Story Protocol là gì? Blockchain dành riêng cho sản phẩm IP
Story Protocol là gì?
Story Protocol là blockchain layer 1 được xây dựng trên bộ công cụ Cosmos SDK cùng tính tương thích EVM. Với xu hướng *IP lên ngôi, Story Protocol hướng tới một mạng lưới có thể giúp người dùng dễ dàng thực hiện hai tác vụ sau:
- Xin giấy phép IP cho những sản phẩm trí tuệ.
- Chuyển đổi IP thành tài sản trên blockchain, nhưng vẫn duy trì tính pháp lý liên quan tới IP sản phẩm.
*IP là giấy phép dành cho những sản phẩm trí tuệ và được pháp luật bảo vệ. Những sản phẩm này có thể bao gồm tranh vẽ, âm nhạc, tiểu thuyết…
Mô hình hoạt động của Story Protocol
Theo đội ngũ dự án, mạng lưới Story Protocol bao gồm ba layer:
- The World’s IP Blockchain: Lớp cơ sở hạ tầng blockchain được xây dựng dựa trên bộ công cụ Cosmos SDK, cho phép mạng lưới Story Protocol sở hữu tính tương thích EVM và cơ chế đồng thuận BFT.
- Application Ecosystem: Lớp cung cấp bộ công cụ hỗ trợ nhà phát triển có thể xây dựng những dApp trên mạng lưới Story Protocol, bao gồm những dự án từ DEX, Lending/Borrowing cho tới AI, RWA, DAO…
- Proof of Creativity và Programmable IP License.
Nhìn chung, Story Protocol có cơ sở hạ tầng và cấu trúc tương tự như một số blockchain layer 1 khác. Và điểm khác biệt của dự án nằm ở lớp thứ hai hỗ trợ các ứng dụng liên quan tới IP trong thị trường crypto, đó là Proof of Creativity và Programmable IP License. Theo đó:
Proof of Creativity
Proof of Creativity là smart contract cho phép người dùng đưa IP lên mạng lưới Story Protocol. Những IP này có thể bao gồm tài sản bên ngoài đời thực, hoặc NFT đã được đăng ký bản quyền. Mỗi IP khi được đưa lên Story Protocol đều có hai thành phần sau:
- On-chain NFT tượng trượng cho IP được đưa lên mạng lưới Story Protocol.
- Tài khoản smart contract wallet gắn liền với IP, cho phép người dùng có thể tương tác dễ dàng với các IP dưới dạng tài sản NFT. Cơ chế smart contract wallet này tương tự như Account Abstraction và ERC-6551.
Sau khi đưa lên Story Protocol thông qua Proof of Creativity, các IP sẽ trở thành tài sản on-chain trên mạng lưới và người dùng có thể sử dụng chúng cho các hoạt động DeFi, như Lending/Borrowing, thiết lập Royalties để người khác sử dụng…
Theo đội ngũ dự án, các hoạt động DeFi dành cho IP được thực hiện thông bởi ba modules, đó là:
- Licensing modules: Là thành phần giúp các IP duy trì tính pháp lý trên Story Protocol. Đồng thời hỗ trợ người dùng có thể xin giấy phép IP cho những loại tài sản chưa có IP.
- Royalties modules: Là thành phần cho phép chủ sở hữu có thể áp dụng “phí bản quyền" cho các IP, từ đó giúp họ sử dụng IP cho các hoạt động thương mại và DeFi. Ngoài ra, chủ sở hữu tự do thiết lập phí bản quyền, sau đó những dữ liệu về royalties sẽ được lưu trữ on-chain và minh bạch với tất cả người dùng trên mạng lưới.
- Dispute modules: Là thành phần hạn chế các IP trên Story Protocol bị plagiarism (đạo tác phẩm).
Programmable IP License
Programmable IP License là thành phần off-chain tại Story Protocol, với vai trò cung cấp các giấy tờ pháp lý dành cho những IP trên mạng lưới. Mục đích của Programmable IP License là giúp người dùng có thể *onramp/offramp IP dễ dàng trên Story Protocol.
*Onramp là thuật ngữ ám chỉ việc đưa tài sản lên blockchain, thị trường crypto. Ngược lại offramp ám chỉ việc đưa tài sản ra bên ngoài.
Nhìn chung, cấu trúc của Story Protocol là đảm bảo tính pháp lý của những tài sản IP khi đưa lên blockchain. Đồng thời giúp IP trở thành một dạng “tài sản” mới trong thị trường crypto, cùng những đặc tính như minh bạch, dễ dàng theo dõi on-chain…
Tìm hiểu thêm: Crypto On-Ramp là gì? Các hình thức giao dịch On-Ramp phổ biến.
Đội ngũ, nhà đầu tư và đối tác dự án Story
Đội ngũ dự án
Đội ngũ đằng sau dự án Story Protocol bao gồm những thành viên giàu kinh nghiệm trong thị trường crypto, tài chính. Họ bao gồm:
- Seung Yoon Lee: Co-Founder và CEO tại Story Protocol. Anh từng là Founder của ứng dụng Radish Fiction tại Hàn Quốc. Ngay sau đó, anh làm việc cho quỹ đầu tư Hashed.
- Seung Soo Kim: Co-Founder và CoS tại Story Protocol. Anh từng là CoS cho ứng dụng Radish Fiction.
- Jason Zhao: Co-Founder tại Story Protocol. Trước đây anh là kỹ sư tại Google Deepmind - một nhánh của Google chuyên phát triển mảng AI.
- Jason Levy: Co-Founder tại Story Protocol. Anh đã làm việc tại một số tập đoàn lớn như Apple, Amazon…
Nhà đầu tư và đối tác
Story Protocol đã trải qua ba vòng gọi vốn với số tiền huy động được gần 140 triệu USD. Cụ thể như sau:
- 17/5/2023: Story Protocol huy động 29.3 triệu USD vòng Seed, dẫn đầu bởi quỹ a16z. Vòng gọi vốn này còn có sự tham gia của Hashed, dao5, Mirana Ventures…
- 6/9/2023: Story Protocol gọi vốn 25 triệu USD vòng Series A, dẫn đầu bởi a16z. Ngoài ra còn có sự tham gia của Hashed, Foresight Ventures, dao5, Mirana Ventures…
- 21/08/2024: Story Protocol gọi vốn 80 triệu USD vòng Series B, tiếp tục dẫn đầu bởi a16z. Bên cạnh đó còn có sự tham gia của Polychain Capital, nhà đầu tư thiên thần Cozomo de Medici../
Story Protocol có sự hợp tác với một dự án công nghệ như Ritual, HoloworldAI, MyShell…
Một số dự án tương tự
- Initia: Dự án blockchain cơ sở hạ tầng, bao gồm blockchain Layer 1 - Initia và blockchain Layer 2 - Minitia. Mục đích của Initia là thống nhất trải nghiệm của người dùng, hạn chế sự “phân mảnh" ở đa chuỗi
- Bittensor: Blockchain layer 1 chuyên về lưu trữ dữ liệu AI. Mục đích của Bittensor là tận dụng tính minh bạch và khả năng chia sẻ dữ liệu của blockchain.