Lợi nhuận các dự án crypto tới từ đâu?

Top dự án sinh lời nhất trong Crypto trong năm 2024

Operating Earnings là lợi nhuận của giao thức từ các hoạt động kinh doanh cốt lõi sau khi khấu trừ các chi phí khuyến khích dưới dạng native token của dự án, trực tiếp (ví dụ: Liquidity Farming) hoặc gián tiếp (ví dụ: Retroactive theo mùa).

Bài viết sẽ xem xét các dự án tiền điện tử tương tự như các dự án truyền thống, tập trung vào lợi nhuận hoạt động (Operating Earnings) của các giao thức trong năm 2024 (tính đến nay).

Các khoản thu nhập và chi phí off-chain không được đưa vào phân tích này vì thiếu dữ liệu.

Tính từ đầu năm 2024, thị trường có 9 dự án sinh lời trên $20M trong Crypto, bao gồm; Tron, Pump Fun, Maker DAO, Trojan, Uniswap Labs, Base, Banana GUN, Aave, Lido.

Dẫn đầu là Tron với lợi nhuận hoạt động là $144.7M. Theo sau Tron, Pump Fun giữ vị trí thứ hai với thu nhập hoạt động $62.7M. Phần còn lại trong top 9 có lợi nhuận hoạt động dưới $50M.

Các dự án cũng có phân bố đa dạng, 9 dự án thuộc 8 lĩnh vực khác nhau bao gồm:

• 2 dự án cơ sở hạ tầng (L1/L2).
• 4 dự án liên quan DeFi.
• 3 dự án liên quan Meme.

Phần sau của bài viết sẽ lần lượt xem xét cơ cấu doanh thu và chi phí của các dự án này.

Blockchain Layer 1: Tron

Điểm nổi bật

Tron blockchain phổ biến thứ hai dành cho stablecoin, với 51% tổng số USDT được phát hành trên mạng. Người dùng chủ yếu sử dụng Tron để chuyển USDT, các hoạt động USDT trên Tron được thúc đẩy mạnh mẽ bởi các sàn giao dịch tập trung (CEX).

Doanh thu & chi phí

Tương tự các blockchain khác, mọi giao dịch trên TRON đều tiêu hao các tài nguyên của mạng, Tron gọi nó là băng thông hoặc năng lượng. Người dùng có thể kiếm các tài nguyên miễn phí này bằng cách Staking TRX (native token Tron).

Khi băng thông hoặc năng lượng của người dùng không đủ, họ cần burn TRX để trả cho các tài nguyên cần thiết cho giao dịch. Khi TRX bị burn, nó sẽ bị xóa khỏi lưu thông vĩnh viễn.

Nói một cách dễ hiểu, người dùng staking TRX sẽ nhận được một số lượt chuyển USDT miễn phí. Nếu không Staking TRX, người dùng phải trả phí giao dịch bằng TRX, số phí người dùng trả sẽ được burn khỏi lưu thông.

Tổng quan, doanh thu và chi phí của Tron được tóm tắt như sau:

• Doanh thu: Phí giao dịch User trả khi hoạt động trên Tron.
• Chi phí: Tron phát hành TRX mới để trợ cấp cho các Validator của mạng lưới.

Thông tin bổ sung

Chi phí gửi USDT trên mạng Tron (TRC-20) trung bình là 3$ - 4$ trong năm 2024. Khách quan, chi phí gửi USDT trên Tron đang khá cao khi so sánh với chain còn lại.

Mặc dù là một trong Blockchain có khả năng sinh lời duy nhất trên thị trường, mức phí hoạt động tương đối cao có thể ảnh hưởng tiêu cực để sự phát triển dài hạn của mạng lưới.

Để đối phó với tình hình này, Tron đang phát triển một giải pháp chuyển Stablecoin không mất phí. Chi phí sẽ do các công ty phát hành Stablecoin thanh toán thay cho người dùng. Dự đoán giải pháp này sẽ đi vào hoạt động vào Q4/2024.

Mặc dù có lợi cho người dùng cuối nhưng nó có thể khiến khiến các công ty phát hành Stablecoin tốn hàng trăm triệu đô mỗi năm, ảnh hưởng lớn đến lợi nhuận của các công ty này. Vì thế việc áp dụng thực tế của giải pháp được đề xuất vẫn chưa rõ ràng.

Rollup (Layer 2): Base

Điểm nổi bật

Dự án Rollup Base phát triển mạnh nhất trong năm 2024.

• TVL tăng trưởng 864% từ $750M lên $7.23B.
• Mức độ tăng trưởng 826%, trung bình từ 4.31 TPS lên 39.96 TPS.

Base có lợi thế từ tệp người dùng khổng lồ từ Coinbase, họ cũng phát triển một bộ sản phẩm toàn diện cho người dùng Crypto, điểm cuối cho các hoạt động onchain được nhắm đến Base.

Doanh thu & chi phí

Doanh thu của Base được tính bằng cách lấy tổng phí mà người dùng trả trừ đi chi phí phát sinh khi xuất bản góc trạng thái và dữ liệu giao dịch lên Ethereum.

Sau khi EIP-4844 được nâng cấp thành công, tổng chi phí mà Base trả cho Ethereum đã giảm xuống dưới $1,000/ngày. Phần lớn các chi phí này liên quan đến tính toán trên Ethereum, chi phí cho data gần như bằng 0.

Ngoài ra, Base còn trả một khoản phí khi gia nhập Optimism Superchain bằng 2.5% tổng doanh thu từ Base Sequencer hoặc 15% doanh thu ròng từ Base Sequencer.

Tổng quan, doanh thu và chi phí của Base được tóm tắt như sau:

• Doanh thu: Phí giao dịch người dùng trừ đi phí cập nhật góc trạng thái và xuất bản dữ liệu giao dịch lên Ethereum.
• Chi phí: Khoản phí Base đóng góp cho Optimism Collective để gia nhập Superchain.

Liquid Staking: Lido

Lido là Liquid Staking Protocol hàng đầu trên thị trường, hiện tại gần 10M ETH bị khóa trong giao thức. Kể từ khi ra mắt mainnet, Lido đã liên tục duy trì tốc độ tăng trưởng ổn định cho đến năm 2023.

Mặc dù phải đối mặt với sự cạnh tranh đáng kể từ các native Restaking Protocol vào năm 2024, Lido vẫn tiếp tục nắm giữ thị phần đáng kể.

Doanh thu & chi phí

Lido tài chính hoá Ethereum Staking, tách vai trò Ethereum validator thành 2 vai trò mới với nhiệm vụ khác nhau để giảm rào cản gia nhập.

• Staker: Cung cấp vốn (ETH) để vận hành Ethereum validator.
• Node Operator: Thiết lập các phần cứng, chạy phần mềm cần thiết, bảo trì hệ thống để vận hành Ethereum Validator.
• Lido: đóng vai trò như người trung gian để kết nối Staker và Node Operator.

Ba vai trò trên sẽ cùng hợp tác và chia sẻ phần thưởng Staking từ Ethereum theo tỷ lệ như sau:

• Staker: 90%
• Node Operator: 5%
• Lido: 5%

Về mặt chi phí, Lido thường xuyên triển khai các khuyến khích trực tiếp bằng LDO. Các khoản chi tiêu này sẽ được để xuất và biểu quyết onchain.

Tổng quan, doanh thu và chi phí của Lido được tóm tắt như sau:

• Doanh thu: 5% total Ethereum Staking.
• Chi phí: token incentive.

Lending & Borrowing: Aave và Maker DAO

Aave và Maker DAO là 2 dự án lớn trong lĩnh vực Lending và Borrowing, trong đó:

• Aave là Lending Protocol có hơn $21B TVL.
• Maker DAO là CDP Protocol có hơn $8B TVL.

Aave

Doanh thu của Aave chủ yếu đến từ một phần lãi suất mà người đi vay (Borrower) trả cho người cho vay (Lender/Depositor).

Khi người dùng vay tài sản trên Aave, họ phải trả lãi suất dựa trên số tiền đã vay. Aave sẽ tính một khoản phí trên lãi suất thu được. Sau đó, phần lới lãi suất được phân phối lại cho các nhà cung cấp thanh khoản (người cho vay) theo tỷ lệ đóng góp của họ vào Pool.

Ngoài ra, Aave tạo ra doanh thu thông qua các cơ chế khác, chẳng hạn như phí từ flash loan.

Về mặt chi phí, Aave thường xuyên triển khai các khuyến khích trực tiếp bằng AAVE. Các khoản chi tiêu này sẽ được để xuất và biểu quyết onchain.

Tổng quan, doanh thu và chi phí của Aave được tóm tắt như sau:

• Doanh thu: một phần lãi suất của người đi vay trả cho người cho vay và phí flash loan.
• Chi phí: token incentive.

Maker DAO

Để có cái nhìn tổng quan về Maker DAO, bạn có thể đọc bài viết “Phân tích mô hình hoạt động Maker DAO”. Phần lớn doanh thu của Maker DAO sẽ đến từ 3 nguồn lớn:

• Phí cho vay DAI (Stablebility Fees).
• Phí phạt thanh lý (Liquidation Penalty).
• Lợi nhuận từ các RWA Vaults.

Một phần quan trọng của Maker là DAI stablecoin, giao thức cần các cơ chế khác nhau để giữ DAI ổn định ở mức 1$.

Trong đó, Dai Saving Rate (DSR) là một tính năng cho phép DAI holder có thể kiếm lợi nhuận một cách thụ động, đồng thời cũng là một công cụ để Maker Dao ổn định tỷ giá DAI.

Hiện tại phần lớn doanh thu của Maker DAO đang được sử dụng để trả lãi suất cho DSR.

Tổng quan, doanh thu và chi phí của Maker DAO được tóm tắt như sau:

• Doanh thu: Stablebility Fees, Liquidation Penalty, lợi nhuận từ các RWA Vaults.
• Chi phí: DSR.

Telegram Trading Bot: Trojan, Banana GUN

Telegram Trading Bot cho phép người dùng giao dịch Crypto trên Telegram. Chúng đơn giản hóa quy trình giao dịch Crypto với nhiều tính năng khác nhau.

Người dùng có thể mua/bán token và thực hiện các chiến lược trading khác nhau bằng cách tương tác theo hướng dẫn của Bot. Doanh thu của các Telegram Trading Bots đến từ phí tính trên các giao dịch, dao động từ 0.5% đến 1% tổng số tiền giao dịch.

Cách tiếp cận này đặc biệt được các nhà giao dịch memecoin ưa chuộng vì nó cung cấp giải pháp nhanh hơn so với việc sử dụng Webapp của DEX.

Do memecoin có thể có mức biến động giá cao trong thời gian ngắn nên tầm quan trọng của tốc độ là không thể bàn cãi.

Trojan, Banana GUN là hai Telegram trading bots kiếm được nhiều lợi nhuận nhất trong năm 2024, trong đó:

• Trojan hoạt động trên Solana, có lợi nhuận tích lũy hơn $44M trong năm 2024.
• Banana GUN hoạt động trên Ethereum, có lợi nhuận tích lũy gần $29M trong năm 2024.

Telegram Trading Bot không triển khai các khuyến khích dưới dạng native token của dự án. Doanh thu thu được gần như là lợi nhuận ròng của dự án.

Đọc thêm: Bot giao dịch Telegram đang tạo ra lợi nhuận khổng lồ.

No-code Meme Service: Pump Fun

Pump Fun là dự án No-code Meme Service, ý tưởng chính là tạo ra một sân chơi công bằng và an toàn Meme coins. Dự án cung cấp một giải pháp no-code cho phép người dùng khởi chạy và giao dịch các meme một cách dễ dàng.

Nguồn doanh thu của Pump Fun đến từ phí giao dịch trên Bonding Curve và phí để đẩy Liquidity lên DEX. Tương tự các Telegram Trading Bot, Pump Fun không triển khai các khuyến khích dưới dạng native token.

Front-end: Uniswap Labs

Uniswap Labs là công ty phát triển chính của Uniswap Protocol. Hiện tại, 100% phí tạo ra từ hoạt động giao dịch trên Uniswap được phân bổ cho các nhà cung cấp thanh khoản tương ứng.

Cuối năm 2023, Uniswap Labs tính một khoản phí cố định là 0.25% cho một số cặp token được giao dịch thông qua giao diện của họ (Front-end Fee), khoản phí này riêng biệt với Uniswap Protocol Fee do ban quản trị bỏ phiếu.

Nhờ chiến lược sáng tạo này, Uniswap Labs vẫn có thể kiếm lợi nhuận lớn mà không làm mất đi lợi thế cạnh tranh của Uniswap Protocol. Tính trong năm 2024, Uniswap Labs đã tích luỹ được hơn $38M lợi nhuận từ Front-end Fee.

Tổng kết

Bài viết cung cấp tổng quan về các dự án crypto có hiệu suất cao nhất trong nửa đầu năm 2024 dựa trên thu nhập hoạt động của họ. Các dự án này bao gồm Tron, Pump Fun, Maker DAO, Trojan, Uniswap Labs, Base, Banana GUN, Aave và Lido.

Các dự án trên thuộc 3 lĩnh vực chính là cơ sở hạ tầng (L1/L2), DeFi và các lĩnh vực liên quan đến meme, các dự án này kiếm lợi nhuận bằng nhiều mô hình doanh thu và chiến lược tăng trưởng khác nhau.