Các hệ sinh thái liên tục kêu gọi dev từ Terra - "Sự hút máu" diện rộng?

Bài viết đưa góc nhìn về việc vì sao các hệ sinh thái liên tục kêu gọi dev trên Terra về bên mình

Khang Kỳ

Published May 19 2022

Updated May 10 2023

9 min read

Trong khi cộng đồng chưa nắm được hết hàng loạt đề xuất của Terra, mới đây, một sự việc thú vị khác đã diễn ra. Đó là các hệ sinh thái thông báo về việc muốn các dev Terra về với họ. Nhưng vì sao họ lại làm vậy? Dưới đây là suy nghĩ của mình - một người theo dõi hệ sinh thái Terra về sự việc này.

Bắt đầu từ việc Terra gặp khó khăn

Terra và sự việc UST mất peg

Chúng ta cần nắm được thực trạng sự việc UST mất peg. Tóm tắt sơ lược như sau:

Ngày 9/5, UST bị tấn công trên 3pool, dẫn đến mất peg.
LUNA cũng chịu cảnh tương tự khi cơ chế Mint - Redeem giúp người dùng đổi UST sang LUNA để bán làm giá LUNA chia hơn 10,000 lần tính từ đỉnh.
Ngày 13/5, Terra tạm dừng hoạt động hai lần. Binance có động thái delist UST và LUNA, nhưng sau đó mở lại.
Ngày 19/5, Do Kwon ra mắt bản đề xuất cuối cùng về việc fork chain. Trong đó Terra cũ là Terra Classic với LUNC là coin quản trị, và Terra mới có coin quản trị là LUNA.

Chi tiết sự việc: UST mất peg - Liệu có phải do sự sụp đổ của mô hình "Ponzi"?

Giá LUNA giảm mạnh trong sự kiện UST mất peg

Các dự án trên Terra cũng đang phân vân bước tiếp theo nên làm gì khi Terra có khả năng fork sang chain mới. Một số bên đang thực hiện Lockdrop như Mars Protocol thì ra đề xuất mở khóa sớm. Nhưng cũng nhiều dự án chọn cách từ bỏ, xóa Twitter và Website, điển hình như Learn Terra.

Hành động của các dapp trên Terra hiện tại

Chính Terra hiện cũng đang trong tình thế khó khăn hơn bao giờ hết. Trong khi Do Kwon - Founder của Terra đề xuất fork chain, thì nhiều người cho rằng việc này không giải quyết được vấn đề. Một số khác thì không đồng ý với phần trăm LUNA mới chia cho dự án trên Terra… Cùng với đó là một số đề xuất khác.

Rất nhiều đề xuất trên diễn đàn Terra được đưa ra trong khoảng thời gian này

Ảnh hưởng đến các hệ sinh thái khác

Các hệ khác dù không gặp sự cố nghiêm trọng như Terra, nhưng sự tăng trưởng cũng giảm. Đầu tiên là TVL giảm mạnh trong vòng một tháng qua như hình dưới.

Tiếp theo là transaction. Nhiều hệ sinh thái cho thấy transaction giảm dần từ đầu năm 2021. Điề này được thể hiện rõ trên BNBScan hay PolygonScan và một số Explorer của các hệ khác.

Ngoài ra, một số bên cho thấy Long-term holders cũng không còn niềm tin về hệ sinh thái, khi họ dần bán token quản trị của hệ. Điển hình như Solana, khi các ví giữ hơn 100,000 SOL giảm dần từ tháng 9/2021 đến tháng 5/2022.

Bản chất dev của Terra

Terra là một trong những hệ sinh thái có cộng đồng khá thành công. Trong crypto, không phải dự án nào cũng có lượng lớn người dùng trung thành. Một số ít có “fan cuồng” có thể kể đến như Link (cộng đồng gọi là LINKMarine), còn Terra với LUNAtics.

Thậm chí LUNAtics có hashtag trên Twitter

Khi sản phẩm cốt lõi của mình là UST thất bại, ảnh hưởng đến cả hệ sinh thái. Nhưng nhiều dự án không vì vậy mà đổ lỗi, trái lại họ tình nguyện ở lại và xây dựng Terra lại từ đầu.

Chauncey St. Join, sáng lập Angle Protocol, dự án làm về mảng từ thiện trên Terra là ví dụ điển hình. Dựa theo mục đích dự án, Angel Protocol cho thấy nền tảng không có nhiều tầm ảnh hưởng đến hệ sinh thái.

Theo tweet, Chauncey đã đặt hết niềm tin vào Terra từ những lúc bắt đầu. Đồng nghĩa với việc khả năng cao anh đã bị thiệt hại năng trong sự cố UST mất peg vừa qua. Nhưng không vì vậy mà Chauncey bỏ Terra. Anh vẫn đang cùng các bên khác tìm cách khôi phục lại hệ sinh thái.

Không chỉ vậy, cộng đồng của Terra cũng rất trung thành với hệ sinh thái. Có lần Nour - Founder Inverse Finance có động thái FUD UST, nhiều fan lên cãi nhau với Nour và bệnh vực UST.

“Vampire Attack” phiên bản hệ sinh thái

Đầu tiên, chúng ta cần hiểu về Vampire Attack. Thuật ngữ này ra đời vào khoảng cuối năm 2020 để chỉ một dự án lấy đi thứ gì đang có của dự án khác. Vampire Attack đầu tiên bắt nguồn từ việc SushiSwap dùng token SUSHI với APY lên đến vài trăm phần trăm để thu hút LP trên Uniswap. Kết quả cho thấy họ đã thành công khi “hút máu” được thanh khoản của Uniswap.

Từ đó, Vampire Attack thỉnh thoảng xuất hiện như LookRare và OpenSea, X2Y2 và OpenSea… Nhưng đó chỉ nằm trong quy mô dự án.

Giờ đây, câu chuyện tương tự xảy ra với Terra. Khi biết Terra đang trong tình thế khó khăn, nhiều hệ sinh thái như Tron, BNB Chain hay Fantom bắt đầu đưa ra các gói Incentives hỗ trợ dev của Terra, với mong muốn họ sang bên mình để xây dựng.

Các chương trình khuyến khích dev Terra của các hệ sinh thái

Vì sao các hệ sinh thái muốn chiêu mộ dev Terra?

Để hệ sinh thái phát triển, ngoài việc có dòng tiền, dev phải gắn bó với hệ sinh thái để cùng xây dựng. Để dễ hình dung, hệ sinh thái như một căn nhà, và dev là thợ. Nếu căn nhà muốn hoàn thiện, thì dev không được bỏ dở giữa chừng.

Tính đến tháng 5/2022, thị trường đã trải qua 6 tháng “rực lửa” tính từ đỉnh BTC là 68,000 USD thành lập vào tháng 11/2021. Ngày càng có nhiều người đang xem xét đến góc độ downtrend.

Số lượng transaction của nhiều hệ cũng giảm. Ví dụ như ở BNB chain, tính từ lúc BTC lập đỉnh vào tháng 11/2021 và giảm dần đến tháng 5/2022, transaction trên BNB chain cũng có chiều hướng giảm dần.

Số lượng transaction giảm dần từ đầu năm 2022

Do đó, nếu thật sự là downtrend, thì việc xây dựng hệ sinh thái còn khó khăn hơn nhiều so với Uptrend. Bởi vì số người tham gia tương tác với các dự án sẽ giảm đi, đồng nghĩa với không còn, hoặc thu về ít lợi nhuận.

Ngoài ra, nhiều người nhìn vào lợi nhuận ngắn hạn, chỉ phát triển dự án đến một mức, rồi rug pull, điển hình như trường hợp của Balloonsville. Không chỉ ảnh hưởng đến tiền nhà đầu tư, mà còn là danh dự của các bên khác. Trong trường hợp của Balloonsville là Magic Eden hay lớn hơn là Solana.

Với tinh thần “LUNAtics”, nhiều khả năng các dev bên Terra sẽ không đi qua nơi khác. Nhưng nếu họ đi, thì khả năng họ ở lại lâu dài và chịu xây dựng là rất lớn, bất chấp lợi nhuận không nhiều.

Do đó, có thể các chain thu hút dev về nhằm muốn xây dựng hệ sinh thái trong dài hạn.

Hay chỉ đơn giản là muốn “rút máu” Terra?

Ở góc nhìn khác, việc kêu gọi dev của Terra về ngoài việc mang lợi ích cho hệ sinh thái, còn ảnh hưởng gì đến Terra? Để trả lời câu hỏi này, cần xem xét lại vị thế của Terra trước sự kiện UST mất peg. TVL của Terra xếp thứ hai với khoảng 30 tỉ USD, chỉ sau Ethereum.

Khoảng tháng 8/2021, TVL của Terra chỉ bằng khoảng 30% so với BSC (BNB Chain hiện tại). Nhưng chỉ trong vài tháng, TVL của Terra đã vượt BSC và giữ vị trí top 2. Điều này cho thấy tiềm năng của Terra không hề nhỏ.

Điều này đến từ nhiều nguyên nhân. Một trong số đó là yếu tố trung thành của team dev và cộng đồng đã nói trên. Do đó, bất kể quyết định cuối cùng là fork chain mới, hay là giữ chain cũ và bồi thường, cơ hội Terra có thể trở lại vị thế như xưa là vẫn có thể.

Hiện tại các dev đang trong trạng thái hoang mang, không biết Terra có thể phục hồi hay không. Và lúc này là lúc không thể tuyệt vời hơn khi các chain muốn kéo họ sang hệ sinh thái của mình. Nếu kế hoạch này thành công, Terra sẽ mất đi một trong những “vũ khí” lợi hại của mình.

Tổng kết

Lần đầu tiên trong lịch sử, một đồng coin trong top 10 có thể chia hơn 10,000 lần trong vài ngày. Giờ đây, sự việc chưa hề có tiền lệ là có nhiều hệ sinh thái đánh tiếng chiêu mộ dev của một hệ sinh thái. Qua đó cho thấy sự việc UST mất peg lần này không chỉ tác động đến tài chính đơn thuần, mà khả năng cao chúng ta sẽ thấy nhiều sự việc chưa từng xảy ra trước đây sẽ diễn ra. Liệu tiếp theo là gì?