Amber avatar
Coin98 Insights
Nơi chia sẻ tất cả những kiến thức Crypto từ cơ bản đến nâng cao, kinh nghiệm đầu tư Bitcoin và các hình thức đầu tư tiền điện tử khác.

Hệ sinh thái Linea: Công nghệ zkEVM từ Consensys

Là một trong những mảnh ghép sản phẩm quan trọng của Consensys (công ty đứng sau Metamask), Linea đang có nhiều lợi thế và nhanh chóng trở thành blockchain L2 hàng đầu hiện tại.
Amber avatar
LilYang
9 min read
Published May 10 2024
Updated May 14 2024
hệ sinh thái linea

Đặc điểm nổi bật của hệ sinh thái Linea

Công nghệ zkEVM

Ban đầu dự án có tên Consensys zkEVM sau đó được đổi sang Linea. Đúng như tên gọi, Linea sử dụng công nghệ bằng chứng không kiến thức (ZK Rollup), mở rộng mạng lưới Ethereum bằng cách xử lý các giao dịch ngoài chuỗi (off-chain).

Các giao dịch sau khi được tổng hợp sẽ được gửi đi theo batch cùng với bằng chứng không kiến thức được gọi là Validity Proof. Các giải pháp ZK Rollup được cho là tối ưu hơn Optimistic Rollup khi không có thời gian trì hoãn rút tiền. Tuy vậy, các dự án này gặp khó khăn hơn để tương thích với EVM.

công nghệ zkevm của linea

Linea cạnh tranh cùng một số dự án khác đã nghiên cứu và khắc phục nhược điểm này với phiên bản zkEVM, cho phép các ứng dụng trên Ethereum hoạt động mượt mà trên môi trường Rollup này. Giải pháp của Linea thuộc loại 2 (Type 2 zkEVM).

zkevm loại 2

Theo đó, Linea zkEVM sẽ có khả năng tương thích phù hợp với hầu hết các ứng dụng trên Ethereum, tuy nhiên hiệu suất sẽ kém hơn đôi chút do cần nhiều thời gian hơn để tạo ra bằng chứng xác thực.

Phát triển bởi Consensys

Linea là một trong những mảnh ghép trong các sản phẩm của đội ngũ Consensys. Consensys là một trong những công ty có tiềm lực lớn nhất thị trường ở thời điểm hiện tại, đây cũng chính là công ty đứng sau những sản phẩm đình đám như MetaMask, Infura, Truffle...

sản phẩm của consensys

Ngay từ khi ra mắt, Linea được hỗ trợ trong hệ sinh thái đầy đủ các công cụ, sản phẩm hỗ trợ từ công ty mẹ Consensys.

Hệ sinh thái tăng trưởng nhờ Point

Consensys đã gọi vốn tổng cộng 725 triệu USD tuy nhiên các sản phẩm trong hệ sinh thái của Consensys chưa từng thực hiện airdrop cũng như ra token, vì vậy người dùng kỳ vọng Linea sẽ là sản phẩm ra token đầu tiên của Consensys.

Từ phía dự án, Linea cũng chủ động đưa ra chương trình Linea Park cho phép người dùng tích điểm, kiếm NFT, trải nghiệm hệ sinh thái. Chương trình kéo dài 6 tuần, mỗi tuần bao gồm một chủ đề: 

Week 1: Chủ đề game RPG và MMO
Week 2: NFT
Week 3: Game và Social
Week 4: Game từ các quốc gia phương Đông
Week 5: Mini Game Gala
Week 6: Grand Finale, nhóm dự án tổng hợp
các dự án linea park
Bản đồ sự kiện Linea Park

Ngoài Linea Park, dự án cũng tích cực tích hợp với các dự án multi-chain để các dự án này mở rộng sản phẩm sang Linea, sau đó khuyến khích người dùng bằng chiến lược x2 point cho những hoạt động trên Linea. Các dự án như Renzo Protocol, Syncswap, Zero Lend… đã đóng vai trò quan trọng trong việc thúc đẩy tăng trưởng TVL cho Linea.

advertising
tvl trên linea
Các dự án triển khai trên Linea giúp tăng trưởng TVL.

Cách Linea thu hút nhà phát triển và người dùng

Nâng cấp giao dịch blob

Để tối ưu chi phí cho việc lưu trữ và gửi dữ liệu, ngày 27/3 vừa qua, Linea cũng đã nâng cấp mạng lưới sử dụng giao dịch blob sau nâng cấp Dencun. Hiện tại, mức chi phí cho dữ liệu Linea phải chịu đã giảm đi -97.20% so với trước Dencun. Điều này giúp cho phí giao dịch trên Linea giảm mạnh từ thời điểm triển khai. 

gas thấp trên linea
Giá gas trên Linea giảm mạnh sau khi áp dụng blob.

Linea Voyage: The Surge

Linea Surge là chương trình khuyến khích thanh khoản, thu hút TVL và thúc đẩy sự phát triển của các dự án DeFi trên Linea. Người dùng tham gia khóa thanh khoản trên các dApp của Linea để nhận điểm LXP-L. Chương trình dự kiến khởi động vào tháng 4 nhưng hiện tại vẫn chưa chính thức bắt đầu.

Các dự án DeFi được nhận điểm bao gồm các nhóm:

DEX
DeFi Lending Platforms
Decentralized Trading Platforms
Bridge Pools
Các mảng khác

Các loại tài sản được tính điểm:

Native (ETH)
Stablecoins
LST (Liquid Staking Tokens)
LRT (Liquid Restaking Tokens)
RWA (Real World Assets)
Tài sản khác

Tỷ lệ dự án và tài sản nhận điểm thưởng tương ứng với hình sau. Các giao dịch với DEX, Lending, Bridge với ETH và các LRTs sẽ có trọng số điểm cao hơn phần còn lại.

tính điểm lxp l

Linea Park Week 6

Linea Park tuần 6 với sự kết hợp của nhiều dự án từ NFT tới Gaming, Social, đã đánh dấu sự kết thúc của chương trình này. Trải qua 6 tuần với 6 chủ đề, Linea đã cố gắng giới thiệu tới người dùng các dự án mới, chiến lược này cũng đã góp phần đẩy mạnh số lượng giao dịch trên blockchain L2 này.

số lượng giao dịch linea
Tác động của Linea Park lên số lượng giao dịch trên mạng lưới Linea.

Linea Builder Launchpad

Linea Builder Launchpad là cánh cổng giúp các lập trình viên tiếp cận nhanh chóng những gì đang diễn ra trong hệ sinh thái. Những nhà phát triển có ý tưởng xây dựng sẽ được hỗ trợ bởi những người đi trước qua việc tham gia vào Linea Builders Club, quảng bá sản phẩm qua Hackathon Linea Dev Cook-Off.

Chương trình chỉ mới được khởi động từ 19/4/2024.

Toàn cảnh hệ sinh thái Linea

Dựa theo các chương trình tính điểm, Linea tập trung chính vào 2 nhóm dự án là DeFi và Game/NFT. Dòng tiền được bridge từ Ethereum cũng thể hiện mức độ quan tâm của người dùng. Trong các L2 mới (hoạt động 1 năm trở lại đây), Linea có sức hút ở mức ngang bằng với Mantle và kém hơn một chút so với zkSync Era và Base.

giá trị bridge trên các l2
Số tiền được bridge từ Ethereum qua các Layer 2 (Linea đường màu vàng). Nguồn: Token Terminal

DeFi

Hệ sinh thái DeFi của Linea chỉ thực sự phát triển khi có sự xuất hiện của các dự án multi-chain, các dự án gốc trên Linea ít nhận được sự chú ý hơn. Những dự án như Mendi Finance (Lending), Lynex (DEX)… dù xuất hiện trước nhưng lại thất thế hơn so với các dự án multi-chain ở thời điểm hiện tại.

Sau khi 2 dự án nổi bật là Renzo Protocol và Zero Lend triển khai trên mạng lưới này, TVL trên Linea mới có sự tăng trưởng đáng kể. Renzo là dự án thuộc trend Liquid Restaking đầu tiên được triển khai trên các L2, cũng là dự án được chú ý nhất sau khi Etherfi ra token.

Trong khi đó, ZeroLend là dự án Lending cho phép sử dụng các loại LRT làm tài sản thế chấp, người dùng gửi ezETH của Renzo sẽ được bonus x2 điểm EZ Point và có thể thực hiện chiến lược đòn bẩy. Sự kết hợp này đã thu hút một lượng tiền đang theo đuổi xu hướng Restaking về Linea.

tvl zero lend
TVL của ZeroLend trên các blockchain. Nguồn: DefiLlama

Sau khi đạt được thành công trên đây, ZeroLend ra mắt token ZERO với chức năng quản trị hoạt động trên mạng Linea. Cạnh tranh với ZeroLend là Mendi Finance, dự án chỉ hoạt động trên Linea và là phiên bản fork từ Compound V2.

Về mảng DEX, các dự án multi-chain nổi bật như Syncswap, iZiSwap, PancakeSwap, Uniswap V3… cũng tích cực mở rộng sang Linea. Tuy nhiên, chưa có dự án nào thực sự bứt phá, thậm chí có phần yếu thế hơn cả về TVL và khối lượng giao dịch so với các dự án native như Lynex và Nile Exchange.

dex trên linea
So sánh các dự án DEX trên Linea. Nguồn: DefiLlama.

Sắp tới khi chương trình Linea The Surge chính thức ra mắt, các dự án DEX và Lending sẽ tiếp tục là trọng tâm với tỷ lệ phần thưởng nhiều nhất. 

Game/NFT

Game, NFT kết hợp thêm yếu tố Social (mạng xã hội) là một trong những mảng trọng tâm của Linea khi dự án đã dành ra 6 tuần để đẩy mạnh truyền thông cho các dự án này. Theo thống kê từ DappRadar, các dự án có nhiều người chơi nhất là:

Ultiverse: Nền tảng xuất bản game Web3 kết hợp với AI, dự án có sự đầu tư của Sequoia, Binance Labs…
Yooldo: Nền tảng phát triển các dự án GameFi, có sự đầu tư của Consensys, Linea, Aptos, Mantle… 
Arena Games Platform: Nền tảng cung cấp bộ công cụ SDK giúp chuyển đổi game truyền thống lên blockchain.
game linea
Xếp hạng game trên Linea theo số lượng người dùng. Nguồn: DappRadar

Ngoài ra, một số dự án đáng chú ý xuất hiện trong Linea Park bao gồm:

Enders Gate: Tựa game thẻ bài NFT được lấy cảm hứng từ Yu-gi-oh.
Satoshi Universe: Tựa game thế giới khoa học giả tưởng dựa theo cốt truyện comics.
Gamic: Công cụ hỗ trợ giao tiếp trong Web3 game, có sự đầu tư của Binance Labs.
SocialScan: Sử dụng AI để khám phá các thông tin về MXH, thông tin on-chain.
BitAvatar: Tạo danh tính bằng NFT và AI.
Galaxia Studios: Studio chuyên sản xuất fully on-chain game 
Omnizone: Tựa game fully-onchain thuộc thể loại chiến đấu sinh tồn, đã xuất hiện trên cả Ancient8 và Kardia Chain.
AlienSwap, Element, Bilinear: NFT Marketplace

Bên cạnh sự phát triển về các dự án game, trên Linea cũng có một bộ phận token meme. Các token này hiện có vốn hóa còn cao hơn những dự án DeFi.

các token và vốn hoá trên linea
Các token và vốn hóa trên Linea. Nguồn: L2beat

Tổng kết

Linea có sự kết hợp giữa phát triển công nghệ và các chương trình tính điểm cho người dùng mang đến sự tăng trưởng cả về TVL và thông số mạng lưới. Người dùng kỳ vọng Linea sẽ trở thành sản phẩm đầu tiên ra token trong hệ sinh thái sản phẩm của gã khổng lồ Consensys.