ERC-3525 là gì? Chuẩn token dành cho Semi-fungible Token

ERC-3525 là gì?

ERC-3525 là chuẩn token mới trên Ethereum, được khởi xướng bởi Ryan Chow và các thành viên của Solv Protocol. Cụ thể hơn, ERC-3525 là chuẩn token dành cho Semi-fungible Tokens, một loại tiêu chuẩn mở rộng của NFT.

Trước khi đi sâu hơn, cùng ôn lại một chút kiến thức về ERC và các loại chuẩn token trên Ethereum.

Tiêu chuẩn ERC (Ethereum Request for Comments) là quy chuẩn cho việc phát triển trên Ethereum, từ token, các định dạng, và nhiều thứ hơn nữa. Khi token có chung một chuẩn sẽ cho phép các ứng dụng và smart contracts có thể tương tác với chúng theo một cách dễ đoán hơn.

Bất kì ai cũng có thể tạo một tiêu chuẩn ERC, tuy nhiên việc phát triển và ứng dụng thực tế tiêu chuẩn đó lại là câu chuyện khác. Cho đến thời điểm hiện tại đã có rất nhiều chuẩn ERC được ra đời như ERC-20, ERC-223, ERC-721, ERC-809... nhưng chỉ có một vài chuẩn như ERC-20, ERC-721 được ứng dụng nhiều cho đến hiện nay. Trong đó:

• ERC-20 là tiêu chuẩn kỹ thuật được sử dụng để phát hành và triển khai token trên mạng lưới Ethereum, một dạng Fungible Token. ERC20 cung cấp cho các nhà phát triển danh sách các quy tắc phải tuân theo cho phép các ERC-20 hoạt động liền mạch trong nền tảng Ethereum.
• ERC-721 là chuẩn token NFT (Non-Fungible Token) được sử dụng phổ biến ngày nay với nhiều phần mở rộng tùy chỉnh hơn ERC-20. Non-Fungible Token (NFT) là một loại token đại diện cho một tài sản độc nhất. Điều này có nghĩa là mỗi token là duy nhất và không thể được hoán đổi cho một token khác.

Mỗi tiêu chuẩn trên Ethereum đóng một vai trò riêng, việc các loại token được nhóm lại thành các chuẩn cũng sẽ giúp dễ dàng quản lý tài sản hơn. ERC-3525 ra đời với mục đích tối ưu hóa khả năng sử dụng các loại NFT, giúp cho việc ứng dụng các NFT trở nên dễ dàng và đa dạng hơn.

ERC-3525 là tiêu chuẩn dành cho Semi-fungible Tokens, vậy Semi-fungible Tokens là gì?

Semi-fungible Tokens là gì?

Semi-fungible Tokens (SFT) hay còn gọi là token bán thay thế, hiểu đơn giản là những token vừa mang đặc tính của token không thể thay thế (NFT) và token có thể thay thế (BTC, ETH, BNB,...). Ban đầu, chúng mang đặc tính có thể trao đổi tự do như những token bình thường, sau đó chuyển trạng thái trở thành những NFT.

Một ví dụ đơn giản cho khái niệm này là tưởng tượng các bạn đang sở hữu vé xem trận thi đấu của đội tuyển Việt Nam, mỗi chiếc vé sẽ có mệnh giá nhất định. Trước khi trận đấu bắt đầu, các bạn hoàn toàn có thể trao đổi chiếc vé này lấy một chiếc vé khác, miễn là cùng một trận đấu và cùng khu vực khán đài. Khi đó chiếc vé này giống như một Fungible Token.

Sau khi trận đấu kết thúc, những chiếc vé này sẽ không mang giá trị như trước mà trở thành một vật kỉ niệm hoặc kỷ vật sưu tầm. Lúc này chiếc vé sẽ không thể thay thế qua lại (giống như một NFT).

Cách ERC-3525 hoạt động với Semi-fungible Tokens

ERC-3525 được giới thiệu là phiên bản mở rộng của ERC-721, được phát triển nhằm bổ sung những hạn chế của ERC-20 và ERC-721. Tuy đã được sử dụng rộng rãi, 2 loại tiêu chuẩn này không phải là không có nhược điểm.

Với ERC-20 token, người ta cần phải tạo một hợp đồng ERC-20 riêng biệt cho từng giá trị khác nhau hoặc kết hợp tùy chọn của các thuộc tính, điều này làm cho số lượng hợp đồng ERC-20 cần thiết gia tăng một cách quá đà. ERC-20 có thể mang ít thông tin hơn.

Với ERC-721 token, loại token này đa dụng do có nhiều phần mở rộng tùy chỉnh hơn ERC-20, tuy nhiên, các NFT không có tính năng định lượng (chia nhỏ), làm giảm đáng kể khả năng quản lý và tính thanh khoản.

Ví dụ như khi các bạn muốn stake một phần của vị thế LP vào một smart contract nào đó để farm, các bạn sẽ phải rút thanh khoản ra khỏi LP và tạo lại một cái mới, điều này gây ra sự bất tiện và giảm thanh khoản tạm thời.

Để giải quyết vấn đề thanh khoản của ERC-721, ERC-3525 đưa ra một giải pháp trực quan là thêm một thuộc tính đại diện cho tính chất định lượng trực tiếp vào ERC-721 token.

Điều này giúp ERC-3525 vừa được kế thừa khả năng tùy chỉnh thuộc tính, vừa tăng độ tiện dụng so với ERC-721. Thêm nữa, khả năng tương thích với ERC-721 sẽ giúp chuẩn token mới này dễ dàng tận dụng cơ sở hạ tầng sẵn có và được triển khai, áp dụng nhiều hơn trên các protocol.

Cụ thể hơn, với tư cách là bản mở rộng của ERC-721, tiêu chuẩn ERC-3525 hoạt động bằng cách mở rộng cấu trúc data của ERC-721 token, chuyển đổi từ “tokenID” thành “tokenID-slot-units”, từ đó mở ra khả năng chia nhỏ token.

Giống với ERC-721, “tokenID” của ERC-3525 cũng thể hiện quyền sở hữu tài sản, điểm khác biệt là ERC-3525 có thêm tham số “units” để biểu thị số lượng (tương tự như “balance” của ERC-20) và “slot” để phân loại thuộc tính token.

Sau đó một token có thể được chia nhỏ ra thành nhiều token với tổng “units” của các token đó bằng với số “units” ban đầu. Các token được tách ra có giá trị “slot” giống nhau có thể được hợp nhất lại, với số “units” của token mới bằng tổng “units” của tất cả token được hợp nhất cộng lại.

Tóm lại, ERC-3525 cung cấp giải pháp Semi-fungible Token, các token có giá trị “slot” giống nhau trở thành các token có thể thay thế (fungible), các token có giá trị “slot” khác nhau là các token không thể thay thế (non-fungible). Điều này vừa giải quyết vấn đề ERC-20 không thể mang nhiều thông tin và ERC-721 thiếu thanh khoản.

Ứng dụng của ERC-3525

Protocol đầu tiên sử dụng ERC-3525 tất nhiên là Solv Protocol, một dự án đi đầu về Financial NFT.

Solv Protocol sử dụng tiêu chuẩn ERC-3525 trong các IVO (Initial Voucher Offering), tương tự như IDO, là hình thức phân phối token của dự án cho cộng đồng qua các Voucher. IVO đầu tiên chính là đợt mở bán token SOLV, đã được tổ chức trên cả Binance NFT và Solv Marketplace vào 13/12/2021.

Các dự án tham gia IVO phát hành các voucher dưới tiêu chuẩn ERC-3525, sau đó list voucher trên các marketplace như Solv’s IVO Market, Binance NFT.

Các voucher trên Solv Protocol là các Financial NFTs, các token được thêm vào voucher, sau đó voucher đó có thể sử dụng với các đặc tính của ERC-3525 như chia nhỏ (split), hợp nhất (merge).

Các voucher có thể hợp nhất, phân nhỏ để trao đổi nếu có những đặc điểm giống nhau sau:

• Cùng một kiểu lock-up.
• Cùng thời hạn lock-up.
• Cùng sở hữu một loại token trong đó.

Ưu điểm khi sử dụng các voucher ERC-3525

• Thực tế, Solv Protocol tạo ra voucher để giúp người dùng quản lý việc phân bổ vốn, thay vào đó dự án sẽ không cần phát triển token bổ sung cho các dự án đang quản lý. Ngoài ra, tạo điều kiện thuận lợi cho thị trường OTC on-chain, phân bổ, giao dịch cũng như cho vay các sản phẩm phái sinh khác.
• Thứ hai, các dự án trong khi huy động vốn cho các vòng bán public thì có thể bán các khoản phân bổ bị khóa bằng vesting vouchers cho nhà đầu tư, tạo nên một hình thức gọi vốn từ cộng đồng thông qua việc phát hành voucher (IVO).
• Với các dự án mới, chi phí cho việc xây dựng cộng đồng khá tốn kém, để tối ưu vốn dành cho các hoạt động như incentive, airdrop, liquidity mining,... thì vesting voucher là cứu cánh phù hợp.

Ưu điểm chính mà Solv mang lại là một cuộc cách mạng hóa về mint, quản lý phân bổ và giao dịch NFT dưới dạng voucher - ERC-3525. Chúng cung cấp tính thanh khoản cho bất kỳ loại tài sản nào thông qua NFT, và nhiều hình thức NFT tài chính khác có thể được phát triển sau đó.

Ngoài việc sử dụng để gọi vốn qua Voucher, ERC-3525 còn mở ra rất nhiều công dụng trong thị trường DeFi trong tương lai như DeFi bonds, sản phẩm tài chính cấu trúc (structured products),…

Tổng kết

Tuy đây là một tiêu chuẩn còn mới, nhưng không thể phủ nhận những tiềm năng mà nó có thể mang lại. Việc ứng dụng và phổ biến ERC-3525 không phải là điều dễ dàng, vì vậy Solv Protocol trước tiên cần phải làm tốt, chứng minh hiệu quả trên chính những sản phẩm mới của mình.

ERC-3525 là một ý tưởng sáng tạo với mong muốn thúc đẩy sự phát triển của DeFi, rất có thể sẽ có nhiều sản phẩm tài chính dưới dạng NFT sử dụng tiêu chuẩn token này, hãy cùng chờ đón trong tương lai!