SocialFi là gì? Sự kết hợp giữa hoạt động mạng xã hội và DeFi
SocialFi là gì?
SocialFi là khái niệm chỉ sự kết hợp giữa các hoạt động mạng xã hội và tài chính phi tập trung trong không gian Web3.
Các dự án SocialFi nhằm tận dụng sức mạnh của mạng xã hội để thúc đẩy sự gia nhập và tương tác với các giao thức DeFi, đồng thời cho phép người dùng tham gia các hoạt động DeFi thông qua các nền tảng mạng xã hội.
SocialFi sẽ kết hợp các hoạt động của mạng xã hội với tài chính phi tập trung (DeFi).
- Social Media sẽ bao gồm các hoạt động như chia sẻ, nhắn tin, kết hợp, thảo luận, kết nối,...
- DeFi sẽ bao gồm các hoạt động giao dịch, huy động vốn, phí bản quyền, thế chấp & cho vay,...
Ví dụ:
- Trước đây, các dự án nhắn tin thì người dùng chỉ có thể trao đổi hình ảnh, tin nhắn, file, video,... Với SocialFi, chúng ta có thể thêm tính năng chuyển tiền và xác minh trực tiếp thông qua hội thoại.
- Trước đây, các forum (diễn đàn) thảo luận chỉ cho phép mọi người thảo luận, chia sẻ, đóng góp các ý kiến cho vấn đề, sản phẩm, ý tưởng. Với SocialFi, họ có thể huy động vốn, quyên góp, tài trợ ngay trên diễn đàn.
Đọc thêm: Mạng xã hội phi tập trung là gì? Khi người dùng làm chủ social graph.
Bối cảnh ra đời của SocialFi
Sự ra đời của SocialFi đến từ nhiều nguyên nhân và bối cảnh khác nhau:
Thị trường DeFi đã phát triển đủ lớn và bão hoà
Thị trường DeFi đã trải qua một giai đoạn tăng trưởng trong năm 2020-2022. Tính đến nay, DeFi đã bắt đầu bão hoà, vì vậy sự ra đời của SocialFi cũng đánh dấu sự phát triển mới đối với thị trường nói chung. Đây cũng là động lực để toàn bộ thị trường có thể thu hút thêm người dùng và mở rộng sang các mảng mới.
Khắc phục hạn chế của Web2 Social Media
Ngoài ra, SocialFi cũng được coi là một cách khắc phục hạn chế của Web2 Social Media. Mặc dù mạng xã hội đã giúp kết nối cộng đồng và tạo ra các nội dung độc đáo, nhưng vẫn còn nhiều hạn chế về tính minh bạch và quyền sở hữu dữ liệu của người dùng.
Với SocialFi, các dự án Social Media có thể tích hợp các tính năng DeFi và sử dụng các social token để thúc đẩy tính tương tác và động lực cho người dùng.
Cộng đồng tham gia Web3 ngày càng nhiều
Cuối cùng, sự phát triển của cộng đồng tham gia Web3 cũng đóng vai trò quan trọng trong việc đưa SocialFi trở thành một xu hướng mới. Cộng đồng ngày càng nhiều và có nhu cầu chia sẻ nội dung hơn, và SocialFi cung cấp cho họ một cách thức phân quyền để kiểm soát tài sản và dữ liệu của mình trên mạng xã hội.
Ông lớn Binance định hướng phát triển SocialFi
SocialFi vẫn còn là một nhánh rất nhỏ trong thị trường. Mặc dù được nhiều người chú ý nhưng điều đó không quan trọng bằng việc có 1 thế lực lớn như Binance đang thực sự xây dụng chúng. Theo roadmap phát triển hệ sinh thái từ 4/2022, Binance Labs đã và đang tìm kiếm các dự án SocialFi để đầu tư.
Với vị thế của Binance trong đó có Binance Labs, họ không phải là bên đi theo xu hướng nữa mà họ là bên tạo ra xu hướng và có nhiều followers. Vì vậy, xu hướng SocialFi sẽ ít nhiều được nhắc đến trong thời gian tới.
Sự vận động phát triển tiếp từ xu hướng social token
Tháng 3/2021, xu hướng Social token được nhắc đến lần đầu tiên, sau đó đã tạo mưa gió với không ít dự án như Rally, Bitclout (DeSo),… Social token cho phép các thương hiệu, tổ chức, cá nhân có sức ảnh hưởng có thể ra mắt token riêng để đại diện cho bản thân họ. Từ đó tăng tính tương tác cho cộng đồng và mang lại giá trị thông qua các tính năng của token.
SocialFi không bắt buộc phải có hoạt động của Social token. Tuy nhiên, yếu tố xã hội của Social token mang lại có thể thúc đẩy sự phát triển của các dự án SocialFi cũng như tạo tiền đề cho cộng đồng trong Web3 hoạt động tích cực hơn.
Tìm hiểu về Social Token là gì? Xu hướng khổng lồ tiếp theo trong Crypto.
Tích hợp tính ứng dụng của NFT vào SocialFi
Ngoài Social token, SocialFi cũng có thể ứng dụng NFT. Cụ thể hơn, người dùng có thể phát hành các NFT để đại diện cho quyền sở hữu trí tuệ đối với các tác phẩm nghệ thuật, tranh ảnh, âm nhạc hoặc nội dung được chia sẻ trên mạng xã hội nhằm bảo vệ quyền tác giả và cũng như tăng khả năng tiếp cận cộng đồng thông qua mạng xã hội.
Lợi ích của SocialFi đối với các bên tham gia
SocialFi là thị trường bao gồm nhiều thực thể tham gia. Trong đó có 3 thực thể chính là: dự án mạng xã hội, dự án DeFi và người dùng cuối.
Đối với dự án Mạng xã hội (Social Media)
SocialFi có thể cung cấp một số lợi ích cho các dự án mạng xã hội, bao gồm:
- Tạo ra các nguồn thu mới bằng cách tích hợp DeFi vào nền tảng. Ví dụ, các nền tảng này có thể tạo ra nền kinh tế hoạt động dựa trên nội dung có giá trị của creator và sử dụng chúng trong các nền tảng DeFi.
- Cải thiện tương tác người dùng bằng cách tại các social token đại diện cho sự sở hữu trong nền tảng hoặc cho phép người dùng tham gia vào quản trị phi tập trung để định hình hướng đi của nền tảng.
- Cải thiện bảo mật và riêng tư cho các dự án mạng xã hội bằng cách sử dụng các giải pháp cơ sở hạ tầng phi tập trung như lưu trữ phi tập trung, định danh phi tập trung, cross-chain messaging (nhắn tin hoặc truyền thông tin chuỗi chéo),...
Tìm hiểu thêm về Định danh phi tập trung (decentralized identity).
Đối với các dự án DeFi
SocialFi có thể mang lại nhiều lợi ích cho các dự án DeFi, bao gồm:
- Tiếp cận được đối tượng người dùng thường xuyên tham gia vào các mạng xã hội nhưng chưa biết đến các hoạt động về tài chính, thu hút các được sự chú ý của truyền thông và cộng đồng.
- Nâng cao tính tương tác của các dự án DeFi bằng cách tạo ra các tính năng xã hội để người dùng có thể giao tiếp với nhau và tham gia vào quá trình ra quyết định về phát triển của dự án. Ví dụ như diễn đàn thảo luận và gọi vốn cho các ý tưởng được diễn ra trên cùng một nền tảng.
Đối với người dùng SocialFi
SocialFi cung cấp nhiều lợi ích đối với người dùng của Web3, bao gồm:
- Tích hợp giữa các ứng dụng khác nhau trên blockchain, cho phép người dùng truy cập và sử dụng đa dạng các dịch vụ DeFi và mạng xã hội trên cùng một nền tảng.
- Kiểm soát dữ liệu cá nhân và thông tin cá nhân của mình thông qua việc tích hợp các giải pháp nhận dạng phi tập trung và các cơ chế bảo mật blockchain.
- Nâng cao trải nghiệm người dùng, cho phép người dùng tương tác và tạo ra lợi nhuận (Monetizing) dựa trên giá trị người dùng đã chia sẻ trên mạng xã hội.
Hạn chế & rào cản của SocialFi
Mặc dù SocialFi thể mang lại nhiều lợi ích cho các bên tham gia nhưng chúng vẫn còn một số hạn chế. Đây cũng là rào cản mà các dự án SocialFi cần vượt qua để thu được người dùng từ thị trường Web2 sang thị trường Web3.
- Độ phức tạp: Các nền tảng SocialFi có thể phức tạp và khó hiểu đối với những người dùng chưa biết cách sử dụng các ví phi tập trung, cũng như các hoạt động của các dự án SocialFi trên nền tảng blockchain.
- Khả năng mở rộng: Công nghệ blockchain có giới hạn về số lượng giao dịch có thể được xử lý cùng một lúc. Điều này có thể dẫn đến sự chậm trễ và các khoản phí giao dịch cao, gây cản trở người dùng sử dụng nền tảng.
- Quy định pháp lý: Quy định về cryptocurrency và tài chính phi tập trung vẫn chưa rõ ràng ở nhiều quốc gia. Điều này có thể làm cho các dự án SocialFi khó hoạt động và có thể tạo ra các rủi ro pháp lý và quy định đối với người dùng.
- Rủi ro bảo mật: Việc đảm bảo tính bảo mật cho nền tảng SocialFi sẽ phức tạp hơn nhiều so với dự án DeFi hay Social Media thông thường. Điều này cần sự thống nhất của cả người dùng và phía dự án để phòng tránh được các đợt tấn công qua lỗ hổng bảo mật.
- Sự giới hạn của việc áp dụng: Mặc dù tiềm năng của SocialFi rất lớn nhưng tính phổ cập của chúng vẫn tương đối thấp do chưa có sự thúc đẩy của những ông lớn có tiềm lực. Chúng cũng chưa được ứng dụng để tạo ra các giá trị thực tế.
- Khuôn mẫu kiểm soát nội dung: Mạng xã hội phi tập trung cho phép người dùng có thể chia sẻ nội dung và không bị kiểm soát. Tuy nhiên, các nền tảng SocialFi cũng cần có khung quy định để đảm bảo nội dung của người dùng chia sẻ không xâm phạm, không ảnh hưởng tiêu cực cũng như đảm bảo tính đúng đắn của nội dung.
Thực trạng thị trường SocialFi
SocialFi là mảng mới nổi trong thị trường và nhận được sự chú ý của không ít developer phát triển trong thị trường béo bở này. Tuy nhiên, mức độ cạnh tranh của các dự án SocialFi vẫn còn rất thấp so thị trường Social Media ở thị trường truyền thống. Cuộc chơi chỉ thực sự bắt đầu khi các ông lớn như Meta, Twitter, WeChat bắt đầu tham gia.
Hiện tại, các công lớn như Meta (Facebook, Instagram, WhatsApp), Twitter, WeChat, SnapChat vẫn chưa thông báo bất kỳ thông tin nào về SocialFi. Tuy nhiên, họ đã có rất nhiều kinh nghiệm trong việc tích hợp các hoạt động tài chính trong nền tảng mạng xã hội của họ.
- Facebook: Doanh thu đến từ quảng cáo dành cho các nghiệp để sử dụng nhiều tính năng như trang quảng cáo, định vị đối tượng,...
- Instagram: Doanh thu đến từ quảng cáo, cho phép các doanh nghiệp bán sản phẩm và dịch vụ trực tiếp trên ứng dụng thông qua tính năng mua sắm trên Instagram.
- WeChat: Doanh thu đến từ quảng cáo, các dịch vụ thanh toán trực tuyến, các chức năng tài chính khác, bao gồm vay tiền và bảo hiểm.
- Twitter: Doanh thu đến từ quảng cáo và các dịch vụ trả phí cho các doanh nghiệp. Gần đây nhất là tính năng Twitter Blue dành cho các content creator.
Trong tương lai tới, có thể các nền tảng SocialFi thống trị thị trường không phải là các dự án Web3 mà nó là các công ty Web2 (đang chuyển mình thành Web 2.5) vì tiềm lực, tài chính và vị thế của họ đang rất lớn.