Optimism là gì? Dự án Layer 2 nổi bật trên Ethereum & OP Token

Optimism là gì?

Optimism là một giải pháp mở rộng Layer 2 trên Ethereum nhằm giảm tải phí gas, tăng tốc độ hoàn thiện giao dịch, từ đó đem lại trải nghiệm mượt mà hơn cho người dùng mà vẫn giữ được bảo mật từ chain gốc Ethereum. Optimism thuộc mảng Optimistic Rollup, sử dụng cơ chế bảo mật bằng chứng gian lận (fraud proof).

Hiểu đơn giản, giao dịch của anh em sẽ được coi là hợp lệ và được thông qua nếu nó không thể bị chứng minh là gian lận.

Cái tên “Rollup” đến từ việc tách các giao dịch ra khỏi chuỗi chính, sau đó gói lại thành một batch duy nhất và tạo bằng chứng, sau đó đăng tải lên Layer 1, tưởng tượng như việc các giao dịch bị cuộn lại.

Cụ thể hơn, Optimism là một layer 2 gồm 3 thành phần chính:

• Ethereum mainnet: Nền tảng bảo mật gốc Layer 1 của Optimism.
• Optimistic Rollup: Cốt lõi cho khả năng mở rộng của Optimism.
• Optimistic Virtual Machine (OVM): Máy ảo tương thích với Ethereum, giúp các dự án hoạt động như đang ở trên L1 Ethereum. Đây là môi trường chạy các smart contract của Ethereum, bởi vậy OVM có thể coi như là EVM với khả năng mở rộng tốt hơn rất nhiều, giúp xử lý một lượng lớn smart contract trong cùng một thời điểm nhất định.

Điểm nổi bật của Optimism

Với các đặc điểm trên, Blockchain của Optimism có các điểm đáng chú ý bao gồm:

• Trải nghiệm giao dịch: Với tốc độ xử lý nhanh, phí gas đang được giảm 88 lần so với gas trên Ethereum hiện tại.
• Thuận tiện cho việc mở rộng, scale và triển khai Dapp: Hỗ trợ hoàn toàn EVM, các Ethereum dapp hay các DApp ở các hệ sinh thái có tương thích EVM khác có thể được chạy trên layer 2 chỉ với vài dòng code.
• Bảo mật: Layer 2 vẫn được kế thừa mức độ bảo mật nghiêm ngặt của Layer 1 Ethereum.

Optimism Collective, Token House và Citizens House

Ở phiên bản mới nhất, Optimism đã giới thiệu Optimism Collective (Tạm dịch: Cộng đồng Optimism).

Optimism Collective là một DAO (tổ chức tự trị phi tập trung) có quy mô lớn về việc quản trị dân chủ nhờ kĩ thuật số, được xây dựng để thúc đẩy sự phát triển nhanh chóng và bền vững của một hệ sinh thái phi tập trung.

Về sau, việc quản trị Optimism sẽ là sự kết hợp giữa Optimism Foundation và các thành viên của Optimism Collective.

Gần giống như cấu trúc của Quốc hội, Optimism Collective sẽ được quản trị bởi 2 viện (houses): Viện Công dân (Citizen’s House) và Token House.

• Token House: Được thành lập khi đợt Airdrop #1 ra mắt, trao quyền cho những người đầu tiên có những hoạt động tích cực cho cộng đồng tham gia việc voting protocol update, chọn dự án nhận incentives... Token ở đây chính là OP.
• Citizen’s House: Mục đích chính để tạo điều kiện và quản trị quá trình phân phối tài trợ sản phẩm có ích cho cộng đồng (public goods), quyết định lượng tiền phân bố cho các dự án, cộng đồng xây dựng sản phẩm vì lợi ích chung. Quyền công dân ở đây sẽ được trao bởi các NFT không thể chuyển nhượng. Chi tiết về Citizen House sẽ được tiết lộ trong tương lai.

Từ những ý tưởng trên, nền kinh tế của OP sẽ có flywheel như sau:

• Demand for OP Blockspace: Nguồn vốn cho nền kinh tế OP sẽ đến từ mạng lưới Optimism và giá trị không gian khối của nó. Quyền tham gia không gian khối mang lại nguồn doanh thu bền vững.
• Sequencer generates revenues: Sequencer là một node đóng vai trò là người xử lý các giao dịch trên L2 và gửi chúng lên L1. Với vai trò tương tự như các miner, sequencer sẽ nhận được một phần doanh thu là phí giao dịch.
• RetroPGF: Doanh thu từ sequencer sẽ được tái phân bổ lại cho cộng đồng thông qua Retroactive Public Good Funding. Có thể hiểu là cấp vốn, thưởng tiền cho các cá nhân, dự án, cộng đồng, có sản phẩm mang tác động tốt hoặc có cống hiến cho cộng đồng chung. Những thành viên của Citizen’s House sẽ là người bỏ phiếu quyết định việc phân bổ nguồn vốn này.

Giá trị mang đến cho các Builder and User:

• Users: Sẽ thường được nhận airdrop từ OP, từ các dự án được nhận incentives được tài trợ bởi hệ sinh thái OP và chương trình Retro.
• Builder: Nhận thưởng trực tiếp từ chương trình Retroactive, các dự án nhận thưởng từ chương trình Retroactive sẽ giúp cho các dự án khác có công cụ, ứng dụng, và cơ sở hạ tầng để xây dựng dự án của mình.

Lợi ích khi nắm giữ token OP

Hiện tại, thông tin về các use case của OP token chưa có nhiều. Theo thông báo từ Optimism, OP token được sử dụng chính trong Token House với các công dụng quản trị như:

• Vote cho các update của protocol.
• Vote cho việc phân phối incentive cho các dự án từ một phần của Quỹ Quản trị.
• Tài trợ dự án trên Optimism.
• Tham gia quản trị dự án cùng OP Citizens.

Thông tin chi tiết về OP Token

Key Metrics OP

• Token Name: Optimism (OP) Token
• Ticker: OP
• Blockchain: Optimism
• Token Standard: ERC-20
• Contract: 0x4200000000000000000000000000000000000042
• Token Type: Governance
• Total Supply: 4,294,967,296 OP
• Initial Supply: 234,748,364 OP

OP Token Allocation

• Ecosystem Fund: 25%
• Retroactive Public Goods Funding (RetroPGF): 20%
• User Airdrops: 19%
• Core Contributors: 19%
• Sugar Xaddies: 17%

Cụ thể hơn:

Ecosystem Fund: Chương trình kích thích sự phát triển trong hệ sinh thái Optimism bằng cách tài trợ cho các dự án và cộng đồng. Trong Ecosystem Fund sẽ chia nhỏ thành các phần:

• Governance Fund (5.4%)
• Partner Fund (5.4%)
• Seed Fund (5.4%)
• Unallocated (8.8%)

Retroactive Public Goods Funding (RetroPGF): Do Citizen’s House quyết định. Retro PGF round dự kiến diễn ra hàng quý để trao thưởng công bằng cho các dự án có ảnh hưởng tích cực tới hệ sinh thái.

Users Airdrops: Một loại sự kiện airdrop để thưởng cho người dùng trong cộng đồng của Optimism và Ethereum, không chỉ có Airdrop #1, mà sẽ có #2, #3 trong tương lai.

Core Contributors: Dành cho những người đã cống hiến để biến Optimism Collective từ ý tưởng thành sự thật và sẽ tiếp tục cống hiến cho protocol, số token này sẽ bị lock một thời gian.

Sugar Xaddies: Dành cho các nhà đầu tư của Optimism, cũng sẽ bị lock một khoảng thời gian.

OP Token Sale

Dự án không tổ chức bất kì đợt token sale nào.

OP Token Release Schedule

Tổng nguồn cung ban đầu của OP sẽ là 4,294,967,296 token, tổng nguồn cung token sẽ lạm phát với tỉ lệ 2% mỗi năm.

Theo Token Allocation bên trên, 64% token sẽ được Optimism Foundation quản lý và phân bổ cho cộng đồng.

Vào năm đầu tiên, 30% tổng cung ban đầu sẽ được cung cấp cho Foundation để phân bổ ra cộng đồng, những năm tiếp theo tỉ lệ này sẽ do token holder bỏ phiếu quyết định.

OP Token Usecase

Hiện tại, OP token được sử dụng chính trong Token House với các công dụng quản trị như:

• Vote cho các update của protocol.
• Vote cho việc phân phối incentive cho các dự án từ một phần của Quỹ Quản trị.
• Tài trợ dự án trên Optimism.
• Tham gia quản trị dự án cùng OP Citizens.

Mặc dù mô hình Tokenomics này nhận được sự ủng hộ của Vitalik và Ethereum Foundation nhưng chúng cũng gây tranh cãi không ít đối với cộng đồng ủng hộ Optimism.

Nếu Layer 2 token như OP không được sử dụng như gas fee thì có lợi thế gì khi so sánh với các token khác trên thị trường? Nếu người dùng không có nhu cầu, vậy động lực tăng trưởng là gì?

Thực tế thì forum của Optimism từng có đề xuất sử dụng OP làm gas fee cho Optimism thay OP. Tuy nhiên, Vitalik đã phản đối đề xuất này. Ông cho rằng Optimism có những mục tiêu lớn hơn là đẩy giá OP.

Chưa kể, nếu như người dùng trả gas bằng OP, nhưng giao dịch Optimism lại xác thực trên Ethereum thì Optimism cần phải bán OP đổi lấy ETH để trả gas fee, điều này vô tình tạo nên lực bán cho OP.

Vitalik cũng chia sẻ thêm, nếu như muốn phát triển bền vững Optimism hãy phục vụ lợi ích của người dùng thực, không phải người đầu cơ token.

Cách kiếm và sở hữu OP Token

Đợt airdrop đầu tiên cho người dùng sớm đã được công bố, 5% tổng cung token ban đầu sẽ được dành cho 264,079 địa chỉ đạt các tiêu chí sau:

• Người dùng sớm của Optimism: Đã sử dụng Optimism trước ngày 23/06/2021, nhận được 727.36 OP mỗi ví
• Người dùng thường xuyên của Optimism: Có tương tác với Optimism trong 4 tuần, nhận 1,584.42 OP mỗi ví.
• DAO Voter: Thường xuyên tham gia bỏ phiếu bầu trên các DAO của Ethereum (Governor Alpha and Bravo, Aave, Maker, Curve, Aragon, DAOHaus, DAOStack...), nhận 254.45 OP mỗi ví.
• Multi-sign signer: Thường là DAO leader và builder, nhận 1,114.23 OP mỗi ví.
• Gitcoin Donor: Những người đã từng donate on-chain qua Gitcoin, nhận 520.34 OP mỗi ví.
• Những người đã từng bridge từ Ethereum sang các chain L1 khác nhưng vẫn có giao dịch trên các dapp của Ethereum, nhận 383.27 OP mỗi ví.

Ngoài ra, những địa chỉ đạt nhiều tiêu chí một lúc cũng sẽ được cộng thêm thưởng, cụ thể:

• Đạt 4 tiêu chí được bonus thêm 3,913.29 OP.
• Đạt 5 tiêu chí được bonus thêm 12,449.18 OP.
• Đạt 6 tiêu chí được bonus thêm 25,769.80 OP.

Đợt airdrop thứ 2 diễn ra ngày 10/2/2023, với tổng 11.7 triệu OP cho hơn 300,000 địa chỉ ví đủ điều kiện.

Ví lưu trữ & sàn giao dịch OP Token

Ví lưu trữ OP token

Ngay sau khi ra mắt, anh em có thể lưu trữ OP token tại Coin98 Super App với các thao tác đơn giản sau:

Bước 1: Tại giao diện chính, chọn Receive (Nhận).

Bước 2: Nhập Optimism vào ô tìm kiếm.

Buóc 3: Sao chép địa chỉ ví OP và gửi OP token vào địa chỉ này.

Sàn giao dịch OP token

Hiện tại OP đã được niêm yết trên nhiều sàn lớn, các bạn có thể mua bán OP tại:

• CEX: Binance, Kucoin, Coinbase,...
• DEX (trên hệ sinh thái Optimism): Uniswap v3.

Đội ngũ dự án, nhà đầu tư, đối tác

Đội ngũ dự án

Để phục vụ các mục tiêu trên, dự án đã thành lập Optimism Foundation với vai trò là người quản lý Optimism Collective, điều hành các thử nghiệm, thúc đẩy hệ sinh thái, cuối cùng sẽ tan rã và nhường quyền quản trị hoàn toàn cho cộng đồng.

Optimism Foundation sẽ được dẫn dắt bởi 2 founders của Optimism là Jinglan Wang và Ben Jones, tham gia cùng với họ là Eva Beylin (Giám đốc Graph Foundation),  Abbey Titcomb (Head of Community của Radicle), và Brian Avello từ Maker Foundation.

Ngoài ra, Optimism PBC cũng được đổi tên thành OP Labs PBC, Liam Horne - trước đây là Trưởng bộ phận Kĩ thuật của Optimism PBC, sẽ đảm nhận chức vụ CEO mới của OP Labs PBC.

Nhà đầu tư

Gần đây nhất dự án đã gọi được 150 triệu đô từ vòng Serie B được dẫn đầu bởi a16z và Paradigm, ngoài ra các vòng gọi vốn trước như sau:

• 15/1/2020, Seed Round (3.5 triệu đô): Paradigm, IDEO Colab Ventures
• 24/2/2021, Series A (25 triệu đô): Andreessen Horowitz, Paradigm, IDEO Colab Ventures
• 17/3/2022, Series B (150 triệu đô): Paradigm, Andreessen Horowitz. Định giá hiện tại là 1.65 tỉ đô.

Đối tác

Optimism là một trong hai giải pháp mở rộng nổi bật nhất của Ethereum, vì vậy, Optimism có rất nhiều dự án đang hoạt động trên hệ sinh thái thuộc nhiều mảng khác nhau như DEX, AMM, Lending, Bridge...

Để tìm hiểu sâu hơn về đối tác cũng như các dự án đang hoạt động, các bạn có thể đọc bài viết hệ sinh thái Optimism tại đây.

Roadmap & Updates

Dự án đã hoàn thành các cột mốc quan trọng trong năm 2021, ra mắt bản Alpha Mainnet vào đầu năm, sau đó ra mắt bản Mainnet chính thức vào cuối năm, hoàn thiện máy ảo EVM...

Roadmap của Optimism:

• 6/2019: Giới thiệu Optimistic Rollup
• 10/2019: Ra mắt Optimistic Rollup Testnet
• 9/2020: Testnet tương thích EVM
• 1/2021: Alpha Mainnet
• 10/2021: Mainnet tương thích EVM
• 12/2021: Mainnet bản mở cho cộng đồng
• 27/4/2022: Giới thiệu mô hình quản trị mới mang tên Optimism Collective, trong đó bao gồm lưỡng viện Token House và Citizens House. Hiện tại Optimism Collective đang được quản lý bởi Optimism Foundation nhưng trong tương lai sẽ trao cho cộng đồng.
• 4/5/2022: Thông báo quỹ phát triển hệ sinh thái trị giá 231 triệu OP (tương đương 5.4% tổng cung) cho nhiều dự án bluechip trong hệ sinh thái.
• 19/5/2022: Giới thiệu Bedrock, đây là công nghệ giúp tối ưu tốc độ, chi phí trên Optimism (tương tự Arbitrum Nitro).
• 18/10/2022: Giới thiệu OP Stack để trở thành Superchain (tương tự Appchain).
• 7/12/2022: Thông báo Citizens’s House và công bố đợt Incentive thứ 2 với trị giá 10 triệu OP.
• 2022: Thế hệ Bằng chứng gian lận mới
• 2023: Áp dụng công nghệ Sharding cho Rollup
• 2023: Khuyến khích xác minh
• 2023: Phi tập trung Sequencer
• 2024: Bằng chứng gian lận được quản lý trên L1

Nhìn chung, Optimism là dự án biết cách build trong thị trường Crypto. Mặc dù chịu sự cạnh tranh khốc liệt từ các dự án Layer 2 khác nhưng Optimism vẫn biết cách triển khai các chiến lược để thu hút người dùng.