DYOR là gì? Các nguồn thông tin để DYOR Crypto hiệu quả
DYOR là gì?
DYOR là viết tắt của cụm từ Do Your Own Research, ý nghĩa là khuyên người đọc tự nghiên cứu và tìm hiểu về một vấn đề nào đó trước khi đưa ra quyết định.
Thuật ngữ này thường đặt ở đầu hoặc cuối bài viết như một lời tuyên bố từ chối trách nhiệm (disclaimer) của tác giả về mọi hành động mà người dùng sẽ thực hiện dựa trên các thông tin trong bài viết, đặt biệt là ở lĩnh vực Crypto.
Mục đích của DYOR
DYOR được đặt vào bài thông thường nhằm mục đích khuyên người đọc nên tìm hiểu kĩ về vấn đề, không nên nghe một chiều từ người viết. Điều này đặc biệt đúng trong Crypto, nơi có rất nhiều người viết tốt về dự án mà họ đã mua token từ trước, nhằm lôi kéo mọi người mua vào.
Những dự án này có cả tốt lẫn xấu. Tốt và xấu ở đây chỉ việc đội ngũ dự án thực sự muốn xây dựng sản phẩm và đi lâu dài cùng Crypto, hay chỉ muốn lấy lợi nhuận ngắn hạn.
Ngoài ra, DYOR nếu dùng trong kiến thức cũng mang nghĩa tương tự, đó là kêu người đọc nên có góc nhìn đa chiều, để có cái nhìn đúng đắn về chủ thể được nói đến. Bởi vì có thể người viết chỉ nói theo cách họ hiểu, hoặc tìm nguồn, số liệu có thể thiếu sót, dẫn đến thông tin không chính xác.
Cần làm gì khi thấy cảnh báo DYOR?
Nếu anh em thấy DYOR, không có nghĩa là thông tin trong đó không đúng và người viết dùng DYOR để từ chối trách nhiệm. Mục đích chính của DYOR là cảnh tỉnh chúng ta, không nên đọc và tin ngay những gì tác giả nói.
Tiếp theo, nếu bài viết có số liệu hay đồ thị phân tích, cần xem rõ nguồn lấy những con số này có đáng tin không hoặc Infographic có bất kì sai sót nào không.
Dưới đây là một số nguồn có thể tham khảo về tính chính xác của thông tin.
White Paper
White Paper là nguồn thông tin chuẩn và cơ bản nhất của bất kì dự án nào. Trong White Paper sẽ có các thông tin về định nghĩa dự án, lộ trình phát triển, tokenomics,...
Ngoài ra, một số dự án sẽ có các phiên bản Lite Paper, là bản rút gọn của White Paper, giúp người đọc có được cái nhìn tổng quan về dự án một cách nhanh nhất.
DeFi Llama, DeFi Pulse
Nói về DeFi, chỉ số phổ biến nhất có lẽ là Total Value Locked (TVL), là tổng giá trị bị khóa trong dự án. Số tài sản này được người dùng gửi vào để tham gia các hoạt động của dự án.
Do đó, để đánh giá mức độ hoạt động hiệu quả của dự án, người ta thường đánh giá TVL. Với TVL cao đồng nghĩa với việc cộng đồng đang sử dụng sản phẩm nhiều và ngược lại.
Để tra cứu TVL, có hai trang Web phổ biến là DeFi Llama và DeFi Pulse. Trong đó:
- DeFi Llama được sử dụng nhiều hơn vì theo dõi được TVL trên nhiều hệ sinh thái và phân chia dự án theo nhóm.
- Còn DeFi Pulse chỉ xem được những dự án trên Ethereum.
Tìm hiểu thêm TVL là gì? Tại sao chỉ số TVL quan trọng trong DeFi?
Token Terminal
TVL đúng là hiệu quả để đánh giá sự phát triển của dự án, nhưng thứ “nuôi sống” dự án là doanh thu, chứ không phải những gì người dùng gửi vào. Vì vậy, nếu ai đó bảo anh em DYOR về lợi nhuận dự án thu được, Token Terminal là nơi chúng ta nên đến.
Trong Token Terminal, không chỉ đưa ra doanh thu của từng dự án, mà còn có chức năng so sánh chỉ số này giữa các dự án với nhau. Ngoài ra, trang này cũng hỗ trợ tính P/S, P/E của những dự án, nên rất tiện khi muốn so sánh về tỉ lệ doanh thu với giá token.
Tuy nhiên, Token Terminal chỉ hỗ trợ theo dõi dự án nổi bật. Nên nhiều dự án mới ra hoặc không được cộng đồng chú ý, anh em cần phải theo dõi trên chính trang chủ dự án.
CoinGecko, CoinMarketCap, Coin98 Markets
Một trong những trang cơ bản nhất để kiểm tra thông tin token dự án, đó là CoinGecko, CoinMarketCap và Coin98 Markets. Tại đây, anh em có thể biết được các thông tin như tổng số token, số token đang lưu thông, Fully Dilluted Valuation (định giá pha loãng hoàn toàn)...
Tổng kết
DYOR là thuật ngữ nói vui về việc tự nghiên cứu lấy, nhưng ý nghĩa của từ này không hề nhỏ. Crypto là nơi có thể kiếm được nhiều lợi nhuận, nên sẽ có nhiều chiêu trò lừa đảo xuất hiện. Nếu không tự trang bị kiến thức, chúng ta chính là những người bị mất tiền.
Anh em thường “DYOR” ở trang nào? Có thể comment bên dưới để mọi người cùng tham khảo.