận dụng sự chênh lệch giá giữa các sàn giao dịch hoặc thị trường khác nhau để kiếm lợi nhuận. Ví dụ: Mua Bitcoin giá thấp trên một sàn và bán lại giá cao trên sàn khác.

Alameda Research, trước sự cố sụp đổ của FTX, đã sử dụng chiến lược này để khai thác sự khác biệt về giá giữa các sàn giao dịch quốc tế và nội địa, đặc biệt ở khu vực châu Á. Đây là một trong những chiến lược cốt lõi giúp Alameda nổi lên như một trong những quỹ phòng hộ crypto hàng đầu trước khi gặp khủng hoảng.

Alameda khai thác sự chênh lệch giá giữa các sàn giao dịch ở các khu vực khác nhau. Ví dụ:

• Lợi thế Kimchi Premium: Alameda tận dụng sự chênh lệch giá giữa các sàn giao dịch ở các khu vực khác nhau, như chênh lệch giá Bitcoin tại Hàn Quốc hoặc Nhật Bản (Kimchi Premium), nơi giá Bitcoin thường cao hơn so với thị trường quốc tế.
• Arbitrage trên nhiều sàn: Sự phân mảnh của thị trường crypto trong giai đoạn đầu (2017-2020) tạo cơ hội cho Alameda khai thác sự khác biệt giá giữa các sàn giao dịch quốc tế và nội địa.

Trong những năm 2018-2020, chiến lược này mang lại lợi nhuận hàng triệu USD, đặc biệt khi chênh lệch giá toàn cầu đạt đỉnh.

Ngoài ra, Alameda còn tận dụng arbitrage giữa:

• Arbitrage chênh lệch giá nội sàn: Alameda thực hiện giao dịch arbitrage trong cùng một sàn giao dịch giữa các cặp tài sản. Ví dụ: Tận dụng sự chênh lệch giá tạm thời giữa Bitcoin và các stablecoin (USDT, USDC) khi thị trường biến động mạnh.
• Arbitrage giao dịch phái sinh: Alameda sử dụng hợp đồng tương lai và quyền chọn (options) để khai thác sự chênh lệch giá giữa thị trường giao ngay (spot) và thị trường phái sinh.

Ví dụ: Khi giá Bitcoin trên thị trường tương lai cao hơn giá giao ngay, Alameda có thể bán hợp đồng tương lai và mua Bitcoin trên thị trường giao ngay để khóa lợi nhuận.

Để làm được điều này, cũng phải nhìn nhận rằng Alameda có một số lợi thế bất cân xứng sau:

• Giao dịch tần suất cao (HFT): Alameda sử dụng thuật toán tự động để phát hiện chênh lệch giá nhanh chóng và thực hiện giao dịch trong thời gian ngắn nhất.
• Quản lý vốn lớn: Với hàng tỷ USD trong tài sản quản lý, Alameda có khả năng thực hiện các giao dịch lớn mà không làm ảnh hưởng mạnh đến thị trường.
• Quan hệ chiến lược: Alameda có mối quan hệ chặt chẽ với các sàn giao dịch lớn như FTX, giúp họ truy cập thanh khoản dễ dàng và chi phí giao dịch thấp.

Ngoài ra, Alameda được thành lập bởi Sam Bankman-Fried và đội ngũ có nền tảng toán học, tài chính định lượng, giúp công ty tối ưu hóa các chiến lược đầu tư. Vào thời kỳ đỉnh cao, Sam đã có khối tài sản lên đến 26.5 tỷ USD, xếp thứ 60 trên bảng xếp hạng tỷ phú toàn cầu vào năm 2022.

Chiến lược arbitrage đã giúp Alameda Research tạo ra lợi nhuận ổn định trong nhiều năm, tận dụng sự phân mảnh của thị trường crypto. Tuy nhiên, rủi ro từ sự phụ thuộc quá lớn vào đòn bẩy và mối quan hệ với FTX đã góp phần vào sự sụp đổ của Alameda, làm nổi bật sự cần thiết của quản lý rủi ro tốt hơn ngay cả trong các chiến lược tưởng chừng "an toàn".

Đọc thêm: Rủi ro của giao dịch chênh lệch giá trong Crypto.

Staking và Yield Farming

Chiến lược Staking và Yield Farming tập trung vào việc sử dụng tài sản tiền mã hóa để kiếm lợi nhuận thụ động thông qua các giao thức tài chính phi tập trung (DeFi).

Các quỹ phòng hộ, như Pantera Capital hoặc Framework Ventures, có thể trực tiếp staking tài sản tiền mã hóa vào các giao thức Proof-of-Stake (PoS) như Ethereum 2.0, Solana hoặc Polkadot để nhận phần thưởng staking.

Tương tự, họ cũng có thể tham gia yield farming bằng cách cung cấp thanh khoản trên các nền tảng DeFi như Uniswap, Aave hoặc Curve để kiếm lợi nhuận từ phần thưởng token và phí giao dịch.

Một số hedge fund không trực tiếp tham gia staking hoặc yield farming, mà thay vào đó, họ đầu tư vào các giao thức hoặc nền tảng hỗ trợ staking/yield farming. Đây là trường hợp như Polychain Capital, nơi quỹ không trực tiếp kiếm lợi từ hoạt động staking mà đầu tư vào các dự án cung cấp dịch vụ hoặc xây dựng cơ sở hạ tầng DeFi.

Mặc dù không phải là chiến lược phổ biến nhất của hedge fund, yield farming và staking vẫn được coi là một phần quan trọng trong việc tối ưu hóa danh mục tài sản và tăng giá trị vốn đầu tư trong lĩnh vực DeFi.

Market Neutral (Trung lập thị trường)

Chiến lược Market Neutral tập trung vào việc duy trì cân bằng giữa các vị thế mua (long) và bán (short) để giảm thiểu rủi ro từ biến động giá tổng thể của thị trường. Thay vì đặt cược vào xu hướng tăng hoặc giảm của thị trường, chiến lược này hướng đến việc kiếm lợi nhuận từ chênh lệch giá giữa các tài sản hoặc sự khác biệt về hiệu suất của chúng.

Cụ thể:

• Mua (long) một tài sản có kỳ vọng tăng giá trong tương lai.
• Bán khống (short) một tài sản khác có tính tương quan ngược hoặc kém hơn với tài sản mua.

Các quỹ phòng hộ có thể áp dụng chiến lược Market Neutral bằng cách đầu tư vào các cặp tiền mã hóa có tương quan thấp, chẳng hạn như Bitcoin và các stablecoin, hoặc các token khác nhau trong cùng một hệ sinh thái DeFi.

Hoặc cũng có thể tận dụng sự khác biệt về hiệu suất giữa các tài sản tương tự để bảo vệ danh mục khỏi sự biến động của thị trường.

Chiến lược Token Early-Stage Investment (Đầu tư vào giai đoạn đầu)

Một số crypto hedge fund đầu tư vào các dự án blockchain hoặc token ở giai đoạn đầu, trước khi chúng được niêm yết công khai trên các sàn giao dịch. Đây là giai đoạn các dự án thường cần nguồn vốn để phát triển sản phẩm, mở rộng hệ sinh thái hoặc tăng cường hoạt động tiếp thị. Đổi lại, quỹ đầu tư nhận được token hoặc cổ phần với giá ưu đãi, có tiềm năng tăng trưởng khi dự án phát triển thuận lợi.

Paradigm, một trong những quỹ đầu tư mạo hiểm trong lĩnh vực crypto, là một ví dụ cho chiến lược này. Paradigm tập trung vào các dự án Web3, NFT và DeFi ngay từ những giai đoạn đầu tiên.

Một số dự án nổi bật trong danh mục đầu tư của Paradigm đã đạt được thành công đáng kể:

• Uniswap: Là một trong những sàn giao dịch phi tập trung hàng đầu trên Ethereum, Uniswap đã chứng kiến sự tăng trưởng mạnh mẽ về khối lượng giao dịch và người dùng.
• Optimism: Giải pháp Layer-2 cho Ethereum nhằm cải thiện tốc độ và giảm chi phí giao dịch, đã thu hút sự quan tâm lớn từ cộng đồng và các nhà phát triển.
• Arbitrum: Cũng là một giải pháp Layer-2 cho Ethereum, Arbitrum đã đạt được nhiều cột mốc quan trọng trong việc mở rộng quy mô và cải thiện hiệu suất cho các ứng dụng phi tập trung.

Các chiến lược đầu tư của quỹ phòng hộ trong thị trường crypto rất đa dạng. Hiệu suất của từng quỹ phụ thuộc vào cách áp dụng các chiến lược này và sự biến động của thị trường chung.

Quỹ Crypto Hedge Fund dành cho ai?

Các quỹ phòng hộ crypto không dành cho nhà đầu tư nhỏ lẻ. Chúng được thiết kế cho những nhà đầu tư tổ chức hoặc cá nhân có tài sản lớn và khả năng chịu rủi ro cao. Cụ thể:

• Nhà đầu tư cá nhân giàu có (High-Net-Worth Individuals - HNWI): Những cá nhân có giá trị tài sản ròng cao, thường từ 1 triệu USD trở lên, có thể tiếp cận quỹ phòng hộ.
• Tổ chức đầu tư: Các tổ chức như quỹ hưu trí, công ty bảo hiểm, và các quỹ tài sản chủ quyền (sovereign wealth funds) thường đầu tư vào quỹ phòng hộ để đa dạng hóa danh mục.
• Nhà đầu tư được chứng nhận (Accredited Investors): Tại một số quốc gia, các nhà đầu tư phải đáp ứng tiêu chí pháp lý nhất định, như có thu nhập hàng năm từ 200,000 USD trở lên (hoặc 300,000 USD nếu có vợ/chồng) hoặc tài sản ròng từ 1 triệu USD không bao gồm giá trị tài sản cá nhân.

Đầu tư vào quỹ phòng hộ cần bao nhiêu tiền?

Quỹ phòng hộ thường yêu cầu một mức đầu tư tối thiểu rất cao so với các quỹ đầu tư truyền thống, nhằm đảm bảo rằng chỉ những nhà đầu tư có khả năng tài chính và hiểu biết đủ để chấp nhận rủi ro mới tham gia được. Cụ thể:

Mức đầu tư tối thiểu:

• Thường dao động từ 100,000 USD đến vài triệu USD tùy thuộc vào quỹ.
• Một số quỹ cao cấp có yêu cầu tối thiểu từ 10 triệu USD trở lên.

Lý do yêu cầu vốn lớn:

• Tập trung vào các nhà đầu tư giàu có, có khả năng chịu rủi ro cao.
• Thực hiện các chiến lược đầu tư phức tạp và đòi hỏi chi phí giao dịch lớn trong thị trường crypto.

Tại sao các Venture Capital cần thành lập Hedge Fund?

Các quỹ Venture Capital (VC) thành lập hedge fund không chỉ để đa dạng hóa chiến lược đầu tư mà còn nhằm tối đa hóa lợi nhuận và bảo vệ danh mục trước rủi ro. Trong môi trường tài chính và thị trường tiền mã hóa đầy biến động, việc mở rộng sang các nhánh đầu tư như hedge fund là cần thiết để đảm bảo khả năng thích ứng linh hoạt và hiệu quả.

Quỹ VC truyền thống thường tập trung vào các khoản đầu tư dài hạn vào các công ty khởi nghiệp hoặc dự án ở giai đoạn đầu, kỳ vọng lợi nhuận lớn trong nhiều năm. Tuy nhiên, chiến lược này đi kèm rủi ro lớn vì sự thiếu thanh khoản và tính bất ổn của các dự án non trẻ. Do đó, việc thành lập hedge fund giúp các VC có thêm công cụ để đối phó với những bất ổn thị trường bằng cách tạo ra dòng tiền ổn định thông qua các chiến lược ngắn hạn như arbitrage, staking hoặc giao dịch phái sinh.

Tìm hiểu: Tầm quan trọng của AUM trong Crypto.

Bằng cách bổ sung hedge fund, các VC cũng có thể tăng cường khả năng quản lý rủi ro. Quỹ phòng hộ không chỉ tạo ra lợi nhuận từ thị trường tăng trưởng mà còn có thể phòng ngừa tổn thất trong những giai đoạn suy thoái. Thông qua các chiến lược như market neutral, các hedge fund giữ cân bằng giữa các vị thế mua và bán, giúp bảo vệ danh mục trước biến động lớn. Điều này tạo ra một lớp phòng thủ vững chắc cho các khoản đầu tư dài hạn của quỹ VC.

Việc mở rộng các nhánh như hedge fund còn giúp các VC tăng cường tính linh hoạt trong đầu tư, tận dụng các cơ hội ngắn hạn mà quỹ VC truyền thống khó tiếp cận.

Ví dụ, trong thị trường crypto, hedge fund có thể tham gia giao dịch các token thanh khoản trên thị trường thứ cấp, trong khi các khoản đầu tư VC chủ yếu tập trung vào các dự án chưa niêm yết. Sự linh hoạt này không chỉ giúp các quỹ tối đa hóa lợi nhuận mà còn cân bằng rủi ro trong bối cảnh thị trường thay đổi nhanh chóng.

Ngoài ra, việc quản lý thành công một hedge fund mang lại uy tín lớn cho các VC. Điều này giúp quỹ thu hút thêm nhà đầu tư, từ đó mở rộng khả năng gọi vốn và tăng cường ảnh hưởng trong ngành tài chính.

Những quỹ lớn như Andreessen Horowitz (a16z Crypto) và Pantera Capital đã chứng minh rằng sự kết hợp giữa đầu tư VC dài hạn và hedge fund ngắn hạn là mô hình hiệu quả, vừa đảm bảo lợi nhuận bền vững vừa giảm thiểu rủi ro trong một thị trường đầy cạnh tranh và biến động như tiền mã hóa.

Cuối cùng, việc kết hợp các mô hình như VC và hedge fund không chỉ giúp tối ưu hóa lợi nhuận mà còn đảm bảo các quỹ phòng hộ rủi ro hiệu quả. Điều này trở thành một phần quan trọng trong chiến lược quản lý tài sản hiện đại, đặc biệt trong thị trường crypto, nơi ranh giới giữa thành công và thất bại phụ thuộc rất lớn vào sự linh hoạt và khả năng thích nghi.