Năm thanh lọc crypto Việt Nam: Những dự án "ma" ra ánh sáng
Trong giai đoạn 2024-2025, thị trường tiền mã hóa tại Việt Nam chứng kiến một làn sóng lừa đảo với quy mô chưa từng có, gây thiệt hại ước tính lên tới hàng chục nghìn tỷ đồng.
Các vụ việc trải rộng trên nhiều hình thức khác nhau, từ stablecoin tự xưng gắn với tiền pháp định, sàn giao dịch crypto giả mạo, mô hình đa cấp Ponzi, cho đến các dự án GameFi/NFT “play-to-earn” được quảng bá rầm rộ nhưng nhanh chóng sụp đổ.
Điểm chung của các dự án này là đánh vào tâm lý tìm kiếm lợi nhuận cao, tận dụng sự thiếu hoàn thiện về khung pháp lý và niềm tin mù quáng vào người nổi tiếng hoặc “shark” trong cộng đồng.
Bài viết này sẽ tổng hợp một số dự án crypto lừa đảo lớn đã bị triệt phá hoặc có dấu hiệu scam rõ ràng tính đến tháng 12/2025, đồng thời chỉ ra những điểm chung và rút ra những bài học cảnh báo quan trọng cho nhà đầu tư, đặc biết là người mới tham gia vào thị trường.
“Giàu sau một đêm”: Câu chuyện mà các dự án lừa đảo luôn kể
AntEx: Cú lừa khoác áo “Shark” và 10,000 tỷ bốc hơi
AntEx là vụ việc nghiêm trọng và gây chấn động nhất trong làn sóng lừa đảo crypto tại Việt Nam giai đoạn 2024-2025. Được quảng bá như một hệ sinh thái phát hành stablecoin VNDT neo theo VND, đi kèm các dịch vụ thanh toán và DeFi, AntEx đứng sau bởi Nguyễn Hòa Bình (Shark Bình - Chủ tịch NextTech) và các đồng phạm.
Nhờ tận dụng tối đa uy tín cá nhân của một “shark” nổi tiếng cùng chiến dịch truyền thông dày đặc, dự án nhanh chóng thu hút khoảng 30,000 nhà đầu tư, phát hành hơn 33/2 tỷ token VNDT và công bố đã huy động 4.5 triệu USDT với lời hứa dùng làm tài sản bảo chứng cho stablecoin “an toàn, ổn định”.
Nhưng phía sau những lời cam kết đó là một cú sụp đổ tàn khốc. Kết quả điều tra cho thấy dòng tiền huy động không hề được dùng để bảo chứng, mà bị rút về các ví cá nhân và sử dụng sai mục đích. Khi niềm tin thị trường lung lay, token VNDT lao dốc hơn 99%, thổi bay ước tính khoảng 10,000 tỷ đồng.
Trên mạng xã hội và báo chí, hàng loạt câu chuyện bi kịch xuất hiện: có người bán nhà, all-in toàn bộ tài sản, có người vay nóng để “gỡ gạc” rồi rơi vào cảnh nợ nần chồng chất. Một nạn nhân tại TP.HCM chia sẻ trong tuyệt vọng rằng ông đã dồn 6 tỷ đồng vào AntEx vì “tin Shark Bình”, để rồi “cuộc đời tan nát, gia đình ly tán”. Các group Facebook, X tràn ngập lời tố cáo, nước mắt, và những câu hỏi không lời đáp: “Ai chịu trách nhiệm cho 30,000 người mất trắng?”
Đến tháng 12/2025, vụ án AntEx bước sang giai đoạn pháp lý căng thẳng khi Nguyễn Hòa Bình bị khởi tố bổ sung tội “Trốn thuế”, bên cạnh tội “Lừa đảo chiếm đoạt tài sản”. Công an Hà Nội đã phong tỏa khoảng 900 tỷ đồng tài sản liên quan và mở rộng điều tra, khởi tố thêm các cá nhân chủ chốt như Nguyễn Hữu Tuất và Đỗ Công Diễn.
Với quy mô thiệt hại và mức độ ảnh hưởng xã hội chưa từng có, AntEx được xem là vụ án crypto lớn nhất tại Việt Nam tính đến cuối năm 2025, không chỉ là một cú sập tài chính, mà là vết sẹo niềm tin phơi bày cái giá khủng khiếp của việc đặt cược tài sản và cuộc đời vào những “stablecoin nội địa” không có bất kỳ hành lang pháp lý hay cơ chế giám sát nào.
DRK và Kao Vân: Giấc mơ làm giàu nhanh với 2 nghìn tỷ “trên giấy”
DRK xuất hiện trong giai đoạn 2020–2021, khi thị trường crypto tại Việt Nam còn mù mờ và gần như không có cảnh báo chính thức từ cơ quan quản lý. Dự án được thổi phồng như một “cơ hội đổi đời toàn cầu”, liên tục khoe viễn cảnh lợi nhuận cao, ổn định và bền vững, đánh thẳng vào tâm lý FOMO làm giàu nhanh của nhà đầu tư cá nhân.
Đằng sau lớp vỏ hào nhoáng đó, DRK vận hành theo mô hình đa cấp trá hình crypto, nơi tiền của người vào sau được dùng để chi trả cho người vào trước, hoàn toàn không dựa trên công nghệ hay hoạt động đầu tư thực chất nào.
Đọc thêm: DRK và Kao Vân: Giấc mơ làm giàu được dựng lên… rồi xoá sổ?!
Không giống nhiều mô hình Ponzi sập chỉ sau vài tháng, DRK tồn tại nhiều năm nhờ chiến thuật “nuôi niềm tin” rất bài bản. Dự án liên tục tổ chức hội thảo, đào tạo online, khoe văn phòng sang trọng, dùng thuật ngữ kỹ thuật và hình ảnh “đội ngũ quốc tế” để tạo cảm giác chuyên nghiệp.
Cái tên Kao Vân được đẩy lên như biểu tượng thành công, khiến nhiều người tin rằng đây là một dự án crypto nghiêm túc, có thể đi đường dài. Một nạn nhân cay đắng kể lại: “Thấy Kao Vân khoe văn phòng chuẩn Google, hứa lợi nhuận khủng, tôi nạp sạch tiền tiết kiệm. Đến lúc website bay màu, tôi mất trắng, vợ bỏ đi, có lúc chỉ nghĩ đến cái chết.”
Đến cuối năm 2021, khi dòng tiền mới cạn kiệt và làn sóng rút vốn lan rộng, nhóm vận hành DRK đồng loạt biến mất: website sập, fanpage xóa, kênh liên lạc cắt đứt. Ước tính khoảng 7,200 tỷ đồng (giá tính theo thời điểm hiện tại) gồm các loại tài sản số như 1,880 BTC, 37,000 ETH và gần 2.7 triệu USDT chỉ còn tồn tại “trên giấy”.
Phải tới tháng 12/2025, công lý mới gõ cửa khi Công an TP Đà Nẵng triệt phá đường dây, bắt giữ 8 đối tượng, trong đó Huỳnh Đức Vân (33 tuổi) được xác định là kẻ cầm đầu. Hơn 600 tỷ đồng tài sản bị phong tỏa, nhưng trong các group nạn nhân, tiếng khóc vẫn chưa dứt: “Thu hồi được tiền, nhưng tiền của chúng tôi đâu? Bốn năm rồi, ai trả lại những năm tháng đã mất?”
BitcoinDeFi: Đàn em “Khá Bảnh” cùng mô hình đa cấp
BitcoinDeFi (BTCDF) xuất hiện trong giai đoạn thị trường crypto Việt Nam còn non trẻ, khi khái niệm DeFi vẫn xa lạ với phần lớn nhà đầu tư cá nhân. Dự án khoác lên mình chiếc áo “tài chính phi tập trung”, quảng bá như một cỗ máy tạo lợi nhuận ổn định và bền vững, nhưng thực chất vận hành theo mô hình Ponzi trá hình đa cấp.
Người tham gia được mời chào mua các gói đầu tư trị giá từ 500 đến 50,000 USD, với lời hứa “tiền đẻ ra tiền”, kèm cơ chế hoa hồng giới thiệu nhiều tầng, nơi dòng tiền của người vào sau trở thành nguồn trả lãi cho người vào trước, hoàn toàn không dựa trên bất kỳ hoạt động DeFi hay công nghệ thực chất nào.
Ban đầu, token BTCDF được thổi giá quanh mức 6.4 USD, tạo cảm giác dự án đang tăng trưởng mạnh và “đi đúng hướng”. Nhưng khi dòng tiền mới chững lại, bức tranh lập tức đổi màu: giá token lao dốc không phanh xuống khoảng 0.014 USD, tương đương mức giảm hơn 450 lần. Chỉ trong thời gian ngắn, phần lớn nhà đầu tư mất gần như toàn bộ vốn, để lại những tài khoản chỉ còn là con số vô nghĩa.
Việc token không có giá trị sử dụng rõ ràng, không kiểm toán độc lập, không có bất kỳ cơ chế tạo dòng tiền bền vững nào đã lột trần bản chất mong manh của dự án, một mô hình sống nhờ niềm tin và sụp đổ ngay khi niềm tin biến mất.
Tại Việt Nam, BitcoinDeFi từng được đẩy mạnh quảng bá bởi một số cá nhân có sức ảnh hưởng trên mạng xã hội, trong đó Phạm Tuấn, người được cho là phụ trách truyền thông miền Bắc và có liên hệ với Khá “Bảnh”.
Những bài viết khoe lợi nhuận, những lời kêu gọi “vào sớm để đổi đời” lan truyền nhanh chóng, cho đến khi dự án bắt đầu rạn nứt. Khi sóng gió ập đến, toàn bộ nội dung quảng bá bị xóa sạch, các nhân vật liên quan đồng loạt biến mất, để lại nhà đầu tư trong trạng thái hoang mang và bất lực. Dù chưa bị triệt phá chính thức, BitcoinDeFi vẫn được cộng đồng crypto xem là một case điển hình của DeFi trá hình Ponzi, nơi những lời hứa hào nhoáng kết thúc bằng sự im lặng, và người chịu hậu quả cuối cùng luôn là nhà đầu tư nhỏ lẻ.
Đọc thêm: Ponzi là gì? Tại sao nhiều nhà đầu tư crypto vẫn sập bẫy ponzi?
Matrix Chain (MTC): Sàn giao dịch giả và pump dump token
Matrix Chain (MTC) được dựng lên như một “sàn giao dịch crypto thế hệ mới”, hứa hẹn lợi nhuận cao và ổn định, vượt xa lãi suất ngân hàng trong bối cảnh thị trường crypto tăng trưởng nóng. Đứng sau dự án là Nguyễn Quốc Hùng, kẻ cầm đầu điều hành toàn bộ hệ thống theo mô hình đa cấp Ponzi.
Ít ai biết rằng ngay từ tháng 2/2023, Matrix Chain đã khởi nguồn từ một thỏa thuận ngầm trên Telegram: Hùng liên hệ với nhóm đối tượng ẩn danh, thuê viết phần mềm dự án đồng tiền ảo MTC trên nền tảng ví SafePal và B2B Smart Trade với giá 20,000 USDT. Từ một “dự án đặt hàng”, Hùng cùng Bùi Thị Thanh Nga góp vốn, dựng hệ thống đa cấp, tổ chức sự kiện rầm rộ và bắt đầu cuốn nhà đầu tư vào vòng xoáy lợi nhuận ảo.
Người tham gia Matrix Chain buộc phải nạp USDT vào hệ thống, trong đó một phần bị giữ lại dưới danh nghĩa “phí nền tảng”. Song song đó, token MTC được can thiệp và thao túng giá trực tiếp trên PancakeSwap, tạo những cú pump giả để đánh lừa cảm giác tăng trưởng. Khi niềm tin được thổi phồng, dòng tiền mới liên tục đổ vào cho đến lúc sự thật phơi bày.
Theo điều tra ban đầu, gần 10,000 tỷ đồng (khoảng 394 triệu USD) đã “bốc hơi”, với hơn 138,000 nạn nhân trên khắp cả nước. Trên YouTube và báo chí, những tiếng kêu cứu dồn dập xuất hiện: “Tin sàn MTC lãi khủng, tôi nạp sạch USDT. Giờ xe sang của bọn cầm đầu bị thu giữ, còn tiền của chúng tôi thì đâu?” Một bà mẹ đơn thân nghẹn ngào: “Mất 8 tỷ vì đa cấp MTC, giờ lấy gì nuôi con? Chúng thao túng token, pump dump hút máu dân!”
Đến tháng 5/2025, Công an Đồng Nai chính thức triệt phá đường dây, bắt giữ Nguyễn Quốc Hùng cùng nhiều đồng phạm, thu giữ loạt xe sang và tài sản giá trị lớn. Nhưng với quy mô thiệt hại khổng lồ và số lượng nạn nhân lên tới hàng trăm nghìn người, vụ án Matrix Chain vẫn đang được tiếp tục điều tra mở rộng. Đằng sau những chiếc siêu xe bị niêm phong là hàng chục nghìn gia đình rơi vào khủng hoảng tài chính, một minh chứng đau đớn rằng trong thế giới crypto không pháp lý, một sàn giao dịch giả cũng đủ cuốn cả xã hội vào cơn ác mộng nghìn tỷ.
CrossFi: Từ giấc mơ crypto quốc tế đến thảm kịch lừa đảo 2,000 tỷ đồng
CrossFi là một trong những vụ lừa đảo crypto điển hình bị triệt phá tại Việt Nam năm 2025 với tổng thiệt hại ước tính hơn 2,000 tỷ đồng. Dự án từng xuất hiện từ năm 2021 dưới tên MinePlex (PLEX) và đã bị VTV1 cảnh báo có dấu hiệu lừa đảo, nhưng sau đó tiếp tục “thay tên đổi vỏ” để thu hút nhà đầu tư mới. Nhờ chiến dịch truyền thông rầm rộ và lời hứa lợi nhuận hấp dẫn, CrossFi nhanh chóng mở rộng quy mô, thu hút hàng nghìn người tham gia.
Để tạo dựng niềm tin, CrossFi xây dựng hình ảnh một dự án quốc tế hóa, tổ chức sự kiện hoành tráng, xuất hiện tại các hội nghị blockchain lớn và quảng bá các tính năng như thẻ Visa tích hợp token XFI.
Dự án đặc biệt nhắm đến người lớn tuổi, những người có tài sản tích lũy nhưng ít tiếp xúc với công nghệ, bằng các cam kết phi thực tế như “đảm bảo 100% có lãi”. Thực chất, đây là một mô hình Ponzi trá hình, nơi dòng tiền của người vào sau được dùng để trả cho người vào trước.
Đến ngày 19/2/2025, Công an TP Hà Nội đã triệt phá đường dây CrossFi, bắt giữ nhiều đối tượng và thu giữ hàng trăm tỷ đồng tài sản. Kết quả điều tra cho thấy dự án chỉ khoác áo quốc tế, trong khi bộ máy vận hành chủ yếu đặt tại Việt Nam. Vụ việc CrossFi trở thành một lời cảnh tỉnh lớn cho thị trường crypto Việt Nam về nguy cơ từ các dự án “đổi đời nhanh”, thiếu minh bạch và đánh vào niềm tin mù quáng của nhà đầu tư.
Wingstep và Naga Kingdom: Khi lừa đảo đội lốp NFT
Wingstep và Naga Kingdom, hai dự án do Đặng Quốc Thắng (Maxx Group) điều hành, từng được tung hô như “làn gió mới” của GameFi/NFT tại Việt Nam. Đội ngũ đứng sau khéo léo khoác lên các dự án này chiếc áo công nghệ thời thượng: game, NFT, thu nhập thụ động, tự do tài chính. Những thông điệp như “vừa chơi vừa kiếm tiền”, “công nghệ thay đổi cuộc sống” được lặp đi lặp lại, đánh trúng tâm lý muốn làm giàu nhanh của nhà đầu tư cá nhân trong giai đoạn thị trường còn non trẻ.
Ra mắt vào tháng 5/2022, Wingstep triển khai mô hình NFT giày ảo, yêu cầu người dùng nạp BUSD để mua giày và “đi bộ kiếm tiền”, mô phỏng theo trào lưu move-to-earn đang sốt toàn cầu. Ban đầu, dòng tiền đổ vào ào ạt, nhưng chỉ sau ba tháng, sự thật lộ rõ: token không có nguồn cầu thực, thanh khoản cạn kiệt, ứng dụng trục trặc rồi dần biến mất. Trên mạng xã hội, những lời kêu cứu tuyệt vọng xuất hiện: “Mua giày NFT đi bộ kiếm tiền, hóa ra là scam! Mất hàng trăm triệu, app sập, không rút được tiền. Gia đình tôi khốn đốn vì tin vào move-to-earn!”
Song song đó, Naga Kingdom còn đi xa hơn khi bán NFT linh thú với giá từ hàng chục đến hàng trăm triệu đồng, kèm lời hứa lợi nhuận 5–8% mỗi tháng và hoa hồng đa cấp, một cấu trúc Ponzi rõ rệt ngay từ đầu. Những lời quảng bá “nuôi linh thú sinh lời”, “thu nhập đều như gửi ngân hàng” đã khiến nhiều người dốc sạch tiền tích cóp. Nhưng chỉ trong thời gian ngắn, dự án cũng sụp đổ hoàn toàn, để lại những tiếng khóc nghẹn: “Nghe 8%/tháng tưởng đổi đời, giờ mất trắng, không biết sống sao!”
Hệ quả là tổng thiệt hại ước tính lên tới khoảng 200 tỷ đồng, với hơn 3,000 nạn nhân trên nhiều tỉnh thành. Đến tháng 8/2025, Công an Hà Nội đã triệt phá đường dây, bắt giữ Đặng Quốc Thắng cùng các đồng phạm, qua đó khép lại một chương đen tối của GameFi Việt Nam, nơi những lời hứa công nghệ hào nhoáng kết thúc bằng bi kịch tài chính và gia đình tan vỡ.
Sau giấc mơ “giàu nhanh”: Nhà đầu tư cần rút ra điều gì?
Dù mang nhiều vỏ bọc khác nhau như stablecoin, DeFi, sàn giao dịch hay GameFi/NFT, các vụ lừa đảo crypto tại Việt Nam trong giai đoạn 2020-2025 đều vận hành theo những khuôn mẫu gần như trùng khớp.
Điểm chung nổi bật nhất là việc sử dụng cam kết lợi nhuận cao và ổn định làm mồi nhử, thường vượt xa lãi suất ngân hàng nhưng hoàn toàn không đi kèm cơ chế tạo dòng tiền minh bạch. Từ AntEx với lời hứa stablecoin “neo VND”, DRK với giấc mơ đầu tư toàn cầu, cho đến Matrix Chain hay BitcoinDefi, tất cả đều quảng bá một mô hình sinh lời bền vững trong khi không chứng minh được giá trị hay hoạt động kinh doanh thực phía sau.
Song song đó, các dự án này đều dựa nặng vào niềm tin cá nhân và hiệu ứng truyền thông, thay vì nền tảng công nghệ hay tài chính có thể kiểm chứng độc lập. Uy tín của doanh nhân, KOL, streamer hoặc các “thủ lĩnh tuyến trên” được sử dụng như một dạng bảo chứng tâm lý, nhằm che lấp sự thiếu vắng của kiểm toán, báo cáo tài chính và cơ chế giám sát.
Tokenomics mập mờ, token không khóa, đội ngũ nắm tỷ lệ lớn, dễ thao túng giá khiến các mô hình này chỉ tồn tại khi dòng tiền mới còn tiếp tục đổ vào. Khi niềm tin suy giảm, kịch bản sụp đổ gần như giống hệt nhau: website biến mất, kênh liên lạc bị xóa, người quảng bá im lặng, để lại nhà đầu tư trong thế bị động và gánh chịu thiệt hại nặng nề.
Từ những điểm chung đó, bài học cốt lõi cho nhà đầu tư là cần chuyển từ tư duy tìm lợi nhuận nhanh sang tư duy phòng thủ và kỷ luật. Crypto tại Việt Nam vẫn là thị trường rủi ro cao, trong khi hành lang pháp lý đang trong quá trình hoàn thiện và siết chặt, nên mọi quyết định đầu tư cần đặt trên nguyên tắc bảo toàn vốn trước, lợi nhuận sau.
Việc chủ động DYOR, kiểm chứng đội ngũ, mô hình kinh doanh, tokenomics và mức độ minh bạch tài chính là điều bắt buộc, không phải lựa chọn. Trong bối cảnh cơ quan quản lý đang tăng cường thanh lọc thị trường, sự hoài nghi có cơ sở, kỷ luật thoát lệnh và cập nhật thông tin chính thống chính là lớp phòng vệ hiệu quả nhất để tránh lặp lại những “thảm kịch” nghìn tỷ như AntEx, DRK hay Matrix Chain.