Jump Trading trở lại với crypto: “Ông vua thanh khoản” đặt cược vào hạ tầng Web3
Sơ lược về Jump Trading, Jump Capital và Jump Crypto
Jump Trading là công ty giao dịch ra đời vào năm 1999 tại Chicago (Mỹ), do hai cựu trader sàn CME là Bill DiSomma và Paul Gurinas thành lập.
Jump Trading nhanh chóng trở thành công ty giao dịch tần suất cao (HFT) hàng đầu thế giới, hoạt động trên các thị trường hợp đồng tương lai, quyền chọn, cổ phiếu, trái phiếu chính phủ Mỹ và cả crypto. Jump Trading khá kín tiếng, hiếm khi công bố dữ liệu tài chính và thường duy trì hình ảnh “ẩn sau hậu trường”.
Khoảng trước năm 2020, Jump Financial ra đời, trở thành tập đoàn mẹ của tất cả các thực thể “Jump” (kể cả Jump Trading), quản lý hơn 7.6 tỷ USD tài sản với khoảng 1,600 nhân sự. Hệ sinh thái Jump Financial rất phức tạp, đôi khi có sự chồng chéo hoạt động giữa các công ty con.
Jump Capital (thành lập năm 2012) là một công ty con của Jump Financial. Đây là một quỹ đầu tư mạo hiểm theo hướng truyền thống, nhưng đã đầu tư từ sớm vào crypto với danh mục hơn 80 dự án như IoTeX, Sei, Galxe, Mantle, Phantom…
Jump Crypto ra mắt năm 2021, trực thuộc Jump Trading, tập trung hoàn toàn vào thị trường crypto. Jump Crypto cùng lúc thực hiện cả ba vai trò là nhà tạo lập thị trường, quỹ đầu tư mạo hiểm và nhà phát triển giao thức.
Vì sao Jump Trading rút lui khỏi crypto?
Canh bạc UST và cái giá phải trả
Năm 2021, Jump Trading đặt cược lớn vào hệ sinh thái Terra. Tháng 5 năm đó, khi stablecoin thuật toán UST của Terra mất peg lần đầu, Jump đã bí mật mua vào lượng lớn UST nhằm kéo giá về lại mốc 1 USD. Jump còn được mua 61.4 triệu token LUNA từ Terraform Labs với giá ưu đãi 0.4 USD/token.
Thương vụ trên mang về cho Jump khoản lời ước tính 1.28 tỷ USD, và Kanav Kariya – người đề xuất kế hoạch này, được đề bạt làm chủ tịch Jump Crypto khi thực thể này được thành lập 4 tháng sau đó. Tuy nhiên, chính canh bạc UST đã gieo mầm cho bi kịch về sau.
Đến tháng 5/2022, hệ sinh thái Terra sụp đổ hoàn toàn, UST rơi vào vòng xoáy tử thần. Jump bị cáo buộc đã phối hợp với Terra để thao túng giá UST nên phải đối mặt với điều tra hình sự. Dù Jump không thừa nhận sai phạm và sau đó đạt thoả thuận dàn xếp với SEC (bằng việc nộp phạt 123 triệu USD vào cuối năm 2024 thông qua công ty con Tai Mo Shan), uy tín của Jump đã bị giáng một đòn nặng nề.
Cựu chủ tịch SEC Gary Gensler từng gọi vụ Terra là minh chứng cho “những tổn thất khổng lồ mà nhà đầu tư phải gánh chịu do hành vi gian trá trong crypto”.
Tổn thất từ sự kiện FTX và áp lực pháp lý
Song song với cú sốc từ Terra, Jump còn hứng chịu thiệt hại chồng chất từ sự sụp đổ của sàn giao dịch FTX vào cuối năm 2022. Do có quan hệ sâu rộng với đế chế của Sam Bankman-Fried, đặc biệt là trong hệ sinh thái Solana (nơi Jump là nhà tạo lập thị trường lớn cho các dự án do FTX và Alameda hậu thuẫn), Jump đã chịu mất mát nặng nề khi FTX phá sản.
Sự kiện này kéo theo hệ luỵ là các cơ quan Mỹ thắt chặt giám sát ngành crypto, Jump Trading bị ép thu hẹp hoạt động và dần rút khỏi thị trường crypto tại Mỹ.
Chẳng hạn, ứng dụng giao dịch Robinhood đã chấm dứt hợp tác với Jump ngay sau cú sập FTX, dù cho trước đó công ty con Tai Mo Shan của Jump là một market maker lớn của Robinhood, xử lý hàng tỷ USD khối lượng giao dịch mỗi ngày. Kể từ quý 4/2022, cái tên Tai Mo Shan biến mất khỏi báo cáo tài chính của Robinhood, thay vào đó, sàn này chuyển sang hợp tác với các bên tạo lập khác như B2C2.
Đợt bán tháo tháng 8/2024 và tin đồn sụp đổ
Sau biến cố liên tiếp của năm 2022, Jump Trading hầu như im hơi lặng tiếng trong năm 2023, thậm chí tách riêng dự án Wormhole thành công ty độc lập (tháng 11/2023), đồng thời cắt giảm gần một nửa nhân sự Jump Crypto.
Đến đầu tháng 8/2024, Jump Trading lại một lần nữa trở thành tâm điểm chú ý khi thực hiện đợt bán tháo quy mô lớn. Chỉ trong vòng 10 ngày, Jump đã âm thầm bán ra lượng ETH trị giá hơn 300 triệu USD (bao gồm lượng ETH unstake từ Lido), khiến thị trường hoảng loạn. Ngày 5/8/2024, giá ETH lao dốc 25%, còn Jump Trading bị đồn sắp phá sản.
Phía sau hành động của Jump Trading còn nhiều ẩn số, nhưng có ba giả thuyết được đưa ra. Thứ nhất, Jump Trading phải xả tài sản để tích trữ stablecoin nhằm chuẩn bị thanh toán khoản phạt trong vụ Terra. Thứ hai, Jump Trading chịu áp lực từ cuộc điều tra của CFTC (đã rộ tin đồn từ tháng 6/2024) nên phải chuyển tài sản sang stablecoin để có thể nhanh chóng rút khỏi thị trường khi cần thiết.
Giả thuyết thứ ba là Jump bị gọi ký quỹ (margin call) trong quá trình thực hiện chiến lược Yen carry trade. “Theo tôi, Jump Trading đã vay đồng Yên Nhật để tăng thanh khoản hoặc mua thêm crypto”, Mads Eberhardt – chuyên gia phân tích crypto tại Steno Research, nói. “Khi đồng Yên tăng mạnh so với USD, còn các tài sản thế chấp thì mất giá, Jump Trading có thể đã bị gọi ký quỹ cho các khoản vay này”.
Jump trở lại với những dự án hạ tầng đầy tham vọng
Đầu năm 2025, những tín hiệu về sự trở lại của Jump Trading ngày càng rõ rệt. Theo nguồn tin nội bộ từ CoinDesk, Jump đang khôi phục toàn bộ mảng kinh doanh crypto của mình. Trên trang chủ Jump Trading, nhiều vị trí kỹ sư crypto đã được đăng tuyển cho các văn phòng tại Chicago, Sydney, Singapore và London.
Điều này cho thấy công ty đang tích cực chiêu mộ nhân tài để tái khởi động các hoạt động giao dịch và đầu tư tài sản số. Không chỉ vậy, CoinDesk cũng cho biết Jump còn có kế hoạch bổ sung nhân sự chuyên trách về chính sách pháp lý và quan hệ với chính phủ Mỹ.
Song song với vấn đề nhân sự, chiến lược đầu tư và phát triển sản phẩm của Jump cũng có những bước đi mới, dần đưa công ty trở lại đường đua rót vốn vào năm 2024. Chẳng hạn, tháng 3/2024, Jump Crypto dẫn đầu trong vòng gọi vốn Series A trị giá 60 triệu USD của Figure Markets (startup về DeFi).
Cuối năm 2024, Jump Trading đã dàn xếp xong vấn đề pháp lý với SEC và các bên liên quan, loại bỏ “bản án treo” cản bước ông lớn này. Bối cảnh pháp lý cũng chuyển biến tích cực hơn khi chính quyền mới tại Mỹ tỏ thái độ thân thiện với crypto, nhiều vụ kiện lớn (liên quan đến Binance, Coinbase, ConsenSys…) được huỷ bỏ. Không còn chướng ngại, Jump quay lại với thái độ tự tin.
Điểm nhấn trong lần trở lại này của Jump là loạt dự án công nghệ đầy tham vọng mà họ đã âm thầm ấp ủ suốt thời gian “ở ẩn”. Jump Crypto thậm chí còn khẳng định: “Chúng tôi giữ một vị thế khiêm nhường nhưng chưa bao giờ ngừng xây dựng sản phẩm”. Giờ đây, những sản phẩm đó đang dần lộ diện, cho thấy Jump không chỉ là một tổ chức chỉ biết mua đi bán lại, mà còn là một builder uy tín.
Firedancer
Firedancer là client (trình xác thực) mới cho blockchain Solana do Jump Crypto phát triển, song song với client gốc của Solana. Được viết bằng ngôn ngữ C và C++, dưới sự dẫn dắt của Kevin Bowers – Giám đốc khoa học của Jump, Firedancer hướng tới nâng cao đáng kể thông lượng và độ ổn định của mạng Solana, vốn từng gặp nhiều sự cố ngừng hoạt động.
Tháng 11/2022, dự án gây tiếng vang khi thử nghiệm thành công khả năng xử lý 1.2 triệu TPS trên mạng mô phỏng – tiệm cận tốc độ của thị trường chứng khoán. Khi hoàn thiện, Firedancer sẽ bổ sung một client độc lập, giúp Solana phi tập trung hóa và giảm sự phụ thuộc vào Solana Labs.
Pyth Network
Pyth Network là mạng oracle phi tập trung do Jump khởi xướng năm 2021, cung cấp dữ liệu thị trường độ trễ thấp cho blockchain. Ban đầu được triển khai trên Solana, đến nay Pyth đã tích hợp 78 blockchain và có 114 đối tác cung cấp dữ liệu, gồm các tên tuổi lớn như Jane Street, Cboe, Binance.
Mô hình “pull oracle” cho phép DeFi gọi dữ liệu trực tiếp on-chain khi cần, tiết kiệm chi phí và mở rộng quy mô. Tháng 8/2025, Pyth đạt TVS (tổng giá trị bảo vệ) 6.2 tỷ USD, chiếm 6.3% thị phần oracle.
Wormhole
Wormhole là cầu nối cross-chain ra mắt năm 2020, ban đầu giúp kết nối Solana và Ethereum, nhưng sau đó mở rộng tới hơn 30 blockchain. Sau vụ hack 320 triệu USD tháng 2/2022, Jump đã dùng tiền túi để đền bù toàn bộ thiệt hại, thể hiện tầm quan trọng chiến lược của Wormhole trong “đội hình” của Jump. Cuối năm 2023, sau khi trở thành công ty riêng, Wormhole tiếp tục duy trì vị thế là hạ tầng cross-chain lớn cho DeFi và NFT.
Shelby
Shelby là mạng lưu trữ phi tập trung hiệu năng cao (hot storage) do Jump Crypto và Aptos Labs hợp tác xây dựng, ra mắt vào tháng 6/2025. Shelby hướng tới tốc độ ngang với cloud nhưng phi tập trung hoàn toàn, phục vụ các ứng dụng Web3 thời gian thực như video streaming, mạng xã hội on-chain, AI feed. Sử dụng blockchain Aptos làm lớp đồng thuận và hạ tầng cáp quang riêng, Shelby cho phép truy cập dữ liệu dưới 1 giây ở quy mô toàn cầu.
Cordial Systems
Cordial Systems bắt nguồn từ nhu cầu lưu ký nội bộ của Jump, sau đó tách ra thành công ty riêng vào tháng 3/2024. Sản phẩm Cordial Treasury cho phép tổ chức tự quản lý private key hoàn toàn, khác biệt với lưu ký MPC truyền thống, và tương thích với hơn 30 blockchain. Jump là khách hàng đầu tiên và cũng là nhà đầu tư của dự án.
Jump còn có Solana, Aptos, Sui và “mạng nhện” các thực thể liên kết
Trong hành trình tiến vào crypto, Jump Trading/Jump Crypto đã xây dựng một mạng lưới ảnh hưởng rộng khắp nhưng liên kết chặt chẽ, gồm các dự án do Jump trực tiếp phát triển, các khoản đầu tư chiến lược, cùng những blockchain mà họ đóng vai trò hạ tầng then chốt.
Solana: “Ân nhân” và “con cưng”
Solana là blockchain mà Jump gắn bó sâu sắc nhất. Ngay từ những ngày đầu, Jump đã trở thành nhà tạo lập thị trường chính cho SOL và token hệ Solana, thúc đẩy thanh khoản tăng trưởng mạnh.
Không dừng ở vai trò tạo thanh khoản, Jump còn tham gia sâu vào hạ tầng Solana với Pyth Network (oracle cung cấp dữ liệu giá), Wormhole (cầu nối cross-chain) và Firedancer (client mới tăng tốc và ổn định mạng).
Sau cú sập FTX, khi nhiều market maker rút lui, Jump vẫn duy trì thanh khoản cho SOL, giúp hệ sinh thái đứng vững. Tuy nhiên, mức độ phụ thuộc cao vào Jump khiến cộng đồng Solana lo ngại rủi ro nếu họ rời bỏ đột ngột, như điều từng xảy ra vào năm 2024.
Aptos & Sui: Thế hệ Layer 1 mới
Jump đầu tư rất sớm, thậm chí đồng dẫn đầu vòng gọi vốn 150 triệu USD cho Sui cùng FTX Ventures, và rót vốn lớn vào Aptos. Không chỉ cấp vốn, Jump còn hợp tác kỹ thuật, điển hình là dự án Shelby – mạng lưu trữ phi tập trung tốc độ cao trên Aptos.
Cordial, giải pháp lưu ký của Jump, cũng hỗ trợ Aptos và Sui. Pyth và Wormhole đều nhanh chóng tích hợp hai blockchain này, kết nối dòng tài sản và dữ liệu. Với chiến lược tập trung vào các blockchain tốc độ cao, Jump đứng ở vị thế trung lập, hưởng lợi từ cả Solana, Aptos lẫn Sui, và biến cả ba thành một “liên minh Layer 1” không chính thức.
Các khoản đầu tư chiến lược khác
Ngoài các dự án trên, Jump còn đầu tư chiến lược vào các blockchain nền tảng như Sei, Injective, Celestia, NEAR…; cùng hàng chục dự án DeFi, NFT, CeFi thông qua Jump Capital như Serum, Mercurial, Galxe, Phantom, KuCoin…
Mạng lưới đầu tư và sản phẩm này tạo thành “xương sống” kỹ thuật, dữ liệu, lưu trữ và kết nối cross-chain, tạo nền tảng cho tham vọng trở lại mạnh mẽ của Jump.
Động lực khiến Jump xoay trục sang chiến lược cơ sở hạ tầng
Bài học từ quá khứ liên quan đến Terra và FTX cho thấy rủi ro cực lớn khi tập trung vào trading ngắn hạn. Dù kiếm lợi nhuận khổng lồ từ quan hệ với Terra và vai trò market maker cho FTX, Jump phải trả giá nặng nề về pháp lý, uy tín và vốn.
Điều này phơi bày sự bấp bênh của mô hình tạo lập thị trường trong ngành crypto đầy biến động, buộc Jump phải tìm hướng đi bền vững hơn, đó là xây dựng hạ tầng cơ bản, tạo giá trị lâu dài cho cả hệ sinh thái.
Bên cạnh đó, với hơn 20 năm kinh nghiệm phát triển hệ thống giao dịch siêu tốc ở Phố Wall, Jump sở hữu đội ngũ kỹ sư tinh nhuệ, am hiểu về mảng tối ưu độ trễ và xử lý song song. Các sản phẩm như Firedancer, Pyth hay Shelby là minh chứng cho khả năng biến thế mạnh này thành sản phẩm hạ tầng đột phá.
Không chỉ vậy, sau những vụ lùm xùm, Jump cũng cần lấy lại niềm tin của cộng đồng người dùng và dự án. Việc đóng góp vào các sản phẩm open-source và phi tập trung giúp Jump định vị mình là một builder Web3 thực thụ, đồng thời mở đường cho đối thoại chính sách, khẳng định vai trò là người tạo giải pháp thay vì là “vấn đề” của thị trường.
Cuối cùng, Jump hiểu rõ hạ tầng là quyền lực của tương lai. Nếu Pyth, Wormhole, Shelby trở thành hạ tầng trụ cột trong ngành, Jump sẽ hưởng lợi từ phí dịch vụ, dữ liệu và sức ảnh hưởng, giống như các tập đoàn tài chính kiểm soát mạng thanh toán ở Phố Wall.
Đọc thêm: Base App: Nước cờ biến Coinbase thành “WeChat Web3”, nhà đầu tư hưởng lợi gì?