UST mất peg - Liệu có phải do sự sụp đổ của mô hình "Ponzi"?

 Quick Take:

• Từ ngày 9/5, UST bắt đầu mất peg. Trước đó 2 ngày, có lượng lớn UST bị rút ra trên Anchor.
• Sự việc kéo dài hơn 1 tuần, giá UST giảm mạnh về dưới $0.1 và chưa có dấu hiệu hồi phục.
• Terra và Do Kwon đề xuất fork chain mới, airdrop LUNA mới cho người dùng.
• Sự kiện không chỉ ảnh hưởng đến Terra và hệ sinh thái của mình, mà còn là thị trường chung. Thậm chí ảnh hưởng tiêu cực đến sức khỏe người dùng.
• Không chỉ nhà đầu tư nhỏ lẻ, quỹ đầu tư cần phân bổ vốn hợp lý.

Bối cảnh thị Trường

Tổng quan hệ sinh thái Terra

Từ khi nâng cấp smart contract vào cuối năm 2020, Terra dần vượt qua các đối thủ như Solana, BNB Chain, trở thành hệ sinh thái có TVL lớn thứ hai trong crypto, sau Ethereum.

Bên cạnh đó, Terra đang trong quá trình mở rộng "thế lực" UST của mình với sự hợp tác 4pool cùng những đối tác nắm giữ nhiều CVX nhất thị trường. Các thành viên này là: Frax, BadgerDAO, Redacted Cartel, Olympus DAO và Tokemak. Tính cả Terra, liên minh này chiếm khoảng 62% CVX trên thị trường.

Vị thế UST và LUNA

UST là Stablecoin thuật toán (Algorithmic Stablecoin), có thể mint - redeem thông qua LUNA. Tính đến ngày 8/5, theo CoinGecko, UST đứng thứ 3 trong số các stablecoin có vốn hóa lớn nhất.

Ngoài ra, Terra đang triển khai kế hoạch đưa UST sang các hệ sinh thái khác. Có tổng cộng hơn 10 hệ sinh thái đã tiếp nhận UST.

Về LUNA, đây là đồng quản trị của Terra và dùng để mint UST. LUNA có mức tăng trưởng lớn tính từ năm 2021. Đỉnh điểm là LUNA nằm trong top 10, thậm chí gần đạt top 5 tài sản có vốn hóa lớn nhất trong crypto.

Vấn đề của Terra

Dù UST đang là top - tier trong các stablecoin, UST hiện chỉ được sử dụng để gửi lấy lãi suất hằng năm trên Anchor Protocol. Con số này vào thời điểm cao nhất là 14 tỉ UST, chiếm khoảng 77% tổng số UST có trên thị trường.

Do đó, nhiều người quan ngại về việc UST tập trung nhiều vào một dự án, cũng như mô hình lãi suất không bền vững gây ảnh hưởng xấu đến UST. Tệ nhất là Anchor có vấn đề, số UST đó sẽ bị bán tháo dẫn đến mất peg.

Tổng quan thị trường crypto

Ngược với Terra, BTC đang trong đà giảm nghiêm trọng. Tính từ đỉnh 68 nghìn USD tạo từ tháng 11/2021, BTC đã giảm hơn 60% và chưa có dấu hiệu hồi phục.

Nói về thứ hạng Stablecoin, UST vượt các đối thủ và vươn lên top 3 stablecoin có vốn hóa lớn nhất thị trường. Cùng với đó, tính từ đâu năm 2022, DAI - một trong những đối thủ của UST, có mức vốn hóa chỉ dao động từ 8 - 9 tỉ USD, trong khi UST có mức tăng trưởng gần 100% (từ 10 tỉ USD lên 18 tỉ USD).

Diễn biến sự việc UST mất peg

Biến động giá của LUNA và UST

Ngày 9/5:

• UST đột nhiên mất peg nhẹ, rơi về $0.98. Sự việc này kéo dài đến ngày 10/5 thì đột nhiên rơi về tận $0.74. Điều này chưa từng xảy ra trong lịch sử phát triển UST.

• Sau đó giá hồi phục mạnh nhưng chỉ về đến khoảng $0.9 - 0.92 và dao động trong khoảng 1 ngày. Đỉnh điểm của sự mất peg là vào ngày 11/5, giá rơi về $0.69, hay sau đó là $0.3.

• Về LUNA, sau khi chịu ảnh hưởng từ thị trường và điều chỉnh từ $120 về $80, ngày 9/5 bắt đầu chịu ảnh hưởng bởi FUD mất peg của UST: giá LUNA giảm về khoảng $60, tức chia 2 từ ATH.

Từ ngày 12/5 trở đi:

• Giá UST chỉ đạt mốc cao nhất là $0.83, phần lớn thời gian duy trì ở khoảng $0.1 - $0.2.
• Nhưng khi UST giảm mạnh hơn, LUNA cũng chịu số phận tương tự, khi giá lần lược chạm $30, $10, $1 và chia nhiều lần hơn sau đó.

Phản ứng của Do Kwon và team Terra

Ngày 8/5:

• Ngay lần mất peg đầu tiên về $0.98, như thường lệ, Do Kwon vẫn tin tưởng việc sớm phục hồi như mọi lần. Thậm chí còn chế giễu những người từng bảo UST mất peg rằng giờ họ đã nghèo.

• Sau đó, Do Kwon vẫn liên tục tweet rất tự tin, hoặc xem thường sự việc.

Ngày 10/5:

• UST mất peg nghiêm trọng hơn, Do Kwon mới chịu nghiêm túc xem xét và tweet trấn an cộng đồng:

• Nhưng thực tế, những dòng tweet trên không có tác dụng trấn an cộng đồng nhiều. 
• Đề xuất được đưa ra nhằm tăng dung lượng redeem UST sang LUNA nhằm giảm áp lực bán UST trực tiếp.

Ngày 12/5

• Họ đưa ra đề xuất tiếp theo, đó là đốt UST còn lại trong Community Pool, cũng như thu về tất cả UST đang ở các hệ sinh thái khác.

• Hành động tiếp theo của Terra là có 2 lần ngừng hoạt động chain nhằm tránh tấn công quản trị do LUNA đang bị lạm phát cao, cũng như đưa ra kế hoạch khôi phục.

Ngày 16/5:

• Trong thời gian qua, có rất nhiều bên, thậm chí là CZ, hỏi về tài sản dự trữ của LFG - tổ chức của Terra được lập ra để duy trì peg của UST. LFG chính thức công bố tài sản, cũng như hoạt động trong những ngày vừa qua:

Ngày 17/5:

• Do Kwon đưa ra đề xuất fork một chain mới và giữ nguyên chain cũ. Trong đó chain mới gọi là Terra (coin quản trị là LUNA), và chain cũ là Terra Classic (coin quản trị là LUNC). Điều này giống với cách giải quyết của Ethereum khi xưa khi fork ra thành Ethereum và Ethereum Classic.

Phản ứng của Binance và các sàn lớn

Sự việc cũng ảnh hưởng đến việc giao dịch LUNA, UST và token trong hệ sinh thái Terra. Cụ thể như sau:

Ngày 12/5

• Binance bắt đầu xóa LUNA, UST và MIR trong mảng Perp Trading, cũng như sau đó là bỏ dịch vụ Convert và Earn của LUNA và UST.
• Ngày 13/5, Binance tạm dừng giao dịch UST, LUNA, nhưng sau đó vẫn mở lại.

• Một số sàn khác cũng tạm ngừng giao dịch vào ngày 13/5 nhưng sau đó cho giao dịch lại, điển hình như Huobi:

Phản ứng của các KOL

Nói riêng về CZ, hiếm khi chúng ta thấy CZ nói hoặc đưa ý kiến về một dự án bất kì. Nhưng lần này, CZ cũng phải lên tiếng về cách hành xử của Terra, khi đội ngũ chọn việc fork chain, thay vì mua lại UST:

Ngoài ra, CZ cũng lên tiếng đính chính rằng Binance Labs không đầu tư vòng gọi vốn sau của Terra (chi tiết tại đây). Được biết, vào năm 2018, Binance Labs đã đầu tư vào Terra, nhưng lúc đó mục tiêu phát triển của Terra không phải là UST:

Chưa dừng lại, CZ tweet rất nhiều về sự kiện lần này. Một trong số đó là nói về khoản đầu tư trước đây, Binance Labs chưa hề bán bất kì LUNA nào, và đang staking nhận được một lượng UST. Giờ đây, khoản đầu tư này từ đỉnh điểm 1.6 tỉ USD về còn 3 nghìn USD.

Nhưng điều quan trọng là CZ chấp nhận là người cuối cùng nếu Terra có ý định bồi thường. Thay vào đó, Terra có thể hỗ trợ người dùng nhỏ lẻ trước tiên.

Không chỉ CZ, Vitalik cũng lên tiếng nhận xét về việc làm rõ khái niệm Algo Stablecoin nhằm giúp người dùng phân biệt mô hình hoạt động của DAI, UST, và các Stablecoin phi tập trung khác.

Các hành động cứu UST

Không phải chỉ có chỉ trích và đưa ra lời nói suông, một số bên cũng đưa ra những hành động thực tế để cứu UST.

Ngày 10/5:

• Có một số ví vô danh tương tác với UST, USDC và ETH trong khoảng thời gian này. Tiêu biểu là một ví liên tục đổi 1,000 ETH → USDT → UST cứ mỗi 30 phút. Địa chỉ ví này trước đó cũng tương tác rất nhiều với USDT và UST.

• Một ví khác cũng gửi vào 3pool khoảng 450 triệu USDC để khắc phục vấn đề. Nhưng có vẻ bấy nhiêu là chưa đủ hấp thụ lực bán, nên cuối cùng tỉ lệ UST vẫn không giảm.

Ngày 8/5:

• Justin Sun - Founder của Tron cũng thông báo đã mua UST.

• Ngoài ra, nhiều người cho rằng quỹ Jump Crypto cũng ra sức hỗ trợ UST với việc bỏ ra 226 triệu USDT để mua UST.

Ngày 11/5:

• Luna Foundation Guard (LFG), tổ chức được thành lập để bảo vệ peg cho UST gọi vốn vào ngày với hơn 1 tỉ đô la thông qua việc bán LUNA với giá discount 50% và vesting trong 2 năm. Nhưng kết quả không thành công.
• LFG chuyển tất cả BTC ra các ví khác. Một trong số đó là sàn OKX. Các ví còn lại có thể là những market maker dựa theo tweet của Do Kwon - Founder của Terra.

Vì sao Jump Crypto và Justin Sun hỗ trợ UST?

Dĩ nhiên LFG cần phải triển khai vốn thông qua BTC để bảo vệ UST, còn các ví không xác định thì cũng không thể biết lý do cho hành động này. Nhưng tại sao mọi người lại nghĩ Jump Crypto hỗ trợ UST, hay Justin Sun mua UST (mặc dù kiểm tra thì thấy chỉ mua 1 triệu UST)?

Jump Crypto là cái tên khá quen gần đây khi đã hỗ trợ Wormhole Bridge trong vụ Exploited 120,000 WETH. Trong bài viết về sự việc này, mình đã phân tích vì sao Jump Crypto làm vậy. Nhưng tại sao họ cũng hỗ trợ Terra?

• Jump mua lại Certus One - một trong những Validator lớn nhất của Terra (đứng thứ 13 về voting power).
• Jump cũng là Validator của Lido. Mà Lido thì liên quan đến các tài sản thế chấp trên ANC.
• Từng đứng ra cứu Wormhole, một mảnh ghép quan trọng không chỉ của Solana, mà còn là của Terra.

Bên cạnh đó, nếu anh em “ăn ngủ” trong diễn đàn Terra, sẽ thấy Jump Crypto không phải mới ủng hộ Terra gần đây, mà họ đã đóng góp tích cực thông qua tạo Proposal cho Terra. Do đó, Jump Crypto đặt niềm tin rất nhiều vào Terra.

Còn với Justin Sun, mặc dù Tweet có vẻ khá “đanh thép”, nhưng thực tế, Justin chỉ mua 1 triệu UST trên Curve. Dù vậy, theo mình ý nghĩa đằng sau của hành động này không chỉ đơn giản là mua đơn thuần.

Trong Tweet, khi được Do Kwon - Founder của Terra hỏi về kế hoạch sắp tới, Justin chỉ cho biết là có kế hoạch bí mật. Do đó, có thể cả hai đang xây dựng mối quan hệ hợp tác với nhau. Nhiều anh em nghĩ rằng USDD và UST sẽ là đối thủ. Nhưng thực tế, UST và Terra không chỉ có vị thế lớn trong Stablecoin, mà còn là cả crypto (chi tiết sẽ giải thích bên dưới). Do đó, USDD tốt nhất không nên đấu với UST, mà nên cộng tác để phát triển.

Tiếp theo, trong tương lai, UST có thể dùng làm tài sản bảo chứng cho USDD. Hiện tại, chỉ có TRX dùng để mint USDD. Nhưng nếu UST cũng được dùng để mint USDD, thì độ uy tín của USDD cũng sẽ được nâng cao.

Phân tích diễn biến UST mất peg & LUNA bị sập

Dưới đây là cụ thể hành động làm UST mất peg:

Vào ngày 7/5 có một lượng lớn UST bị rút ra ngày hôm trước như hình dưới:

Khi xem thông tin UST - 3pool trên Curve, ta có biểu đồ như sau: 

Dễ thấy, UST bị bán ra trên Curve, dẫn đến tỉ lệ UST tăng vọt và phần còn lại giảm mạnh. Trong đó, có khoảng 285 triệu UST bị bán trên Curve và Binance. Đã có lúc UST chiếm đến hơn 80% giá trị của Pool.

Chưa dừng lại, khi 3pool gần như hồi phục vào cuối ngày 8/5, thì một lần nữa UST bị xả. Lần này dẫn đến tỉ lệ UST vọt lên khoảng 65%. Đỉnh điểm của đợt tấn công là tỉ lệ UST lên đến hơn 80%. Giá UST chạm mốc $0.6x vào khoảng 7h30 sáng ngày 10/5.

Nguyên nhân 3pool của UST dễ bị chi phối là do kẻ tấn công nhắm vào lúc Terra di chuyển thanh khoản từ 3pool vào 4pool, dẫn đến thanh khoản trong 3pool thấp.

Dưới đây là tóm tắt diễn biến sự kiện tương quan với chart giá UST:

• 9/5: UST có dấu hiệu mất peg, giảm về $0.98.
• 9/5: LFG ra tin triển khai quỹ 1.5 tỉ USD bảo vệ peg.
• 11/5: Ra đề xuất tăng dung lượng redeem-mint từ 293 triệu USD lên 1,200 triệu USD.
• 12/5: Binance ra tin delist LUNA/UST nếu giá về dưới $0.05.
• 12/5: Terra tạm dừng hoạt động để tránh tấn công.
• 13/5: Terra tạm dừng hoạt động lần nữa.
• 13/5: LUNA/BUSD, UST/BUSD cho phép giao dịch trên Binance.
• 13/8: Do Kwon ra đề xuất fork chain.

Nhìn chung, Terra đã triển khai quỹ hỗ trợ UST đúng lúc khi LFG ra thông báo sử dụng 1.5 tỉ USD BTC cho Market Makers mượn để phục hồi giá UST. Tuy nhiên sau đó mọi thứ không đi như dự kiến.

Điều này đặt ra hai câu hỏi:

• Liệu số quỹ này có được triển khai? Hay chỉ là thông báo nhằm trấn an tâm lý thị trường nhằm để UST tự hồi phục giá?
• Nếu đã triển khai, có phải do không đủ tiền, hoặc Market Makers hoạt động không chất lượng nên giá vẫn không phục hồi?

Sau đó, một số đề xuất được đưa ra nhằm cứu vãn tình hình, nhưng thực tế chỉ làm tình hình tệ hơn. Đặc biệt là đề xuất nâng cao dung lượng redeem UST sang LUNA. Mục đích là để mọi người chuyển UST sang LUNA để bán nhằm giảm áp lực bán UST trực tiếp. Kết quả của điều này là giá LUNA giảm từ $10 về gần như bằng không, nhưng UST cũng không tăng giá được.

Điều này cho thấy nhà đầu tư luôn muốn đổi UST sang LUNA để bán tháo, đồng nghĩa với việc không còn nhiều người tin vào LUNA và UST có thể hồi phục.

Trong lịch sử, chưa có tài sản nào trong top 10 mà chỉ với vài ngày đã bị chia hơn 10,000 lần. Điều này dẫn đến động thái ngừng cho phép giao dịch LUNA, UST ở các sàn.

Sự việc này tác động đến thị trường như thế nào?

Hệ sinh thái Terra

Đa phần TVL của Terra đều là UST và nằm ở Anchor, nên việc rút UST và bán tháo làm TVL ảnh hưởng mạnh. 

Từ đỉnh với 30 tỉ USD, FDV của Terra giảm mạnh về còn khoảng 200 triệu FDV, tức là chia 150 lần.

Ngoài ra các dự án cũng bị ảnh hưởng nghiêm trọng khi FDV cũng giảm gần như 100% trong tháng vừa qua.

Một số dự án như Mars Protocol, Pylon đang tiến hành Lockdrop thì mở khóa cho người dùng rút tiền. Ngoài ra, cũng có dự án như Learn Terra tuyên bố ngừng hoạt động, xóa website và twitter.

Tính riêng về UST, vốn hóa cũng giảm mạnh từ 18 tỉ về còn 1 tỉ (ngày 18/5):

Với LUNA, trước sự kiện depeg, tổng số LUNA ở ngoài thị trường khoảng vài trăm triệu. Nhưng khi sự cố bắt đầu, người dùng redeem UST sang LUNA và bán, dẫn đến giá LUNA giảm mạnh. Những lần redeem sau tạo ra nhiều LUNA hơn. Nên chỉ trong vài ngày, số lượng LUNA đã lên đến vài nghìn tỉ coin.

Protocol chấp nhận UST

UST hiện tại được đưa đến không dưới 10 hệ sinh thái. Ngoài ra, với sự lớn mạnh của Terra, các dự án ngoài hệ sinh thái Terra cũng dần chấp nhận UST. Những dự án này không phải xây trên nền tảng Terra, nên họ sử dụng wUST (phiên bản wrap của UST) thay vì UST. Vậy sự việc này ảnh hưởng thế nào đến những dự án này?

Có lẽ mảng chịu ảnh hưởng lớn nhất là Lending. Solend là một ví dụ. Vào ngày 10/5, Solend phải ngưng các hoạt động liên quan đến UST vì mất peg và cảnh báo người dùng đừng gửi UST vào nữa, mà hãy sử dụng stablecoin khác.

Nếu người dùng nếu đang sử dụng UST làm tài sản thế chấp thì với giá $0.3, có lẽ họ đã bị thanh lý toàn bộ. Lý do là vì họ sẽ chủ quan UST là Stablecoin, và dao động kiểu gì có thể chia 2 được.

Thị trường nói chung

Như mình nói, để cứu UST, Terra đã bán đi một lượng lớn BTC, cũng như các bên cũng bán nhiều ETH. Với thị trường đang xấu, việc này cũng tạo ra tâm lý tiêu cực vì BTC và ETH càng giảm mạnh.

Như đã nói, BTC đang trong tình trạng xấu khi liên tiếp giảm mạnh từ đỉnh. Điều này đến từ điều kiện vĩ mô không tốt khi FED tăng lãi suất liên tục. Cùng với đó là thị trường không có dòng tiền mới.

Để cứu UST, Terra đã bán đi một lượng lớn BTC, cũng như các bên cũng bán nhiều ETH. Với thị trường đang xấu, việc này cũng tạo ra tâm lý tiêu cực vì BTC và ETH càng giảm mạnh.

Tính từ lúc UST mất peg vào ngày 9/5, BTC đã mất đi khoảng 21% giá trị nếu tính về điểm sâu nhất.

Cụ thể, sau khi LFG công bố quỹ của mình, họ đã bán BTC để thu về UST bên cạnh những hành động hỗ trợ khác.

Sau khi chạm đáy ở $0.0000009, LUNA đã “trở mình” và tăng trưởng hơn 18,000%. Điều này tạo sự hứng thú cho nhiều nhà đầu tư không chỉ trong Crypto, mà còn ở ngoài. Thực tế, sự kiện này được nhiều báo truyền thống đưa tin như VNExpress, tạo nên sự FOMO nhất thời.

Các Stablecoin khác

Không chỉ hệ sinh thái Terra, mà việc này còn ảnh hưởng nặng đến cả thị trường nói chung.

UST là Decentralized Stablecoin đầu tiên đạt đến "cảnh giới" top 3 vốn hóa. Đây là trường hợp rất hiếm, vì các dự án cùng phân khúc trước đó đa phần đều không giữ được peg và lụi tàn. Số còn lại thành công thì chỉ duy trì phát triển đều đặn, chứ không bùng nổ mạnh mẻ như UST.

Do đó, nếu UST mà thất bại, nghĩa là tính đến nay vẫn chưa có mô hình nào đủ mạnh để sánh ngang với các Stablecoin tập trung. Lớn hơn nữa là người ta sẽ tăng sự hoài nghi về các Stablecoin phi tập trung, hay ít nhất là có cùng cơ chế Mint - Redeem.

Không chỉ Decentralized Stablecoin, thậm chí USDT cũng bị ảnh hưởng thông qua việc mất peg vào ngày 12/5. Theo CNBC, USDT bị giảm về khoảng $0.95, nhưng đã hồi về $1 không lâu sau đó. Dẫn đến vốn hóa “bốc hơi” 7 tỉ USD, theo số liệu của CoinGecko.

Hoạt động đáng chú ý của các dự án trên Terra 2.0

Đa phần dự án đều hỗ trợ Terra 2.0 như Nebula, Loop, Prism, Stader Labs, One Planet... Bên cạnh đó, một số cái tên có hoạt động nổi bật là Mars, Pylon, Astroport thì cho phép mở khóa Lockdrop sớm để rút UST, nếu ai muốn tham gia tiếp thì cứ để lại.

Ngoài ra, cũng có dự án bỏ cuộc. Điển hình là Learn Terra. Họ chính thức thông báo xóa Twitter và trang web vào ngày 14/5.

Bài học rút ra

Đối với nhà đầu tư nhỏ lẻ

Sự kiện này không chỉ làm mất tiền của người chơi, mà còn ảnh hưởng nặng đến tinh thần.

Theo nhiều nguồn tin chưa được kiểm chứng, đã có một số người nghĩ tiêu cực và có hành động tự tử. Thậm chí nhiều bên như Reddit, Yahoo, trong các bài liên quan còn đưa ra các số điện thoại chăm sóc sức khỏe trong trường hợp khẩn cấp.

Sở dĩ có việc này là do người dùng không bán UST, LUNA kịp thời. Số khác thì tham gia “bắt đáy” với hi vọng UST sẽ hồi về $1, nhưng thực tế thì không xảy ra (hay ít nhất hiện tại).

Nhưng tổng quan hơn là do chúng ta không phân bổ vốn hợp lý, đã chi quá nhiều khi đầu tư vào UST hay LUNA, dẫn đến thiệt hại nặng. Ngoài ra, việc không có phương án dự phòng như cắt lỗ hay cơ cấu danh mục đầu tư khi gặp sự cố cũng góp phần ảnh hưởng tâm lý. Bên cạnh đó là muốn “bắt dao” mạo hiểm.

Do đó, trước khi tham gia đầu tư, bên cạnh các bài học về kiến thức, chúng ta nên tập quản lý cảm xúc trong những trường hợp tiêu cực.

Đối với các quỹ lớn

Sự việc UST mất peg đã chỉ ra rằng nhiều quỹ đầu tư có tư duy không khác người dùng thông thường lắm. Bằng chứng là họ để rất nhiều “trứng trong một giỏ”. Điển hình là Delphi Digital và Hashed, họ không chỉ đầu tư Terra, mà còn đầu tư rất nhiều dự án nhỏ bên trong, cũng như staking làm Validators.

Cụ thể, Delphi Digital đã đầu tư vào Astroport, AMM có TVL lớn nhất Terra (1 tỉ FDV), Mars Protocol, nền tảng Credit Lending chuẩn bị ra mắt. Hay Hashed có Derby Stars, tựa game đua ngựa trên Terra…

Điều này cũng không thể trách họ, khi đây là cách một builder làm, đó là tham gia xây dựng cùng dự án, cụ thể ở đây là cả hệ sinh thái Terra. Nên về mặt nào đó, có thể xem đây là rủi ro trong đầu tư mà các quỹ nên tính trước.

Lấy ví dụ như Jump Crypto. Hình dưới mô tả tổng tài sản Jump Crypto dùng để bảo vệ UST.

Theo The Block, Jump Crtypto đã chi hơn 682 triệu USD để cố giữ peg. Thậm chí họ đổi hơn 500 triệu UST sang LUNA để stake trong lúc LUNA bị rớt giá thê thảm. Có nghĩa là họ biết rằng stake LUNA trong trường hợp này là không có lợi cho đầu tư, nhưng họ vẫn làm để bảo vệ mạng lưới.

Bài học rút ra ở đây là không nên “tất tay” vào một hệ sinh thái. Cho dù có là một builder, cũng nên tính đến đường thoát nếu chẳng may mọi thứ không theo ý muốn.

Đối vối các hệ sinh thái khác

Việc UST mất peg không tác động nhiều đến các hệ sinh thái, thậm chí những bên chấp nhận UST. Bởi vì UST trong các hệ này chỉ như một tài sản nhỏ.

Nhưng bài học ở đây nằm ở việc không nên đặt nhiều trách nhiệm lên một hoặc một vài dự án duy nhất. Terra đã đặt tất cả UST lên Anchor Protocol mà không phát triển nhiều ứng dụng cho UST trong suốt thời gian qua.

Nếu xét các dự án, thì họ cần phải chọn lọc kĩ càng tài sản, và có phương án dự phòng cho các tài sản được chấp nhận sử dụng trên giao thức Đặc biệt là các dự án Lending đã phân tích trên.

Dĩ nhiên UST là một tài sản tốt trước khi bị mất peg. Nhưng khi UST mất peg, có nhiều trường hợp Oracle tích hợp trong dự án bị “shutdown” do cơ chế như Chainlink, khiến nhiều bên bị thiệt hại nặng nề. Venus trên BNB chain là ví dụ với hơn 14 triệu USD thiệt hại.

Tham khảo thêm: 5 bài học "để đời" nhờ sự kiện UST & LUNA sập mạnh

Kết luận

Sau sự cố MakerDAO bị ảnh hưởng bởi BTC điều chỉnh năm 2020, đây là lần đầu tiên cả crypto chứng kiến sự kiện lịch sử làm ảnh hưởng rất nhiều bên. Với những đề xuất mới nhất, Terra có vượt lên “bi kịch” này? Hay cái tên Terra chỉ còn là quá khứ? Anh em để lại comment của mình về sự việc này bên dưới để cùng thảo luận