AI bắt đầu thâm nhập vào thị trường NFT
AI đã đi một chặng đường dài kể từ khi được phát triển vào những năm 1990s. Ngày nay, AI được sử dụng nhiều trong cuộc sống của chúng ta từ trợ lý ảo, sản xuất nhạc, viết lách và giờ đây là đến NFT.
Trong năm 2021, thị trường NFT phát triển nhanh chóng với nhiều bộ sưu tập trị giá hàng triệu USD như CryptoPunk và BAYC. Kết hợp cùng AI, NFT sẽ còn phát triển ra sao?
Tổng quan thị trường NFT tháng 3/2023
Thị trường NFT tăng mạnh vào tháng 2/2023, đạt mức 2.04 tỷ USD tổng khối lượng giao dịch, tăng 117% so với tháng 1/2023, theo DappRadar. Đây là tổng khối lượng giao dịch NFT hàng tháng cao nhất kể từ tháng 5/2022, khi thị trường chìm trong màu đỏ sau khi Terra sụp đổ. Vào tháng 3/2023, con số này chỉ giảm nhẹ 4% xuống còn 1.95 tỷ USD.
Bên cạnh sự sụt giảm khối lượng giao dịch, số NFT được bán ra cũng giảm nhẹ khi chỉ 5.8 triệu NFT được bán vào tháng 3/2023, thấp hơn nhiều so với 6.5 triệu NFT được bán trong tháng 2/2023, theo CoinMarketCap.
Tổng khối lượng giao dịch NFT trên Ethereum đạt mức 1.42 tỷ USD với hơn 70% giao dịch được thực hiện trên Blur ở mức 1 tỷ USD. Như vậy, Blur đang là sàn giao dịch NFT chiếm lĩnh thị trường về khối lượng giao dịch chỉ sau thời gian ngắn ra mắt vào tháng 2/2023.
Trước đó, OpenSea từng là sàn giao dịch NFT lớn nhất thị trường với khối lượng giao dịch hàng tháng đạt mức 4.81 tỷ USD, chiếm 90% giao dịch trên thị trường. Đến nay, con số này chỉ là 297.54 triệu USD, khoảng 20% tổng giao dịch. Dù vậy, OpenSea vẫn là sàn giao dịch chiếm lĩnh thị trường về số nhà giao dịch hoạt động.
Blur xuất hiện cung cấp chi phí giao dịch thấp, airdrop người dùng, cung cấp nhiều ưu đãi tốt hơn OpenSea nhiều lần để thu hút người dùng. Đặc biệt, hoạt động giao dịch trên Blur đặc biệt tăng mạnh sau khi Blur airdrop người dùng token BLUR. Điều này giúp Blur nhanh chóng thu hút sự chú ý của các cá voi NFT và chiếm thị phần của OpenSea.
Để giành lại người dùng, OpenSea đã ra mắt nền tảng OpenSea Pro cùng nhiều ưu đãi khác. Hành động này cũng khiến khối lượng giao dịch và địa chỉ ví tăng đột biến trên OpenSea Pro. Theo Dune, lượng địa chỉ ví hoạt động trên OpenSea Pro vụt tăng lên trên mức 3,500 địa chỉ chỉ trong 2 ngày, trước khi giảm còn khoảng 3,000 địa chỉ.
Khối lượng giao dịch hàng ngày trên nền tảng cũng tăng tương tự, vượt qua 3 triệu USD, sau đó đi ngang ở mức khoảng trên 2.5 triệu USD.
Như vậy, có thể thấy thị trường NFT đang trở nên ngày càng cạnh tranh gay gắt. Việc xuất hiện các nhân tố mới như AI có thể thổi một làn gió mới vào hệ sinh thái này.
Trí tuệ nhân tạo đóng vai trò gì trong NFT?
Thị trường NFT hiện đã có một lượng người dùng nhất định. Việc áp dụng AI vào NFT sẽ có khả năng giúp thị trường NFT phát triển mạnh và thu hút được sự chú ý của nhà đầu tư mới. Vậy AI sẽ thâm nhập vào thị trường NFT như thế nào?
Tạo ra NFT bằng AI
AI hiện có thể tạo ra NFT được cá nhân hóa cho từng người dùng hay dựa trên gương mặt của người dùng. NFT được tạo ra bởi AI có thể được xác thực bằng công nghệ blockchain ở dạng hình ảnh, hoạt ảnh và thậm chí cả NFT động.
Điều này có nghĩa là thị trường NFT sắp tới sẽ cung cấp cho người dùng những trải nghiệm năng động và thông minh mà các phương pháp trước đây chưa thể thực hiện. Việc áp dụng NFT hàng loạt sẽ trở nên dễ dàng hơn bao giờ hết.
Người dùng sẽ dàng tạo ra NFT nghệ thuật độc đáo thay vì sử dụng công cụ như bút vẽ, sơn hay thậm chí phần mềm photoshop. Khi sản phẩm đã sẵn sàng, người dùng sẽ có thể giới thiệu nó đến thế giới hay bán nó thông qua các sàn giao dịch NFT.
Brain Drops
Được thành lập vào 2021, Brain Drops là một trong những nền tảng tiên phong hỗ trợ người dùng tạo NFT từ AI, sau đó bán chúng trên các thị trường thứ cấp khác. Vào tháng 3/2023, doanh số bán hàng thứ cấp của Brain Drops đạt mức 25 triệu USD. Hầu hết bộ sưu tập của Brain Drops đều nằm trong top xu hướng trên sàn giao dịch NFT Sansa.
Như vậy, người dùng có thể dễ dàng tạo bộ sưu tập NFT nhờ AI và kiếm lợi nhuận khủng từ việc này. Điều này gia tăng mức độ cạnh tranh với các dự án lớn như Yuga Labs hoặc Larva Labs. Thế nhưng, các NFT này lại chưa có tường hợp sử dụng hay tính năng cụ thể, việc các NFT này tăng giá có thể chỉ do nhà đầu tư FOMO.
Bicasso
Bicasso là trình tạo NFT áp dụng AI, được phát triển bởi sàn giao dịch Binance. Bicasso cho phép người dùng tạo và mint NFT dựa trên hình ảnh cơ sở, sau đó lưu trữ trong ví. Ngoài ra, Bicasso còn hỗ trợ chuyển đổi văn bản thành hình ảnh.
Giờ đây người dùng có thể tạo NFT chỉ bằng việc miêu tả hình ảnh mong muốn cho Bicasso. Bicasso thậm chí đã từng được sử dụng trên trang Binance, dù hoạt động này hiện đã bị tạm ngưng.
Bicasso cho phép nhiều người tham gia thị trường NFT dễ dàng hơn nhưng dự án chưa cung cấp đủ tính năng hấp dẫn bằng các dự án AI NFT khác, do đó dự án chưa phát triển mạnh.
Alethea AI
Alethea AI là dự án đầu tiên tạo ra iNFT dựa trên công nghệ AI với tên gọi Alice. Mỗi khi tương tác với mọi người, iNFT này sẽ học được điều gì đó mới vì nó có khả năng tự học mạnh mẽ. Alice đã được bán đấu giá tại Sotheby’s với giá gần 480.000 USD.
Sắp tới, Alethea AI cũng cho phép người dùng tạo NFT bằng văn bản với ứng dụng mycharacter sử dụng công nghệ ChatGPT tương tự như Bicasso.
Đây là dự án nổi bật so với các dự án AI NFT khác vì iNFT của Alethea AI có khả năng tự học và đổi mới. Điều này mở ra một kỷ nguyên mới cho thị trường NFT, cho phép người dùng sở hữu một sản phẩm NFT có khả năng đặc biệt thay vì chỉ là hình ảnh.
Trong tương lai, việc xuất hiện loại iNFT có khả năng làm trợ lý hay trả lời câu hỏi cho người dùng là điều có thể xảy ra.
Unstoppable Domains
Unstoppable Domains là dự án cung cấp tên miền trên Polygon với định giá 1 tỷ USD. Hiện dự án đang cho phép người dùng tạo PFP NFT sử dụng AI với mức phí 14.99 USD.
Các PFP này có thể được mua bán trên thị trường thứ cấp OpenSea. PFP sẽ giúp người dùng khai thác danh tính kỹ thuật số của mình khi kết nối tiên miền của mình với các ứng dụng, trò chơi, metaverse…
Với Unstoppable Domains, thị trường NFT sẽ phát triển mạnh hơn vì nhu cầu sở hữu PFP NFT để làm ảnh đại diện là khá lớn, đối với cả người dùng blockchain lẫn người chưa dùng blockchain.
Như vậy, trong tương lai NFT có thể được tạo dễ dàng bằng hình ảnh cơ sở hoặc văn bản. Dù AI giúp NFT được tạo dễ dàng hơn, nhưng nó cũng gây loãng thị trường.
Việc gì sẽ xảy ra nếu có quá nhiều dự án NFT trên thị trường? Làm sao để biết được đâu là một dự án NFT chất lượng hay đó chỉ là một dự án NFT được tạo ra ngẫu nhiên?
Cần có nhiều tính năng và đặc điểm khác để giúp một bộ sưu tập NFT trở nên thành công bên cạnh vẻ đẹp bề ngoài, chẳng hạn như lợi ích NFT cung cấp, tính thanh khoản của NFT, danh tiếng của nhà phát triển…
Bên cạnh đó, đôi khi những NFT được tạo bởi AI không có tính logic. Do đó, yếu tố con người vẫn đóng vai trò quan trọng trong việc phát triển các bộ NFT nổi bật.
Tăng cường tính bảo mật và minh bạch cho NFT
Một trong những thứ cản trở NFT phát triển đó là sự minh bạch. Tình trạng nhiều bộ sưu tập NFT bị thao túng giá và khối lượng giao dịch đã gây ra nhiều tranh cãi. Để giải quyết vấn đề này, bitsCrunch gần đây đã ra mắt nền tảng phân tích NFT có tên gọi UnleashNFT sử dụng công nghệ AI.
Sản phẩm này cung cấp cho người dùng thông tin, nghiên cứu và thống kê đáng tin cậy về thị trường NFT, bao gồm các bộ sưu tập đang phát triển nhanh, bị thao túng giá hay có dấu hiệu lừa đảo nhằm mục đích giúp người dùng đưa ra quyết định sáng suốt cho từng giao dịch NFT.
Theo UnleashNFT, lượng giao dịch NFT bị nghi ngờ thao túng giá trị giá hơn 135 triệu USD từ hơn 39,000 địa chỉ ví. Dự án cũng cung cấp người dùng thông tin về những bộ sưu tập NFT nổi bật hay những ví cá voi sở hữu khối tài sản lớn trong NFT.
Dự đoán sắp tới, sẽ có nhiều dự án được phát triển tương tự Unleashed NFT để đảm bảo tính an toàn, minh bạch cho người dùng.
Tổng kết
Việc áp dụng AI vào thị trường NFT mang lại nhiều ưu nhược điểm cho người dùng. Nếu áp dụng đúng cách, AI có thể giúp thị trường NFT phát triển hơn nữa với nhiều bộ sưu tập chất lượng.
Tuy nhiên, nếu áp dụng không đúng cách, thị trường NFT có thể xuất hiện vô số dự án NFT ngẫu nhiên và kém chất lượng, ảnh hưởng đến toàn hệ sinh thái NFT. Do đó, nhà đầu tư cần tỉnh táo và chọn lựa cẩn thận trước khi đầu tư.