Skin in the game: Khi niềm tin được đo bằng vốn thật

Skin in the game là gì?
“Skin in the Game” là khái niệm được phổ biến bởi Nassim Nicholas Taleb, nhấn mạnh ý tưởng rằng một người chỉ thực sự cam kết với cược chơi khi họ chấp nhận đặt tài sản hoặc lợi ích cá nhân vào rủi ro để kiếm được phần thưởng thực sự, chứ không phải chỉ là “nói suông”.
Trong tài chính truyền thống, điều này có thể là việc một CEO đầu tư chính tiền túi của mình vào cổ phiếu công ty để chứng minh niềm tin vào tương lai của doanh nghiệp.

Trong lĩnh vực crypto, “Skin in the Game” mang ý nghĩa tương tự: người dùng đầu tư tài sản của mình vào các hoạt động như cung cấp thanh khoản, yield farming, lending hoặc staking để hỗ trợ hệ sinh thái và kiếm lợi nhuận.
Ví dụ, khi người dùng gửi 1 ETH và 4,100 USDC vào pool thanh khoản ETH/USDC trên Uniswap, bạn không chỉ giúp người khác giao dịch dễ dàng hơn mà còn nhận được phí giao dịch (thường là 0.3%) như phần thưởng.
Hành động này thể hiện sự cam kết của bạn với dự án, đồng thời tạo ra giá trị cho cả hệ sinh thái DeFi và chính bản thân người tham gia. Trong DeFi, “Skin in the Game” không chỉ là đầu tư tài chính mà còn là sự tham gia tích cực để thúc đẩy dự án phát triển.
Tại sao Skin in the game lại quan trọng trong DeFi?
DeFi hoạt động dựa trên các giao thức blockchain không cần trung gian như ngân hàng hay công ty tài chính. Thay vào đó, người dùng chính là “nhiên liệu” để vận hành hệ sinh thái, từ việc cung cấp thanh khoản cho các sàn giao dịch phi tập trung (DEX) như Uniswap đến việc cho vay trên Aave hay staking để bảo mật mạng lưới như Ethereum.
Khi bạn tham gia các hoạt động này, bạn không chỉ kiếm lợi nhuận mà còn góp phần làm cho giao thức mạnh mẽ hơn, thu hút nhiều người dùng hơn. Ví dụ, staking token AAVE trên giao thức Aave không chỉ mang lại lãi suất mà còn cho phép bạn tham gia bỏ phiếu quản trị, quyết định các nâng cấp quan trọng của nền tảng.
Điều này tạo ra sự liên kết lợi ích: người dùng có động lực để góp phần hỗ trợ dự án thành công, còn dự án cần người dùng để phát triển.
Trong năm 2025, với sự trưởng thành của DeFi nói riêng và thị trường crypto nói chung, “Skin in the Game” đã trở thành yếu tố cốt lõi để xây dựng niềm tin và tính bền vững trong hệ sinh thái dự án.
Một số hoạt động DeFi thể hiện Skin in the game
Cung cấp thanh khoản (Liquidity Providing)
Cung cấp thanh khoản (add LP) là một trong những cách phổ biến nhất để Skin in the Game trong DeFi. Khi bạn gửi một cặp token, chẳng hạn như ETH và USDC, vào pool thanh khoản trên Uniswap V3, bạn đang giúp người dùng khác mua bán token mà không cần đến sổ lệnh như sàn giao dịch tập trung. Đổi lại, bạn sẽ nhận được một phần phí giao dịch (thường từ 0.05% đến 1% tùy pool).
Ví dụ, nếu bạn thêm 1 ETH (giá 4,100 USD) và 4,100 USDC vào pool ETH/USDC trên Uniswap V3, bạn trở thành nhà cung cấp thanh khoản (LP) và kiếm được 0.3% phí từ mỗi giao dịch trong pool đó.
- Đối với dự án, việc bạn cung cấp thanh khoản làm tăng TVL, giảm trượt giá (slippage) và thu hút nhiều trader hơn, từ đó nâng cao tính cạnh tranh của giao thức.
- Đối với người dùng, đây là cơ hội để kiếm thu nhập thụ động, đặc biệt nếu pool có chương trình thưởng thêm token như UNI.

Yield Farming
Yield farming là một cách khác để Skin in the Game, nơi người dùng khóa token của mình vào một giao thức để nhận phần thưởng, thường là token quản trị của dự án.
Ví dụ, trên Curve Finance, nhà đầu tư có thể gửi stablecoin như USDC và DAI vào pool 3pool để nhận token CRV như phần thưởng. Hành động này không chỉ mang lại lợi nhuận cao (APY từ 5-50% tùy giao thức) mà còn giúp dự án giảm cung token lưu hành, từ đó tăng giá trị dài hạn của token.
- Đối với người dùng, yield farming giống như trồng cây: bạn “gieo” vốn vào pool và “thu hoạch” phần thưởng định kỳ. Ví dụ, nếu bạn gửi 10,000 USDC vào pool stablecoin trên Curve, bạn có thể nhận được 8% APY từ phí giao dịch và thêm token CRV, vốn có thể tăng giá nếu Curve tiếp tục phát triển.
- Đối với dự án, sự tham gia của bạn giúp tăng thanh khoản và củng cố hệ sinh thái.

Lending
Lending trong DeFi cho phép bạn gửi token vào các giao thức như Aave để cho người khác vay, đổi lại bạn sẽ nhận được tiền lãi. Đây là một cách an toàn hơn để Skin in the Game so với yield farming, vì lãi suất thường ổn định (2-10% APY) và ít chịu ảnh hưởng từ biến động giá.

Ví dụ, nếu nhà đầu tư gửi 1,000 USDT vào Aave, bạn có thể nhận 3-5% lãi suất hàng năm, cùng với một lượng nhỏ token AAVE như phần thưởng.
- Đối với dự án, nhà đầu tư cung cấp nguồn thanh khoản cần thiết để cho người khác vay, làm tăng TVL và tính ứng dụng của giao thức.
- Đối với người dùng, lending giống như gửi tiết kiệm ngân hàng, nhưng với lãi suất cao hơn và không qua trung gian.
Staking
Staking là hành động khóa token trong một giao thức để hỗ trợ bảo mật mạng lưới (đối với blockchain PoS) hoặc tham gia quản trị, đổi lại staker sẽ nhận được phần thưởng.
Ví dụ, khi người dùng stake 1 ETH trên Lido, bạn nhận được stETH (staked ETH) và khoảng 4% APY từ phí giao dịch mạng lưới Ethereum.
- Đối với dự án, staking tăng cường bảo mật và thúc đẩy cộng đồng hoạt động tích cực, tương tác với giao thức, chẳng hạn như đảm bảo Ethereum hoạt động trơn tru hoặc cho phép holder AAVE bỏ phiếu về các đề xuất quản trị.
- Đối với người dùng, staking mang lại thu nhập thụ động và nắm giữ tài sản có tính thanh khoản (như stETH có thể giao dịch). Đây là một cách lý tưởng để tham gia Skin in the Game vì bạn vừa hỗ trợ dự án vừa có lợi nhuận.
Lợi ích và rủi ro khi Skin in the game
Lợi ích của Skin in the game
Skin in the Game trong DeFi mang lại lợi ích đôi bên. Đối với người dùng, bạn có cơ hội kiếm thu nhập thụ động thông qua phí giao dịch, phần thưởng token hoặc lãi suất với APY thường cao hơn tài chính truyền thống.
Ví dụ, cung cấp thanh khoản trên PancakeSwap có thể mang lại 10-20% APY, đồng thời bạn sẽ nhận được token CAKE, vốn có tiềm năng tăng giá nếu dự án phát triển. Ngoài ra, tham gia DeFi cho phép bạn có “tiếng nói” trong quản trị, như bỏ phiếu về các nâng cấp giao thức trên Aave hoặc Compound.
Đối với dự án, sự tham gia của bạn làm tăng thanh khoản, bảo mật và gắn kết cộng đồng, giúp giao thức thu hút thêm người dùng và nguồn vốn. Ví dụ TVL của Curve Finance tăng từ 10 tỷ USD năm 2024 lên 15 tỷ USD năm 2025 nhờ các LP và farmer, minh chứng cho sức mạnh của Skin in the Game.
Rủi ro của Skin in the game
Việc tự mình bỏ vốn vào các giao thức DeFi không chỉ thể hiện cam kết, mà còn đi kèm nhiều rủi ro thực tế. Một trong những rủi ro phổ biến nhất là impermanent loss (tổn thất tạm thời) khi cung cấp thanh khoản. Khi giá của một tài sản trong pool biến động mạnh, ví dụ ETH trong cặp ETH/USDC tăng từ 4,500 USD lên 5,000 USD, giá trị phần sở hữu của bạn trong pool có thể thấp hơn so với việc chỉ nắm giữ ETH riêng lẻ.
Bên cạnh đó, rủi ro hợp đồng thông minh luôn hiện hữu. Lịch sử từng ghi nhận nhiều vụ tấn công nghiêm trọng như Cream Finance năm 2021, khi hacker khai thác lỗ hổng để chiếm đoạt hơn 130 triệu USD. Ngoài ra, biến động giá của token phần thưởng cũng có thể khiến lợi nhuận thực tế sụt giảm, đặc biệt trong thị trường giảm giá.
Để hạn chế rủi ro, nhà đầu tư cần ưu tiên các giao thức đã được kiểm toán, có thanh khoản cao và quản trị minh bạch, đồng thời phân bổ vốn hợp lý thay vì tập trung toàn bộ vào một chiến lược duy nhất.
Thực hành Skin in the game
Bước 1: Lựa chọn giao thức uy tín
Để bắt đầu Skin in the Game, bạn cần chọn các giao thức DeFi uy tín, đã được kiểm toán bởi các công ty như CertiK hoặc Trail of Bits. Các nền tảng như Uniswap, Aave, Curve Finance và Lido là những lựa chọn hàng đầu nhờ lịch sử hoạt động lâu dài và cộng đồng mạnh.
Trước khi tham gia, hãy nghiên cứu whitepaper của dự án, kiểm tra hoạt động trên GitHub, hoặc đọc các bài phân tích trên X để đánh giá độ tin cậy. Ví dụ, Aave được kiểm toán bởi CertiK, với TVL hơn 20 tỷ USD vào năm 2025, là một lựa chọn an toàn cho lending.
Hãy truy cập CertiK Audit Reports để kiểm tra trạng thái audit của một số giao thức.
Bước 2: Đánh giá rủi ro và phần thưởng
Trước khi tham gia bất kỳ giao thức nào, hãy so sánh APY, rủi ro impermanent loss và tính ổn định của giao thức.
Ví dụ, pool stablecoin như USDC/DAI trên Curve Finance có rủi ro impermanent loss thấp vì giá stablecoin ổn định, với APY khoảng 5-8%. Ngược lại, pool ETH/BTC trên Uniswap có thể mang lại APY cao hơn (10-20%) nhưng rủi ro impermanent loss lớn hơn do biến động giá. Bạn cũng nên xem xét lịch sử bảo mật của giao thức và các yếu tố thị trường như xu hướng tăng giá của token trả thưởng.
Sử dụng DeFi Pulse hoặc DeFiLlama để so sánh APY và TVL của các giao thức.
Bước 3: Ape-in
Để tham gia, bạn cần một ví phi tập trung như MetaMask, Coin98 Super Wallet và một số vốn (ví dụ: 100 USDC hoặc 0.1 ETH).
Ví dụ cung cấp thanh khoản trên Uniswap V3: sau khi kết nối MetaMask, bạn chọn pool ETH/USDC, nhập số lượng (0.1 ETH + 450 USDC), và chọn phạm vi giá (price range) để tối ưu hóa phí. Sau khi xác nhận giao dịch trên blockchain, bạn nhận được token LP đại diện cho phần của mình trong pool.
Tương tự, để stake ETH trên Lido, bạn kết nối ví, gửi 0.1 ETH và nhận về stETH. Số stETH này có thể dùng trong giao dịch hoặc tái đầu tư.
Bước 4: Quản lý và tối ưu hóa lợi nhuận
Sau khi Ape-in, bạn cần theo dõi lợi nhuận để có thể kịp thời điều chỉnh chiến lược. Ví dụ, trên Curve, bạn có thể tái đầu tư token CRV từ farming để tăng lợi nhuận, hoặc rút vốn nếu thị trường biến động mạnh.
Công cụ như Zapper giúp bạn theo dõi APY và giá trị tài sản trong các pool.
Ngoài ra, hãy sử dụng ví lạnh như Ledger hoặc Trezor để bảo mật tài sản, tránh để token trên sàn giao dịch hoặc ví nóng.
Ví dụ, nếu bạn kiếm được 50 CRV từ farming trên Curve, bạn có thể stake chúng trong các Curve gauge để nhận thêm phần thưởng, tối ưu hóa lợi nhuận dài hạn.