Hệ sinh thái Berachain: Ý tưởng tập trung thanh khoản
Tổng quan Berachain
Dự án Layer 1 Berachain được xây dựng trên bộ công cụ Cosmos SDK, được kết nối với các blockchain khác thuộc mạng Cosmos khác qua cầu nối IBC, đồng thời có tương thích với EVM qua thiết kế Polaris EVM.
Bắt nguồn từ đội ngũ đứng sau dự án NFT Bong Bears, Berachain là dự án Blockchain Layer 1 với nhiều ý tưởng sáng tạo độc đáo. Hướng tới việc giải quyết các vấn đề về phân mảnh thanh khoản trong DeFi, dự án giới thiệu sự kết hợp giữa mô hình cơ chế đồng thuận Proof-of-Liquidity kết hợp với thiết kế tokenomics đặc biệt.
Với mô hình mới mẻ, cách tiếp cận thị trường khác biệt, hoạt động theo văn hóa meme vui vẻ cộng thêm số tiền gọi vốn giá trị 100 triệu USD, Berachain sẽ là hệ sinh thái đáng chú ý trong thời gian tới.
Điểm nổi bật của Berachain
Văn hóa meme
Berachain được phát triển từ đội ngũ xây dựng bộ sưu tập NFT Bong Bears phát hành trên Ethereum từ giai đoạn cuối năm 2021. BST lấy hình ảnh những chú gấu, không có thông tin cụ thể về roadmap, đăng tải những hình ảnh chế tạo cảm giác vui nhộn, đùa cợt hơn là một dự án tài chính chuyên nghiệp.
BST sau đó được sự ủng hộ từ cộng đồng OlympusDAO, làm tăng giá NFT. Người nắm giữ NFT Bong Bear sau đó được airdrop 1 NFT từ các bộ sưu tập mới, tổng cộng đã có 7 bộ sưu tập mới được phát hành, nâng tổng số NFT lên hơn 9,000.
Không chỉ ủng hộ NFT, OlympusDAO đã đầu tư 500k USD vào dự án Berachain tại mức định giá 50 triệu USD FDV. Hiện tại, phong cách của Berachain vẫn khá tương đồng với Bong Bears trước đây khi đăng tải những hình ảnh chế của những chú gấu. Ngoài ra, thiết kế website của Berachain khá sáng tạo khi bắt đầu từ dưới lên, người dùng chỉ có thể cuộn lên hay “up only”.
Proof of Liquidity
Dù mang văn hóa meme, Berachain là dự án có sản phẩm thực sự. Trong đó, cơ chế phòng chống sybil Proof of Liquidity là một trong những điểm khác biệt nhất.
Trong một mạng lưới Proof Stake (PoS) truyền thống, các validator tham gia bảo mật mạng lưới bằng cách stake token, điều này sẽ khiến token bị khóa và không thể sử dụng cho thanh khoản on-chain.
Cơ chế Proof of Liquidity đưa ra giải pháp cho vấn đề này bằng cách cho phép người dùng stake các coin/token nền tảng của Layer 1 khác như wETH, wSOL, wBTC… và các loại stablecoin, DeFi token… để tham gia vào hoạt động xác thực mạng lưới và đồng thời có thể đóng góp thanh khoản cho các dApp.
Theo thiết kế ban đầu, các tài sản từ Blockchain L1 sẽ được ưu tiên với tỷ trọng 80%, các stablecoin chiếm 15%, phần còn lại dành cho DeFi token. Tỷ lệ này có thể được thay đổi khi Berachain chính thức ra mắt.
Cơ chế này được kỳ vọng mang lại lợi ích cùng lúc cho nhiều bên:
- Các dự án trên Berachain có nguồn thanh khoản dồi dào từ nhiều nguồn.
- Bản thân dự án không phải đánh đổi giữa tính thanh khoản và tính bảo mật.
- Người dùng nắm giữ token có nhiều lợi ích hơn.
- Thúc đẩy cuộc đua tranh giành thanh khoản tương tự như Curve War trước đây.
Để kết hợp lợi ích của nhiều bên bao gồm validator, người dùng, dự án (protocols), mô hình 3 token (tri-token) của Berachain đóng vai trò then chốt.
Tokenomics
Berachain sử dụng hệ thống token phức tạp hơn thường lệ với 3 loại token khác nhau là BGT, BERA và HONEY. Trong đó:
- BGT: Token quản trị của Berachain, không thể chuyển nhượng và có thể nhận được bằng việc cung cấp thanh khoản cho native DEX là BEX. Được sử dụng để quyết định phần thưởng của các pool tương tự như veToken của Curve. BGT cũng có thể đổi 1:1 sang BERA để làm phí giao dịch nhưng không được đổi ngược lại.
- BERA: Trả phí giao dịch trên mạng lưới và phần thưởng cho các validator. Token có tỷ lệ lạm phát ước tính 10% một năm và tất cả token trả phí gas sẽ bị đốt.
- HONEY: Stablecoin được gán theo giá trị USD, có thể được mint thông qua thế chấp 150% giá trị tài sản hoặc swap trực tiếp trên BEX. HONEY sẽ được sử dụng để ghép cặp thanh khoản trên BEX.
Tóm lại, dựa vào cơ chế PoL và tri-token, mạng lưới Berachain sẽ hoạt động theo trình tự như sau:
- Người dùng cung cấp thanh khoản cho BEX pools, nhận phần thưởng BGT, sử dụng để tham gia ủy quyền (delegating) theo cơ chế PoL.
- Người dùng ủy quyền BGT cho validators.
- Validator thực hiện sản xuất block, nhận thưởng theo tỷ lệ BGT tương ứng.
- Validator tham gia vote tỷ lệ thưởng của BGT trên các DEX liquidity pool.
- Phần thưởng từ các Bribes được chia lại cho những người tham gia ủy quyền.
Cơ chế này tách biệt chức năng của token dành cho hoạt động stake và token dành cho các hoạt động on-chain, đồng thời sẽ cho phép người dùng đóng góp thanh khoản được nhận thêm quyền quản trị hoạt động mạng lưới.
Polaris EVM
Ngoài sự khác biệt về mặt cơ chế, Berachain dù là một Layer 1 thuộc hệ sinh thái Cosmos nhưng dự án vẫn có khả năng tương thích với Ethereum qua Polaris EVM. Polaris EVM được phát triển với mục đích kết nối các ứng dụng trên Cosmos và Ethereum, tăng trải nghiệm của developer và thông lượng giao dịch.
Hệ sinh thái Berachain
Do có hệ thống token và cơ chế khác biệt, Berachain có một nhóm các dự án do đội ngũ tự phát triển để phục vụ cho các cơ chế này. Hiện tại hệ sinh thái Berachain mới đang ở giai đoạn testnet và có thể có nhiều thay đổi.
Các dự án in-house
Bên dưới là một số dự án in-house, được Berachain xây dựng.
BEX (Berachain Exchange)
BEX là trụ cột quan trọng nhất trong hệ sinh thái hiện tại. Đây là dự án DEX có mô hình hoạt động giống với Balancer khi tập trung vào việc cung cấp thanh khoản. Một pool trên BEX cũng có thể bao gồm nhiều loại token khác nhau với tỷ lệ khác nhau.
Người dùng cung cấp thanh khoản trên BEX được nhận về BGT, sau đó sử dụng BGT để tham gia cơ chế voting PoL. Người dùng stake BGT trên BEX cũng được nhận phần thưởng tương ứng từ phí giao dịch.
Bend (Berachain Lending)
Bend là thị trường cho vay phi tập trung, hoạt động gần giống với MakerDAO. Người dùng có thể nạp tài sản thế chấp để vay ra stablecoin HONEY, cung cấp thanh khoản và nắm giữ HONEY cũng giúp người dùng nhận thưởng BGT nhiều hơn.
Berps (Berachain Perpetuals)
Sau khi đã có HONEY, người dùng có thể sử dụng HONEY làm tài sản thế chấp hoặc cung cấp thanh khoản trên Berps - một sàn giao dịch phái sinh phi tập trung. Protocol này sử dụng giá giao dịch spot qua dịch vụ oracle, cho phép người dùng giao dịch đòn bẩy x100. Phí giao dịch thu được từ Berps sẽ được đội ngũ giữ lại.
BGT Station
Người dùng nắm giữ BGT có thể sử dụng BGT Station để stake cũng như ủy thác cho các validator và voting các quyết định quản trị.
Các dự án khác
Ngoài các dự án thuộc nhóm cơ sở, Berachain cũng thu hút các dự án multi-chain và một vài dự án khác do cộng đồng xây dựng. Hệ sinh thái đang ở trong giai đoạn testnet nên có thể sẽ có nhiều thay đổi, dưới đây là một số dự án đáng chú ý:
- Crocswap: Sàn giao dịch phi tập trung, sử dụng cơ chế cung cấp thanh khoản theo khoảng như Uniswap V3.
- OrangeFinance: Quản lý thanh khoản trên các AMM protocol.
- ShogunFi: Nền tảng giao dịch cross-chain, có sự tham gia hỗ trợ của Binance Labs.
- BeratoneGame: Video game mô phỏng cuộc sống tương tự như loạt game The Sims.
- Exponents Finance: Giao dịch đòn bẩy với hầu hết các loại tài sản trên Berachain.
- Infared Finance: Dự án liquid staking, mở khóa thanh khoản cho BGT thông qua iBGT.
Berachain mới đang ở giai đoạn testnet và còn tương đối ít dự án phát triển. Coin98 Insights sẽ cập nhật hệ sinh thái đầy đủ khi Berachain đi vào mainnet.
Tổng kết
Berachain là dự án Layer 1 nổi bật với số tiền gọi vốn hơn 100 triệu USD. Với sự sáng tạo trong cơ chế hoạt động và tokenomics, rất có thể khi ra mắt sẽ thu hút một lượng lớn TVL ngay khi mới mainnet. Ngoài ra, Berachain còn có hệ sinh thái đầy đủ các sản phẩm phục vụ cho cơ chế sáng tạo này.