Ika: Mạng MPC thế hệ mới trên Sui hỗ trợ tương tác đa chuỗi

Ika là gì ?

Ika là mạng điện toán đa bên (MPC) song song được xây dựng trên mạng Sui, được thiết kế để giải quyết sự kém hiệu quả trong việc tương tác đa chuỗi và bảo mật trong Web3.

Ika mang đến khả năng tương tác với Bitcoin, Ethereum và nhiều blockchain khác, mở ra khả năng lập trình trên toàn bộ Web3, đồng thời đưa mọi tài sản số lên Sui. Ika được ra mắt vào 31/07/2025 bởi Ika Foundation, thông qua sự hợp tác từ Sui Foundation và dWallet Labs.

Thay vì xây dựng một hệ sinh thái MPC phân tán, Ika tập trung vào việc cung cấp mạng MPC với khả năng mở rộng lên 10.000 giao dịch mỗi giây (TPS), hỗ trợ hàng trăm node xác thực và tích hợp công nghệ bảo mật zero-trust (bảo mật không tin cậy tuyệt đối) để phối hợp đa chuỗi. Ika xây dựng các dApps dựa trên các giao thức cốt lõi như dWallets và Pera Network, mở ra tiềm năng cho DeFi, AI và staking đa chuỗi.

Tại sao Ika được phát triển?

Trong khi nhiều blockchain và các mạng điện toán đa bên (MPC) truyền thống vẫn dựa vào cơ chế giao tiếp trực tiếp giữa từng cặp nút hoặc cầu nối tập trung, chúng thường vướng phải những hạn chế lớn: hiệu suất thấp với độ trễ cao, khó mở rộng khi số lượng nút tăng lên, và phải phụ thuộc vào bên trung gian đáng tin cậy, từ đó làm giảm tính phi tập trung.

Điều này không chỉ tạo ra các điểm tập trung dễ bị tấn công mà còn khiến việc tương tác giữa nhiều chuỗi trở nên kém an toàn và thiếu minh bạch. Đa phần các hệ thống như vậy chỉ hoạt động tốt trong phạm vi nhỏ, chưa đáp ứng được yêu cầu về tốc độ và bảo mật của các dApps Web3 quy mô lớn.

Ngược lại, Ika khắc phục toàn bộ những hạn chế này nhờ mô hình MPC hai pha (2PC-MPC) kết hợp cơ chế truyền phát toàn mạng (broadcast), giúp giảm gánh nặng tính toán và mở rộng lên hàng trăm đến hàng nghìn nút mà vẫn giữ được độ trễ dưới một giây cùng tốc độ hơn 10,000 chữ ký mỗi giây.

Bằng cách mở rộng nguyên tắc zero-trust sang nhiều chuỗi độc lập, Ika loại bỏ hoàn toàn nhu cầu tin cậy vào trung gian, đảm bảo người dùng luôn giữ quyền kiểm soát tài sản thông qua cơ chế chia sẻ bí mật.

Kết hợp với khả năng xử lý song song và cơ chế đồng thuận tối ưu của Sui, Ika đạt được sự cân bằng giữa tốc độ, khả năng mở rộng, bảo mật và tính phi tập trung, trở thành nền tảng MPC thế hệ mới cho các lĩnh vực như DeFi, tương tác đa chuỗi, trí tuệ nhân tạo và trò chơi Web3.

Cấu trúc công nghệ của Ika

Ika được xây dựng trên kiến trúc phân lớp với nền tảng là blockchain Sui. Ở tầng hạ tầng, mỗi nhà xác thực trên Ika chạy song song hai thành phần: một nút Sui để xử lý trạng thái blockchain và hợp đồng thông minh, cùng một nút MPC để thực hiện các tính toán phân tán như tạo khóa và ký kết giao dịch.

Nhờ cơ chế đồng thuận Mysticeti của Sui, các giao dịch được xử lý song song và hoàn tất trong chưa đến một giây, tạo ra nền tảng mạnh mẽ cho việc mở rộng quy mô.

Trên tầng kết nối, Ika triển khai Pera Network, một mạng MPC phân tán quy mô lớn có khả năng liên kết nhiều blockchain như Bitcoin, Ethereum và Sui. Pera Network đóng vai trò như “cầu nối phi tập trung”, nơi dữ liệu ký kết được xác thực và ghi lại trên Sui để đảm bảo minh bạch.

Nhờ vậy, Ika loại bỏ được sự phụ thuộc vào các cầu nối tập trung vốn dễ bị hack, thay vào đó cho phép người dùng điều khiển tài sản đa chuỗi trực tiếp từ Sui với bảo mật zero-trust.

Ở tầng bảo mật và ứng dụng, Ika sử dụng cơ chế MPC hai pha kết hợp với thuật toán chữ ký số Threshold ECDSA để đảm bảo rằng không một nhóm nhà xác thực nào có thể tự ý thông đồng để chiếm quyền kiểm soát tài sản.

Các công nghệ này được gói gọn trong những sản phẩm như dWallets (ví phi tập trung có khả năng đa chuỗi) và Zero Trust Protocols (ZTPs), cho phép xây dựng ứng dụng DeFi, staking hoặc AI trên nền tảng Ika. Với ba mảnh ghép trên: lớp hạ tầng trên Sui, lớp kết nối của Pera Network, và lớp bảo mật từ dWallets/ZTPs, Ika đã tạo thành một hệ sinh thái MPC thế hệ mới, vừa nhanh, vừa an toàn, mà có tính mở rộng.

Một số tính năng nổi bật của Ika

dWallets

dWallets là loại ví phi tập trung có khả năng hoạt động đa chuỗi, cho phép người dùng quản lý tài sản trên Bitcoin, Ethereum, Sui và nhiều blockchain khác trong cùng một ví duy nhất. Điểm đặc biệt là dWallets không yêu cầu người dùng lưu giữ toàn bộ private key, mà thay vào đó sử dụng cơ chế threshold cryptography để phân tách và phân quyền, giúp giảm thiểu rủi ro bị lộ hoặc mất khóa.

Bằng công nghệ Encrypted User Share, Ika giúp đơn giản hóa đáng kể quá trình quản lý khóa trong dWallets. Trước đây, mỗi ví đa chuỗi đều cần một khóa bí mật riêng, gây khó khăn trong việc quản lý nhiều tài sản. Bây giờ, toàn bộ các khóa bí mật trên các mạng khác nhau đều có thể được mã hóa dưới một khóa xác thực duy nhất, giúp người dùng chỉ cần bảo mật một khóa mà vẫn đảm bảo tính toàn vẹn qua công nghệ zero-trust.

Điều này mở ra nhiều ứng dụng thực tiễn, như cho phép AI agents quản lý danh mục đầu tư đa chuỗi mà không cần toàn quyền truy cập, hay giúp DeFi protocols xây dựng các sản phẩm staking/kho thanh khoản phi tập trung với trải nghiệm người dùng đơn giản hơn.

Zero Trust Protocols (ZTPs)

Trong mô hình bảo mật truyền thống Castle-and-Moat, tài sản được bảo vệ bởi một “lớp hào”, chính là các bên trung gian hoặc tổ chức lưu ký. Khi người dùng muốn sử dụng BTC trên Ethereum, họ buộc phải gửi BTC vào một nơi lưu kí như BitGo và nhận về wBTC để tham gia DeFi. Điều này đồng nghĩa toàn bộ niềm tin được đặt vào bên lưu kí: nếu hệ thống bị hack hoặc bị chiếm quyền kiểm soát, tài sản gốc sẽ gặp rủi ro. Đây chính là nguyên nhân tạo ra các lỗ hổng và hàng loạt vụ hack liên quan đến cầu nối trong Web3.

Zero Trust Protocols (ZTPs) là cơ chế bảo mật, với mục tiêu thay thế hoàn toàn mô hình trên bằng nguyên tắc “không tin tưởng bất kỳ ai cho đến khi được xác minh”. Với ZTPs, người dùng luôn trực tiếp tham gia vào quá trình xác thực giao dịch thông qua mật mã học. Thay vì gửi tài sản cho một bên thứ ba, tài sản gốc (như BTC) vẫn nằm an toàn trên blockchain gốc, trong khi giao dịch cross-chain được thực hiện bằng chữ ký đồng tham gia giữa người dùng và mạng lưới phi tập trung (ví dụ: 2PC-MPC của Ika). Nhờ vậy, không có thực thể đơn lẻ nào kiểm soát tài sản hay trở thành điểm tấn công tập trung.

Điểm nổi bật của ZTPs là giúp duy trì Zero Trust ngay cả trong môi trường đa chuỗi. Người dùng có thể vay mượn, stake, hoặc cung cấp thanh khoản bằng BTC nguyên gốc mà không cần wrapped token hay cầu nối tập trung.

Điều này vừa tăng tính bảo mật, vừa mở ra khả năng tương tác với DeFi, lưu ký phi tập trung, NFT và gaming. Nói cách khác, ZTPs là nền tảng quan trong trong việc xây dựng các dApps Web3 đa chuỗi an toàn và bền vững.

Giao dịch tương lai (Future Transaction)

Trong cơ chế vay thế chấp thông thường, nhiều giao thức yêu cầu người dùng phải gửi tài sản trực tiếp vào hợp đồng thông minh để làm thế chấp. Điều này đồng nghĩa với việc người dùng mất quyền kiểm soát tài sản và có thể gặp rủi ro nếu giao thức hoặc cầu nối xuyên chuỗi bị tấn công.

Ika giải quyết vấn đề này bằng cách cho phép người dùng ký trước một Future Transaction có điều kiện dựa trên cơ chế ZTPs. Khi điều kiện được kích hoạt, chẳng hạn như vỡ nợ trong một khoản vay, giao dịch đã được ký trước sẽ tự động hoàn tất mà không cần thêm sự can thiệp nào khác từ phía người dùng. Cách tiếp cận này vừa đảm bảo tính an toàn, vừa duy trì quyền sở hữu tài sản gốc.

Điểm khác biệt lớn so với cách làm truyền thống là tài sản gốc như BTC luôn nằm trên mạng Bitcoin thay vì bị khóa lại rồi phát hành token phái sinh như WBTC trên một chain khác. Điều này có nghĩa là người dùng không cần đánh đổi quyền kiểm soát tài sản gốc của mình cho một cầu nối hay bên trung gian mà vẫn có thể kiếm soát và sở hữu tài sản của mình nếu hoàn trả lại tài sản đã vay mượn.

Ví dụ: Alice muốn dùng 1 BTC làm tài sản thế chấp để vay 15 ETH từ Bob. Thay vì gửi BTC trực tiếp vào một hợp đồng trung gian, Alice chỉ cần ký một Future Transaction quy định rằng nếu sau 30 epoch cô không trả nợ, thì 1 BTC của cô sẽ tự động được chuyển cho Bob.

Nhờ vậy, Alice vẫn giữ BTC an toàn trên mạng Bitcoin, còn Bob vẫn yên tâm vì quyền lợi của mình được đảm bảo thông qua giao dịch đã ký sẵn. Toàn bộ quá trình này diễn ra minh bạch, bảo mật và không cần bất kỳ bên thứ ba nào kiểm soát tài sản.

Token IKA là gì ?

Thông tin token IKA

• Tên token: Ika
• Ticker: IKA
• Tổng cung: 10 tỷ IKA

Tỷ lệ phân bổ token IKA

• Quỹ dự trữ cộng đồng: 46%
• Đội ngũ cốt lõi: 23%
• Nhà đầu tư sớm: 16,8%
• Khuyến khích hệ sinh thái: 8,2%
• Airdrop cộng đồng: 6%

Lịch phát hành token IKA

Việc phát hành 10 tỷ token IKA theo thời gian cũng được phân bổ ưu tiên cho cộng đồng, với thời gian khóa 3 năm đối với những người nội bộ và sẽ không có đợt mở khóa nào trong 6 tháng đầu tiên.

Trường hợp sử dụng IKA

• Thanh toán: token IKA có thể dùng để để trả phí cho các nút (node) trong mạng lưới MPC để thực hiện các thao tác như: tạo ví phi tập trung mới,, yêu cầu chữ ký từ mạng lưới, và phân chia lại ví (resharing).
• Bảo mật: Người dùng có thể tham gia vào việc bảo mật mạng lưới Ika MPC bằng cách staking token IKA của họ.
• Quản trị: Các nút MPC của Ika sử dụng token IKA để bỏ phiếu cho các điều chỉnh trong giao thức..

Đội ngũ dự án và nhà đầu tư

Đội ngũ dự án

• Omer Sadika (Co-Founder và CEO): Omer Sadika là CEO của Ika, dẫn dắt dự án từ giai đoạn dWallet Network đến khi rebrand thành Ika vào năm 2024. Sadika đã phát biểu tại các sự kiện như ETHDenver và Consensus 2023, nhấn mạnh vai trò của Ika trong việc nâng cấp hạ tầng wallet Web3. Ông là đồng sáng lập của Odsy Network và dWallet Labs, có chuyên môn sâu về cybersecurity và crypto. Ông cũng tham gia vào Y Combinator và xây dựng các giải pháp zero-trust cho DeFi, BTCfi và AI agents.
• David Lachmish (CPO): Ông là CPO của Ika, chịu trách nhiệm sản phẩm cho mạng MPC. Ông đã từng tham gia các dự án như Orthodox và Odsy Network, tập trung vào quyền truy cập phi tập trung. Ngoài ra, Lachmish còn có bằng PhD về Computer Science của trường Hebrew, chuyên về đồ họa máy tính.
• Yehonatan Cohen Scaly (Co-Founder và CTO): Scaly là CTO của Ika, dẫn dắt phát triển MPC hai pha (2PC-MPC). Ông là chuyên gia về mật mã học cũng như an ninh mạng tấn công và phòng thủ.

Nhà đầu tư

Ika đã gọi vốn được tổng cộng 10 triệu USD từ các quỹ như Digital Currency Group, Node Capital, Token Bay Capital...

Các dự án tương tự

• LayerZero: Giao thức cung cấp cơ sở hạ tầng hỗ trợ những ứng dụng phi tập trung (dApp) trên các blockchain có thể tương tác đa chuỗi (Omnichain), giúp đơn giản hóa quá trình chia sẻ và truyền thông tin (messaging) giữa các blockchain.
• Axelar: Giao thức general cross-chain messaging, sử dụng cơ chế đồng thuận Proof-of-Stake(PoS) và được xây dựng dựa trên bộ công cụ Cosmos SDK. Dự án cung cấp cơ sở hạ tầng hỗ trợ các blockchain tương tác với nhau.