Báo cáo Fantom 2021: Bước chuyển mình mạnh mẽ của "bóng ma"
2021 - bước đệm cho những khởi đầu mới của hệ sinh thái Fantom trước thềm 2022!
2021 được xem là một cột mốc quan trọng của cả thị trường Crypto nói chung và cho thị trường tài chính nói riêng khi liên tục có những dấu ấn phát triển bùng nổ và thu hút sự chú ý của nhiều nhà đầu tư trên toàn thế giới!
Mình tin rằng mỗi anh em khi đọc về bài viết này đều sẽ có những khoảnh khắc đáng nhớ với Fantom trong suốt một năm gắn bó.
Anh em có thể tham khảo bài viết sau để nắm được tổng quan về hệ Fantom trước khi chúng ta đi sâu vào phân tích hành trình phát triển của cả hệ trong 2021 nhé: Tổng quan về hệ sinh thái Fantom
Dưới đây là bản báo cáo về toàn cảnh Fantom trong năm 2021, được biên soạn bởi đội ngũ Coin98. Bản báo cáo là tổng hợp của những sự kiện, những dấu mốc, những con số nổi bật và không chỉ có thế, người đọc cũng sẽ được tham khảo những Insights chất lượng đến từ đội ngũ Researcher của Coin98.
Mình & đội ngũ Coin98 hy vọng Báo cáo này sẽ hỗ trợ đắc lực trong hành trình đầu tư crypto của anh em trong năm 2022 phía trước.
Để tham khảo các infographic chi tiết và các insights khác, anh em có thể tải PDF tại đây: c98.link/Fantomians-Fantom2021Reportv1
Nhìn lại Fantom trong năm 2021
Fantom & sự khởi đầu
Ở phần này, chúng ta hãy cùng xem lại Fantom đã có xuất phát điểm như thế nào vào đầu năm 2021. Ở đây mình chia thành 2 phần chính:
- Hệ sinh thái.
- Những chỉ số cơ bản khác.
1. Hệ sinh thái
Đầu tiên chúng ta nói đến Native token, linh hồn của một hệ sinh thái.
Có thể thấy rằng, vào đầu năm 2021, vốn hóa của FTM còn rất nhỏ ($0.04B). Chính vì vậy, chỉ sau 1 năm, FTM đã trở thành một trong những đồng coin tạo ra lợi nhuận lớn nhất.
Vào nửa đầu năm 2021, hệ sinh thái DeFi của Fantom vẫn còn rất “non trẻ”. Các native protocol ở trong hệ vẫn còn rất ít, trong khi đa số những dự án hoạt động ở trên Fantom là các dự án Multichain.
Tới tận tháng 5 năm 2021, một số dự án native ở trong hệ mới bắt đầu xuất hiện, điển hình như SpiritSwap, SpookySwap,... và đều được hỗ trợ bởi Fantom Foundation. Chính vì vậy, dù thị trường có lên hay xuống, thì họ vẫn âm thầm phát triển sản phẩm, và là những nhân tố chính đã đóng góp cho sự tăng trưởng bùng nổ của FTM trong năm 2021.
2. Những chỉ số/thông tin cơ bản vào đầu năm 2021:
- Giá FTM: $0.016.
- Khối lượng giao dịch FTM (24h): $5.4M.
- Tổng số giao dịch mỗi ngày: 3148.
- Số lượng ví trên Fantom: 5040.
Quá trình phát triển của Fantom trong 2021
Để thấy được sự phát triển trong năm của Fantom, anh em cùng tham khảo theo 2 mục chính như sau:
- Hệ sinh thái.
- Những chỉ số cơ bản khác.
1. Hệ sinh thái
Sau một năm, FTM trở thành một trong những token có sự tăng trưởng lớn nhất.
Tới cuối năm 2021, vốn hóa hiện tại của FTM đã tăng lên $5.7B, x142 lần so với đầu năm. Đằng sau sự tăng trưởng lớn mạnh như vậy của Fantom là một hệ sinh thái DeFi đã và đang mở rộng rất nhanh.
Nếu vào đầu năm, các dự án ở trên Fantom đều tới từ các blockchain platform khác, thì tới cuối năm, các dự án native trong hệ đã xuất hiện rất đầy đủ, lấp đầy vào các mảnh ghép của DeFi Stack trên Fantom.
- AMM: SpookySwap, SpiritSwap, Beethoven X,...
- Lending: Geist Finance, Scream,...
- Yield Aggregator: Reaper Farm, Grim Finance (dù dự án mới bị exploited), RoboVault,...
- Ngoài ra còn các dự án ở những mảng khác đã có bước phát triển mạnh: Tomb Finance, Tarot, Hector DAO,...
2. Những chỉ số/thông tin cơ bản vào cuối năm 2021
- Giá FTM: $2.31 (x142).
- Khối lượng giao dịch FTM (24h): $569M (x100).
- Tổng số giao dịch mỗi ngày: 607K (x200).
- Số lượng ví trên Fantom: 1.5M (x300).
- TVL (Tổng giá trị khóa): $5.7B.
Các sự kiện nổi bật của hệ Fantom trong 2021
Quý 1
Ở trong Q1 2021, DeFi ở trên Fantom chưa thực sự có những cải tiến nổi bật. Thay vì ngay lập tức phát triển các dự án DeFi, Fantom Foundation đã tập trung vào việc hợp tác và tích hợp với các giao thức ở mảng Infrastructure như Chainlink, Band Protocol, API3,... hay các CEX như Binance, OKEx,...
Đây là một sự chuẩn bị rất kỹ càng, làm bàn đạp cho sự phát triển của DeFi trên Fantom sau này.
Cùng với đó, Fantom cũng thể hiện hướng đi tiếp theo của hệ: Thay vì chỉ tập trung vào mở rộng DeFi, Fantom còn muốn trở thành một giải pháp blockchain cho các doanh nghiệp lớn và nhỏ.
Chính vì vậy, Fantom đã hợp tác với các dự án như Coti (Payment), Suterusu (Privacy), V-ID (Identity), Travala (Travel),... Cùng với đó là hỗ trợ các nước ở Trung Đông như Ukraine, Pakistan, Afghanistan,...
⇒ Bằng những động thái này, Fantom đã đặt những nền móng đầu tiên cho hành trang phát triển của mình trong đầu năm 2021.
Quý 2
Tới Q2 2021, sau khi các mảnh ghép Infrastructure đã được hoàn thiện khá đầy đủ, Fantom đã bắt đầu có bước tiến với DeFi. Đầu tiên, các dự án Multichain dần được ra mắt trên Fantom: SushiSwap, Curve, Cream,...
Sau đó, những dự án native và được hỗ trợ trực tiếp bởi Fantom Foundation đã xuất hiện trong hệ sinh thái, tiêu biểu có thể thấy là SpookySwap, SpiritSwap, Grim Finance, Scream, Tomb Finance,...
Khi hệ sinh thái còn mới, lượng TVL trong hệ chủ yếu đổ vào các dự án Multichain. Điều này đã giúp cả hệ Fantom đi lên nhưng cũng phần nào làm phai mờ đi các dự án native quan trọng trong hệ, do phần lớn dòng tiền ở trong Fantom không được đổ vào các dự án này.
Tuy nhiên, vào tầm khoảng tháng 5, khi các dự án native bắt đầu có dấu hiệu đi lên, thì thị trường lại bị xoáy vào những nhịp rơi mạnh. Các dự án ở trên Fantom đã phần nào bị ảnh hưởng và mất đi đà tăng trưởng mạnh mẽ.
⇒ Vào Q2, Fantom bắt đầu phát triển DeFi nhưng chưa có sự nổi bật. Nhưng cũng nhờ đó, các điểm yếu của Fantom dần hiện ra, và đó cũng chính là thời điểm để chúng ta quan sát cách Fantom giải quyết vấn đề và tiếp tục phát triển.
Quý 3
Khi thị trường trở nên ảm đạm, một trong những cách hiệu quả nhất để đánh giá sự phát triển của hệ sinh thái nằm ở chính những giao thức nền tảng của hệ sinh thái đó.
Trong lúc thị trường tăng trưởng mạnh, việc các dự án fork nhau và phát triển nhanh trong thời gian ngắn xuất hiện rất nhiều. Nhưng ngược lại, trong lúc thị trường không có dấu hiệu tốt, thì liệu tồn tại bao nhiêu dự án vẫn tiếp tục xây dựng để phục vụ những nhu cầu thực sự của người dùng?
Ở trên Fantom, sự thật là không có nhiều các giao thức thực sự “tận tâm”, ngược lại tồn tại một lượng lớn các dự án nhỏ và hoạt động theo phương thức “mì ăn liền”, hay nói cách khác là các dự án “scam” và “rug pull”.
Tuy nhiên, các dự án native được hỗ trợ bởi Fantom Foundation vẫn âm thầm phát triển các sản phẩm ngày một tốt hơn. Với những ai để ý và theo dõi chặt chẽ hệ sinh thái Fantom, các native token trong hệ như BOO, SPIRIT,... đều đã /5 /10, và ngay cả đồng FTM cũng đã /3.
Sau sự kiện đó, niềm tin của các nhà đầu tư vào Fantom dần mất đi và lượng lớn dòng tiền đã bị rút ra khỏi hệ. Tuy nhiên, Fantom vẫn phát triển đều đều và các chỉ số on-chain lẫn off-chain đều tăng trưởng chậm mà chắc.
Sản phẩm vẫn phát triển, các chỉ số tiếp tục đi lên, nhưng giá token lại dump liên tục. Với những người thực sự tin tưởng vào Fantom thì đây là một cơ hội đầu tư có tiềm năng cao.
Nhưng để hệ sinh thái tiếp tục tăng trưởng một cách ổn định, Fantom cần một chất xúc tác. Vậy chất xúc tác đó là gì?
Vào cuối tháng 8, Fantom Foundation đã tung ra một gói hỗ trợ DeFi với 370M FTM. Ở thời điểm đó, giá FTM rơi vào khoảng $1, nghĩa là gói hỗ trợ có giá trị khoảng $370M vào lúc đó.
Với gói hỗ trợ này, Fantom đã đẩy mạnh hơn sự phát triển của những dự án native vốn tồn tại trong hệ, đồng thời thu hút thêm nhiều developer và đồng thời các giao thức mới xuất hiện. Có thể nói rằng, đây chính là bước tiến lớn nhất trong 2021 giúp Fantom thu hút thêm dòng tiền và tăng trưởng mạnh mẽ hơn nữa.
⇒ Vào Q3, tuy thị trường không ủng hộ cho sự phát triển về giá token, Fantom vẫn phát triển các sản phẩm cốt yếu để chuẩn bị cho một sự bùng nổ lớn. Cùng với đó là sự xuất hiện của nhiều động thái hơn từ trong hệ, đặc biệt là gói hỗ trợ DeFi.
Quý 4
Q4 2021 chính là thời điểm “cây ra trái” của Fantom. Khi mọi thứ đã sẵn sàng từ các mảnh ghép DeFi cho tới sự tham gia của dòng tiền mới, các chỉ số trên Fantom liên tục phá đỉnh và đạt kỷ lục mới.
Sau một thời gian xây dựng sản phẩm, các dự án native trong hệ đã trở nên sẵn sàng hơn bao giờ hết. Khác với ở Q2 khi các yếu tố chính thu hút dòng tiền vào hệ Fantom là các dự án Multichain, thì bây giờ các dự án này đã hoàn toàn lấy lại spotlight của mình để dẫn đầu sự tăng trưởng của hệ.
Bên cạnh đó, Fantom Foundation còn tổ chức một hội thảo dành cho các KOL và developer: Fantom Developer Conference.
Mục tiêu chính của sự kiện này là để các nhân vật lớn trong giới crypto, đặc biệt là những người có tầm ảnh hưởng lớn tới Fantom, cùng ngồi lại với nhau để bàn về tương lai và sự phát triển của Fantom.
Cũng chính từ buổi hội thảo này, đã có rất nhiều thông tin thú vị và “alpha leak” được tiết lộ. Một trong số đó chính là sự ra mắt sắp tới của Felix - một CEX dành riêng cho Fantom.
Dù vậy, trong một lộ trình phát triển đường dài luôn tồn tại những cú điều chỉnh; và điều đó đã diễn ra với Fantom.
Sau khi giá của FTM liên tục phá đỉnh và đạt ngưỡng cao nhất ở $3.44, thì FTM đã điều chỉnh về tận $1.14 (gần chia 3), cùng với các token ở trong hệ cũng tiếp tục /5 /10, một tình huống khá giống với trường hợp ở tháng 5/2021.
Tuy nhiên, ngay trước khi kết thúc năm, giá FTM đã nhanh chóng hồi lại gần x2 chỉ sau 5 ngày. Nhiều dấu hiệu đã chỉ ra rằng cơn sóng cho Fantom chưa kết thúc mà sẽ trở lại mạnh mẽ hơn, và điều đó đang diễn ra.
⇒ Q4 là lúc Fantom thể hiện sự đột phá lớn nhất, đặt một cột mốc mới cho cả hệ sinh thái. Tuy giá của FTM đã giảm khá mạnh sau đó, nhưng có thể thấy rằng đây là một sự điều chỉnh lành mạnh cho Fantom. Các dấu hiệu để hệ sinh thái Fantom tiếp tục cơn sóng của mình đã xuất hiện ngày càng nhiều.
Xu hướng phát triển của Fantom trong năm 2022
Trong năm 2021, Fantom từ một blockchain chưa có hệ sinh thái DeFi, đã phát triển thành 1 trong những hệ sinh thái lớn mạnh nhất. Cụ thể:
- Mảng AMM: Đã phát triển lớn mạnh với SpookySwap và SpiritSwap dẫn đầu.
- Mảng Lending: Geist Finance và Scream dẫn đầu.
- Mảng Yield Aggregator: Tạo ra nguồn yield chính trong hệ, với Reaper Farm đi đầu (Grim Finance trước đây phát triển mạnh hơn Reaper Farm, nhưng đã bị exploit gần đây).
- Mảng Launchpad: Bắt đầu phát triển với sự hoạt động tích cực của FantomStarter.
- Và nhiều dự án khác đang cùng tạo ra những nguồn lợi nhuận mới mẻ trong hệ như Tomb Finance, Tarot, Robo Vault, Hector DAO,...
Vậy, trong năm 2022, chúng ta có thể mong chờ những điều gì ở hệ Fantom? Sau đây là một vài dự đoán của mình:
GameFi sẽ phát triển mạnh hơn
Trend NFT đang gây sốt toàn bộ giới crypto, và GameFi hay Gaming chính là một ứng dụng cụ thể của NFT. Tuy nhiên, trong khi các hệ sinh thái DeFi khác đều đang tận dụng cơn sóng NFT này và tập trung phát triển cho GameFi, thì ở Fantom chưa tồn tại một dự án game nào đi vào hoạt động.
Phát triển thêm mảng này sẽ là một cách tiếp cận tốt để Fantom đón đầu thêm dòng tiền mới vào hệ.
DeFi 2.0 tiếp tục phát triển
DeFi 2.0 cũng là một trong những keyword hot nhất hiện nay, khi các dự án tập trung vào việc “tối ưu hóa sử dụng vốn”. Ở trên Fantom, các dự án như Tomb Finance, Robo Vault,... đang tạo ra thêm nhiều cách để kiếm được lợi nhuận trong hệ sinh thái này.
Trong 2022, ngoài việc các dự án như vậy phát triển mạnh hơn nữa, thì chúng ta cũng có thể trông chờ vào những nhân tố mới với những cách tiếp cận đột phá hơn.
Andre Cronje x Daniele Sesta?
Hai developer này không còn xa lạ với người dùng trong giới crypto nữa, khi cả hai đều đã tự tay thực hiện những ý tưởng cực kì đột phá cho DeFi như yEarn (YFI), Wonderland (TIME), Abracadabra (SPELL),...
Và bây giờ, cả hai đang cùng hợp tác cho một sản phẩm ở trên Fantom. Chúng ta hoàn toàn có thể tin tưởng vào 2 developer kì cựu này, và vào việc một làn gió mới sẽ xuất hiện trên Fantom.
Tổng kết
Trên đây là bản báo cáo và một số dự phóng về toàn cảnh hệ sinh thái Fantom trong năm 2021. Hy vọng sau khi đọc bản Báo cáo này, anh em có thể nhận được thêm nhiều kiến thức cũng như một góc nhìn tổng quan về hệ sinh thái DeFi của Fantom.
Để tham khảo các infographic chi tiết và các insights khác, anh em có thể tải PDF tại đây: c98.link/Fantomians-Fantom2021Reportv1