Linea là gì? Layer 2 zkEVM được phát triển bởi đế chế ConsenSys
Linea là gì?
Linea là một giải pháp zk Rollup Layer sử dụng công nghệ zkEVM được phát triển bởi ConsenSys - công ty mẹ của các dự án nổi tiếng trên thị trường như Metamask, Infura, Truffle…
Ngày 28/3/2023, ConsenSys zkEVM chính thức được đổi tên thành Linea, đánh dấu là một layer 2 có tiềm lực lớn nhờ có đế chế ConsenSys đứng sau.
Đọc thêm: Consensys là gì? Công ty tỷ đô đứng sau Metamask và Infura
Cơ chế hoạt động của Linea
Để hiểu về cơ chế hoạt động của Linea, người dùng trước tiên cần hiểu đơn giản về khái niệm Rollups.
- Rollups là tiện ích được thiết kế để tăng khả năng mở rộng cho Ethereum. Rollup cho phép tổng hợp lượng lớn các giao dịch vào trong một khối, sau đó đồng thời gửi chúng đến Ethereum. Hay nói cách khác, mỗi khối Rollup được gửi đến Ethereum sẽ là một bản tóm tắt tổng hợp nhiều giao dịch trong đó.
- Tương tự, ZK Rollup là các Rollup sử dụng bằng chứng không kiến thức (Zero Knowledge) để chứng minh rằng các giao dịch được gói trong khối và gửi đến Ethereum là đúng đắn và hợp lệ.
- Sau đó, hợp đồng thông minh trên Ethereum layer 1 chỉ cần xác minh bằng chứng đó mà không cần thực hiện lại toàn bộ các giao dịch. Điều này giúp tiết kiệm nhiều gas fee hơn vì xác minh Proof (bằng chứng) rẻ hơn nhiều so với việc thực hiện lại tính toán.
Trong đó zkEVM một ngôn ngữ lập trình giành cho các giải pháp ZK Rollup tương thích với EVM. zkEVM được chia thành 4 loại khác nhau dựa theo mức độ tương thích với EVM, và loại 1 đến 4 sẽ giảm dần độ tương thích.
Đọc thêm: zkEVM là gì?
Linea sẽ đi theo việc phát triển zkEVM loại 2, đồng nghĩa rằng layer 2 này sẽ tương thích với EVM ở cấp độ máy chủ ảo, cấu trúc tương tự với EVM nhưng sẽ có những sửa đổi nhỏ ở bên trong để tạo điều kiện phát triển và tăng tốc độ tạo bằng chứng. Song trong loại này, có thể vẫn sẽ tồn tại một số ứng dụng không tương thích.
Tính đến nay (tháng 3/2023), vòng Private Testnet của Linea đã đạt được cột mốc 1.5 triệu lượt giao dịch chỉ trong vòng vài tuần kể từ khi mới ra mắt.
Đọc thêm: Lý do Linea Blockchain có thể không airdrop cho người dùng
Điểm nổi bật của Linea là gì?
1. Áp dụng công nghệ zkEVM Type 2
Việc áp dụng zkEVM (giải pháp Zk-Rollup tương thích hoàn toàn với EVM) sẽ cung cấp trải nghiệm phát triển sản phẩm tốt hơn cho các lập trình viên.
Khả năng kết hợp (composability) trong layer 2 này cũng sẽ mạnh hơn nhờ vào việc mô phỏng tương tự cấu trúc của Ethereum (type 2 có sự tương thích EVM nhiều hơn so với type 3,4), từ đó giúp các DApp trên Ethereum có thể đơn giản di chuyển sang zk-Rollup chain mà không cần sửa đổi nhiều nguồn code source.
2. Được phát triển bởi công ty ConsenSys, đế chế đứng sau các dự án nổi tiếng trên thị trường như Metamask, Infura…
ConsenSys là công ty có có thế lực tương đối mạnh trong thị trường. Xét về số vốn đã gọi được, có thể xem như đã vượt qua tất cả những dự án cùng có sản phẩm phát triển dựa công nghệ zkEVM như zkSync, Scroll, Polygon zkEVM.
Trong đó cánh tay phải của công ty này là ConsenSys R&D đã có chuyên môn sâu sắc trong việc nghiên cứu về Rollup kể từ năm 2019 và sau đó dành nhiều nguồn lực để phát triển zkEVM loại 2 trong những năm tiếp theo để cho ra đời layer 2 Linea như hiện tại.
3. Thân thiện với các lập trình viên
Lợi thế của Linea là có được sự kết nối và tích hợp trực tiếp với các sản phẩm như Metamask, Infura, Truffle, Besu. Trong đó:
- Metamask: Được tích hợp sẵn ví Metamask khi các lập trình viên phát triển sản phẩm trên Linea.
- Infura: Các nhà phát triển được cung cấp các công cụ của Infura như API, developer tools, cơ sở hạ tầng Web3 … cho các sản phẩm của mình trên Linea.
- Truffle: Được sử dụng Truffle để làm nơi khởi chạy, thử nghiệm và sửa lỗi cho các hợp đồng thông minh Solidity trước khi áp dụng chúng vào dApp.
- Besu: Là nơi để tối ưu hóa việc thử nghiệm zkEVM thông qua quá trình battle-tested sản phẩm.
Với các công cụ sẵn có mà ConsenSys cung cấp cho Linea, các nhà phát triển không cần phải tự xây dựng hay loay hoay với các mảnh ghép cơ bản nhất, mà chỉ cần tập trung vào việc kiến tạo những đổi mới cho Web3 khi xây dựng dApp trên layer 2 này.
Tại thời điểm bài viết, Linea chưa công bố có token riêng.
Roadmap & cập nhật
- Tháng 12/2022: Khởi động Private Beta, cho phép các developer thử nghiệm trên Goerli và phản hồi lại với công ty, đạt 490+ nghìn lượt giao dịch.
- Tháng 1/2023: Mở Private Testnet và đạt hơn 1.5 lượt giao dịch.
- Tháng 3/2023: Đổi tên ConsenSys zkEVM thành Linea và mở Public Testnet cho tất cả người dùng trong thị trường.
Trong đó, Linea được dự kiến ra mắt phiên bản mainnet vào Q2/2023.
Hướng dẫn nhanh các bước thực hiện testnet trên Linea
Người dùng hiện tại có thể tham gia vào testnet của Linea để trải nghiệm và đóng góp ý kiến cho dự án. Đây cũng là cơ hội để có được sự công nhận của dự án qua việc trở thành những người dùng đầu tiên, qua đó tăng khả năng được airdrop.
Các bước thực hiện testnet bao gồm như sau:
- Chuyển ví Metamask sang mạng Goerli Testnet.
- Nhận ETH mạng Goerli thông qua các faucet sau: https://faucetlink.to/goerli
- Bridge ETH mạng Goerli thành crETH trên Linea thông qua Hop Protocol
- Bắt đầu trải nghiệm các dự án đã hoạt động trên Linea Testnet tại đây.
Đội ngũ dự án
Linea được phát triển bởi ConsenSys, vì thế đội ngũ đằng sau ConsenSys cũng chính là những người phát triển layer 2 này, trong đó:
- Joseph Lubin (Founder, CEO): Thành lập ConsenSys vào năm 2014.
- Andrew Keys: Đồng sáng lập của ConsenSys và hiện đang là Managing Partner của ConsenSys Capital.
- Kavita Gupta: Executive in Residence tại ConsenSys và là giám đốc của ConsenSys Ventures.
Nhà đầu tư & đối tác
Nhà đầu tư và các vòng gọi vốn
ConsenSys đã huy động được hơn 726 triệu USD, với chi tiết các vòng như sau:
- Series C: ConsenSys huy động được 200 triệu USD với mức định giá 3.2 tỷ đô la từ Animoca Brands, Coinbase Ventures, HSBC…
- Series D: ConsenSys huy động được 450 triệu USD với mức định giá 7 tỷ USD do ParaFi Capital dẫn đầu cùng với Microsoft, SoftBank và Temasek.
ConsenSys cũng là một trong số ít những công ty trong thị trường nhận được sự đầu tư của các quỹ truyền thống như Temasek, SoftBank và các công ty hàng đầu như Microsoft, Mastercard…
Đối tác
Linea đã có những đối tác đầu tiên khởi chạy dApp trên hệ sinh thái của mình như Uniswap, Hop Protocol, Lens Protocol, Celer Bridge, Covalent, LayerZero… Con số này đã gần 30 dự án và sẽ tăng tiếp trong tương lai gần.
Dự án tương tự
Một số dự án sử dụng công nghệ zkEVM Rollup tương tự Linea có thể kể đến như: zkSync Era, Starknet, Polygon zkEVM...
Đọc thêm: Top 6 dự án zkEVM nổi bật trên thị trường.