Phân tích mô hình hoạt động của dự án Axie Infinity (AXS)

Các hoạt động game trên Axie Infinity

Axie Infinity không chỉ phát triển 1 game, mà phát triển cả 1 hệ sinh thái game xung quanh các pet Axie, hệ sinh thái này hoạt động tạo nên nền kinh tế trên Axie Infinity, từ đó tạo ra lợi nhuân cho các bên: Người chơi, dự án, AXS holder.

Hiện có 4 hoạt động chính trên Axie Infinity:

• Chiến đấu (Battling).
• Sinh sản các Axie (Breeding).
• Xây dựng mảnh đất (Land).
• Giao dịch hàng hóa (Marketplace).

Chiến đấu (Battling)

Chiến đấu là một trong những hình thức game hấp dẫn nhất, trong Axie Infinity có 3 hình thức chiến đấu:

• Adventure: Người dùng đấu với các quái theo cấp độ cao dần.
• Arena: Người dùng chiến đấu với nhau.
• Tournament & Esport: Hình thức đấu giải để chọn ra người vô địch, có sự tài trợ Axie và bên thứ 3.

Chiến đấu là hoạt động chính trong Axie, thông qua các hình thức chiến đấu, người dùng sẽ nhận được các phần thưởng. Axie có các phần thưởng theo ngày, theo tuần, đồng thời có thêm phần thưởng từ các giải đấu, từ đó khuyến khích người chơi chơi game liên tục.

⇒ Axie không đơn thuần chỉ là 1 game trò chơi, mà còn giúp người chơi kiếm thêm thu nhập. Thuật ngữ Play to Earn bắt đầu từ đây.

Và để nhanh chóng chiến thắng giải đấu hay hoàn thành nhiệm vụ hằng ngày, hằng tuần, người dùng phải nâng cấp các Axie của mình. Những Axie tốt, hay những vật phẩm tốt sẽ được bán với giá cao ở Marketplace, hiện có những Axie với giá lên đến hàng chục triệu USD.

Hình thức chiến đấu kiếm tiền này qua đó đã tạo nên 1 vòng lặp kinh tế chủ đạo trong Axie:

Mua Axie ⇒ Chơi game ⇒ Kiếm tiền ⇒ Mua thêm & nâng cấp Axie ⇒ Chơi game ⇒ Kiếm nhiều tiền hơn ⇒....

Nhân giống các Axie (Breeding)

Đây là hoạt động tạo ra nhiều doanh thu nhất trong Axie Infinity.

Giống như những các thú cưng ngoài đời thực, các Axie cũng có thể sinh con. Để tránh sự lạm phát Axie, mỗi Axie chỉ có thể được sinh sản tối đa 7 lần.

Quy trình sinh sản các Axie sẽ diễn ra như trong hình dưới đây:

(1) Để tiến hành sinh sản thì người chơi cần có 2 Axie và 1 lượng phí. Chi phí cho mỗi lần sinh là 4 AXS và một lượng SLP (phụ thuộc vào việc Axies đó đã được sinh sản bao nhiêu lần trước đó).

Tính ở thời điểm bài viết, 1 AXS = $45, 1 SLP = $0.3. Suy ra chi phí tối thiểu để sinh ra 1 Axie là 45*4+ 0.3*70 = 201 USD. Đó là lí do tại sao 1 Axies có giá cao như hiện nay, khiến người dùng mới ban đầu muốn chơi phải bỏ ra tối thiểu $900 để bắt đầu, 1 con số không hề nhỏ.

(2) Phần phí giao dịch:

• AXS token sẽ được đưa về Axie Treasury.
• SLP token sẽ được đem đi đốt.

Và cũng như đời thường, chất lượng của Axie sinh ra phụ thuộc vào Gen của cha mẹ chúng. Gen trội là thứ xác định phần cơ thể có trên Axie. Khi lai tạo, mỗi gen có cơ hội được truyền lại cho đời con:

• Dominant (D): 37,5% cơ hội để truyền gen này cho con cái.
• Lặn (R1): 9.375% cơ hội để truyền gen này cho con cái.
• Minor Recessive (R2): 3,125% cơ hội để truyền gen này cho con cái.

Nhận xét về hoạt động nhân giống các Axie

Nuôi trồng các thú cưng là 1 hình thức game khá phổ biến trên thị trường, trong Axie, hoạt động này không chỉ mang lại lợi nhuận cho người chơi, mà có đem lại nhiều lợi ích cho dự án:

• Mở rộng hệ sinh thái Axie, thu hút thêm người mới: Để bắt đầu tham gia vào Axie Infinity, bạn cần mua 3 Axie pet, càng nhiều Axie trên thị trường thì người chơi mới càng có nhiều lựa chọn.
• Giảm phát cho AXS, SLP token: Axie Infinity cho phép kiếm AXS, SLP hằng ngày, hằng tuần, càng nhiều người chơi tham gia thì lượng token thưởng càng nhiều (SLP là token có lượng cung vô tận), hoạt động nuôi trồng thú cưng giúp Axie làm giảm sự lạm phát, đồng thời tạo Buy demand cho AXS, SLP token.

Hoạt động này đang diễn ra rất mạnh trên Axies, qua đó đóng góp hơn 85% doanh thu trong Axie Treasury.

Sinh sản các Axie mang lại nhiều lợi ích, tuy nhiên nó cũng có 1 vấn đề rất đáng quan tậm, đó là các Axie này hiện không có cơ chế giảm phát, Axie được tạo ra liên tục để phục vụ người dùng mới, nhưng một khi người dùng mới ngừng phát triển, điều gì sẽ xảy ra với các Axie? Giá Axie giảm, bán tháo, game sập?

Đó cũng là lí do mà một số người cho rằng Axie hiện tại đang là 1 game ponzi (lừa đảo), tuy nhiên, đội ngũ Axie đã để ý đến điều này và họ đã nhắc nhiều lần trong các AMA, Axie nói rằng sẽ có 1 cơ chế giảm phát Axie trong tương lai để tránh điều này xảy ra.

Xây dựng mảnh đất (Land)

Các Axies sẽ sống ở 1 nơi gọi là Lunacia, vùng đất này được chia thành nhiều vùng, mỗi vùng được chia thành từng mảnh nhỏ và được tokenize, người chơi qua đó có thể trao đổi, mua bán những mảnh đất này.

Đây là một game bổ sung cho các người chơi Axie, cũng là 1 dạng game khá phổ biến trên thị trường. Những mảnh đất này có thể được nâng cấp qua thời gian, đồng thời, người chơi cũng có thể hưởng lợi từ những mảnh đất đó. Một số lợi ích cho người chơi trong việc sở hữu đất có thể kể đến như:

• Nhận AXS token.
• Thu thập và chế tạo tài nguyên.
• Trận chiến PvE thời gian thực.

Từ những lợi ích trên, giá đất trên Axie Infinity cũng rất cao, mảnh đất thấp nhất có giá lên đến $10K, trong khi đó, mảnh đất đắt nhất hiện nay được rao bán lên đến $25M.

Giao dịch hàng hóa (Marketplace)

Sẽ rất thiếu sót nếu như không nhắc đến hoạt động giao dịch hàng hóa (Marketplace) trên Axie Infinity.

Ở trên, chúng ta đã tìm hiểu về 3 hoạt động chính trên Axie Infinity, bao gồm Chiến đấu, nuôi trồng và xây dựng. 3 hoạt động trên sẽ tạo ra những vật phẩm và những giá trị ⇒ Marketplace là nơi trao đổi những giá trị đó.

Quy trình hoạt động trên Marketplace sẽ diễn ra như sau:

(1) Người dùng đầu tiên sẽ tham gia các game trên Axie, bao gồm Chiến đấu, Nhân giống và Xây dựng nhà đất. Thông qua các hoạt động đó, ngoài nhận được SLP và AXS token (có thể bán thông qua các sàn CEX và sàn DEX), thì người chơi còn nhận được các vật phẩm, nâng cấp được các Axie và mảnh đất của mình.

(2) Những món đồ trên có thể được bán trên sàn giao dịch (Marketplace). Điều thú vị là trong thời gian được đặt rao bán trên sàn giao dịch, người dùng vẫn có thể sử dụng những món đồ đó. Ví dụ, anh em muốn bán 3 Axies trên sàn, trong thời gian chờ có người mua, anh em vẫn có thể đem 3 Axies đi chiến đấu để kiếm thêm SLP token thưởng.

(3) Sau khi bán được thì doanh thu sẽ được chia làm 2 phần:

• 95.5% thuộc về người dùng.
• 4.5% đưa về Axie Treasury.

Là 1 trong những game blockchain có lượng người dùng cao nhất hiện nay, hoạt động giao dịch trên Axies diễn ra rất sôi nổi, mặc dù phí chiết khấu hiện tại là khá cao (4.5%). Lượng giao dịch lớn dẫn đến doanh thu của Axie đạt mức kỉ lục. Trong 30 ngày qua, dự án đạt doanh thu $166 M, trở thành Dapp có doanh thu cao nhất trong tháng qua, hơn rất nhiều so với Dapp có doanh thu cao thứ 2 là Pancake với doanh thu 30 ngày qua là $11.6 M.

Dưới đây là biểu đồ tăng trưởng doanh thu của Axie Infinity để minh họa về tốc độ tăng trưởng thần tốc của dự án Play to Earn này.

Axie Infinity được ra mắt từ năm 2018, mất đến 3 năm dến 6/2021 dự án mới thu về được $10M đầu tiên, nhưng từ đó, dự án tạo được đà tăng và nhanh chóng bùng nổ, với lượng người chơi đông đảo hiện nay, dự án chỉ mất 2 ngày để thu về $10 M.

Các cách kiếm lợi nhuận trên Axie Infinity

Có thể thấy hệ sinh thái game trên Axie có rất nhiều hoạt động, do đó, cũng có rất nhiều cách để kiếm lợi nhuận trên Axies, dưới đây là một số cách tiêu biểu:

(1) Làm nhiệm vụ: Hằng ngày, hằng tuần sẽ có các nhiệm vụ chiến đấu, người chơi tham gia chiến đấu trong 2 chiến độ PVE (đấu với máy) và PVP (đấu với người) để hoàn thành nhiệm vụ. Phần thưởng hoàn thành sẽ được trả bằng SLP token. SLP có thể được đem đi bán trên các sàn DEX hoặc CEX.

Hiện tại, 1 ngày anh em có thể kiếm từ 100 - 300 SLP tùy vào thời gian anh em bỏ ra và chất lượng đội hình Axie anh em đang sở hữu, với giá SLP là $0.3 thì thu nhập hằng ngày khoảng $30- $90, đây là nguồn thu nhập đều đặn hàng ngày, nếu tính theo tháng thì nó lên đến $900 - $2,700/tháng, qua đó hấp dẫn người chơi tham gia ngày càng nhiều trong thời gian gần đây.

(2) Tham gia các giải đấu: Khoảng 1, 2 tuần Axie sẽ tổ chức giải đấu Arena cho người chơi tham gia thi đấu với nhau, phần thưởng lên đến 1000 AXS ~ $45 K cho những người đứng đầu. Đây là một trong những hoạt động chính khuyến khích người chơi nâng cao chất lượng đội hình Axies của mình.

(3) Nhân giống Axie: Như mình đã nói về quy trình sinh sản các Axie, các Axie có thể sinh con, Axie mới được tạo thành có thể được đem đi bán, đi làm nhiệm vụ, hoặc đi kiếm tài nguyên ở những mảnh đất trên Lunacia.

(4) Thu thập các Axies hiếm: Axies cũng được nhiều loại, một số loại hiếm trên thị trường như Mystics hay Origin được bán với giá rất cao.

(5) Đầu cơ vật phẩm trên Axies: Trên Marketplace có rất nhiều món đồ, bao gồm Axie, Item, Land, nếu anh em là 1 người chơi giỏi và biết đánh giá các món đồ thì có thể chờ mua những món đồ ngon ở giá thấp và bán lại với giá cao, đặc biệt trong thời gian Axies đang mở rộng rất nhanh hiện nay, nhu cầu mua Axie là rất nhiều.

(6) Scholarship: Hiểu đơn giản thì đây là 1 hình thức chơi game giùm nhau. Axie hiện cho phép 1 người sở hữu nhiều tài khoản, nhưng ngoài tài khoản chính, các tài khoản phụ họ phải nhờ người khác chơi hộ, điều này giúp mở rộng lượng người tham gia vào Axies, tránh tình trạng spam account. Scholarship đem lại nhiều lợi ích:

• Với người đi thuê (Manager): Mở rộng quy mô trại thú, kiếm thêm thu nhập.
• Với người được thuê: Được trả lương, và không cần phải bỏ ra vốn $1K - $2K để đủ điều kiện kiếm tiền trên Axie.

Tất nhiên, hình thức này cũng còn nhiều điểm phức tạp, đặc biệt là lòng tin giữa người đi thuê và người được thuê, không có gì đảm bảo người được thuê được trả tiền đầy đủ bởi SLP thưởng sẽ về chủ tài khoản, ngược lại, người được thuê không chắc sẽ đảm bảo 100% tài khoản cho người đi thuê.

Tuy nhiên dù sao, hình thức Scholarship cũng mở ra thêm 1 nền kinh tế trên Axie, hiện tại, nhu cầu thuê và được thuê đang rất nhiều, anh em quan tâm có thể tham gia các Group, Discord, các kênh Youtube,... hoặc tham gia vào App game Yield Guild - 1 nền tảng Play-to-Earn Aggregator, giúp người đi thuê và người được thuê gặp nhau.

(7) Đầu tư vào AXS, SLP token: Nếu anh em quá bận không có thời gian để tham gia và tìm hiểu trò chơi, hoặc không có đủ vốn thì cách đơn giản nhất là đầu tư vào 2 token AXS và SLP. Tokenomics của Axie cho phép capture value và tăng buy demand cho 2 token này, vì vậy nếu Axie Infinity phát triển, thì AXS và SLP cũng sẽ tăng giá.

Nhìn chung, có rất nhiều cách để kiếm tiền trên Axie Infinity, qua đó thu hút rất nhiều người dùng tham gia vào game, mỗi người tùy vào khả năng của bản thân mà có thể tùy chọn các cách kiếm tiến khác nhau.

Cách Axie Infinity capture value AXS token

Doanh thu của Axie

Đầu tiên, chúng ta sẽ tìm hiểu về doanh thu của Axie Infinity trước, vì 1 phần doanh thu của Axie sẽ được capture vào AXS token, biết được doanh thu, chúng ta sẽ biết được giá trị của AXS token.

Axie Infinity ra mắt Axie Treasury vào đầu tháng 2/2021. Treasury mở ra nhiều cách kiếm tiền mới trong cộng đồng Axies và AXS holder. 2 nguồn thu chính của Axie Treasury bao gồm:

• 4.5% phí từ hoạt động giao dịch trên Marketplace.
• Phần phí AXS token trong việc nhân giống Axie.

4.5% phí giao dịch có vẻ là rất cao so với mức phí chỉ 0.05% của đa phần các AMM thu được hiện nay, riêng khoảng này đã đem tới ~$20M lợi nhuận cho Axie Treasury trong tháng 7/2021, đây là 1 khoảng lợi nhuận mơ ước của rất nhiều DeFi Protocol.

Tuy nhiên, hơn 85% lợi nhuận trong Treasury hiện tại, là doanh thu đến từ việc nhân giống Axie, điều này cho thấy mức độ mở rộng quy mô của Axie là lớn đến thế nào, người dùng đang rất cần những Axie mới để tham gia vào game.

Điều này cũng giải thích cho việc giá AXS tăng mạnh trong thời gian vừa qua, nhu cầu mua AXS làm phí trong quá trình sinh sản Axie là rất lớn.

Ngoài ra, Axie cũng công bố một số nguồn thu khác có thể triển khai trong tương lai:

• Doanh thu từ bán các vật phẩm hiếm: Chẳng hạn như các Axies, các bộ phận của Axies, mảnh đất trên Lunacia,... sẽ được chào bán tiếp trên Marketplace. Mặc dù skin cho các bộ phận có thể khó giới thiệu hơn, nhưng những thứ như thú cưng quý hiếm, skin để triệu hồi và hoạt ảnh có thể thành công.
• Các biểu tượng Axie: Những biểu tượng cảm xúc hiếm có sẽ rất tuyệt vời với người chơi trong các cuộc chiến Battle hoặc xây dựng mảnh đất trên Lunacia.
• Giấy phép nội dung cho các bên thứ 3 xây dựng trên Axie: Axie Infinity hiện đã phát triển hoàn tất 1 hệ sinh thái game và 1 cộng đồng game đông đảo. Các bên thứ 3 có thể phát triển “build on top” của Axie và tận dụng những giá trị từ nền tảng này.
• Phí tham dự giải đấu: Người chơi có thể sẽ cần phải mua vé để tham dự các giải đấu trong tương lai.
• Phí tiếp thị từ các tổ chức khác: Các nhà tài trợ thay vì tặng token trực tiếp cho người chơi như trước đây, thì bây giờ có thể trực tiếp đưa tài sản vào Treasury. Qua đó sẽ có thêm cách để phân phối cho người dùng, ví dụ như xổ số, bình chọn,...

Cách Axie Infinity capture value cho AXS token

Doanh thu của Axie Infinity hiện tại là rất lớn, tuy nhiên, hiện chỉ có 5% doanh thu được chia trực tiếp lại cho các AXS holder. Các phần còn lại sẽ được sử dụng cho 2 mục đích:

• Phát triển cộng đồng Axies bằng cách phân phối lại cho người chơi qua các hoạt động đấu giải, trò chơi,... qua đó capture value cho AXS 1 cách gián tiếp, bởi cộng đồng càng phát triển thì AXS holder cũng được hưởng lợi.
• Tạo Incentives để khuyến khích các AXS holder tham gia vào nền tảng Axie Infinity. Giảm phí khi giao dịch NFT.Các chính sách ưu đãi khác.

Tổng kết lại, hiện tại Axie Infinity capture value cho AXS token theo 5 cách chính:

• AXS holder được quyền tham gia quản trị nền tảng Axie Infinity.
• Nhận trực tiếp 5% doanh thu trong Treasury.
• Các chính sách ưu đãi cho AXS holder khi trở thành người đóng góp cho game (ví dụ như việc chơi game hoặc bầu chọn)
• Nhận phần thưởng Staking.
• Tạo Buy Demand: Để sinh sản người chơi phải cần dùng AXS làm phí.

Flywheel của Axie Infinity

Flywheel của Axie Infinity hiện đang diễn ra như sau:

(1) Axie Infinity sẽ khuyến khích người dùng bằng SLP, AXS token.

(2) Người dùng nhận được thu nhập từ SLP và AXS token sẽ tham gia chơi game trên Axie nhiều hơn.

(3) Các game này sẽ tạo ra 2 thứ:

• Buy Demand cho AXS & SLP token.
• Doanh thu thực.

(4) Buy Demand sẽ làm tăng giá AXS và SLP, qua đó làm tăng phần thưởng khuyến khích ⇒ Hấp dẫn người chơi nhiều hơn.

(5) Doanh thu sau khi được chuyển về Axie Treasury sẽ được chia làm 2 phần:

• 5% capture value trực tiếp cho AXS Staker.
• 95% sẽ dùng để khuyến khích người chơi, trong đó có cả AXS Staker tham gia vào game và phát triển Axie Infinity, qua đó capture value 1 cách gián tiếp cho AXS Staker.

Có thể thấy, đầu ra của Axie hiện gồm 2 thành phần là Buy demand và doanh thu. Đánh giá về cách dự án đang tận dụng 2 nguồn này:

• Buy Demand: Flywheel của Axie Infinity đang quay chủ yếu nhờ vào lực mua này, tuy nhiên, đây là 1 nguồn không ổn định và rất dễ gây ra Flywheel ngược.
• Doanh thu thực: Nguồn doanh thu dự án đang rất lớn, tuy nhiên, tác động của Axie Treasury đến nền kinh tế Axie hiện tại là quá ít. Nguồn doanh thu trong Treasury có thể được điều chỉnh tác động nhiều hay ít thông qua voting trong cộng đồng, vì vậy mình tin rằng trong tương lai sẽ có nhiều hướng sử dụng Axie Treasury hơn để ổn định nền kinh tế trong Axie.

Tương lai của Axie Infinity, có quá trễ để tham gia vào lúc này?

Tiềm năng của Axie

Thứ nhất, Axie Infinity đã mở ra 1 thị trường mới trong Blockchain, đó là Play-to-Earn, đồng thời cho thấy rằng, thị trường này có thể đem đến thu nhập hàng triệu USD cho người dùng. Nhu cầu về tài chính (DeFi) có thể không, nhưng nhu cầu về thu nhập là nhu cầu của tất cả mọi người, đó là lí do rất nhiều người, đặc biệt là người dân ở Philippines đã bỏ thời gian ra chơi trò này.

Anh em nghĩ thị trường này sẽ chỉ dừng lại ở Philippines? Mình nghĩ là không, có rất nhiều người dân tại các quốc gia khác có thu nhập thấp nhưng vẫn có đầy đủ wifi và máy tính để tham gia vào trò chơi này (chẳng hạn như Việt Nam). Vì vậy, thị trường này hoàn toàn có thể mở rộng hơn trong tương lai.

Thứ hai, ngành game nói chung đang phát triển mạnh, theo số liệu của Newzoo thì với tốc độ phát triển trung bình hiện tại, thị trường này có thể đạt 200 tỷ đô với 3 tỷ người chơi vào năm 2023. Trong khi đó, tổng vốn hóa hiện tại của ngành game trong Blockchain chỉ mới ~ 5 tỷ đô, vẫn còn khá nhỏ và còn nhiều tiềm năng phát triển..

Rủi ro khi đầu tư tham gia vào Axie lúc này

Rủi ro khi tham gia vào game Axie Infinity, hay bất cứ game Play-to-Earn nào trên thị trường hiện nay đó là tính ổn định.

Thị trường Crypto là 1 thị trường biến động mạnh, thị trường đi lên nhanh chóng và cũng đi xuống rất nhanh, đặc biệt thời kì downtrend có thể kéo dài vài năm, những lúc đó, liệu người chơi có còn gắn bó với game?

Với Axie Infinity, tính ổn định hiện tại phần lớn phụ thuộc vào người dùng mới. Đây là nguồn cầu lớn cho SLP, AXS token, các Axies, các vật phẩm trong game hiện nay, nếu nguồn cầu này ngừng phát triển, cấu trúc kinh tế trong Axie Infinity sẽ sập đổ.

Tin tốt là đội ngũ phát triển đã chú ý đến điều này từ lâu, và 1 vài thay đổi sẽ có trong tương lai để ổn định lại nền kinh tế trong Axie Infinity.

Một vài thay đổi mình nghĩ là cần thiết vào lúc này:

• Hạn chế tác động của AXS token lên giá của các Axies: AXS là 1 token chủ, chỉ nên là token capture value của cả hệ sinh thái, việc dùng AXS để nhân giống các Axies đẩy giá Axies lên quá cao, tăng rào cản gia nhập ngành cho người chơi nhỏ lẻ.
• Có cơ chế giảm phát cho các Axies: Lượng Axies trên thị trường đang ngày 1 nhiều mà không hề giảm xuống, điều đó làm giảm giá trị và nhu cầu mua của các Axie trong tương lai. Ví dụ: Tạo 1 cơ chế giảm phát chẳng hạn như “Đốt 2 Axies để nhận 1 Axies tốt hơn”, điều này sẽ tăng nhu cầu mua Axies, đồng thời tăng chất lượng tài khoản người chơi, khuyến khích họ ở lại lâu dài với dự án.

Nhận xét và kết luận

Tổng quan lại về mô hình Axie Infinity, chúng ta có thể rút ra một số ý chính sau:

• Axie Infinity là một hình thức game Play-to-earn giúp người chơi kiếm được thu nhập trong lúc tham gia trò chơi.
• Axie Infinity hiện đã hình thành khá đầy đủ hệ sinh thái Gaming của mình, bao gồm các hoạt động chính: Chiến đấu, Nhân giống, Xây dựng mảnh đất, Giao dịch hàng hóa.
• Lợi nhuận của Axie Infinity tăng rất mạnh gần đây, hơn 85% doanh thu đến từ việc nhân giống các Axies.
• AXS token chỉ nhận được 5% doanh thu trong Axie Treasury, giá AXS tăng mạnh  chủ yếu đến từ nhu cầu mua để nhân giống các Axies.
• Axie Infinity đang làm tốt trong việc mở rộng hệ sinh thái, tuy nhiên, cũng như các game Play-to-Earn khác, vấn đề của Axie Infinity nằm ở tính ổn định.

Đọc thêm: Axie thay đổi Tokenomics - Kết thúc báo trước của Play-to-EARN Games?