Mô hình hoạt động Ichi - Hướng tiếp cận sáng tạo về phát triển Stablecoin

Bài viết này sẽ giúp anh em hiểu rõ về mô hình hoạt động của ICHI với những phân tích sau:

• Cách hoạt động của Ichi và các sản phẩm của Ichi.
• Cách Ichi capture value cho ICHI token.
• Phân tích ưu nhược điểm của ICHI so với các stablecoin khác.

Anh em tham khảo để có thêm góc nhìn trong đầu tư.

Quick note về mô hình ICHI

• Ichi là dự án về stablecoin, cải tiến model của Frax và áp dụng nó cho các bên thứ 3.
• Flywheel của Ichi tập trung vào phát triển sản phẩm, tương tự Flywheel của Sushiswap.
• Ichi có nhiều tiềm năng để phát triển trong tương lai.

Ichi là gì?

Ichi là 1 nền tảng cho phép bên thứ 3 phát hành stablecoin của chính họ (oneToken), đồng thời Ichi phát triển thêm 1 sản phẩm giúp quản lí đồng stablecoin đó, gọi là “Cơ quan tiền tệ phi tập trung” (Decentralized Monetary Authority (DMA).

Stablecoin được mint và redeem trên Ichi platform luôn được bảo đảm ở tỉ lệ 1:1.

Hiểu 1 cách đơn giản, Ichi đang có 1 cách tiếp cận khác khi phát triển stablecoin, đó là phát triển stablecoin cho các hệ sinh thái, thay vì phát triển stablecoin của riêng mình rồi xây dựng hệ sinh thái xung quanh nó. Đây là 1 cách tiếp cận khá độc đáo trong thị trường hiện nay.

Mới đây, Ichi đã hợp tác với đối tác lớn đầu tiên, đó là 1Inch Network - nền tảng DEX Aggregator hàng đầu trên thị trường, nhờ đó Ichi đang được chú ý hơn.

Các sản phẩm của Ichi

Hiện tại Ichi có 2 sản phẩm:

• DMA: Đây là sản phẩm chính, giúp tạo ra và quản lý stablecoin oneToken.
• Earn: Đây là sản phẩm Incentives giúp phát triển sản phẩm DMA, bao gồm 2 sản phẩm phụ:
  • Deposit: Stake oneToken để nhận ICHI.
  • Farm: Chương trình Liquidity Mining của riêng ICHI.

Bây giờ, chúng ta sẽ tìm hiểu rõ về từng sản phẩm của Ichi.

Decentralized Monetary Authority (DMA)

DMA là gì?

DMA là viết tắt của Decentralized Monetary Authority, dịch ra là Cơ quan quản lí tiền tệ phi tập trung. Hiểu 1 cách đơn giản, DMA là sản phẩm cho phép bên thứ 3 phát hành Cơ quan quản lí tiền tệ trong hệ sinh thái của họ, tương tự như 1 ngân hàng Trung ương của 1 đất nước, nhưng ngân hàng này là phi tập trung.

DMA hiện có 2 chức năng chính:

• Mint và Redeem stablecoin, stablecoin được phát hành bởi DMA được gọi là oneToken. Ví dụ: one1INCH, oneFIL, oneBTC,...
• Chức năng quản trị: Những ai nắm oneToken có quyền quản trị hệ thống.

Cách hoạt động của DMA

Mô hình hoạt động của DMA diễn ra như sau:

Mô hình hoạt động của DMA

(1) (2) (3) Đầu tiên, anh em bỏ vào 2 tài sản, bao gồm USDC và native token của dự án với giá trị $1 vào Vault theo tỉ lệ xác định trước đó bởi dự án (100:0, 95:5, 80:20,...). DMA sẽ mint ra oneToken. Ví dụ: để mint 1 one1INCH, anh em cần bỏ vào $0.8 USDC và $0.2 1INCH.

(4) USDC bỏ vào Vault được dùng làm tài sản thế chấp trong Collateral Reserve, phần này luôn được giữ kỹ và ít khi đụng vào.

(5) Native token sẽ được đưa vào trong Treasury, do chủ sở hữu oneToken nắm giữ và điều hành. Ví dụ one1INCH Treasury, là do one1INCH-holder nắm quyền, không phải là 1INCH holder. Vì đây là 1 DAO độc lập, nên dự án có thể làm nhiều điều để kiếm thêm lợi nhuận, mình sẽ nói rõ ở phần sau.

(6) Lợi nhuận kiếm được có thể chuyển sang USDC, để đảm bảo luôn có thanh khoản khi có người redeem.

(7) (8) 1 trong những điều Treasury có thể làm là sử dụng tài sản native đó (BTC, 1INCH,...) để kiếm lợi nhuận. 

(9) (10) Khi có người redeem, USDC sẽ được lấy từ Collateral Reserve. Vậy nên người dùng khi redeem chắc chắn sẽ nhận được $1. Phí mint và redeem sẽ được giữ trong Reserve này.

• Phí mint: chưa tìm được.
• Phí redeem: từ 0 đến 0.5%.

Lợi ích của DMA

DMA mang đến 4 lợi ích cho Ichi như sau:

• Ổn định: Với cơ chế này, oneToken luôn được mint và redeem với đúng giá $1, không sinh ra Debt Protocol, không có nguy cơ bị thanh lý.
• Phi tập trung: Dù phát triển 1 nền tảng quản lí tiền tệ tương tự như Ngân hàng Trung Ương, tuy nhiên đây vẫn là 1 hệ thống phi tập trung, do cộng đồng nắm quyền.
• Minh bạch: Dữ liệu cập nhật 100% on-chain.
• Đảm bảo sự tăng trưởng của token native: Để mint 1 oneToken, người dùng cần phải có 1 lượng token native của dự án (khoảng 5% - 20%).

Các Quỹ trong DMA

Như trong model trên, chúng ta có thể thấy, trong DMA có 2 Quỹ chính:

Collateral Reserve: Quỹ này dùng để bảo đảm lượng oneToken luôn được redeem ở giá $1, một số đặc điểm của quỹ này bao gồm:

• Quỹ chỉ chứa Stablecoin.
• Có thể quản lí bởi Governance.
• Có thể tham gia 1 số chiến lược nhất định do ICHI whitelist để kiếm lợi nhuận.

Treasury: Quỹ này cũng được xem là tài sản thế chấp cho oneToken, tuy nhiên có nhiều use case hơn để kiếm thêm lợi nhuận cho dự án, một số đặc điểm của quỹ này bao gồm:

• Quỹ chứa Coin của dự án.
• Có thể sử dụng cho nhiều việc (thoải mái hơn Collateral Reserve), ví dụ:
  • Bán sang USDC stablecoin.
  • Đem đi kiếm lợi nhuận.
  • Incentives cho việc sử dụng stablecoin.
  • Trao thưởng (Grant).
  • ...

Treasury Reserve Ratio

Reserve Ratio là tỉ lệ bảo đảm cho phần stablecoin oneToken không được backed bởi Collateral Reserve.

Tỉ lệ Reserve Ration >100%, cho thấy dự án có đủ tài sản thế chấp cho việc redeem oneToken.

Tỉ lệ Reserve Ration > 100% của oneFIL và one1INCH

Ví dụ: 

• Cung của one1INCH: 100.
• Collateral Reserve: 80 (USDC).
• Treasury: 50 (giá trị USD).

Để tính Reserve Ratio, đầu tiên ta cần tính số stablecoin không được backed bởi Collateral Reserve, mà được backed bởi Treasury:

Treasury backed = 100 - 80 - 100*0.45% = 19.55

⇒ Reserve Ratio = 50/19.55 = 255.7%

⇒ Như vậy, one1INCH đang được Over-collateral.

Nguyên nhân dẫn dến Over-collateral:

Như trong ví dụ trên, anh em sẽ thắc mắc, để tạo ra 100 one1INCH thì Treasury ban đầu chỉ là $20 (giá trị USD) thôi, tại sao lại là 50?

Đó là bởi vì Treasury có thể tăng theo thời gian, một số nguyên nhân để Treasury tăng có thể kể đến như:

• Phí mint & redeem trong Collateral Reserve.
• Giá trị Native token của dự án tăng.
• Bất kỳ ai cũng có thể gửi tiền vào Treasury của dự án.
• Bất kỳ ai cũng có thể gửi USDC vào USDC Collateral Reserve.
• Treasury mang đi đầu tư và có lợi nhuận.
• ….

ICHI stablecoin luôn được yêu cầu Reserve Ratio > 100%, vì vậy các dòng tiền dẫn đến Over-collateral rất quan trọng với dự án.

Hiện nay, Over-collateral của one1INCH đang rất cao so với oneFIL, đó là bởi vì 1INCH đã deposit $100 K 1INCH token vào Treasury. Số tiền đó được dùng để hợp tác với ICHI, tạo Pool thanh khoản 1INCH/ICHI trên Uniswap.

Earn: Kiếm lợi nhuận trên ICHI

Như mình đã nói ở trên, đây là tính năng Incentives, giúp phát triển sản phẩm DMA.

Deposit

Anh em Deposit oneToken để nhận ICHI token Incentives. Đây là 1 tính năng giúp tăng nhu cầu sử dụng oneToken.

Khi oneToken phát triển thì ICHI cũng sẽ có lợi từ việc thu phí từ oneToken. Vì vậy đây là 1 sản phẩm capture value 1 cách gián tiếp cho ICHI token.

Deposit oneToken để nhận ICHI token Incentives

Farm

Đây đơn giản là chương trình Liquidity Mining của ICHI, giúp tăng nhu cầu sử dụng ICHI token. 

Quy trình Liquidity Mining của ICHI

Quy trình Liquidity Mining diễn ra như sau:

(1) Anh em cung cấp thanh khoản vào các Pool được thưởng như Sushiswap, Bancor, 1Inch,...

(2) Staking LP token trên nền tảng Farms của ICHI để nhận ICHI Incentives.

Hiện tại, vì ICHI đang ở giai đoạn phát triển đầu tiên nên dự án khá chú trọng để tính năng Farm này, hiện tại anh em có thể Farm trên khá nhiều Pool với mức APY khoảng 30%.

Các Pool Farm trên ICHI với mức APY khoảng 30%

Cách dự án Ichi capture value cho ICHI token

xICHI

Mô hình capture của ICHI token tương tự Sushi, toàn bộ doanh thu sẽ được chia cho xICHI holder.

Và cũng tương tự như Sushi, để nhận xICHI, anh em phải Staking ICHI token.

Mô hình capture của ICHI token

Doanh thu của ICHI hiện đến Treasury của oneToken. Cụ thể ICHI sẽ thu:

• 2% giá trị Treasury: Governance management fees.
• 20% lợi nhuận của Treasury: Performance fees.

Theo dự án nói thì Management fees và Performance fees được tính theo 1 thời gian không cố định, phụ thuộc vào dự án và đối tác, vì vậy, để không bỏ lỡ bất cứ đợt Rewards nào, dự án khuyến khích người dùng Staking xICHI trong thời gian dài.

Hiện tại, doanh thu từ dự án trong 6 tháng qua giao động từ $2 K - $12 K, một con số không quá lớn. Tuy nhiên chúng ta có thể kì vọng con số này sẽ tăng trong tương lai nếu ICHI có thêm nhiều đối tác chất lượng như 1INCH Network.

Flywheel của ICHI

Mô hình Flywheel của ICHI

Tương tự mô hình của Sushi, mô hình này cũng có 3 bộ phần chính:

• Incentives: Bộ phận khuyến khích.
• DMA: Sản phẩm
• xICHI: Chủ sở hữu.

Tuy nhiên cũng như Sushi, Flywheel này không hiệu quả lắm, bởi doanh thu tạo ra đều được đưa hết về xICHI (chỉ tạo ra Buy demand), không được đưa vào lại Flywheel, vậy nên ICHI token muốn tăng, phần lớn đều phải phụ thuộc vào sự phát triển của sản phẩm.

⇒ ICHI đóng vai trò Governance và nhận tiền thưởng là chính, chưa đóng góp nhiều cho sự phát triển của sản phẩm.

Nhận xét về mô hình hoạt động của ICHI

Ưu điểm

Về cơ bản ICHI là dự án xây dựng framework model FRAX cho nhiều dự án khác muốn build stablecoin. 

Đây là một hướng tiếp cận khá độc đáo, tức là build stablecoin cho 1 hệ sinh thái có sẵn, thay vì build stablecoin rồi build 1 hệ sinh thái như những dự án stablecoin trước đó.

1 số ưu điểm của ICHI:

• Đảm bảo mint/redeem luôn $1 (100%).
• Tối ưu hóa nguồn vốn:
  • Collateral Assets (Stablecoin) được đem đi kiếm Yield.
  • Treasury: Được sử dụng cho nhiều mục đích.
• Tăng trưởng của Native token:
  • Khi mint cần token của dự án, nhưng khi redeem chỉ nhận USDC.
  • Việc build 1 stablecoin cho 1 hệ sinh thái có sẵn sẽ hạn chế việc redeem đi rất nhiều (đến từ tư duy tiếp cận của dự án).

Nhược điểm

Cách thu phí chưa rõ ràng và khá ít, thể hiện rõ ở dữ liệu on-chain, điều này có thể đến từ việc có ít đối tác trước đó.

Các chương trình Incentives không thực sự hiệu quả:

• Về Deposit: Cơ bản đây là chương trình có lợi cho bên thứ 3 nhiều hơn là cho ICHI, dự án có thể hợp tác với bên thứ 3 để tăng Incentives thay vì phải chịu 1 mình.
• Về Farms: Có quá nhiều Pool Farm trên nhiều AMM, điều này giúp ICHI tiếp cận với nhiều cộng động AMM, nhưng nó cũng dẫn đến thanh khoản ICHI bị phân mảnh.
• Thời gian vừa qua, doanh thu không quá nhiều nhưng lại có nhiều chương trình Incentives dẫn đến giá ICHI giảm mạnh.

Đề xuất

Đề xuất 1. Về cơ bản, ICHI là dự án phụ thuộc vào sản phẩm nhiều hơn là phụ thuộc vào Tokenomics, vậy nên để phát triển, dự án phải xây dựng mạng lưới đối tác mạnh mẽ.

• Xây dựng Network.
• Xây dựng thương hiệu.
• Tập trung Incentives cho đối tác và người dùng của đối tác.

Trước đó, dự án đã có nhiều oneToken (oneBTC, oneETH, oneLINK, oneFIL, oneWINGS...) nhưng phần lớn là do dự án tự phát triển (trừ oneWINGS), điều đó lí giải cho nguyên nhân dự án chậm phát triển trong thời gian qua.

Sau vụ hợp tác với 1INCH, độ tín hiệu cũng như thương hiệu dự án lên cao, ICHI cần tận dụng hiệu ứng này và có thêm nhiều đối tác khác. 

Càng nhiều oneTokens thì doanh thu của ICHI càng lớn. 

Partners của ICHI cũng khá xịn nên khả năng sẽ có thêm vài dự án hợp tác trong thời gian tới.

Các Partners của ICHI 

Đề xuất 2. Đề xuất thứ 2, dự án cần có 1 cách thu phí rõ ràng và hiệu quả.

Đề xuất 3. Hợp tác exclusive với bên thứ 3, hoạt động Incentives như Deposit, Farm nên được nhận cả 2 token.

Kết luận

Tổng quan lại về mô hình hoạt động của ICHI, chúng ta có thể rút ra một số ý chính sau:

• Ichi là dự án xây dựng framework stablecoin tương tự FRAX, nhưng áp dụng nó cho nhiều dự án khác muốn build stablecoin.
• DMA là sản phẩm chính của ICHI, giúp bên thứ 3 có thể mint, redeem, quản lí 1 stablecoin.
• Dự án cũng đang đẩy mạnh hoạt động Incentives để thu hút người dùng, đặc biệt là đẩy mạnh chương trình Liquidity Mining.
• Về cách capture value cho ICHI token, cũng như về Flywheel của dự án, tương tự như dự án Sushiswap: Ichi tập trung phát triển vào sản phẩm chính và capture value lại cho xICHI.

Trên đây là tổng quan về mô hình ICHI, anh em nghĩ sao về cách hoạt động của dự án này? Hãy để lại ý kiến của anh em ở phần bình luận bên dưới để chúng ta có thể cùng trao đổi và thảo luận.

Series How It Works (Phân tích Mô hình hoạt động) là Series nhằm giúp anh em hiểu sâu hơn về 1 Protocol, cách Protocol hoạt động và tiềm năng phát triển trong tương lai. 

Anh em nếu muốn tìm hiểu mô hình hoạt động của Protocol nào nữa, hãy commnet ở phần bình luận để bọn mình có thể làm trong những số tiếp.

Đọc thêm:  Phân Tích Mô Hình Hoạt Động Của Gro Protocol (GRO)