GMX và các dự án theo trào lưu perpetuals có đang bị định giá quá cao?

Token của các dự án “fork” GMX đã có mức tăng trưởng ấn tượng. Từ đây nhiều câu hỏi được đặt ra như:

• Hiện tại các dự án này có đang được định giá quá cao?
• Những chỉ số nào quan trọng khi theo dõi các nền tảng này?
• Làm sao để đầu tư vào các token theo trào lưu như vậy?

Tất cả sẽ được giải đáp thông qua bài viết.

GMX trở thành một thế lực trong mảng phái sinh

FTX phá sản tạo động lực thúc đẩy

GMX được phát triển từ nửa cuối năm 2021. Dự án có một cách tiếp cận sáng tạo đối với giao dịch perpetuals mang lại nhiều lợi ích về thanh khoản và hạn chế trượt giá cho người dùng.

Các bạn có thể bài phân tích chi tiết về mô hình hoạt động của GMX tại đây.

GMX đã được thị trường chú ý từ trước sự kiện FTX (biểu hiện ở số liệu TVL tăng trưởng đều đặn qua thời gian).

Nhưng phải đến khi FTX phá sản thì GMX mới thực sự trở thành tâm điểm của thị trường. Nền tảng mang lại giải pháp tối ưu hơn so với dYdX hay Perpetual Protocol khiến giá token GMX phá ATH.

Ngoài câu chuyện về việc các nền tảng giao dịch perpetuals sẽ có nhiều “đất diễn” hơn khi FTX sụp đổ, từ khoá “Real Yield" được truyền thông rộng rãi cũng thúc đẩy sự chú ý của nhà đầu tư với GMX.

Các dự án “fork” GMX để đón sóng

Trong quá khứ, thị trường crypto cũng đã chứng kiến hàng loạt các trào lưu “fork” một dự án nổi bật. Một vài ví dụ có thể kể tới như Solidlly với ve(3,3), làn sóng Reserve Currency với OlympusDAO, …

GMX cũng không phải ngoại lệ khi chúng ta có thể thấy nhiều bản sao như Gains Network, Level Finance, Vela Exchange, El Dorado Exchange, …

Trong đó, Gains Network là dự án cũng ra đời vào năm 2021 như GMX (muộn hơn một vài tháng). Gains đầu tiên được phát triển trên Polygon, nhưng phải cho tới khi chuyển qua hệ sinh thái Arbitrum vào tháng 1/2023 (giai đoạn Layer 2 bắt đầu nóng lên), thì TVL của dự án mới có bước nhảy vọt.

Còn các dự án còn lại đều được ra mắt trong khoảng thời gian tháng 12/2022 đến tháng 1/2023. Giai đoạn này là thời điểm “thiên thời, địa lợi, nhân hoà" khi các câu chuyện liên quan tới sàn giao dịch phái sinh phi tập trung, GMX hay Layer-2 được truyền thông rộng rãi.

Token của các dự án này cũng đã có mức tăng trưởng lên tới vài chục lần.

Tình hình hoạt động của các dự án kể trên

GMX hiện nay vẫn có TVL vượt trội các nền tảng khác.

Khoảng cách giữa TVL giữa GMX và Gains Network (dự án đứng thứ hai) lên tới 600 triệu USD.

Đây là một điểm rất quan trọng, vì với mô hình hoạt động như GMX, việc có TVL lớn sẽ đảm bảo đủ thanh khoản cho nhà đầu tư. Lượng TVL đủ nhiều cũng sẽ tác động tích cực thúc đẩy khối lượng giao dịch và mang lại doanh thu cho nền tảng.

Tuy vậy, có thể thấy rằng tốc độ tăng trưởng TVL từ đầu năm 2023 của GMX lại không bằng các nền tảng còn lại.

Các dự án còn lại đều có mức tăng trưởng TVL lớn hơn 100% kể từ đầu năm 2023. Thậm chí, Vela Exchange và Level Finance còn có mức tăng hơn 10 lần.

Xét trên khối lượng giao dịch, kể từ đầu năm 2023 đến nay, hai dự án “OG” là Gains Network nhìn chung không có xu hướng gia tăng. Khối lượng giao dịch tăng vọt chỉ xuất hiện trong một vài ngày nhất đinh.

Mặt khác các dự án “fork" nổi lên gần đây (Level Finance, El Dorado, Vela Exchange) lại có khối lượng giao dịch tăng đột biến.

Xét trên số lượng phí thu được thì GMX vẫn đang tỏ ra vượt trội các nền tảng còn lại.

Gains Network dù là một dự án ra mắt từ lâu nhưng đã bị “lu mờ" bởi các dự án fork khác trong khoảng thời gian kể từ giữa tháng 2/2023 trở lại (xét trên lượng phí thu được).

Nhìn chung, 3 dự án mới ra mắt đều có đặc điểm chung là TVL, khối lượng giao dịch và lượng phí thu được có tốc độ tăng trưởng cao. Gains Network chỉ có tốc độ tăng trưởng TVL cao do đã mở rộng qua hệ sinh thái Arbitrum (được cộng đồng chú ý nhiều).

Nguyên nhân giải thích cho việc này đó là các chương trình liquidity mining với mức yield khổng lồ.

Bằng cách kết hợp tài tình giữa yếu tố mới từ các câu chuyện liên quan tới mô hình GMX, từ khoá “Real Yield" và thứ làm nên “DeFi Season” trong năm 2020 là liquidity mining, các dự án “fork" GMX mới đã thu hút được sự chú ý từ thị trường. Token của họ cũng có mức tăng trưởng ấn tượng.

Tuy nhiên việc sử dụng liquidity mining vào các nền tảng phái sinh đã được chứng minh là không mang lại lợi ích trong dài hạn. dYdX là một ví dụ điển hình.

Do đó, các dự án fork nếu muốn trở nên thành công như trường hợp của SushiSwap trong năm 2021 thì sẽ cần phải có những chiến lược khác để đảm bảo phát triển trong dài hạn.

Các dự án này có đang được định giá quá cao?

Việc chọn điểm mua vào các dự án “fork" theo trào lưu phụ thuộc rất nhiều vào từ khoá và các ảnh hưởng truyền thông trên mạng xã hội. Kết hợp với yếu tố được các builders áp dụng kể từ 2020 đến nay - liquidity mining - dẫn tới một hệ quả: càng vào sớm thì càng có nhiều lợi thế.

“Đôi khi, tất cả việc mà chúng ta cần làm sẽ là tìm từ khoá hot, chọn dự án fork và cố gắng mua vào càng sớm càng tốt"

Tuy nhiên, việc tìm ra điểm chốt lời hiệu quả lại phụ thuộc rất nhiều vào phân tích các yếu tố cơ bản và tìm ra điểm thoát khi tiềm năng tưởng không còn cao.

Disclaimer: Framework đánh giá dự án dưới đây không phải lời khuyên đầu tư. Độc giả nên sử dụng chúng như một nguồn tham khảo để tự phát triển các cách riêng có độ chính xác cao hơn.

Trước khi đưa ra phân tích và đánh giá về mức định giá của các token, Coin98 Insights đặt ra các giả định dưới đây:

• Các dự án không hoạt động chính tại Arbitrum (nơi GMX chiếm phần lớn thị phần) sẽ có triển vọng tốt hơn.
• Tốc độ tăng trưởng TVL chậm lại đánh dấu sự kết thúc tăng trưởng.
• GMX sẽ được sử dụng làm benchmark cho các dự án.
• Arbitrum sẽ không ra mắt token (đảm bảo tốc độ tăng TVL và khối lượng giao dịch của GMX ổn định).
• Những tin tức để thị trường tạo sóng mới cho các nền tảng phái sinh sẽ không diễn ra.
• GMX có tốc độ tăng trưởng ổn định về khối lượng giao dịch (do bản chất người dùng đến với GMX không vì liquidity mining)

TVL của GMX hiện vẫn đang trong xu hướng tăng nhưng khối lượng giao dịch thì không.

Số liệu thực tế cho thấy, khối lượng giao dịch chỉ tăng vọt trong giai đoạn ban đầu, sau đó sẽ dao động xung quanh một mức nào đó.

Điều này có nghĩa là việc tăng trưởng khối lượng (ảnh hưởng trực tiếp tới doanh thu) sẽ chỉ bùng nổ vào giai đoạn ban đầu. Đây là thời kỳ vàng để các nền tảng này thu hút và khiến người dùng quen với việc sử dụng.

Sau đó, việc giữa chân người dùng cũ và thu hút người dùng mới sẽ rất khó khăn. Việc tăng TVL lúc này cũng không quá quan trọng bởi vì số lượng TVL tăng lên phải phục vụ khối lượng giao dịch tăng tương ứng.

Do vậy, từ GMX chúng ta có kết luận:

• TVL tăng chưa chắc đã dẫn tới khối lượng giao dịch tăng.
• Khối lượng giao dịch sẽ chỉ tăng nóng trong giai đoạn ban đầu.
• Nếu không có cú hích lớn (như việc Gains Network chuyển qua Arbitrum) thì thông thường giao dịch sẽ đi ngang hoặc giảm trong giai đoạn sau đó. Điều này ảnh hưởng trực tiếp tới định giá.

Điều này đặc biệt quan trọng khi xem xét định giá các nền tảng sử dụng liquidity mining để hút người dùng như Vela, El Dorado và Level Finance.

Định giá theo chỉ số P/E (ước tính mang tính chất chủ quan) cho thấy khi so sánh với GMX các nền tảng kể trên đều đang vượt quá giá trị thực.

Điều này có nghĩa là các nhà đầu tư đang kỳ vọng khối lượng giao dịch và phí thu được từ các dự án "fork" có thể tăng gấp ba hay thậm chí như Vela là tăng gấp 6 lần số liệu hiện tại.

Như trường hợp của Level Finance hiện tại, số lượng token LVL làm liquidity mining đang giảm, tốc độ tăng trưởng TVL cũng thấp hơn trước.

Với giả định và kết luận đưa ra từ việc nghiên cứu GMX kể trên, có vẻ như Level Finance đang sắp kết thúc thời điểm vàng để tăng trưởng nóng.

Tất nhiên nếu có các cú hích lớn phá bỏ các giả định kể trên hoặc một biến cố khiến sự hưng phấn với GMX và các nền tảng “fork" GMX quay trở lại thì chúng ta sẽ cần phải xem xét lại toàn bộ mô hình kể trên.

Một số tips trong việc đầu tư các token của các dự án fork

Trong một cơn sóng, chúng ta có thể không phải là người đi đầu, không có vị thế đẹp của token dẫn đầu. Tuy nhiên, cơ hội x tài khoản luôn nằm ở các token theo trend.

Do vậy nếu như nhà đầu tư bỏ lỡ GMX hay bất kỳ token dẫn trend nào thì hoàn toàn có thể tìm được cơ hội vào các token khác như LVL, EDE hay VELA kể trên. Khi token dẫn trend còn tăng mạnh thì các token ăn theo sẽ có mức tăng thậm chí còn hơn thế.

Ngoài việc chú ý tới Twitter để “bắt trend” thì các bạn còn thể sử dụng Lunacrush để theo dõi các từ khoá hot.

Việc đầu tư các token này cũng tồn tại rất nhiều rủi ro. Vì thế cần phải xem xét phân bổ một lượng vốn phù hợp để không gây ảnh hưởng tới toàn danh mục trong tình huống bất lợi.

Ngoài ra, các token “ăn theo" thường được làm trong thời gian ngắn nên nhiều khi đội ngũ phát triển không xem xét kỹ càng dẫn tới lỗ hổng smart contract. Bên cạnh đó, các dự án mới cũng tiềm ẩn rủi ro lừa đảo.

Do vậy, khi tiếp cận với các token thể loại này cách tốt nhất là tạo một ví phi tập trung mới để giảm thiểu rủi ro hack, rug-pull, lỗi bảo mật, …

Việc dự án đó triển khai trên hệ sinh thái nào cũng rất quan trọng. Như trường hợp kể trên, việc trên khai trên các hệ sinh thái sôi động như BNB hay Arbitrum khiến cho việc tiếp cận người dùng dễ dàng hơn.

Thanh khoản cũng là yếu tố cần phải quan tâm. Chúng ta cần chọn token có lượng thanh khoản vừa đủ (không quá to vì sẽ khó có thể tăng mạnh nhưng cũng không quá bé vì dễ gây trượt giá) và căn cứ vào đó để tối ưu lợi nhuận.

Cuối cùng, khi đã có vị thế tốt, chúng ta luôn cần chú ý phân tích thật kỹ các thông số của dự án cũng như kết hợp với mô hình hoạt động để tìm ra điểm chốt lời hiệu quả nhất.

Bên cạnh đó, đội ngũ Coin98 Insights sẽ luôn cố gắng cập nhật nhanh nhất các thông tin và phân tích về trào lưu mới của thị trường crypto để mang lại nhiều insights giá trị cho độc giả.