Brandon Truong của ZetaChain: Chàng trai Việt bỏ học Stanford và mong muốn giúp ba mẹ kiếm lợi nhuận từ Bitcoin
Rời mảnh đất miền Tây, Brandon Truong đến Mỹ nhập học Stanford. Tại đây, anh theo học chuyên ngành được săn đón của trường: Symbolic Systems, một sự giao thoa của nhiều lĩnh vực nghiên cứu bao gồm khoa học máy tính, ngôn ngữ học, toán học, triết học, tâm lý học và thống kê.
Anh bỏ dở con đường đại học vào cuối năm thứ hai để thành lập công ty riêng về ứng dụng xã hội. Sau khi bán công ty ở thời điểm dịch Covid cuối 2020, Brandon cân nhắc đi học tiếp.
“Lúc đó, tôi gặp người sáng lập ZetaChain và anh ấy thuyết phục tôi đừng quay lại trường học”, anh kể. Và thế là Brandon trở thành đồng sáng lập và giám đốc phát triển sản phẩm (CPO) của ZetaChain.
The Spotlight là loạt phỏng vấn giữa Coin98 Insights với builder trong ngành về các chủ đề nóng trên thị trường.
- Hiện nay, thị trường đang chứng kiến sự gia tăng của các blockchain layer 1 và layer 2. Anh nhận định như thế nào về bức tranh của các chain trong tương lai? Và ZetaChain đang cạnh tranh với các chain này như thế nào?
Brandon Truong: Tôi cho rằng thị trường sẽ trở nên cố kết với chỉ một số ít layer 1 và layer 2 nổi bật, con số tối đa có lẽ là 10. Trong đó, mỗi chain phục vụ một nhu cầu cụ thể, ví dụ Bitcoin để lưu trữ giá trị, Ethereum là hệ sinh thái xương sống của DeFi. Hy vọng trong vòng 3-5 năm nữa, ZetaChain có thể giúp kết nối tất cả những chain này.
Vì khả năng kết nối đó nên thật ra chúng tôi không cố cạnh tranh với các chain khác, mà là mở rộng phạm vi của chúng. Ví dụ, chúng tôi không cố cạnh tranh với mạng Bitcoin mà giúp mang hệ sinh thái DeFi lên đó.
Với ZetaChain, bạn chỉ cần triển khai ứng dụng của mình một lần và có khả năng truy cập vào tất cả các chain mà ZetaChain kết nối. Điều này đặc biệt hữu ích với game và ứng dụng xã hội, trong đó người dùng chỉ cần một ví crypto để hoạt động trên nhiều chain.
Đọc thêm: Đồng sáng lập Pendle: ‘Khi người học trò sẵn sàng, người thầy sẽ xuất hiện’
- ZetaChain xây dựng trên Cosmos SDK và Tendermint Consensus, đâu là lý do đằng sau quyết định này? Ngoài ra, anh có thể cho biết sự cạnh tranh giữa Cosmos SDK và những layer 2 stack khác, như OP stack hay Arbitrum Orbit?
Brandon Truong: ZetaChain có nhiều thành viên đến từ team ban đầu của Cosmos. Nhưng lý do thật sự chúng tôi chọn Cosmos là vì quy trình của SDK và Tendermint có thể áp dụng rộng rãi cho nhiều trường hợp sử dụng. Chúng tôi không phải xây dựng lớp đồng thuận mới mà chỉ cần tập trung xây dựng layer trên đó để kết nối các chain với nhau.
Như tôi đã nói, sẽ chỉ có một số ít layer 2 thành công, nhưng tôi nghĩ triết lý và cách tiếp cận của IBC hiệu quả hơn. Những hệ sinh thái layer 2 như Arbitrum và Optimism không thể kết nối với nhau, bạn phải quay ngược trở xuống layer 1. Điều này không đem lại trải nghiệm người dùng tốt.
Ngoài ra, tôi cho rằng Cosmos có cách tiếp cận hiệu quả hơn bất kỳ chain nào trong toàn bộ IBC. Điều này giúp hạ thấp rào cản gia nhập, chẳng hạn bạn muốn có chain riêng để ra mắt game, bạn có thể làm điều đó dễ dàng.
Tóm lại, nếu dự án của bạn tương thích với IBC và tích hợp vào ZetaChain, bạn có thể kết nối tới hầu như mọi chain lớn trong hệ sinh thái.
Với ZetaChain, bạn chỉ cần triển khai ứng dụng của mình một lần và có khả năng truy cập vào tất cả các chain mà ZetaChain kết nối
- Anh cho rằng các monolithic blockchain như Solana, Sui, Aptos hay các blockchain với thiết kế modular sẽ chiếm ưu thế trong dài hạn?
Brandon Truong: Với luận thuyết là sẽ có khoảng 5-10 chain chiếm ưu thế tập trung vào một chuyên môn cụ thể, ZetaChain sẽ nghiêng hơn về hướng tiếp cận modular.
Sẽ có chain dành riêng cho việc lưu trữ giá trị hay sức mạnh tính toán, một layer cho tính khả dụng dữ liệu (data availability) như Celestia, hoặc sẽ có chain hoạt động rất nhanh mà không gặp vấn đề về tính bảo mật.
Phía trên các chain này sẽ là một ứng dụng, chẳng hạn ứng dụng toàn cầu (universal app) có khả năng tận dụng lợi thế của tất cả chain khác. Theo đó, người dùng không cần bận tâm mình đang sử dụng chain nào.
Đọc thêm: ZetaChain giới thiệu Gateway cho phép kết nối mọi blockchain, kể cả Bitcoin
- Theo anh, đâu là đổi mới cơ bản cho cơ sở hạ tầng blockchain layer 1 và layer 2 hiện nay so với chu kỳ trước?
Brandon Truong: Tôi cho rằng cải tiến lớn nhất có lẽ là ZK (zero-knowledge) vì nó cho phép hiện thực hoá nhiều thứ. Tuy nhiên hiện chúng ta vẫn chưa nhận thấy được toàn bộ tác động của nó.
IBC đã tồn tại được một thời gian nên không thể gọi là đổi mới lớn. Tuy nhiên, tôi tin ZetaChain với giải pháp IBC đang mang lại lợi ích cho hệ sinh thái, chẳng hạn thu hút sự quan tâm ngày càng tăng đến Bitcoin.
- ZetaChain hướng đến mục tiêu đưa Bitcoin vào DeFi để tạo ra lợi nhuận và giá trị mới cho Bitcoin. Anh có thể làm rõ tiềm năng của sự tích hợp này?
Brandon Truong: Người dùng Bitcoin, chẳng hạn như ba mẹ tôi không không biết làm gì với nó. Trừ phi gửi Bitcoin vào một số sàn giao dịch, nếu không họ không có cách nào kiếm lợi nhuận, vì không có hệ sinh thái DeFi hay các cơ chế như staking, restaking.
Nhưng điều này đang thay đổi. Ba mẹ tôi hiện có cơ hội kiếm tiền với Bitcoin dù chỉ cần giữ nó trong ví hoặc stake nó vào giao thức. Ví dụ, nếu có pool Uniswap triển khai trên ZetaChain, họ có thể gửi Bitcoin trực tiếp vào pool và kiếm lợi nhuận.
Đây giống như một cầu nối giữa mạng Bitcoin và ZetaChain dành riêng cho các giao thức, trong đó giao thức quản lý Bitcoin bạn gửi vào bằng một hợp đồng thông minh.
- Cụ thể ZetaChain giúp đơn giản hoá việc triển khai các ứng dụng trên nền tảng như thế nào?
Brandon Truong: Bạn có thể triển khai ứng dụng nhờ vào universal EVM của Zetachain và ứng dụng có thể tương tác với các chain khác trong cùng một giao dịch.
Ví dụ, nếu bạn có một ví Bitcoin, bạn có thể tương tác với nó mà không cần đổi mạng hay dùng cầu nối. Điều này giúp bạn tập trung phát triển ứng dụng thay vì bận tâm về cơ sở hạ tầng.
Hiện tại những giải pháp nhắn tin xuyên chuỗi như LayerZero hay Wormhole tốn nhiều thời gian và nguồn lực, vì nhà phát triển phải triển khai chúng trên tất cả các chain.
- Nhưng hiện tại nhiều dự án tập trung ra mắt chain riêng hơn là xây dựng duy nhất một ứng dụng. Anh nghĩ sao về điều này?
Brandon Truong: Tôi nghĩ đây là cơ hội cho nhiều người, vì khi xây cơ sở hạ tầng bạn có thể huy động được nhiều tiền. Tuy nhiên, ZetaChain có hướng tiếp cận khác. Chúng tôi tập trung vào các giao dịch của người dùng và điều này đòi hỏi những ứng dụng thực, giúp tăng khả năng tiếp cận, tăng cơ sở người dùng tích cực và nuôi dưỡng tăng trưởng.
Chúng tôi không bận tâm đến những dự án chỉ tập trung vào đẩy các chỉ số như TVL (tổng giá trị tài sản đang được khoá).
- ZetaChain đang có những chiến lược gì để thu hút mọi người tham gia và xây dựng ứng dụng trên nền tảng?
Brandon Truong: ZetaHub của chúng tôi có thể giúp bạn khám phá toàn bộ hệ sinh thái và kiếm điểm point.
Chúng tôi đang hướng đến phát triển nó thành một chương trình toàn diện để các ứng dụng xây dựng trên ZetaChain có cơ chế tự nhiên phân phối phần thưởng đến người dùng. Theo đó, chúng tôi có thể giúp các dự án thu hút lượng người dùng bền vững qua thời gian.
Tôi không cho rằng thực hiện duy nhất một đợt airdrop lớn là cách tiếp cận hiệu quả. Khi dự án ra mắt airdrop, lưu lượng truy cập lập tức tăng nhưng sau đó nhanh chóng quay về 0.
- Anh nhận xét gì về thị trường web3 Đông Nam Á so với Mỹ?
Brandon Truong: Tôi quan sát thấy thị trường Đông Nam Á tập trung hơn vào các ứng dụng cho nhà tiêu dùng, như game, mạng xã hội.
Trong khi đó, Mỹ thiên về xây dựng cơ sở hạ tầng. Cũng có một số quỹ đầu tư mạo hiểm ở đây chú trọng vào các dự án dành cho người tiêu dùng, nhưng hầu hết các nghiên cứu, hoạt động học thuật về web3 đang diễn ra ở Mỹ.
Để phát triển hệ sinh thái, tôi nghĩ chúng ta cần cả hai yếu tố này.