Những đồng memecoin gây ‘sóng gió’ cộng đồng crypto
Một nhà đầu tư may mắn đã “trúng giải độc đắc" sau khi biến khoản đầu tư 62 USD thành 2 triệu USD trong hơn 3 tuần, nhờ vào memecoin Silly Dragon trên Solana blockchain, theo Cointelegraph.
Vào ngày 14/4/2023, một địa chỉ ví mua 5 nghìn tỷ PEPE ở mức giá 263 USD và biến nó thành 6 triệu USD trong vòng chưa đến 3 tuần, theo Coinmarketcap.
Gần đây nhất, memecoin Dogwifhat trên blockchain Solana biến khoản đầu tư 226,000 USD của một nhà giao dịch thành 1.47 triệu USD trong 5 ngày, theo BeinCrypto.
Trong thế giới memecoin, những câu chuyện như trên không hiếm. Nhiều người hoài nghi những “nhà đầu tư may mắn" kia cũng có thể chính là nhà phát triển memecoin. Thế nhưng, không nhất thiết phải là người tạo ra memecoin để kiếm được số tiền lớn. Nhà đầu tư có thể chỉ cần đầu tư sớm vào đúng “nền văn minh" memecoin. Với memecoin, có một quan niệm phổ biến rằng: sớm đồng nghĩa với tốt. Nói cách khác, sớm đồng nghĩa với giàu.
Thực tế không phải lúc nào cũng diễn ra như vậy. Đây chỉ là một số câu chuyện thành công hiếm hoi trong số hàng chục nghìn người bị thua lỗ khi cố đầu tư vào memecoin. Mỗi ngày, có hàng nghìn memecoin ra mắt, phần lớn trong số đó là lừa đảo: Chỉ có thể mua mà không thể bán, giá giảm ngay sau khi ra mắt, hay không có đủ thanh khoản để giao dịch.
Cộng đồng là chìa khoá thành công
Không giống đa số các dự án crypto khác, memecoin ra đời không vì mục đích kiếm tiền, mà đơn giản để “cho vui". Thế nhưng, chúng vẫn có thể giúp cả nhà phát triển lẫn nhà đầu tư sớm hái “quả ngọt" nếu sở hữu cộng đồng mạnh.
Dogecoin - “chú chó cưng” của Elon Musk
Memecoin có tính chất đúng như tên gọi của mình - một đồng coin phát triển dựa trên meme. Dogecoin là memecoin đầu tiên trên thế giới, được phát triển dựa trên Doge, một loại meme hình chó Shiba Inu phổ biến lúc ấy, với những cụm từ như “much wow”, “very blockchain", “so crypto"...
Sau khi Dogecoin ra đời, khái niệm “Meme is money" (meme là tiền) xâm chiếm không gian crypto.
Hai nhà phát triển Dogecoin là Billy Marcus và Jackson Palmer muốn công kích Bitcoin và thị trường crypto non trẻ. Họ tạo ra đồng meme này để chế giễu việc đầu cơ bất chấp của một số nhà đầu tư.
Để khuyến khích cộng đồng phát triển, Dogecoin cho phép người dùng đào đồng meme này để nhận thưởng và sử dụng nó như phương tiện thanh toán, gọi vốn…
Tuy nhiên, chỉ vài tháng sau khi tạo ra Dogecoin, hai nhà phát triển đã rời bỏ dự án, bán hết số Dogecoin mình có, và ra khỏi thị trường crypto mà họ cho là điên rồ. Họ còn công khai chống lại crypto, thề không bao giờ mua nó nữa.
Bị “đem con bỏ chợ”, mãi đến tháng 4/2019, 6 năm sau khi ra mắt, Dogecoin mới được cộng đồng chú ý sau khi Elon Musk, nhà sáng lập Tesla và SpaceX, nhắc đến nó trên Twitter.
Thực chất, đây chỉ là phản hồi của Musk trước cuộc bình chọn CEO tiếp theo cho Dogecoin được thực hiện vào ngày cá tháng tư.
Sau dòng tweet này, Dogecoin tăng vọt cả về giá trị lẫn mức độ phổ biến. Elon Musk sau đó thay đổi tiểu sử Twitter của mình thành “CEO của Dogecoin” - một hành động cũng được xem là “cho vui", phù hợp với tinh thần của memecoin.
Dogecoin là đại diện tiêu biểu cho việc một đồng memecoin có thể đạt những mức tăng không tưởng nếu có cộng đồng đủ mạnh. Tất nhiên, đây không phải là memecoin duy nhất làm được điều này.
PEPE - “Con ếch vô dụng"
Dự án phát triển PEPE - memecoin chủ đề về ếch, lấy ý tưởng từ nhân vật meme nổi tiếng “PEPE the Frog" - nói rõ trên trang web rằng PEPE không có giá trị nội tại, và dự án cũng không mong muốn kiếm tiền. Nói chung, PEPE hoàn toàn vô giá trị và chỉ có mục đích duy nhất là giải trí. Thông tin về người tạo ra PEPE là một ẩn số, dù trang Twitter của dự án đạt hơn 290,000 người chỉ sau vài ngày ra mắt.
“Chào sân” với mức giá 0.0000000001 USD, chỉ sau 2 tuần, PEPE lọt top 100 đồng coin có vốn hoá lớn nhất thị trường. Giữa tháng 2/2024, PEPE chứng kiến đợt tăng giá 7,000% trong 17 ngày, theo Forbes. Cuối tháng 2/2024, chỉ trong chưa tới 3 tuần, giá PEPE tiếp tục tăng gần x10, đạt vốn hoá gần 4 tỷ USD trước sự ngỡ ngàng của cộng đồng crypto.
Một nhà đầu tư sớm đã dùng 3,000 USD để mua PEPE, đến ngày 3/4/2023, anh thu lại lợi nhuận 32.8 triệu USD, gấp 11,077 lần, theo Lookonchain.
Điều này không xảy ra một cách ngẫu nhiên. PEPE có cơ chế khuyến khích cộng đồng tham gia và đóng góp - nhân tố quan trọng cho sự thành công của bất kỳ dự án nào.
PEPE có cơ chế giảm phát, tạo tính khan hiếm bằng cách tiêu huỷ một lượng nhỏ coin sau mỗi giao dịch. Ngoài ra, dự án cũng có hệ thống phân phối phần thưởng cho những ai nắm giữ đồng coin này, khuyến khích việc nắm giữ PEPE lâu dài và tạo ra hệ sinh thái bền vững.
PEPE cũng sở hữu động lực tăng trưởng tương tự Dogecoin - đó là được các “tay to” và nhà tạo lập thị trường nắm giữ. Đây là một trong những lý do chính thúc đẩy giá memecoin này.
BONK, WIF, BOME - Những memecoin khuấy đảo cộng đồng Solana
Trước đây, cơn sốt memecoin chủ yếu diễn ra trên blockchain Ethereum. Với phí gas đắt đỏ, đôi khi một khoản đầu tư memecoin trị giá 100 USD tốn mức phí gas đến 100 USD. Do đó, memecoin trên các blockchain có phí gas rẻ hơn như Solana có lẽ sẽ thay đổi bức tranh đầu tư.
Đầu tháng 3/2024, sau khi được niêm yết trên Coinbase và Binance, giá BONK đạt 0.000035 USD, tăng 37,737% so với giá đáy vào tháng 12/2022.
Ra mắt vào tháng 11/2023, Dogwifhat (WIF) trở thành memecoin đầu tiên có giá trên 2 USD được niêm yết trên Binance, đạt vốn hoá hơn 2 tỷ USD chỉ sau 3 tháng.
Book of MEME (BOME), memecoin gọi vốn bằng phương thức pre-sale (tương tự hình thức ICO phổ biến vào năm 2017) gặt hái thành công lớn sau 2 ngày ra mắt.
Cụ thể, dự án huy động được hàng triệu USD trên Twitter thông qua hình thức bán token trên danh nghĩa. Nhà đầu tư sẽ gửi tiền vào địa chỉ ví nhà sáng lập và chờ nhận lại memecoin.
Trong chưa đầy 56 tiếng, BOME đã tăng 36,000%, biến khoản đầu tư vài trăm USD của các nhà đầu tư sớm thành hàng trăm nghìn USD. Vốn hoá thị trường của dự án tăng lên 1.6 tỷ USD chỉ sau vài ngày ra mắt và BOME nhanh chóng được niêm yết trên Huobi, Binance…
Sức nóng của BONK, WIF và BOME đã khiến các nhà đầu tư lẫn nhà phát triển tập trung vào thị trường memecoin trên Solana. Tính đến ngày 17/3, vốn hoá thị trường của các memecoin trên Solana đạt 5.2 tỷ USD, với khối lượng giao dịch 24h đạt 6.4 tỷ USD. Lượng phí gas các nhà đầu tư phải trả trên mạng Solana đạt 3.2 triệu USD trong 24 tiếng, với khối lượng giao dịch đạt trên 3 tỷ USD.
“Cơn sốt này có thể sẽ kéo dài lâu hơn hầu hết mọi người nghĩ. Những cơn cuồng memecoin trong quá khứ đã chết do phí gas cao ngất ngưởng trên Ethereum. Nhưng tôi kỳ vọng cơn sốt memecoin trên Solana sẽ kéo dài hơn nhờ vào phí gas thấp", Tushar Jain, đồng sáng lập của Multicoin Capital, cho biết trên Twitter.
Với sự bùng nổ của các memecoin trong hệ, giá SOL đã có sự tăng trưởng mạnh, gấp 10 lần chỉ trong 5 tháng. Vốn hoá thị trường của SOL hiện đứng thứ 5 trên thị trường.
"Cơ hội" cho người đến sau trên TON blockchain
Sau khi cơn sốt memecoin càn quét hệ Ethereum và Solana, các nhà đầu tư đến muộn cố tìm cơ hội trên các blockchain khác, và TON blockchain là “người được chọn".
Khoản đầu tư 30 USD vào memecoin NOTDOGE trên TON blockchain đã biến thành 7,000 USD chỉ sau 1 tuần. Điều này kéo theo sự tăng giá mạnh của các memecoin khác trên hệ như FISH, TINU, REDO…
Thậm chí, TON Foundation còn đăng tin tuyển dụng “Memecoin Ecosystem Lead", với mong muốn xây dựng và phát triển một hệ sinh thái memecoin trên hệ.
Memecoin - Tấm vé giúp đổi đời?
Vào đầu 2024, 6 trong 100 đồng coin có vốn hoá thị trường lớn nhất thuộc về memecoin. Dogecoin và Shiba Inu lần lượt nằm trong top 10 và 11. Các memecoin khác như FLOKI và PEPE cũng liên tục lập đỉnh. Khối lượng giao dịch của memecoin trên các sàn giao dịch lớn chiếm tỷ trọng hàng đầu, chỉ đứng sau Bitcoin và Ethereum. Điều này giúp nhiều nhà đầu tư memecoin thay đổi vị thế trong một đêm.
Thế nhưng, trong đa số trường hợp, memecoin biến nhà đầu tư trở thành “bag holder".
PEPE, Dogecoin, Shiba Inu, FLOKI, Dogwifhat… nằm trong số rất ít memecoin thành công trên thị trường. Sự thành công của chúng phần lớn nhờ vào việc sở hữu cộng đồng mạnh hoặc được các nhà đầu tư, quỹ đầu tư lớn nắm giữ và hỗ trợ. Cụ thể:
Với đó, việc các “tay to” làm giá, thao túng giá memecoin để khiến cộng đồng chú ý, FOMO là điều hoàn toàn có thể xảy ra. Thậm chí họ còn có thể quyết định giá memecoin sẽ tăng đến mức nào. Do vậy, nếu đầu tư memecoin, hãy chuẩn bị tinh thần cho những cú “tàu lượn" siêu tốc.
Bên cạnh đó, có nhiều memecoin tuyên bố là được tạo ra “cho vui" nhưng thực chất là để kiếm tiền bằng việc lợi dụng lòng tham và sự thiếu hiểu biết của nhà đầu tư.
Trên các trang web như dextools.io, dexscreener.com… có hàng nghìn memecoin với nhiều chủ đề ếch, người nhện, chó, mèo… được niêm yết mỗi ngày. Phần lớn những đồng memecoin này đã giảm 100% sau vài giờ niêm yết, gây ra khoản lỗ hàng nghìn USD cho các nhà đầu tư thiếu kinh nghiệm.
Theo Lookonchain, chỉ trong 3 ngày, một nhà đầu tư đã lỗ 147,000 USD khi đầu tư vào các memecoin trên Solana. Một nhà đầu tư khác thậm chí lỗ 775,000 USD chỉ sau 1 ngày.
Lướt trên cơn sóng tiền rẻ memecoin, nhiều kẻ xấu đã "ăn theo" hình thức gọi vốn pre-sale của BOME để chiếm đoạt hàng triệu USD của các nhà đầu tư và sau đó nhanh chóng xoá tài khoản Twitter.
Nhưng bất chấp những điều này, không thể phủ nhận việc memecoin đã phát triển thành một phần sôi động trong cộng đồng crypto. Thậm chí nó còn trở thành một khoản đầu tư của nhiều quỹ đầu tư mạo hiểm.
GotBit HedgeFund, nhà tạo lập thị trường (MM) đồng thời là VC, mới đây thông báo hợp tác với BOGE, dự án memecoin chủ đề chó trên blockchain Base. GotBit HedgeFund hiện quản lý hơn 1.3 tỷ USD, hợp tác với hơn 370 khách hàng, trong đó có nhiều cái tên lớn như Binance, OKX, KuCoin, Bybit…
Avalanche Foundation cũng thông báo đầu tư vào 5 memecoin trong hệ sinh thái của mình, bao gồm Kimbo, Coq Inu, Gecko, TECH và Avax has no chill. Những memecoin này đạt khối lượng giao dịch hàng triệu USD mỗi ngày dù chỉ mới phát hành được vài tháng.