Cuộc gặp định mệnh tại buổi cắm trại và sự ra đời Solana

Đó là phản ứng team Solana nhận được khi họ bắt đầu xây dựng blockchain có khả năng mở rộng cao. Tại thời điểm đó, hầu hết mọi người chỉ quan tâm đến khả năng kết hợp và vấn đề bảo mật trong crypto. Và thời gian đã chứng minh quyết định của Solana là chính xác.

Solana ra đời từ cuộc gặp gỡ của Anatoly Yakovenko và Raj Gokal - hai nhà sáng lập dự án tại một buổi cắm trại trên núi. “Tôi thấy cái nhìn hừng hực trong mắt của Anatoly và tôi biết mình muốn giúp đỡ anh chàng này thực hiện ước mơ,” Raj Gokal chia sẻ trong bài phỏng vấn với FTX.

Tham khảo thêm: Solana là gì?

Cuộc gặp tại chuyến cắm trại trên núi

Anh có thể giới thiệu một chút về bản thân mình?

Tôi là Raj Gokal - một trong những người đồng sáng lập Solana Protocol và Solana Labs. Tôi cũng ở trong ban điều hành của Solana Foundation. Tôi từng làm việc tại Quỹ đầu tư mạo hiểm (VC) General Catalyst Partners, sau đó gia nhập lĩnh vực công nghệ y tế trong khoảng bảy năm và thành lập công ty cung cấp cảm biến đo glucose không xâm lấn. Sản phẩm này khá thành công.

Sau đó, tôi làm ở Omada Health - một công ty giống như A16Z nhưng trong ngành sinh học. Tôi có cơ hội làm việc với Eric Williams - lúc đó đang là Phó chủ tịch khoa học dữ liệu tại Omada và sau này trở thành nhà khoa học đứng đầu đội ngũ sáng lập Solana. Anh ấy đã giới thiệu tôi với Anatoly và tôi gặp anh ấy lần đầu trong một buổi cắm trại. Tôi đã hứng thú với crypto từ trước nhưng khi nghe Anatoly chia sẻ ý tưởng về Solana, ngay lập tức tôi nghĩ mình phải giúp anh chàng hay ho này thực hiện ước mơ.

Anh nói trước đó mình đã quan tâm đến crypto, vậy việc đó đã bắt đầu như thế nào? 

Sở thích của tôi là uống bia với những tay kỹ sư “dị dị”, và họ thường là những người rất thông minh. Từ năm 2012, những kỹ sư tôi chơi cùng này trở nên hứng thú với Bitcoin, sau đó là Ethereum. Lúc đầu tôi đứng ngoài quan sát, 2015 thì bắt đầu tham gia thị trường, nhưng sau đó tôi ngừng lại.

Một thời gian sau, tôi nghe về những giải pháp mới xuất hiện trong lĩnh vực này, và chúng dẫn đến cuộc gặp gỡ với Anatoly.

Cuộc gặp gỡ đã diễn ra như thế nào? Lúc đó làm sao anh biết mình muốn làm việc với Anatoly?

Tôi luôn băn khoăn về ý nghĩa đằng sau những công việc mình làm. Ở trong lĩnh vực công nghệ, tôi thấy công nghệ và các thiết bị di động đã thay đổi hành vi con người một cách mạnh mẽ. Nhưng làm sao để tạo ra những thay đổi tích cực, thay vì phỉnh phờ người dùng nhấp vào các quảng cáo? Tôi thấy vẫn còn nhiều rào cản đang ngăn công nghệ làm điều đó.

Tôi đã dành 5-10 năm chỉ để gặp gỡ mọi người và để ý xem họ có thể dùng công nghệ để tạo ra những thay đổi tích cực không? Nếu có, tôi có thể đóng góp gì cho họ?

Trong chuyến cắm trại trên núi đó, tôi không nói chuyện nhiều, nhưng luôn để ý đến những người có cái nhìn hừng hực trong đôi mắt - đôi mắt của những người đang nung nấu một dự án tuyệt vời nào đó. Điều này thể hiện rất rõ ở Anatoly. Suốt buổi, anh ấy chẳng nói gì khác ngoài chuyện viết code, các thiết kế con chip mới nhất, sự tiến bộ của định luật Morre…

Lúc đó, Anatoly đã nghỉ việc ở Dropbox và đang viết White Paper cho Solana. Khoảnh khắc tôi biết một trong những bộ óc công nghệ xuất chúng nhất chọn bước chân vào crypto, tôi hỏi mình có giúp được gì cho anh ấy không. Tôi cũng đã đọc một trong những phiên bản white paper đầu tiên của Solana và phải công nhận bộ óc của Anatoly rất kinh khủng.

Sau đó, chúng tôi bắt đầu hẹn cà phê với nhau. Anatoly nói nhiều hơn về ý tưởng và tầm nhìn của anh ấy trong thị trường crypto. Tôi cũng hiểu thêm về con người Anatoly và thấy anh ấy có vẻ hay ho thật sự. Qua lời Anatoly, tôi hình dung về một tương lai nơi công nghệ có thể phát huy hết tiềm năng và tạo ra những tác động tích cực. Đây chính xác là thứ tôi đang tìm kiếm. 

Ban đầu, tôi cam kết hỗ trợ anh ấy trong vòng một năm. Vì startup mà, đâu ai biết mọi chuyện sẽ đi đến đâu. Sau năm đầu tiên làm việc cùng nhau, chúng tôi đã xây dựng thành công bộ khung cho Solana, và mùa hè DeFi bắt đầu,…

Những nguyên do sâu xa hơn khiến anh gia nhập Solana là gì?

Tôi từng biến một số công ty khởi nghiệp trong gara để xe với vài nhân sự trở thành tập đoàn lớn với hàng trăm nhân sự và hàng trăm triệu đô tài trợ. Tôi có kinh nghiệm về phát triển sản phẩm và thu hút khách hàng. Và tôi muốn dùng chúng để thành lập một công ty trong lĩnh vực sức khỏe tinh thần.

Ở Mỹ, quy định trong ngành này vẫn ở trong cảnh tranh tối tranh sáng. Tôi nhớ đến ví dụ của Paypal, Uber, Airbnb - những dự án liên quan đến công nghệ ra đời một cách rất khó khăn trong bối cảnh pháp lý không rõ ràng. Nhưng khi họ tìm ra cách xây dựng thị trường, mở rộng quy mô thì họ đã đem lại rất nhiều giá trị cho người dùng.

Tôi nhận ra rằng, các quy định sẽ được điều chỉnh theo những lĩnh vực đang tạo ra giá trị cho thị trường. Cho nên, tôi muốn xây một cái nền thật chắc trong ngành sức khỏe tinh thần để tạo điều kiện cho các sản phẩm và quy định phát triển xung quanh.

Thế nhưng, tôi có cảm giác mình không biết được bí mật để xây dựng nền tảng đó. Và khi tôi gặp Anatoly, tôi thấy một bức tranh lớn hơn nhiều: Crypto chính là cái nền cốt lõi tôi đang tìm kiếm, nhưng nó được dùng để tái xây dựng toàn bộ ngành tài chính. 

Tôi từng nghĩ Fintech sẽ là tương lai tài chính với các thiết kế thân thiện người dùng và hệ thống ngân hàng vững chắc bao quanh, thế nhưng crypto mới chính là thứ sẽ xây dựng lại toàn bộ định nghĩa: tiền là gì? Vì vẫn muốn xây nền, nên tôi gia nhập crypto và đồng hành cùng Solana.

Không nhận lương trong một năm

Làm sao các anh có thể xây dựng Solana lớn mạnh như hôm nay?

Nhờ có tiền (cười). Vào những ngày đầu của thị trường  năm 2018, chúng tôi may mắn gặp những nhà đầu tư tuyệt vời trong Seed Round. Thế nhưng do những vấn đề rắc rối với hệ thống ngân hàng truyền thống, chúng tôi không có tài khoản ngân hàng để chuyển đổi ETH và đành đứng nhìn năm triệu đô bốc hơi.

Đó là bài học đắt giá đầu tiên của chúng tôi về việc quản lý tài sản. May là sau đó chúng tôi ra testnet, mainnet và gọi vốn trở lại. Phần còn lại thì ai cũng biết rồi.

Nói riêng về bản thân, tôi thực hành sống một cách đơn giản nên thời gian đầu làm tại Solana tôi không nhận lương. Tôi nghĩ bất kỳ ai trong những năm 20 tuổi cũng nên có những quy tắc về chi tiêu. Sinh hoạt tiết kiệm và có trong tài khoản số tiền giúp đủ sống trong ít nhất 6-12 tháng mà không cần nhận lương. Để khi bạn muốn bắt đầu một dự án, hay tìm thấy một cộng sự hoàn hảo, bạn không cần phải quá bận tâm về tiền nong.

Tôi nghĩ chính sự thoải mái trong tiền bạc cũng là một trong những lợi thế của các công ty công nghệ do người trẻ lập ra. Những người đang xây dựng mạng không dây, hệ thống phân tán và hệ điều hành ở Qualcomm, Intel và Apple cũng hơi già rồi, và đa phần họ đều có con cũng như các khoản chi phí phải lo. Thế nên khi chọn một công việc toàn thời gian, thứ đầu tiên họ quan tâm đa phần là tiền. 

Thời điểm trước, phí gas trên Ethereum đã đắt nhưng không nhiều người nghĩ đến giải pháp mở rộng quy mô. Vậy Solana đã lên kế hoạch xây dựng blockchain layer-1 như thế nào?

Tôi nhớ anh trai mình từng nói: “Không biết khi nào anh mới xài hết 1 megabyte drive. Vậy mà không hiểu sao người ta cứ tiếp tục tạo ra những gói dung lượng lớn hơn?”. Lẽ đơn giản là chúng ta luôn tìm ra cách để lưu trữ hàng triệu thứ khác.

Ở Solana chúng tôi nghĩ rằng, nếu thị trường crypto thành công và thu hút hàng tỉ người dùng thì hiệu suất và thông lượng của nó cần phải lớn hơn bây giờ gấp 10,000. Vì vậy, blockchain chắc chắn phải có khả năng mở rộng.

Nên khi chúng tôi bắt đầu xây dựng, các nhà đầu tư đã phản ứng kiểu: “Tại sao lại cần thêm một blockchain layer-1 nữa? Các anh không phải giáo sư Đại học Cornell, không phải huyền thoại Internet. Các anh không biết mình đang làm gì đâu. Lợi thế của Solana là gì?”

Chúng tôi nói về hệ thống xử lý giao dịch (TPS), về thông lượng và hiệu suất trong lý thuyết thiết kế, nhưng chúng tôi cũng nhận lại phản ứng tương tự: “TPS đã cũ rồi, không ai quan tâm đến TPS nữa. Bây giờ là thời điểm của khả năng tích hợp, vấn đề bảo mật”. Nhưng Anatoly có niềm tin rất mãnh liệt về một blockchain có khả năng mở rộng. 

Anh và đội ngũ kỹ sư của Solana là những người có lòng tự ái thấp, giàu kinh nghiệm. Họ chỉ tập trung vào việc phát triển Solana và tránh xa những câu chuyện tiêu cực đang diễn ra xung quanh. 

Thật sự thì chúng tôi không muốn chạy theo những thứ khiến mọi người hào hứng vào thời điểm đó. Chúng tôi muốn tập trung vào việc đạt được ước mơ của mình. Và nếu ước mơ là tăng lượng người dùng lên gấp một ngàn lần thì hãy bắt tay vào lập kế hoạch cho tương lai đó, xây dựng một hệ thống phù hợp với mạng lưới đó.

*Mời các bạn đón đọc tiếp phần hai về hành trình phát triển và kế hoạch tương lai của Solana trong thời gian tới.

Link bài gốc phỏng vấn: https://www.youtube.com/watch?v=QMEWUbqGALE