Tổng quan về hệ sinh thái NEAR: Sẵn sàng cất cánh với các mảnh ghép

Trong cuộc đua của các hệ sinh thái, NEAR Protocol chắc chắn là một nền tảng ứng cử viên sáng giá. Để giúp anh em có cái nhìn toàn cảnh về hệ sinh thái đầy tiềm năng này và giúp anh em tìm kiếm cơ hội đầu tư, mình gửi tới anh em bài viết trong series Ecosystem Digest về Near Protocol.

Anh em hãy cùng mình nhìn vào bức tranh tổng thể của nền tảng NEAR nào!

Tổng quan hệ sinh thái NEAR

Blockchain NEAR là gì?

Định nghĩa NEAR Protocol: NEAR Protocol là một nền tảng ứng dụng phi tập trung được thiết kế nhằm phục vụ sự phát triển của Open Web, để tạo ra một thế giới online mở. 

Token NEAR: (cập nhật ngày 21/1/2022)

• MCap & Full Cap: $8.88B & $14.36B.
• Rank: 22.
• Giá ATH, ATL: 0.52$ / 20.44$.
• Circulating & Total Supply: 618,406,798 / 1,000,000,000 NEAR.
• Danh sách các sàn lớn đã listing: Binance, Huobi, OKEx, Gate,...
• Blockchain NEAR: (cập nhật ngày 21/1/2022)
  • TPS: 100,000 TPS trong điều kiện có 1 triệu node. 
  • Số node: 59.
  • Blocktime: 1.01s.
  • Total Tx: 77 triệu.
  • Avg. Tx fee ($):0.1$.

Backers/Investors: Three Arrows Capital, Jump Capital, Alameda Research, Zee Prime, Amber Group, Dragonfly Capital, Coinbase Ventures, a16z, Multicoin Capital, Pantera, Arrington XRP Capital, IOSG Venture, Libertus Capital,...

Quá trình phát triển:

• Formation of Near Protocol (8/2018): Giai đoạn lên ý tưởng và bắt đầu phát triển Near Protocol.
• Mainnet Phase 0 - PoA Genesis (4/2020): Phase đầu tiên của Mainnet diễn ra vào cuối tháng 4 năm 2020, bằng cơ chế Proof of Authority được phát triển bởi NEAR Foundation. Trong giai đoạn này, các node vẫn được vận hành bởi các validators thuộc Near Foundation.
• Mainnet Phase 1 - Restricted (9/2020): Phase thứ hai của Mainnet cho phép các validators bên thứ ba tham gia vào vận hành mạng lưới.
• Mainnet Phase 2 - Community Governed (10/2020): Phase này cho phép cộng đồng trở thành người quản lý mạng lưới của Near Protocol qua các thao tác on-chain. Người dùng đã có thể chuyển token và giao dịch.
• Rainbow Bridge (4/2021): Cầu nối giữa Near Protocol và mạng lưới Ethereum đã được ra mắt.
• Simple Nightshade (9/2021): Triển khai Simple Nightshade - một bước tiến đến với sharding toàn phần;
• Nightshade Sharding (11/2021): Triển khai Nightshade Sharding - một bước tiến đến với sharding toàn phần.

Điểm nổi bật về hệ sinh thái Near

Lịch sử gọi vốn của Near Foundation khá ấn tượng, với 4 vòng gọi vốn, đạt được 35 triệu đô sau hai round và 1 round chưa công bố trước năm 2021. Các nhà đầu tư vào Near Foundation bao gồm nhiều quỹ lớn, ví dụ như Coinbase Ventures, a16z, Multicoin Capital, Pantera, Arrington XRP Capital, IOSG Venture, Libertus Capital,...

Đầu tháng 1/2022, nhiều quỹ đầu tư mới đầu tư vào Near bao gồm: Three Arrows Capital, Jump Capital, Alameda Research, Zee Prime, Amber Group, Dragonfly Capital, với 150 triệu đô được công bố.

Hiện tại, phí giao dịch và tốc độ giao dịch của mạng lưới NEAR khá ấn tượng, với phí trung bình chỉ tầm 0.1$ (so với 0.5$ của Avalanche, 0.3$ của Tron,…)

Hỗ trợ và tương thích hoàn toàn với EVM, giúp nhà phát triển có thể đưa dApps từ Ethereum sang NEAR Protocol qua Aurora một cách dễ dàng.

Tình hình hiện tại và roadmap

Dự án đã hoàn thành giai đoạn thiết kế cấu trúc mạng lưới, đang bắt đầu bắt tay vào việc phát triển mạng lưới DeFi. 

Các mảnh ghép Layer 2 thuộc mảng cơ sở hạ tầng đã qua giai đoạn tập trung phát triển, với Aurora và Octopus Network đã triển khai và đang trong giai đoạn thu hút developer, builder và người dùng.

Hệ sinh thái DeFi trên NEAR vẫn đang dần hình thành các yếu tố cơ bản, và chưa thu hút được dòng tiền cũng như sự chú ý của các nhà đầu tư. Tuy nhiên, dòng tiền đã đến với Aurora bởi lượng ứng dụng lên trên hệ sinh thái này nhanh chóng (do việc fork ứng dụng từ các EVM-chain khác có thể thực hiện dễ dàng), với TVL đạt hơn 700 triệu đô vào tháng 1/2022.

Những mảnh ghép trên hệ sinh thái NEAR

Stablecoins

Dự án Stablecoin đã được mang lên NEAR bao gồm USDT, USDC, DAI và TUSD. Vào tháng 1/2022, lượng stablecoin trên hệ đang ở con số khoảng 400 triệu đô, chủ yếu tập trung vào USDT và USDC, và chủ yếu là ở trên Aurora chứ không phải trên Near.

Ngoài ra, trên Near cũng mới có sự triển khai của stablecoin nUSDO của Oin Finance - được sinh ra khi thế chấp stNEAR (khi sử dụng Metapool). Tuy nhiên ứng dụng này chưa được sử dụng rộng rãi, minh chứng là lượng TVL 5 triệu đô ít ỏi.

AMM DEX

Hiện tại, AMM DEX đầu tiên hoạt động trên NEAR Protocol mới chỉ có Ref Finance.

Trên Aurora, có nhiều DEX hơn như Trisolaris, Wannaswap, Auroraswap và người dẫn đầu là Trisolaris với hơn 500 triệu TVL ở thời điểm tháng 1/2022 (chiếm 70% lượng TVL cả Aurora).

Trisolaris là DEX đầu tiên, nhận grant của Near Foundation và có đội ngũ phát triển tương đối nhanh nhạy trong việc triển khai áp dụng các model mới cho dự án (như veTRI), cũng như tích hợp các cặp token mới vô cùng nhanh chóng.

Oracle

Mảng Oracle ở NEAR Protocol nói riêng vẫn chưa có nhiều tiến triển.

Tuy Band Protocol và Chainlink đã đồng ý partner với NEAR Protocol từ khá lâu, tuy nhiên vẫn chưa ra sản phẩm hoạt động testnet hoặc mainnet.

Flux Protocol cũng là một oracle trên NEAR, sử dụng để phục vụ Flux prediction market, tuy nhiên chưa biết rằng liệu Flux Protocol có phục vụ dịch vụ Oracle cho các dự án khác giống Band Protocol và Chainlink không.

Lending & Borrowing

Đây là mảnh ghép quan trọng bậc nhất đối với hệ sinh thái DeFi trên tất cả các nền tảng, nhưng trên NEAR Protocol thì mới chỉ Oin Finance (Stablecoin thế chấp vượt mức) là dApp đầu tiên thuộc mảng này.

Ngoài ra, các dự án Lending sắp ra mắt trong thời gian gần (tháng 1/2022) bao gồm: Burrow Cash (lending trên Near), Aurigami (lending trên Aurora). Đây là mảng quan trọng trong bất cứ hệ sinh thái nào để giúp độ tận dụng vốn trong hệ được nâng cao, cũng như đưa marketcap lớn của NEAR vào TVL trong hệ.

Anh em hãy cùng chờ đợi sự ra mắt của dApp thuộc mảng Lending & Borrowing trong tương lai trên NEAR nhé!

IDO Platform

Dưới đầy là ROI hiện tại và ROI ATH của các dự án IDO trên Near. Anh em có thể thấy ROI của các dự án trên Smartpad và Bocachica cũng như Nearpad có ROI ATH khá ấn tượng, trong khi IDO trên Skyward Finance mang lại ROI tương đối khiêm tốn.

Thời gian tới, khi hệ sinh thái Near và Aurora tăng trưởng, số lượng dự án có thể sẽ gia tăng và IDO trên launchpad sẽ là lựa chọn đầu tiên cho các dự án khi launch token.

NFT Marketplace

Đây là category trên NEAR có nhiều dự án nhất, với hai cái tên nổi bật là Paras và Mintbase. Cộng đồng nhà đầu tư trên NEAR cũng dành sự quan tâm nhiều nhất cho các dự án NFT, bởi vậy đây cũng là mảng phát triển mũi nhọn trên NEAR Protocol trong một thời gian dài vừa qua. Số lượng dự án NFT trên NEAR đang gia tăng chóng mặt.

Tuy nhiên, đa số các dự án NFT trên Near và Aurora là các dự án collectibles, và NFT chưa thể sử dụng vào các công dụng cụ thể như tương tác với Dapp, dùng trong game,... Thời gian tới, nếu muốn đẩy mạnh NFT trên Near, lĩnh vực Interactive NFT trên Near cần được chú ý.

Dự phóng tương lai và cơ hội đầu tư trên hệ sinh thái NEAR

Dự phóng tương lai về hệ NEAR

Nền tảng NEAR đang tập trung phát triển các mảng ghép DeFi cơ bản, và đang trong quá trình hoàn thiện.

Đặc biệt là mảng lending chuẩn bị ra mắt trong thời gian tới trên cả Near (Burrow Cash) và Aurora (Aurigami Finance), từ đó sẽ trở thành cơ sở cho nhiều ứng dụng khác phát triển như yield farm leverage, derivatives,...

Với việc các bridge đã hoàn thiện, dần dần hệ sinh thái của Near sẽ thành hình và thu hút được dòng tiền nếu có những bước đi kích thích hệ sinh thái đúng cách.

Như vậy, trong tương lai, anh em sẽ cùng mình chờ đợi những phát triển sau trên NEAR Protocol để hoàn thiện thế giới DeFi:

• Lending trên Aurora và Near ra mắt, để trở thành cơ sở cho nhiều ứng dụng khác phát triển như yield farm leverage, derivatives,...;
• Farming giữ được mức APY để giữ chân TVL, hoặc áp dụng các model chống lạm phát token và vẫn giữ được lượng yield cao như veNomics, hay ngóng chờ và áp dụng các model mới trên thị trường (như game ve(3,3) mới đây trên Fantom);
• Tiếp tục thu hút lượng developer và builder về với hệ sinh thái.

Ngoài ra, để thu hút dòng tiền về hệ sinh thái này, chúng ta sẽ chờ đợi những thông tin như:

• Sự hỗ trợ chuyển tiền, đặc biệt là stablecoin lên NEAR Protocol từ các CEX top như Binance, Huobi,...
• USDC, USDT issue đồng stablecoin của họ trên Near và Aurora;
• List Coinbase - đây là một trong các khoản đầu tư của Coinbase Ventures nhưng chưa được list lên Coinbase để giao dịch;
• Các dự án trong hệ được các quỹ lớn trên thị trường đầu tư;
• Các dApps với APY cao tiếp tục xuất hiện để thu hút users.

Cơ hội đầu tư vào hệ sinh thái NEAR

Anh em hiện tại cũng đã bắt đầu có các cơ hội đầu tư vào hệ Near bao gồm:

• Đầu tư vào token: Nếu anh em tin tưởng vào nền tảng NEAR Protocol, anh em có thể hold NEAR và chờ đợi sự tăng giá của token nền tảng, cũng như các dự án trên nền tảng này - điều chắc chắn sẽ xảy ra nếu hệ sinh thái NEAR bùng nổ;
• Tham gia IDO:
  • Các nhóm dự án làm về những mảnh ghép còn thiếu trên NEAR sẽ có thể ra mắt và IDO token trong tương lai;
  • Mua hold đồng coin của nền tảng IDO: hiện tại, đã có 4 dự án launchpad trên hệ sinh thái mà anh em có thể chú ý xem xét.
• Tham gia farming, staking trong hệ sinh thái: Hiện tại, các DEX, các yield aggregator đã mọc lên và các lending chuẩn bị mọc lên trong thời gian tới đã, đang và sẽ mang lại lượng yield farm dồi dào cho các hệ để phát triển.

Coin98 sẽ cập nhật thêm các cơ hội đầu tư cho anh em vào hệ sinh thái NEAR trong thời gian tiếp theo.

Thesis dành cho hệ sinh thái NEAR

Bản thân mình cũng có thesis riêng khi đầu tư vào hệ sinh thái Near. Vào thời điểm hiện tại, dòng tiền đang tập trung chủ yếu ở trên Aurora, khiến định giá các dự án trên Aurora đang cao hơn các dự án trên Near native tương đối nhiều.

Nhưng khi nhìn vào tổng quan hệ, thì Aurora chỉ là mảnh ghép để đưa dòng tiền đến với Near và mục đích là mang dòng tiền này chảy về Near để kích thích hệ sinh thái, bởi vậy bản thân mình bet vào việc dòng tiền thời gian tới sẽ từ Aurora chảy về Near bằng cách đầu tư vào các dự án dẫn đầu trên Near như Ref Finance khi thị trường bắt đầu nhận thức được việc này, và các dự án trên Near có đủ nền tảng vững chắc để đón nhận dòng tiền.

Lưu ý đây chỉ là góc nhìn của bản thân mình và không phải lời khuyên đầu tư. Anh em cần cẩn trọng và tự đưa ra những quyết định của riêng mình trong quá trình đầu tư nhé!

Kết luận

Mong rằng bài viết trên của mình đã cho anh em cái nhìn toàn cảnh về hệ sinh thái NEAR để “skin in the game” một cách hiệu quả, và dưới đây là những ý chính trong bài để giúp anh em tổng kết lại:

• DeFi trên NEAR đang trong giai đoạn phát triển hoàn thiện những mảnh ghép cơ bản đầu tiên với bridge, DEX, yield aggregator nhưng vẫn thiếu nhiều mảnh ghép như yield farm leverage, lending,... , Dòng tiền đổ vào Aurora nhanh chóng bởi các dự án EVM-chain có thể fork lên Aurora rất nhanh;
• Dòng tiền chưa đổ về Near và hệ sinh thái của Octopus Network bởi các dự án trên đây chưa sẵn sàng đủ điều kiện để thu hút và đón nhận dòng tiền;
• Một vài hướng đi cho Near trong thời gian tới sẽ là tập trung vào hoàn thiện các mảnh ghép DeFi cơ sở như lending, rồi tập trung vào lựa chọn phát triển nền kinh tế trên blockchain cao hơn như Social, Metaverse, Gaming,...;
• Dòng tiền có khả năng lớn sẽ chảy về Near trong tương lai nếu xét theo định vị của Aurora là một layer-2 để thu hút dòng tiền về nền tảng.