325 tỷ USD cho AI: Các Big Tech đang triệu hồi "quỷ dữ"?

“AI là một trong những thứ quan trọng nhất nhân loại đang phát triển. Tác động của nó còn lớn hơn cả điện hay lửa", Sundar Pichai - CEO Google nói. Quan điểm này phản ánh kỳ vọng khổng lồ về AI, không chỉ trong việc giải quyết các vấn đề thực tiễn mà còn mở ra những tiềm năng chưa từng có.

AI hiện thực hoá khoa học viễn tưởng

Nhiều lãnh đạo Big Tech đang đặt niềm tin lớn vào AI, xem đây là “biên giới công nghệ” tiếp theo với vô vàn cơ hội đổi mới và tăng trưởng. Jeff Bezos, dù đã rời vị trí CEO Amazon, vẫn quay lại công ty và dành “95% thời gian cho các sáng kiến AI”, cho thấy AI là bước đi chiến lược tiếp theo của tập đoàn công nghệ này.

"Chúng ta đang giải quyết những vấn đề bằng AI và machine learning mà trước đây chỉ có trong khoa học viễn tưởng”, Bezos nhấn mạnh. Để hiện thực hóa tham vọng, Amazon dự kiến chi 100 tỷ USD cho AI - một con số khẳng định niềm tin tuyệt đối của Bezos vào ngành công nghệ mới.

Sundar Pichai - CEO Google và Alphabet, cũng là một trong những người lạc quan nhất về AI. “AI quan trọng hơn cả điện và lửa”, ông tuyên bố.

Trọng tâm chiến lược AI của Google là Gemini - mô hình AI đa phương thức với tham vọng chạm mốc 500 triệu người dùng. Gemini có khả năng xử lý văn bản, hình ảnh, video, âm thanh và mã lập trình, đồng thời hỗ trợ nghiên cứu chuyên sâu với vai trò như “trợ lý nghiên cứu cá nhân, tìm kiếm, phân tích và tổng hợp thông tin”.

Không chỉ dừng lại ở công nghệ, Google còn hợp tác với Viện Curie tại Paris để ứng dụng AI trong chẩn đoán và điều trị ung thư hiếm gặp ở phụ nữ - một minh chứng cho tiềm năng của AI trong lĩnh vực y tế.

Mark Zuckerberg - CEO Meta, cũng đặt cược lớn vào AI. Ông tin Meta AI sẽ trở thành “trợ lý hàng đầu” với hơn 1 tỷ người dùng. Meta dự kiến đầu tư 60 - 65 tỷ USD vào AI trong năm 2025, tập trung vào xây dựng hạ tầng AI và một trung tâm dữ liệu có diện tích 370,000 m2 tại Louisiana.

Bill Gates - đồng sáng lập Microsoft, cũng không đứng ngoài cuộc. Ông so sánh AI với các cuộc cách mạng trước đây như điện thoại di động hay Internet, tin rằng công nghệ này có thể nâng cao đời sống con người theo nhiều cách.

“AI là công nghệ mới nhất giúp chúng ta tạo ra nhiều sản phẩm và dịch vụ hơn với ít lao động hơn – và trong hàng trăm năm qua, điều này luôn mang lại lợi ích cho xã hội”, Gates nhận định.

AI: Bom nguyên tử thế hệ mới?

Dù AI đang mở ra kỷ nguyên công nghệ mới, không phải tất cả lãnh đạo Big Tech đều lạc quan tuyệt đối. Một số người cảnh báo về những rủi ro AI có thể mang lại, nhấn mạnh tầm quan trọng của việc phát triển có trách nhiệm, đảm bảo AI không trở thành mối đe dọa cho xã hội.

“Chúng ta phải cực kỳ cẩn thận với AI, chúng có thể còn nguy hiểm hơn cả bom nguyên tử”, Elon Musk - CEO Tesla và SpaceX nói.

Ông từng so sánh AI với “con quỷ” mà con người nghĩ có thể kiểm soát nhưng thực tế lại không: “Với trí tuệ nhân tạo, chúng ta đang triệu hồi quỷ dữ. Trong những câu chuyện về vòng tròn ma thuật và nước thánh, luôn có một kẻ tự tin mình có thể kiểm soát quỷ dữ—nhưng cuối cùng mọi chuyện không bao giờ tốt đẹp”, ông nói.

Theo Musk, AI không cần phải ác để hủy diệt nhân loại. Nếu AI có một mục tiêu cụ thể mà con người vô tình cản đường, chúng sẽ loại bỏ chúng ta không cần suy nghĩ mà không bộc lộ cảm xúc hay thù hận.

Sundar Pichai của Google cũng chia sẻ quan điểm thận trọng. “Chúng ta phải nhìn thẳng vào rủi ro của AI. Công nghệ này có thể tạo ra những lỗ hổng mới và làm trầm trọng thêm bất bình đẳng. Xã hội cần xây dựng những chuẩn mực và hàng rào đạo đức để định hướng sự phát triển của AI”, ông nói.

Pichai cũng nhấn mạnh AI phải phục vụ lợi ích chung, không tập trung quyền lực vào tay một nhóm nhỏ. Công ty Google của ông cũng đang đối mặt với những thách thức về độ chính xác, tính xác thực của AI, cùng rủi ro từ deepfake và lạm dụng công nghệ.

Những lo ngại về an toàn AI cũng dẫn đến lời kêu gọi giám sát và quản lý. Eric Schmidt - cựu CEO Google, thúc giục chính phủ kiểm soát các công ty công nghệ đang phát triển AI, nhưng cũng cảnh báo rằng quản lý quá mức có thể kìm hãm đổi mới.

Đọc thêm: Ngăn chặn AI mất kiểm soát: Vitalik chọn "viên thuốc đỏ"

AI Agent trở thành kỹ sư

Sự trỗi dậy của AI đang tái định hình thị trường lao động, tạo ra kỳ vọng lẫn lo ngại. Dù AI được thiết kế để tự động hóa các tác vụ lặp lại và nâng cao năng suất, rủi ro mất việc và thách thức thích nghi của lực lượng lao động cũng là những vấn đề cần cân nhắc.

Mark Zuckerberg từng nhận định AI có thể thay thế kỹ sư lập trình tầm trung, hướng đến viễn cảnh “không phải kỹ sư con người mà chính AI sẽ viết tất cả dòng code trong ứng dụng của chúng tôi”. Tương tự, Arvind Krishna - CEO IBM cho biết AI có thể thay thế tới 30% các công việc văn phòng chỉ trong năm 2023.

Tuy nhiên, tác động của AI không chỉ dừng ở việc thay thế, mà còn có thể tạo ra cơ hội mới và nâng cao khả năng của con người. Báo cáo từ Tổ chức Lao động Quốc tế (ILO) chỉ ra rằng “hiệu ứng bổ trợ của AI sẽ cao gấp 6 lần so với tác động thay thế”.

Sam Altman - CEO OpenAI, cũng dự báo rằng các AI Agent có thể gia nhập lực lượng lao động ngay trong năm 2025 và “tạo ra sự thay đổi đáng kể trong năng suất của các công ty”.

Trước những biến đổi này, việc nâng cao kỹ năng và thích nghi là điều tất yếu. Werner Vogels - CTO Amazon, cho rằng lực lượng lao động tương lai nên thích nghi với công nghệ thay vì bị công nghệ thay thế hoàn toàn.

Blockchain "giải cứu" AI

Khi AI phát triển mạnh mẽ, ngày càng có nhiều lo ngại rằng chỉ một số thực thể quyền lực sẽ kiểm soát công nghệ này. Thực tế, việc phát triển AI đang chủ yếu nằm trong tay một số tổ chức lớn như OpenAI, Google và Meta. Những giải pháp chống lại sự tập trung quyền lực bao gồm mã nguồn mở AI, phi tập trung hóa AI thông qua blockchain và crypto.

"AI mã nguồn mở sẽ an toàn hơn so với các lựa chọn thay thế. Mã nguồn mở cho phép tạo ra một hệ sinh thái rộng lớn với các công cụ tương thích, giúp các công ty dễ dàng di chuyển giữa các nền tảng", Mark Zuckerberg nói.

Về sự hội tụ giữa AI và blockchain, nhóm chuyên gia từ Pantera Capital cho biết: “Các nền tảng blockchain đảm bảo tính minh bạch trong đóng góp, giúp các nhà phát triển được ghi nhận và nhận thưởng thông qua cơ chế token. Nhờ đó, bất kỳ ai cũng có thể xây dựng, hợp tác, sở hữu và kiếm tiền từ các sản phẩm AI, mở ra kỷ nguyên mới cho doanh nghiệp AI phi tập trung”.

Trong khi đó, Sreeram Kannan - nhà sáng lập EigenLayer, cũng chia sẻ rằng crypto mang lại quyền sở hữu và cơ chế khuyến khích công bằng. Khi AI kết hợp với crypto, chúng ta có thể xây dựng những thứ lớn lao vượt ngoài tưởng tượng.

Đọc thêm: Blockchain “giải cứu” AI khỏi Big Tech?