ERC-725 và ERC-735 là gì? Tiêu chuẩn phục vụ Identity

ERC-725 và ERC-735 là gì?

ERC-725 là tiêu chuẩn token để phát hành và quản lý danh tính (identity) trên blockchain Ethereum, nhằm tạo ra một hệ thống danh tính tự chủ và phi tập trung trên blockchain (self-sovereign identity). 

ERC-735 là chuẩn token mở rộng của ERC-725, có chức năng quản lý như thêm, bớt và nắm giữ các tuyên bố hoặc thông tin xác thực (gọi chung là claim) trên danh tính. Thông thường, claim sẽ được chứng thực ngoài chuỗi (off-chain) và cung cấp bởi một bên thứ 3 đáng tin cậy. 

Ngoài ra, hai tiêu chuẩn ERC-735 và ERC-725 đều là những đề xuất của Fabian Vogelsteller.

Đọc thêm: Danh tính on-chain: Chìa khóa mở ra nhiều cánh cổng mới trong crypto

Fabian Vogelsteller là ai?

Fabian Vogelsteller là nhà phát triển có công lớn trong việc tạo nên định nghĩa “hệ sinh thái" trong thị trường crypto.  Ông cũng là người tạo ra:

ERC-20: Tiêu chuẩn token phổ biến nhất trên Ethereum cho đến thời điểm hiện tại. Tiêu chuẩn chính của các token như UNI, 1INCH…
Web3.js: Bộ công cụ hỗ trợ nhà phát triển dễ dàng tương tác trên Ethereum.
Mist Browser: Trình duyệt đầu tiên kết nối người dùng với blockchain.

Hiện tại, ông đã ngừng làm việc cho Ethereum và trở thành Founder của dự án LUKSO - một blockchain Layer 1. Tuy nhiên, khác với những thành quả khi ông còn làm tại Ethereum, Fabian Vogelsteller vẫn chưa có những thành công tương tự với dự án LUKSO.

Đọc thêm: Lukso Blockchain là gì?

Mối quan hệ giữa ERC-735 và ERC-725

ERC-725 và ERC-735 đều được tạo ra bởi Fabian Vogelsteller, trong đó:

ERC-725 đóng vai trò là tiêu chuẩn dùng để chứa, phát hành và quản lý danh tính của dùng thông qua smart contract trên Ethereum. Danh tính trên ERC-725 sẽ chứa các dữ liệu danh tính và claim đại diện cho một cá nhân, tổ chức…
ERC-735 đóng vai trò là tiêu chuẩn dùng để quản lý và xác thực claim trên ERC-725. Những claim này có thể bao gồm: email, sinh trắc học, nghề nghiệp… và được xác thực bởi một bên thứ ba như Origin Protocol… 

Dưới đây là mô hình về mối quan hệ của ERC-735 và ERC-725

Để dễ hình dung, quy trình hoạt động của ERC-725 và ERC-735 sẽ chia làm ba thành phần: Nhà đầu tư/ người dùng, doanh nghiệp xác thực danh tính, và dApp. Trong đó:

Nhà đầu tư/người dùng (Key holder): Là những người nắm giữ danh tính và các claim.
Dịch vụ xác thực danh tính (Claim holder): Là những bên thứ ba hỗ trợ người dùng xác thực claim. Thông thường, các claim này sẽ được xác thực off-chain.
dApp: Những nền tảng/dự án chỉ cho phép người dùng sử dụng khi đã có danh tính xác thực.

Đầu tiên, Claim holder triển khai một smart contract chứa danh tính cho người dùng/nhà đầu tư. Sau đó, nhà đầu tư cung cấp cho Claim holder những thông tin theo yêu cầu của dApp như email, sinh trắc học…. Nhiệm vụ của claim holder là xác thực (ví dụ như KYC) những thông tin từ nhà đầu tư và thêm claim vào danh tính.

Cuối cùng, người dùng sử dụng danh tính chứa claim được xác thực để tham gia dịch vụ của các dApp như ICO, Lending/Borrowing…

Đọc thêm: Web3 Name Service là gì? Tên miền hoạt động trên blockchain

Ưu và nhược điểm của ERC-725 và ERC-735

Ưu điểm

Dưới đây là những ưu điểm của tiêu chuẩn ERC-725 và ERC-735:

Thân thiện với nhà phát triển: Theo Fabian Vogelsteller, tiêu chí để ông làm ra một tiêu chuẩn là phải đủ hai yếu tố: ngắn gọn và thân thiện với nhà phát triển. Vì vậy, những đoạn code lập trình ERC-725 và ERC-735 cũng tương đối ngắn và đơn giản.

Dễ dàng tích hợp với nhiều  chuẩn token khác: Fabian cho biết rằng ERC-725 và ERC-735 có thể dễ dàng tích hợp với nhiều loại tiêu chuẩn khác nhau, nhằm mục đích nâng cao bảo mật, dễ sử dụng hơn… Một số tiêu chuẩn có thể kết hợp ERC-725 gồm: ERC-780, 3BOX… (Hiện ERC-735 chưa có thông tin cụ thể về các tiêu chuẩn phù hợp).
Có khả năng quản lý nhiều tài khoản cùng lúc: ERC-725 và ERC-735 cho phép người dùng tích hợp nhiều địa chỉ ví vô trong một smart contract, từ đó cấp quyền quản lý, đăng nhập nhiều tài khoản chỉ với một private key.

Nhược điểm 

Độ bảo mật chưa đủ cao: Mặc dù ERC-725, ERC-735 sinh ra để giải quyết vấn đề ẩn danh thông qua những claim như sinh trắc học, CCCD…. Nhưng vẫn có những người sử dụng những biện pháp giả mạo như làm giả email, làm giả CCCD… Vì vậy, có thể nói ERC-725, ERC-735 chưa thực sự giải quyết vấn đề ẩn danh.
Phụ thuộc vào bên thứ ba: Nếu như những thông tin xác thực từ bên thứ ba có sai sót, người dùng và dApp sẽ chịu ảnh hưởng nhiều nhất. Ngoài ra, có thể xảy ra trường hợp bên thứ ba tự động sửa đổi và đánh cắp thông tin cá nhân của người dùng.

Tiềm năng và ứng dụng ERC-725, ERC-735

Nâng cao uy tín cho danh tính

ERC-725 và ERC-735 giúp danh tính có giá trị hơn trong thị trường DeFi. Ví dụ, người dùng có thể thêm avatar, thông tin cá nhân, bio giới thiệu… tương tự như X hoặc Linked. Từ đó, giúp các dApp, đặc biệt là những dApp liên quan tới Lending/Borrowing có thể biết được đâu là người dùng thực đang sử dụng sản phẩm của họ.

Ngoài ra, ERC-735 cho phép người dùng tự do thêm hoặc bớt claim trên danh tính, giúp người dùng tự chủ về danh tính, cũng như hạn chế những thông tin bảo mật bị tiết lộ ra bên ngoài.

Giảm tần suất của bot

Bot là những chương trình được lập trình để tự động hoá giao dịch, nhằm mục đích thu lợi nhuận dành cho những nhà phát triển. Ở thời điểm hiện tại, bot là một trong những công cụ kiếm lợi nhuận rất nhanh dành cho nhà đầu tư nên rất được nhiều người tin dùng.

Tuy nhiên, chính vì sự tiện ích của bot mang lại, số lượng bot đã trở thành một vấn đề nan giải tại thị trường crypto. Ví dụ, một bộ sưu tập NFT mở bán public mint (hình thức bán tương tự ICO) với 2,000 slot cho cộng đồng. Thông thường, 2,000 slot này chỉ có thể bán được cho vài trăm hoặc vài chục người dùng, phần còn lại bị bot mua hết do tốc độ giao dịch nhanh của chúng.

Đọc thêm: Front running bot là gì - Kẻ săn cơ hội trong thị trường crypto

Điều này gây nhiều sự thiệt thòi dành cho người dùng thực, khiến họ khó có thể kiếm lợi nhuận thị trường crypto. Vì vậy, ERC-725/ERC-735 có thể giải quyết vấn đề này khi có thể xác minh danh tính cho người dùng thực, từ đó giảm tần suất của bot xuất hiện trong thị trường crypto.

Dự phóng về ERC-725 và ERC-735

Tương tự việc DeFi đang dần được tiếp nhận bởi càng nhiều người và hướng tới mass adoption, việc áp dụng rộng rãi cũng là mục tiêu xa nhất mà ERC-725 và ERC-735 hướng tới.

Từ những ứng dụng nhỏ, như việc mọi người muốn có quyền đi vào một tòa chung cư, họ cần phải có thẻ, hoặc gọi điện cho người quen trong tòa nhà để cầm thẻ xuống. Vậy đối với ERC 735, người quen đó có thể thêm claim để ta vào trong tòa nhà.

Ứng dụng trên là ví dụ rất hay vì việc này giúp: 

Người trong tòa nhà không cần phải đưa thẻ, họ có thể cấp quyền vào tòa nhà chung cư dù họ có đi công tác xa.
Nếu có sự cố xảy ra, ta hoàn toàn có thể truy vấn mọi thứ trên blockchain và xử lý trách nghiệm với người đưa claim.

Có thể ở một thời điểm nào đó trong tương lai, căn cước công dân, hồ sơ y tế, giấy khai sinh, quyền sử dụng đất... tất cả sẽ được lưu trữ on-chain và ERC 725, ERC 735 sẽ là chìa khóa cho điều này. 

Tuy nhiên, hai tiêu chuẩn này chỉ là đề xuất của Fabian Vogelsteller, nó chưa được thông qua và tính ứng dụng thực tiễn hiện vẫn là ẩn số.  Do đó, việc ERC-725 và ERC-735 chưa được áp dụng bởi các dApp là điều hoàn toàn dễ hiểu.