Giám đốc Châu Á của Figment: "Nếu Web3 là một tòa nhà chọc trời, thì staking chính là phần móng."

Tại Conviction 2025 ở TP.HCM, giữa những thảo luận sôi động về DeFi và Layer 2, cái tên Yanshan Tan nổi bật trong vai trò Head of Asia của Figment. Ông là người dẫn dắt chiến lược mở rộng khu vực cho một trong những nhà cung cấp hạ tầng staking lớn nhất thế giới – nền tảng hiện đồng hành cùng hàng trăm tổ chức và hơn 30 mạng lưới blockchain.

Với triết lý “đặt an toàn lên trên tốc độ hoạt động”, Figment đã xây dựng danh tiếng nhờ vận hành staking cho tổ chức mà không gặp sự cố slashing nào trong năm 2024.

Trong cuộc trò chuyện cùng The Spotlight, Yanshan chia sẻ góc nhìn thẳng thắn về thị trường châu Á, hành trình đưa dòng vốn tổ chức tiến sâu vào Web3, và bức tranh tương lai nơi hạ tầng staking trở thành “lãi suất” của nền kinh tế phi tập trung.

Từ phòng họp tài chính đến cuộc cách mạng staking

Trước khi đến với Figment, anh đã trải qua thế giới tài chính truyền thống nơi “niềm tin” là tài sản lớn nhất. Điều gì đã thôi thúc anh bước sang Web3 và biến Figment thành cầu nối giữa hai thế giới này?

Yanshan Tan: “Khi tôi còn làm việc trong lĩnh vực tài chính truyền thống, tôi thường gặp một nghịch lý thú vị: các tổ chức lớn rất tò mò về blockchain, nhưng lại đứng ngoài cuộc chơi vì thiếu một hạ tầng đủ tin cậy. Tôi còn nhớ một buổi họp với một quỹ ở Singapore năm 2019. Họ nói với tôi: ‘Chúng tôi muốn tham gia staking, nhưng chúng tôi không biết ai có thể bảo vệ tài sản của chúng tôi.’ Câu hỏi đó theo tôi suốt nhiều năm.

Tôi tìm đến Figment vì một lý do rất rõ ràng: công ty này không nói về tốc độ, không phô trương APY, mà nói về an toàn. Triết lý ‘đặt an toàn lên trên tốc độ hoạt động’ nghe có vẻ đơn giản, nhưng lại là khác biệt căn bản. Trong staking, bạn có thể chậm vài giây, nhưng nếu bị slashing thì mất niềm tin mãi mãi.

Sự khác biệt của Figment nằm ở cách chúng tôi định nghĩa vai trò của mình. Chúng tôi không chỉ là người vận hành validator. Chúng tôi là cầu nối giúp tổ chức bước vào Web3 với sự an tâm, thông qua các lớp bảo vệ rủi ro, báo cáo minh bạch và quy trình đạt chuẩn kiểm toán.

Đó là lý do tôi chọn Figment. Với tôi, đây không chỉ là một công ty hạ tầng, mà là nền móng để thế giới tài chính truyền thống và Web3 có thể gặp nhau trên cùng một mặt phẳng.”

Đọc thêm: Founder quỹ EVG/T-Rex blockchain: "Chỉ cần mỗi năm nằm trong top 25% là đủ. Bền bỉ mới là lợi thế dài hạn."

Khi trái tim blockchain đối diện khủng hoảng: Thách thức và những bài học đắt giá

Trong Proof-of-Stake, staking là trái tim của mạng lưới. Anh từng đối mặt với thời điểm nào mà trái tim ấy gần như dừng lại? Và từ khủng hoảng đó, anh rút ra bài học sống còn nào cho Figment?

Yanshan Tan: “Trong bất kỳ blockchain nào vận hành theo cơ chế Proof-of-Stake, staking chính là trái tim của hệ thống. Nó quyết định sự an toàn, ổn định và tính minh bạch của cả mạng lưới. Nếu validator hoạt động đúng, blockchain sống khỏe.

Nhưng chỉ cần một sự cố slashing, tức là validator ký sai hoặc hành xử không trung thực thì không chỉ tài sản stake bị mất, mà còn cả niềm tin vào mạng lưới bị lung lay. Với khách hàng tổ chức, rủi ro đó lớn gấp nhiều lần vì liên quan đến hàng trăm triệu USD.”

Đây là lý do khi gặp chúng tôi, câu hỏi đầu tiên của họ không phải là “APY bao nhiêu?” mà là: “Hệ thống có thực sự an toàn? Chúng tôi có thể yên tâm trình con số này cho kiểm toán hay không?” Đó chính là thách thức: biến Web3 vốn được xây dựng trên sự phi tập trung và thử nghiệm liên tục thành một hạ tầng tài chính mà các tổ chức có thể đặt niềm tin tuyệt đối.

Để giải quyết, Figment phải vận hành như một tổ chức hạ tầng tài chính toàn diện: giám sát 24/7, cảnh báo sớm, báo cáo minh bạch từng chỉ số, và một khung quản trị rủi ro nghiêm ngặt. Chúng tôi không đơn giản chạy node; chúng tôi bảo vệ tài sản của khách hàng như một ngân hàng bảo vệ tiền gửi.

Khủng hoảng 2022 là phép thử khắc nghiệt. Giá token lao dốc, nhiều mạng lưới tê liệt. Nhưng nhờ chiến lược đa mạng lưới, Figment vẫn duy trì hoạt động ổn định, và quan trọng nhất: không một validator nào bị slashing. Trong chính thời điểm khó khăn ấy, khách hàng hiểu rõ giá trị của việc ưu tiên an toàn hơn tốc độ.

Việt Nam & Châu Á: Vùng đất thử nghiệm cho những giấc mơ Web3

Từ Singapore, Hồng Kông đến Việt Nam, châu Á được xem là thị trường có user base lớn nhất thế giới. Với góc nhìn của người dẫn dắt mở rộng khu vực, anh thấy đâu là cơ hội và đâu là rào cản thật sự?

Yanshan Tan: “Châu Á đang trở thành một phòng thí nghiệm khổng lồ của Web3. Ở Singapore và Hồng Kông, các chính phủ đi đầu trong việc đặt khung pháp lý rõ ràng để thu hút tổ chức. Ở Hàn Quốc, người dùng cá nhân tạo nên một trong những cộng đồng sôi động nhất thế giới. Còn Việt Nam, tôi phải nói thẳng là một hiện tượng.

Khi tôi gặp các bạn trẻ ở Hà Nội và TP.HCM, tôi thấy tinh thần builder cháy bỏng. Nhiều bạn sinh viên có thể triển khai smart contract chỉ sau vài tháng tự học. Điều này không phổ biến ngay cả ở Thung lũng Silicon. Việt Nam có một lợi thế mà nhiều nơi không có: sự kết hợp giữa khát vọng, tốc độ học hỏi và cộng đồng rộng khắp.

Đối với Figment, đây không chỉ là một thị trường tiềm năng. Đây là mảnh ghép chiến lược trong kế hoạch mở rộng châu Á. Bởi khi adoption ở Việt Nam bùng nổ, tổ chức toàn cầu sẽ buộc phải chú ý. Và khi họ nhìn vào khu vực, họ cần một hạ tầng staking đủ an toàn, đủ minh bạch để làm cầu nối.

Công thức thành công của Figment trong thị trường staking

Nếu phải gói gọn trong một “công thức thành công”, đâu là yếu tố then chốt giúp Figment trở thành lựa chọn hàng đầu cho tổ chức?

Yanshan Tan: “Có lần tôi ngồi trong phòng họp với một nhóm quản lý quỹ ở London. Họ lắng nghe tôi trình bày về staking, rồi một người hỏi: ‘Giả sử ngày mai Ethereum gặp sự cố, hàng trăm triệu đô la chúng tôi stake qua anh sẽ thế nào?’ Tôi im lặng vài giây, bởi câu hỏi đó chạm đúng vào điều quan trọng nhất: niềm tin.

Với tổ chức, staking không đơn thuần là kiếm thêm lợi suất. Nó là trái tim vận hành của blockchain. Khi gần 30% ETH và 75% SOL đã được stake, trái tim đó mà ngừng nhịp, tức là xảy ra slashing thì không chỉ tài sản biến mất, mà cả uy tín của mạng lưới cũng sụp đổ. Và trong thế giới tài chính, một vết nứt niềm tin có thể gây ra hiệu ứng domino.

Đó là lý do Figment không chọn đặt cược vào một blockchain duy nhất. Chúng tôi chọn chiến lược đa mạng lưới: Ethereum, Solana, Cosmos, Polkadot, rồi cả những lớp mới như Stacks hay Babylon trên Bitcoin.

Giống như một nhà quản lý quỹ giỏi, chúng tôi đa dạng hóa danh mục để giảm rủi ro. Kết quả là, quý 2/2025, validator Ethereum của Figment duy trì 99.9% tỉ lệ tham gia, 0 slashing, SRR trung bình 3.15%; còn trên Solana, chúng tôi đạt 7.45% SRR, cao hơn mạng khoảng 10%, với skip-rate chỉ 0.15%.

Nhưng chỉ kỹ thuật thôi chưa đủ để tổ chức an tâm. Họ cần thấy chúng tôi vận hành theo tiêu chuẩn toàn cầu. Vì vậy Figment đạt SOC 2, ISO 27001, và trên Ethereum, chúng tôi kiên định chỉ dùng MEV relay tuân thủ OFAC. Điều đó nghĩa là mọi dòng tiền đi qua hệ thống đều minh bạch, hợp pháp, và không đặt khách hàng vào thế rủi ro pháp lý.

Tôi tin, khi ETF staking được bật như ở Canada và châu Âu đã xảy ra, và Mỹ đang bàn  thì chỉ những nhà cung cấp nào có báo cáo kiểm toán rõ ràng, có chuẩn tuân thủ quốc tế, và có cơ chế bảo vệ rủi ro mới được lựa chọn. Figment sẵn sàng cho khoảnh khắc đó.

Chúng tôi luôn chọn con đường khó: ưu tiên an toàn hơn tốc độ, tuân thủ hơn lợi suất ngắn hạn. Vì cuối cùng, nhiệm vụ của chúng tôi không chỉ là giúp khách hàng kiếm phần thưởng, mà là bảo vệ trái tim của blockchain để Web3 có thể hòa nhập trọn vẹn với thế giới tài chính truyền thống.”

Staking sẽ trở thành lãi suất toàn cầu

Anh hình dung tương lai của staking trong những năm tới sẽ như thế nào? Và tầm nhìn dài hạn của Figment là gì?

Yanshan Tan: “Tôi hay ví staking như lãi suất cơ bản của Web3. Trong ngân hàng, lãi suất quyết định mọi thứ: từ cách dòng vốn dịch chuyển, đến cách nền kinh tế vận hành. Trong blockchain, staking sẽ đóng vai trò tương tự. Khi gần 30% ETH đã được stake và tỷ lệ này vẫn còn tăng, điều đó chứng minh staking đã trở thành nền móng không thể thiếu.

Trong 6 đến 18 tháng tới, tôi nghĩ có ba xu hướng lớn. Thứ nhất, restaking trên Ethereum sẽ mở ra cả một hệ sinh thái dịch vụ bảo mật mới. Thứ hai, liquid staking vẫn phát triển, nhưng dòng vốn tổ chức sẽ ưu tiên các giải pháp an toàn, có kiểm toán, thay vì chạy theo lợi suất ngắn hạn. Thứ ba, sự xuất hiện của ETF staking điều Canada và châu Âu đã cho phép, còn Mỹ đang cân nhắc sẽ là bước ngoặt. Khi đó, staking sẽ chính thức bước vào dòng chảy tài chính truyền thống.

Tầm nhìn dài hạn của Figment rất rõ: chúng tôi muốn trở thành cầu nối tin cậy giữa Web3 và thế giới tài chính. Đó không chỉ là chuyện chạy validator, mà là chuyện xây dựng hạ tầng để hàng nghìn tổ chức, hàng triệu người dùng có thể tham gia vào blockchain mà không lo sợ rủi ro.

Nếu Web3 là một tòa nhà chọc trời, thì staking chính là phần móng. Và nhiệm vụ của Figment là đảm bảo phần móng ấy đủ kiên cố, để tòa nhà có thể vươn cao trong nhiều thập kỷ tới.