Tổng quan về NFT trên Solana | Tiềm năng và cơ hội đầu tư

Chắc hẳn anh em đã không xa lạ gì với NFT, có thể nhiều người nghĩ đây là một thị trường điên rồ, một mô hình lừa đảo khi chỉ vài bức tranh hay một món đồ trong game nào đó lại có giá trị hàng trăm ngàn thậm chí hàng triệu đô. Nhưng không thể phủ nhận rằng NFT là một thị trường màu mỡ, có tốc độ phát triển nhanh và đã và đang tạo ra những nguồn doanh thu béo bở cho rất nhiều người tham gia.

Khối llượng giao dịch hằng ngày trên Open Sea.

Và hôm nay nhằm phục vụ cho những anh em quan tâm đến hệ Solana, mình sẽ tóm tắt bức tranh toàn cảnh về các dự án NFT trên Solana. Điều gì khiến NFT trên Solana đặc biệt hơn các blockchain khác? Đâu là những nhánh có khả năng mang lại lợi nhuận cao liên quan đến NFT trên Solana và đâu là những dự án tiềm năng?

Tổng quan về NFT

Nhắc lại một chút, NFT (non-fungible token) là các token độc nhất và không thể bị thay thế.

Ví dụ đơn giản về tờ tiền $5, chúng có số lượng lớn và dễ dàng bị thay thế bởi đồng $5 khác, nhưng với bức họa nàng “Mona Lisa” của Leonardo da Vinci, thế giới chỉ có một bản duy nhất và đó là lý do khiến chúng “non-fungible”.

Nhờ tính “non-fungible” này các sản phẩm điện tử như tranh, nhạc,... hay những thứ mà có thể “Copy + Paste” dễ dàng ngày xưa, hiện tại đã có thể trở thành NFT. Tác phẩm đó có bằng chứng xuất xứ, có giới hạn số lượng và không thể bị làm giả,...

Nhờ những đặc điểm này, NFT đã mở ra một lĩnh vực phát triển mới trong giới Crypto, nơi chúng có thể được ứng dụng trong nhiều ngách khác nhau, và có thể nói tiềm năng tăng trưởng của thị trường này là rất lớn.

Và tiếp theo chúng ta hãy cùng khám phá các mảnh ghép NFT trên hệ Solana.

Tổng quan về các dự án NFT trên Solana 

Phía dưới là tổng quan về những mảnh ghép NFT hiện tại trên Solana.

NFT trên Solana. Nguồn: Solanians

Nhìn tổng quan một chút về NFT trên Solana, ở vị trí của một người theo dõi hệ Solana khá lâu, mình phải công nhận rằng tốc độ phát triển của mảng này là khá nhanh. Số lượng dự án mới liên tục tăng và nhắm vào nhiều lĩnh vực khác nhau.

Tuy nhiên cũng tương tự DeFi trên Solana, số lượng dự án nhiều nhưng phần lớn vẫn chưa có sản phẩm, các dự án có sản phẩm hầu hết đều là những dự án trong mảng collectibles khi chỉ cần tạo ra những NFT có tính sưu tầm và giao dịch thông thường chứ không có ứng dụng khác

Lợi thế của các dự án NFT trên Solana

Như anh em thấy ở trên, có rất nhiều nhánh có thể áp dụng NFT chứ không chỉ dừng lại ở việc mua một vài tác phẩm rồi để đó. Từ gaming, cho đến ứng dụng DeFi vào NFT,... những nhánh này sẽ yêu cầu người dùng phải thực hiện một lượng lớn giao dịch ⇒ Tốn thời gian và chi phí.

Ví dụ tiêu biểu là nếu anh em từng mua bán NFT trên mạng lưới Ethereum thông qua Open Sea hay Rarible, hoặc chơi các game NFT trên Ethereum như Crypto Kitties hay God Unchained, chắc hẳn đã hiểu rõ việc phải tốn một lượng lớn phí gas chỉ để làm một vài thao tác cơ bản. 

Do đó, việc dự án muốn chuyển lên layer 2 hoặc các chain khác có tốc độ xử lý nhanh và chi phí rẻ hơn là một điều không thể tránh khỏi, và Solana là một trong những blockchain hàng đầu với tốc độ xử lý tức thời và chi phí giao dịch gần bằng không. 

Bảng so sánh giữa các blockchain platforms.

Marketplace

Bản chất của NFT cũng chỉ là các token, do đó sẽ phải cần có một thị trường để giao dịch những token đó.

Mình chia marketplace thành hai nhánh sau:

• General marketplace: Các marketplace này tương tự như OpenSea, người dùng có thể lên đây để mua và bán NFT cho bản thân. Có thể có nhiều cơ chế đấu giá khác nhau tùy thuộc vào thiết kế của dự án. Các ví dụ có thể kể đến như Solible, Solv Protocol, Sollecity.
• Specific marketplace: Dự án sẽ tạo ra một thị trường riêng chỉ để giao dịch các NFT của mình, ví dụ như CryptoKickers có một thị trường chỉ đế mua bán những đôi giày điện tử của họ.

Xét ở hai loại hình trên thì có thể nói, General Marketplace sẽ có thị trường rộng hơn và dễ tăng trưởng hơn, nhưng điều này cũng không hoàn toàn đúng nếu như Specific Marketplace có thể được kết hợp trong mảng Gaming (sẽ nói rõ hơn ở phần sau). 

Về General Marketplace, hiện tại các dự án ngoài Solible thì chưa có sản phẩm, nhưng có vẻ như đội phát triển đã bỏ rơi đứa con này khi UI/UX rất kém và không hề có một cập nhật nào mới. Đây là một cơ hội lớn cho các Marketplace khác khi các dự án thuộc ngách này đang xử lý một khối lượng giao dịch lớn và đang ngày càng tăng. 

Volume giao dịch NFT trên các marketplace

Gaming & Play-to-earn model

Tốc độ và chi phí của Solana mở ra nhiều cơ hội mới trong việc phát triển các nhánh liên quan đến NFT và các games với model “play-to-earn” là một trong số đó.

Play-to-earn là gì?

Nói một cách đơn giản, “play-to-earn” là hình thức thưởng cho những người tham gia vào trò chơi và cho phép họ quy đổi tài sản trong game ra tiền fiat.

Việc này khác hoàn toàn với các game hiện nay khi vật phẩm trong game chỉ có tác dụng trong trò chơi đó, nếu muốn bán người chơi phải tìm người có nhu cầu mua số tài sản đó (chưa kể hầu hết game không cho phép việc giao dịch vật phẩm, muốn sở hữu thì phải mua cả tài khoản).

Model “play-to-earn” đã mở ra một cánh cổng mới cho việc kiếm tiền từ việc chơi game, giúp tạo ra thu nhập thật sự cho người chơi, có thể ta sẽ thấy game thủ là một công việc thực sự và có số người làm đông đảo trong một tương lai không xa. 

Phía dưới mình sẽ liệt kê một vài top “play-to-earn” games đang được phát triển trên Solana hiện nay

Top “play-to-earn” games trên Solana. Nguồn: Solanians

Star Atlas

Star Atlas là tựa game nổi bật nhất đang được phát triển trên Solana hiện nay. Với hàng loạt teaser lung linh được chia sẻ từ phía dự án, tựa game đã thu hút sự chú ý của đông đảo cộng đồng game thủ, nhà đầu tư, đầu cơ cả trong và ngoài Solana.

Star Atlas là tựa game chiến thuật lấy bối cảnh của việc thám hiểm không gian, nơi các người chơi có thể khám phá vũ trụ, chiến đấu, xây dựng cứ hạm, mua bán và giao dịch các vật phẩm trong game.

Star Atlas liên tục tung những poster về trò chơi 

DeFi Land 

DeFi Land là một game giả lập nông trại được tạo ra để gamify DeFi. Hay nói cách khác, dự án giúp anh em thực hiện tác vụ của DeFi như việc chơi game “nông trại vui vẻ” từng gây bão một thời.

Mang “nông trại vui vẻ” tới DeFi 

Aurory

Aurory là tựa game PvE/PvP, nơi người chơi sẽ vào vai các nhân vật và đi khám phá, sưu tầm NFT và chiến đấu với người chơi khác.

Open Era 

Open Era là tựa game MMORPG được lấy cảm hứng từ các game kinh điển như RuneScape và cả game MMOs thế hệ mới như Albion Online.

Động lực chính đằng sau Open Era là người chơi có thể phát triển thể giới ảo của riêng mình

Project SEED

Project SEED là tựa game RPG nơi người chơi sẽ vào tạo, chiến đấu nâng cấp trang bị và cấp độ cho nhân vật của mình

Nhận xét 

Phía trên là một vài dự án gaming hàng đầu trên Solana. Nhận xét tổng quan về ưu và nhược điểm:

Ưu điểm:

• Có In-game economy: Các dự án có token của riêng mình, đều áp dụng model “play-to-earn”, khả năng cao sẽ hấp dẫn người chơi nếu incentive đủ tốt.
• Hầu hết đều có specific marketplace (hay in-game marketplace): Việc có marketplace ngay trong game sẽ tạo điều kiện thuận lợi để người chơi có thể giao dịch, mua bán vật phẩm từ đó giúp tăng trải nghiệm và sự tiện lợi cho người chơi.

Lý do các dự án gaming nên có specific marketplace?

Ví dụ ở dưới mình lấy từ Axie Infinity, một phần mình lấy volume giao dịch từ trước đến nay của các Axie NFTs trên OpenSea, một trong những marketplace lớn nhất hiện nay, phần còn lại mình lấy volume giao dịch trong 30 ngày từ marketplace của Axie trong 30 ngày.

Volume giao dịch NFT của Axie từ trước tới nay trên Opensea. Chi tiết tại đây.

Volume giao dịch NFT của Axie trong 30 ngày trên marketplace của dự án. Chi tiết tại đây.

Như ta có thể thấy volume giao dịch ngay bên trong trò chơi là rất lớn và vượt xa volume giao dịch của marketplace hàng đầu hiện nay. Do đó việc có cho mình một marketplace là điều rất quan trọng. 

Nhược điểm:

• Thời gian làm game ngắn: Solana mới chỉ hơn một tuổi và chắc chắn các game trên Solana có tuổi đời phát triển còn ngắn hơn nữa. So với việc các tựa game AA cho đến AAA thường được phát triển trong nhiều năm trước khi ra thị trường, việc đảm bảo chất lượng cho trò chơi và ra sản phẩm nhanh là một bài toán khó.

DeFi x NFT

Đây là nhánh mở ra tiềm năng to lớn của NFT, ví dụ ta có thể dùng NFT làm tài sản thế chấp để đi vay tài sản khác,... Tuy nhiên, hiện tại trên Solana ngoài DeFi Land với ý tưởng game hóa các tác vụ DeFi, thì các dự án còn lại có quá ít thông tin để mình có thể cập nhật tới anh em. 

Others

Và còn rất nhiều lĩnh vực có thể áp dụng NFT và tận dụng sức mạnh của Solana như:

• Infrastructure: Tạo ra framework để bất kỳ ai không biết code cũng có thể tạo marketplace cho mình như Metaplex (wordpress cho NFT), hay tạo ra unity-wallet để chúng ta có thể kết nối ví ngay trong trò chơi và chi trả các vật phẩm trong game như All-Art Protocol.
• Music: Audius sau khi chuyển kho nhạc lên Solana thì mới thực sự bùng nổ, trở thành nền tảng nghe nhạc trực tuyến phi tập trung lớn nhất hiện tại và giá x hơn 20 lần.
• Và còn nhiều dự án khác nhau đang được phát triển trên Solana.

Cơ hội đầu tư

Ở thời điểm hiện tại, việc đánh giá mảng NFT trên Solana có thành công hay không là rất khó khăn. Các dự án hầu hết vẫn đang trong giai đoạn phát triển và chưa có sản phẩm. Tuy nhiên xét ở góc tăng trưởng về số lượng dự án, ta có thể thấy đây là một lĩnh vực đang nhận được rất nhiều sự quan tâm.

• Các top game play-to-earn hầu hết đã bật mí về token của mình, anh em có thể theo dõi và đánh giá tiềm năng đầu tư cho bản thân.
• Các dự án NFT nói riêng và các dự án khác trên Solana nói chung thường tổ chức các sự kiện và có những phần thưởng cho người tham gia. Ví dụ khi anh em mua poster của Star Atlas có thể được quy đổi ra các chiến hạm khi game ra mắt.
• Các dự án thuộc phân khúc khác như music, social cũng nên được cho vào danh sách theo dõi.

Lời kết

Trên đây mình đã cung cấp cho anh em cái nhìn tổng quan về hệ sinh thái các dự án NFT trên Solana, nội dung chính của bài viết bao gồm:

• NFT là một thị tường tiềm năng và có tốc độ phát triển nhanh trên Solana.
• Số lượng dự án là khá nhiều nhưng hầu hết vẫn chưa có sản phẩm.
• Các game với model “play-to-earn” hiện là một trong những mảng đi đầu và có nhiều cơ hội cho những ai tham gia.

Với con sốt từ game như Axie Infinity nói riêng và hiệu ứng từ việc sưu tầm NFT nói chung, chắc chắn NFT là một thị trường màu mỡ với tiềm năng tăng trưởng lớn và hy vọng với thế mạnh từ blockchain Solana, ta có thể thấy sự bùng nổ của NFT trên Solana trong một tương lai không xa.