Crypto 2025: Một năm bùng nổ với dự đoán BTC đạt đến 250,000 USD
Năm 2024 đánh dấu một bước ngoặt quan trọng khi ETF Bitcoin và Ethereum được chấp thuận, mở ra kênh đầu tư minh bạch cho các tổ chức muốn tiếp cận thị trường crypto. Cùng với đó, vốn hóa stablecoin tiếp tục tăng trưởng ấn tượng, trở thành động lực then chốt thúc đẩy toàn bộ thị trường phục hồi.
Theo dự báo từ Forbes, tổng vốn hóa thị trường crypto có thể đạt 8 nghìn tỷ USD vào năm 2025 nhờ sự tham gia ngày càng đông từ các nhà đầu tư tổ chức.
Cùng chung quan điểm này, các báo cáo The Crypto Theses 2025 (Messari), 2025 Crypto Market Outlook (Coinbase), cùng nhận định từ các tổ chức lớn như Hashed, Bitwise, VanEck đều nhấn mạnh rằng 2025 sẽ là cột mốc đặc biệt khi các khung pháp lý được hoàn thiện và đi vào thực thi.
Timo Lehes, đồng sáng lập Swarm Markets, nhận định: “2025 sẽ là năm thử thách với sự xuất hiện của các quy định pháp lý, mang lại sự ổn định nhưng cũng thay đổi tâm lý nhà đầu tư”. Tất cả những yếu tố này cho thấy dấu hiệu tích cực về một thị trường crypto ngày càng trưởng thành, sẵn sàng đón nhận những đổi mới quy mô lớn trước khi bước tới giai đoạn được chấp nhận rộng rãi toàn cầu (mass adoption).
Có thể xuất hiện nhiều ETF hơn
Trong khi ETF Bitcoin và Ethereum tiếp tục thu hút dòng vốn đầu tư, các chuyên gia dự đoán năm 2025 sẽ đánh dấu bước tiến xa hơn nữa của các sản phẩm này. Coinbase nhận định việc cơ quan quản lý Hoa Kỳ phê duyệt các ETF crypto là “thời khắc đặc biệt quan trọng”, mở ra cơ hội cho cả nhà đầu tư cá nhân lẫn tổ chức tại đây.
Theo Forbes, các ETF Bitcoin và Ethereum đã thu hút hơn 108 tỷ USD tài sản quản lý (AUM) kể từ khi ra mắt, thể hiện nhu cầu rất lớn và chưa có dấu hiệu hạ nhiệt. Bloomberg nhấn mạnh thêm: “Các ETF này nằm trong top 0.1% của hơn 5,500 ETF được triển khai trong suốt 30 năm qua”.
Eric Balchunas, nhà phân tích ETF tại Bloomberg, dự báo “một làn sóng ETF mới” sẽ bùng nổ vào năm 2025, bao gồm những quỹ ETF kết hợp Bitcoin - Ethereum, thậm chí là cả ETF Litecoin, Hbar, XRP và Solana. Ông còn cho rằng quy mô của các ETF Bitcoin có thể tăng “gấp ba lần” và thậm chí vượt mặt một số ETF vàng, vốn được coi là tiêu chuẩn của thị trường tài chính truyền thống.
“BlackRock, Fidelity và Ark Invest đã và đang đóng vai trò tiên phong trong việc đưa Bitcoin được quản lý chính thức tiến vào hệ thống tài chính truyền thống”, Forbes viết. Đây là nền tảng cho một làn sóng đổi mới với trọng tâm là các ETF tập trung vào lĩnh vực crypto.
Stablecoin sẽ len lỏi vào mọi ngóc ngách
Năm 2025 được kỳ vọng là thời điểm bùng nổ của stablecoin, khi vốn hóa thị trường có thể vượt mức 400 tỷ USD và khối lượng giao dịch hằng ngày chạm ngưỡng 300 tỷ USD, theo dự phóng từ VanEck và Bitwise Investments.
VanEck cũng cho rằng stablecoin sẽ không chỉ dừng lại ở vai trò ngách trong các giao dịch crypto mà còn trở thành “một phần cốt lõi trong thương mại toàn cầu”, được các công ty công nghệ lớn như Apple, Google và mạng lưới thanh toán như Visa, Mastercard chấp nhận.
Sự phát triển này bắt nguồn từ bốn yếu tố. Đầu tiên là khung pháp lý rõ ràng hơn, với khả năng Mỹ sẽ ban hành các quy định toàn diện về stablecoin dưới sự ủng hộ của chính quyền Donald Trump và được đồng thuận bởi lưỡng đảng.
Ở châu Âu, Luật MiCA được kỳ vọng sẽ chính thức triển khai đầu năm 2025, đòi hỏi các nhà phát hành stablecoin phải có giấy phép, đồng thời cung cấp hành lang pháp lý cho các tổ chức tài chính tham gia thị trường một cách an toàn.
Bên cạnh đó, stablecoin đã và đang xâm nhập sâu vào hệ sinh thái fintech. Stripe đã chi 1.1 tỷ USD để thâu tóm nền tảng stablecoin Bridge, PayPal ra mắt stablecoin PYUSD, Ripple với stablecoin RLUSD, trong khi Robinhood đã công bố kế hoạch xây dựng mạng lưới stablecoin toàn cầu. Những bước tiến này không chỉ mở rộng phạm vi ứng dụng, mà còn góp phần gia tăng khối lượng giao dịch và tổng tài sản quản lý trong năm 2025.
Ngoài chức năng truyền thống như một công cụ tài chính, stablecoin giờ đây giữ vai trò “trung tâm” trong đổi mới kênh thanh toán toàn cầu. Michael Saylor, nhà sáng lập MicroStrategy, nhận định: “Nếu Mỹ chuẩn hóa stablecoin, không có lý do gì mà các ngân hàng và công ty không thể phát hành 10 nghìn tỷ USD được hỗ trợ bởi dự trữ tiền mặt”.
Kenneth Worthington, nhà phân tích tại JPMorgan, cũng chia sẻ: “Quy định về stablecoin là ưu tiên hàng đầu của Quốc hội và nếu được thông qua, nó có thể tạo ra bước đột phá cho ngành công nghiệp này”.
Với những động lực đó, stablecoin trong năm 2025 không chỉ trưởng thành về mặt pháp lý mà còn bùng nổ về quy mô và khối lượng giao dịch, dần khẳng định vị thế như một “new asset class” - lớp tài sản mới trong lĩnh vực tài chính toàn cầu.
RWA, Tokenization và tiềm năng tăng trưởng gấp 50 lần
Token hóa tài sản thế giới thực (RWA) đã chứng tỏ sức bật mạnh mẽ trong năm 2024, với giá trị vốn hóa tăng hơn 60% so với cuối năm 2023, từ 8.4 tỷ USD lên 13.5 tỷ USD (không tính stablecoin), theo thống kê từ rwa.xyz và báo cáo Hashed Thesis 2025.
Xu hướng này dự kiến sẽ bùng nổ hơn nữa trong năm 2025 khi các thử nghiệm bước vào giai đoạn thương mại hóa, mở đường cho xu hướng “đem mọi thứ lên on-chain” của các nhà đầu tư tổ chức.
Báo cáo của Tren Finance xem việc kết hợp giữa tài chính truyền thống với công nghệ blockchain không chỉ là một xu hướng, mà còn là bước chuyển đổi quan trọng hướng đến một hệ sinh thái tài chính linh hoạt, dễ dàng tiếp cận.
Lĩnh vực tokenization có thể vươn tới mức định giá “từ thấp nhất 2 nghìn tỷ USD đến 30 nghìn tỷ USD trong 5 năm tới, tùy thuộc vào môi trường lãi suất và chính sách pháp lý”, tương đương mức tăng trưởng gần 50 lần, theo Tren Finance.
Nhận định từ Messari và Coinbase cũng cho thấy tokenization đang vươn lên trở thành cầu nối giữa tài chính truyền thống và thế giới crypto. Nhiều ngân hàng, quỹ đầu tư lớn đã bắt đầu đưa cổ phiếu, trái phiếu, bất động sản, hay thậm chí các sản phẩm phái sinh phức tạp lên on-chain, tạo ra cơ hội giao dịch 24/7 với mức chi phí và thủ tục thấp hơn.
Báo cáo từ Coinbase nhấn mạnh rằng sự tham gia của các tổ chức như BlackRock, Franklin Templeton trong mảng token hoá trái phiếu kho bạc Hoa Kỳ là động lực then chốt giúp thúc đẩy lĩnh vực này.
Với RWA hay Tokenization, dòng vốn toàn cầu sẽ luân chuyển tự do hơn, đồng thời mang tới cơ hội cho các nhà đầu tư lẫn doanh nghiệp có nhu cầu huy động vốn. Theo Bitwise, tokenization còn ẩn chứa tiềm năng trở thành một trong những “làn sóng đầu tư lớn nhất” kể từ thời kỳ bùng nổ ICO năm 2017, song lần này đi kèm tính minh bạch và tiềm năng tăng trưởng bền vững cao hơn nhiều.
DeFi - Phượng hoàng hồi sinh từ đống tro tàn
Năm 2025, DeFi được kỳ vọng sẽ trở thành một trong những trụ cột chính của nền kinh tế kỹ thuật số, nhất là khi lĩnh vực này vừa trải qua giai đoạn phục hồi ấn tượng vào năm 2024.
Từng chỉ là “làn sóng” mang tính thử nghiệm, sau đó là sự bùng nổ của “Mùa hè DeFi” năm 2021, DeFi giờ đây đang tiến tới chu kỳ tăng trưởng bền vững mới với những cột mốc đáng chú ý cả về khối lượng giao dịch, TVL cũng như mức độ ứng dụng rộng rãi.
Theo John Paller, nhà sáng lập ETHDenver, sự ủng hộ của chính quyền Donald Trump có thể tạo nên “bệ phóng” hoàn hảo cho DeFi trên đất Mỹ, nơi các dự án phi tập trung có cơ hội tiếp cận dòng vốn lớn và hành lang pháp lý rõ ràng hơn.
Báo cáo “The Year Ahead for DeFi 2025” của Delphi Digital chỉ ra rằng DeFi sẽ bước vào giai đoạn tăng trưởng bền vững bằng cách hợp tác với tài chính truyền thống. Các ngân hàng, công ty bảo hiểm, quỹ đầu tư được dự báo sẽ bắt đầu sử dụng nền tảng DeFi để phát hành, giao dịch các sản phẩm tài chính.
Không dừng lại ở các chỉ số tăng trưởng, DeFi còn đón nhận một làn sóng đổi mới công nghệ. Chain abstraction hay khả năng tương tác đa chuỗi (cross-chain interoperability) đang giải quyết những thách thức về phí giao dịch, khả năng mở rộng và trải nghiệm người dùng.
Đáng chú ý, Bitcoin cũng dần hòa nhập vào không gian DeFi nhờ các giải pháp Layer 2 (L2). VanEck ước tính TVL liên quan đến Bitcoin trên các giải pháp L2 đã tăng hơn 600% trong năm 2024 với tổng giá trị vượt qua 30,000 BTC, cho thấy sự kết nối ngày càng chặt chẽ giữa Bitcoin và DeFi.
Sự tham gia của các nhà đầu tư tổ chức đóng vai trò như chất xúc tác quan trọng, nhất là sau khi ETF Bitcoin và Ethereum chính thức được phê duyệt. Cùng với đó, môi trường pháp lý được dự báo sẽ ngày càng ổn định tại Mỹ và châu Âu.
Tuy nhiên, để phát huy tối đa tiềm năng, DeFi cần một khung pháp lý cân bằng, vừa bảo vệ đổi mới sáng tạo, vừa tạo niềm tin cho nhà đầu tư. Trong bài phỏng vấn mới đây với The Block, Jawad Ashraf (CEO Vanar) nhấn mạnh tầm quan trọng của việc phải xác định rõ “token có phải là chứng khoán hay không?”, qua đó mở ra cánh cửa hợp pháp cho các giao thức DeFi chia sẻ doanh thu như một dạng cổ tức cho người nắm giữ token.
Điều này không chỉ thúc đẩy sự phát triển của các mô hình chia sẻ phí (điển hình là Uniswap và Aave) mà còn giúp DeFi tiến gần hơn tới sự chuyên nghiệp của thị trường tài chính truyền thống.
2025 - năm “bản lề” cho hành lang pháp lý crypto
2025 cũng được xem là năm “bản lề” về mặt chính sách, khi khung pháp lý toàn cầu ngày càng hoàn thiện hơn.
Từ châu Âu với luật MiCA (Quy định Thị trường tài sản tiền điện tử) chính thức có hiệu lực, cho đến chính quyền Mỹ hứa hẹn liên tục thúc đẩy luật Stablecoin và gỡ bỏ nhiều rào cản pháp lý.
Ở châu Á, Singapore, UAE và Hong Kong đua nhau trở thành “blockchain hub” toàn cầu. Singapore đã cấp 13 giấy phép cho các sàn giao dịch và công ty crypto trong năm 2024, UAE cũng nhanh chóng triển khai Quy định về Dịch vụ token thanh toán (PTSR), trong khi Hong Kong với 7 giấy phép đã được cấp trong năm nay.
Những chính sách minh bạch này vừa củng cố niềm tin của nhà đầu tư, vừa thu hút thêm dòng vốn tổ chức, đưa DeFi nói riêng và toàn bộ lĩnh vực crypto nói chung tiến gần hơn tới mass adoption.
Forbes dự đoán Mỹ thậm chí có thể trở thành “thiên đường” cho các startup blockchain, một khi SEC thay đổi cách tiếp cận và chấm dứt các chính sách quá khắt khe, qua đó sẽ thu hút dòng vốn và nhân tài từ khắp nơi trên thế giới.
Sự rõ ràng về mặt pháp lý không chỉ thúc đẩy tăng trưởng ngắn hạn, mà còn đặt nền móng cho một giai đoạn phát triển bền vững. Với động lực từ ETF, stablecoin hay DeFi, thị trường crypto trong năm 2025 hứa hẹn đánh dấu bước chuyển mình quan trọng, nơi công nghệ blockchain cuối cùng cũng được triển khai trên quy mô rộng, thay đổi căn bản cách con người giao dịch, đầu tư và tương tác trực tuyến.
Bitcoin, Ethereum & các Layer 1 khác sẽ ra sao?
Bitcoin và những con số “không tưởng” trong năm 2025
Bitcoin, ra đời năm 2009, luôn được xem như là biểu tượng của tài sản để lưu trữ giá trị trong thế giới crypto. Năm 2024, Bitcoin đã vượt mốc 100,000 USD nhờ những yếu tố vĩ mô và chính trị tác động.
Michael Saylor và MicroStrategy vẫn tiếp tục dẫn đầu làn sóng mua vào Bitcoin liên tục, với tuyên bố “không có giới hạn” về lượng Bitcoin sẽ nắm giữ. Tính đến nay, MicroStrategy sở hữu 444,262 BTC với giá mua trung bình khoảng 62,257 USD, biến Bitcoin từ một tài sản đầu cơ thuần túy thành “vàng kỹ thuật số” - nơi trú ẩn an toàn trước những xáo trộn kinh tế toàn cầu.
Bước sang năm 2025, báo cáo của Messari và Bitwise nhận định giá trị lưu trữ của Bitcoin có thể được mở rộng hơn nữa, đặc biệt khi nhiều quốc gia với nền kinh tế bất ổn bắt đầu đưa BTC vào kho dự trữ quốc gia. El Salvador đã tiên phong từ năm 2021, nhưng phải đến giai đoạn 2024 - 2025 mới có thêm những quốc gia châu Phi hoặc Mỹ Latinh khác cân nhắc động thái tương tự.
Theo Forbes, Bitcoin sẽ trở thành “tài sản chiến lược” của các quốc gia lớn trong năm 2025. Đáng chú ý, Forbes dự đoán sẽ có một quốc gia thuộc nhóm G7 hoặc BRICS có thể công bố nắm giữ Bitcoin như tài sản chiến lược, khởi đầu một cuộc “chạy đua Bitcoin” giữa các cường quốc.
Không dừng ở vai trò lưu trữ giá trị, hệ sinh thái Bitcoin đang mở rộng nhờ DeFi trên các Layer 2 như Stacks, BOB và Babylon với TVL dự kiến vượt xa con số 24 tỷ USD, thu hút nhiều vốn hơn so với các giải pháp wrapped Bitcoin hiện tại, thổi luồng sinh khí mới vào hệ sinh thái già cỗi này.
Các giải pháp Layer 2 Bitcoin được cho là có lợi thế hơn wrapped Bitcoin vì chúng giảm thiểu rủi ro tập trung và kiểm duyệt, mang lại cho người dùng cách thức an toàn và hiệu quả hơn để khai thác giá trị tiềm năng của Bitcoin.
Lightning Network cũng có bước tiến lớn về tốc độ giao dịch micropayment và phí thấp, giúp tiềm năng ứng dụng Bitcoin cho mục đích thanh toán trở nên rõ nét hơn. Thêm vào đó, hàng loạt tổ chức đầu tư lớn đều đưa ra dự báo lạc quan về giá BTC. VanEck kỳ vọng Bitcoin có thể chạm mốc 180,000 USD khi Mỹ chính thức công nhận BTC là tài sản dự trữ chiến lược.
Bitfinex nâng mức dự báo lên 200,000 USD, còn Pantera Capital, dựa trên mô hình stock to flow (mô hình dự đoán giá Bitcoin), nhắm đến con số 114,000 USD vào tháng 8/2025. Riêng Tom Lee (Fundstrat Global Advisors) tin Bitcoin có thể đạt tới 250,000 USD nếu quy định pháp lý tiếp tục ủng hộ và chính phủ Mỹ dốc toàn lực tham gia.
Đặc biệt, dự thảo “Dự trữ Bitcoin chiến lược” của Thượng nghị sĩ Cynthia Lummis nếu được phê duyệt sẽ biến Mỹ thành quốc gia đi tiên phong trong việc công khai tích lũy Bitcoin, tạo nền tảng cho đà tăng trưởng bền vững của Bitcoin và cả thị trường crypto.
Ethereum đang bị kẹp giữa Bitcoin và các Layer 1 thông lượng cao khác
Sau khi chuyển đổi thành công sang cơ chế Proof of Stake và liên tục nâng cấp mạng lưới với các bản cập nhật quan trọng (Shanghai, Dencun, tiếp đến là Pectra), Ethereum được kỳ vọng tiếp tục giữ vai trò “xương sống” của DeFi và nhiều giao thức phi tập trung khác trong năm 2025.
Hiện tại, phí giao dịch đã giảm đáng kể sau EIP-4844, cộng với sự bùng nổ của các giải pháp Layer 2 đã giúp Ethereum đáp ứng hàng triệu giao dịch mỗi ngày mà không gặp vấn đề tắc nghẽn nghiêm trọng, đồng thời thu hút thêm nhiều dự án mới tham gia hệ sinh thái.
Ngoài ra, một số báo cáo dự báo Ethereum sẽ còn được hưởng lợi từ bối cảnh pháp lý thân thiện, khi chính quyền Mỹ trong năm 2025 sẽ cho phép nhiều tổ chức tài chính mạnh dạn rót vốn vào DeFi, Restaking và AI, vốn là những mảng mà Ethereum đang dẫn đầu.
Đặc biệt, việc ETF Ethereum được chấp thuận (7/2024) đã mở đường cho dòng vốn tổ chức tiếp cận với hệ sinh thái này, giúp ETH dần được công nhận như một tài sản đầu tư chính thống.
Dù lúc đầu dòng tiền chưa thể so sánh với ETF Bitcoin, triển vọng “giảm phát” nhờ EIP-1559 cùng đà tăng trưởng Layer 2 có thể đẩy giá ETH đi xa hơn nữa trong năm 2025, theo các chuyên gia từ Messari, Coinbase và VanEck.
Tuy nhiên, Ethereum cũng đối mặt những thách thức không nhỏ. Một số ý kiến cho rằng Ethereum đang bị “kẹp” giữa việc cạnh tranh với Bitcoin ở khía cạnh “lưu trữ giá trị” và đối đầu với các blockchain thông lượng cao như Solana, Avalanche, Sui hay Aptos trong mảng ứng dụng phi tập trung.
Các báo cáo của Hashed và Delphi Digital chỉ ra rằng để duy trì lợi thế, Ethereum phải tập trung cải thiện trải nghiệm người dùng, đồng thời tiếp tục nâng cấp công nghệ nhằm đảm bảo mạng lưới không trở nên quá đắt đỏ hay phức tạp.
Do đó, nếu nắm bắt tốt cơ hội từ dòng vốn các nhà đầu từ tổ chức, ETF hay DeFi và AI, Ethereum có thể củng cố vị trí đầu tàu khi bước sang năm 2025. Nhưng sự thành bại còn phụ thuộc vào cách mạng lưới giải quyết bài toán cạnh tranh, mở rộng, cũng như tạo ra trải nghiệm thân thiện hơn cho hàng triệu người dùng mới sẽ gia nhập thế giới crypto trong tương lai.
Solana vs. Layer 1 khác: Vẫn giữ vững lợi thế “chi phí thấp, tốc độ cao” giữa làn sóng cạnh tranh gay gắt
Solana bước vào năm 2025 với nhiều kỳ vọng sau giai đoạn cải tiến hạ tầng 2023 - 2024 khi mạng lưới liên tục khắc phục các sự cố ngừng hoạt động và thu hút thêm nhà phát triển.
Các báo cáo từ Delphi Digital, Hashed, VanEck, Bitwise và cả Messari đều nhấn mạnh rằng Solana đang tái khẳng định vị thế “blockchain chi phí thấp, tốc độ cao”, sẵn sàng cạnh tranh với Ethereum lẫn nhiều Layer 1, Layer 2 mới nổi.
Messari chỉ ra rằng hoạt động fundraising (gọi vốn) trên hệ sinh thái Solana đạt 173 triệu USD trong quý 3/2024, mức cao nhất kể từ quý 2/2022. Dòng tiền này như đang khơi lại sức sống cho hệ sinh thái Solana, nơi người dùng sẽ được hưởng lợi từ một loạt sản phẩm và dịch vụ on-chain mới.
Messari cũng kỳ vọng những dự án tập trung vào mảng prediction markets (thị trường dự đoán) như MetaDAOs hay các dự án DePIN như Energy Networks và Rome Protocol sẽ dẫn đầu làn sóng tăng trưởng tiếp theo.
Báo cáo từ Electric Capital cho thấy Solana đã trở thành blockchain thu hút số lượng nhà phát triển mới nhiều nhất năm 2024. Bước sang 2025, Solana không chỉ tiếp tục nâng cấp công nghệ cốt lõi như triển khai đầy đủ Firedancer (client mới do Jump Crypto phát triển), cải tiến về ZK Compression, Token Extensions mà còn mở rộng sang Layer 2 để duy trì tốc độ cao, hạn chế rủi ro quá tải trên mạng chính.
Đáng chú ý, AI Agent đang là xu hướng nổi bật khi một số dự án AI Agent đầu tiên được triển khai trên Solana như ai16z là dấu hiệu cho thấy hệ sinh thái Solana không chỉ đón nhận xu hướng AI x Crypto, mà còn thể hiện vai trò tiên phong trong việc xây dựng những ứng dụng phi tập trung thế hệ mới.
Báo cáo của Messari cũng cho thấy các tổ chức như VanEck, Bitwise, 21Shares đã nộp đơn đăng ký ETF Solana spot ngay sau kỳ bầu cử tổng thống Mỹ. Điều này phản ánh nhu cầu về sản phẩm đầu tư liên quan đến SOL đang gia tăng, đặc biệt trong bối cảnh Ethereum ETF và Bitcoin ETF đã tạo ra hiệu ứng tích cực cho thị trường.
Nếu ETF Solana spot được duyệt, giới phân tích kỳ vọng một dòng vốn tổ chức rất lớn sẽ đổ vào Solana, khởi động “chân sóng” tăng trưởng mới cho giá SOL và toàn bộ hệ sinh thái.
Lark Davis, một chuyên gia trong lĩnh vực crypto dự báo Solana có thể đạt giá từ 300 đến 600 USD vào năm 2025. Trong khi đó, VanEck đã dự báo rằng Solana có thể đạt mức thấp nhất là 200 và cao nhất là 3,211 USD vào năm 2030, tuy nhiên giá SOL có thể ổn định ở mức khoảng 450 USD trong năm 2025.
Solana còn minh chứng cho tiềm năng phát triển khi thu hút người dùng mới lẫn nhiều dự án nổi bật mảng DePIN tham gia. Grass, Helium, Render đã coi Solana là nơi lý tưởng để triển khai hạ tầng vật lý phi tập trung nhờ chi phí giao dịch thấp cùng tốc độ xử lý giao dịch nhanh. Ngoài ra, memecoin trên Solana tiếp tục là chủ đề nóng, có giai đoạn chiếm đến 40 - 80% khối lượng giao dịch mạng lưới trong ngày.
Dù dẫn đầu mảng “chi phí thấp, hiệu suất cao”, Solana không thể bỏ qua sự cạnh tranh từ các Layer 1 mới nổi như Sui, Aptos, Monad, Berachain, Sonic hay làn sóng các Layer 2 đang lên trên Ethereum. Messari nhận xét những đối thủ này sẽ tập trung vào DeFi, AI, Consumer dApp - ba mảng mà Solana cũng đang có lợi thế dẫn đầu trong năm 2024.
Có thể thấy, điểm thuận lợi của Solana nằm ở việc “bắt trúng tủ” ba xu hướng lớn: memecoin, DePIN và AI Agent. Ngoài ra, việc SEC đang cân nhắc loại Solana khỏi danh sách “token có thể bị xem là chứng khoán” giúp giảm gánh nặng về pháp lý, tạo môi trường thân thiện cho các dự án đổi mới.
Để đón đầu con sóng tăng trưởng sắp tới, có lẽ Solana phải chứng minh mạng lưới đủ bền vững để xử lý lượng giao dịch lớn, tránh lặp lại sự cố ngừng hoạt động. Thành bại của Solana trong năm 2025 và những năm sau nữa có lẽ sẽ phụ thuộc nhiều vào việc duy trì vị thế tốc độ, chi phí và mở rộng hệ sinh thái “beyond memecoin”, đồng thời nắm bắt sự ủng hộ từ giới đầu tư tổ chức.
Các narrative nào sẽ dẫn dắt thị trường trong năm 2025?
AI Agent x Crypto: mô hình đột phá trong thế giới crypto
Năm 2025, các dự án AI Agent kết hợp với công nghệ blockchain được dự báo sẽ vượt khỏi giai đoạn thử nghiệm, tiến gần hơn tới ứng dụng thực tiễn ở quy mô lớn. Theo phân tích từ Messari, “sự nổi lên của các AI Agent trong crypto không chỉ tạo ra cơ hội đầu tư mà còn thay đổi cách thức mà người dùng tương tác với các nền tảng blockchain”.
Theo dự báo từ Bitwise, “các token được tạo ra bởi AI Agent sẽ dẫn đầu cơn sốt memecoin thậm chí còn lớn hơn cả năm 2024”. Cũng theo báo cáo này, Clanker - một AI Agent triển khai token tự động trên Layer 2 Base là ứng dụng “đột phá” nhất.
Người dùng chỉ cần gắn thẻ Clanker trên Farcaster, đặt tên và hình ảnh token, AI sẽ tự động phát hành token này. Chỉ trong chưa đầy một tháng, Clanker đã cho ra đời hơn 11,000 token và tạo ra doanh thu hơn 10.3 triệu USD. Đây được kỳ vọng sẽ thúc đẩy làn sóng memecoin mới vào năm 2025.
Bên cạnh Clanker, loạt AI Agent khác cũng góp phần định hình xu hướng AI x Crypto. Những hiện tượng như ai16z, GOAT memecoin hay các Agent như Terminal of Truths cho thấy sự giao thoa độc đáo giữa văn hóa internet, meme và công nghệ AI.
Nhiều dự án đã nắm bắt cơ hội này để ra mắt token, tạo cộng đồng, thậm chí thúc đẩy vốn hóa lên đến hàng trăm triệu USD trong thời gian ngắn. Rishabh Goel, CEO của Credgenics cho rằng: “AI Agent sẽ trở thành công cụ thiết yếu trong việc tối ưu hóa quy trình ra quyết định trong lĩnh vực tài chính, đặc biệt là ở môi trường crypto”.
Bên cạnh yếu tố “meme”, AI Agent còn mở rộng sang không gian ứng dụng. Một số Agent đóng vai trò như phân tích dữ liệu on-chain (AiXBT), số khác đảm nhiệm vai trò như quỹ đầu tư tự vận hành bằng AI (ai16z) cùng nhiều ứng dụng khác.
Các Agent này ngày càng nâng cao khả năng “tự học” và “tự hành động”, không cần sự can thiệp của con người. Đây là cả cơ hội lẫn rủi ro, bởi không phải lúc nào token liên kết với Agent cũng sở hữu giá trị tăng trưởng bền vững khi một số token ăn theo trend đã nhanh chóng sụt giảm vốn hoá.
Trong bối cảnh đó, nhiều chuyên gia dự đoán thị trường AI x Crypto có thể đóng vai trò “kép”: vừa là công cụ khởi tạo cộng đồng và gây quỹ, vừa trở thành kênh đại diện cho xu hướng AI rộng lớn hơn.
Dù còn quá sớm để khẳng định mô hình này sẽ đi đến đâu, nhưng với tốc độ tăng trưởng của ngành AI và đà mở rộng của thị trường crypto, AI Agent rất có thể sẽ trở thành tâm điểm đổi mới, thu hút dòng vốn và ý tưởng sáng tạo từ cả nhà phát triển lẫn giới đầu tư trong năm 2025.
DePIN 2025: tiên phong kết nối hạ tầng thực và thị trường crypto
Theo số liệu từ Messari, năm 2024 đánh dấu giai đoạn bùng nổ của DePIN khi tổng vốn hóa lĩnh vực này tăng hơn 132%, vượt mốc 40 tỷ USD.
Các dự án như Helium, Render, Arweave, Akash có mức tăng trưởng ấn tượng trong khi một loạt các tân binh mới nổi như grass, io.net hay DAWN cũng thu hút hàng trăm triệu USD vốn hóa. Dòng tiền đầu tư vào các giai đoạn sớm (early stage) cũng tăng 326% so với năm trước, cho thấy một đội hình DePIN mới sẽ sớm ra mắt trong năm 2025.
Theo VanEck, “DePIN sẽ trở thành một phần quan trọng trong hệ sinh thái blockchain, giúp tối ưu hóa việc quản lý hạ tầng vật lý và thu hút hàng triệu người dùng mới vào Web3 năm 2025”.
Quan điểm này trùng khớp với nhận định từ Bitget, sàn giao dịch này cho rằng: “Năm 2025, DePIN sẽ chứng kiến sự bùng nổ trong việc ứng dụng công nghệ blockchain vào các dự án hạ tầng, từ năng lượng tái tạo đến lưu trữ dữ liệu, tạo ra một mô hình kinh tế mới”.
Câu chuyện từ Helium và Filecoin là minh chứng cho tiềm năng của “crowdsourcing” hạ tầng - mô hình trong đó các nguồn lực và dịch vụ hạ tầng do cộng đồng phi tập trung cung cấp. “Các mạng DePIN như Helium và Filecoin đang mở ra cơ hội lớn cho việc crowdsourcing hạ tầng vật lý, giúp giảm chi phí và tăng cường tính bền vững”, theo Chaincatcher.
Trong khi đó, KuCoin nhấn mạnh khía cạnh quản trị: “DePIN không chỉ là một xu hướng; nó sẽ định hình lại cách chúng ta tương tác với hạ tầng vật lý thông qua sự kết hợp giữa token hóa và quản trị phi tập trung”.
Báo cáo từ Messari dự đoán tổng vốn hoá của các dự án DePIN có thể vượt mức 50 tỷ USD vào cuối năm 2025, khi các ứng dụng thực tiễn ngày càng rõ nét. “DePIN sẽ trở thành một trong những lĩnh vực phát triển nhanh chóng trong crypto”, nhất là khi cộng đồng nhận ra giá trị phi tập trung của việc chia sẻ tài nguyên.
Ngoài ra, nguồn vốn đang đổ vào lĩnh vực này cũng rất lớn. Borderless Capital xác nhận đã “đầu tư 100 triệu USD vào quỹ DePIN”, thể hiện niềm tin vào khả năng phát triển dài hạn của lĩnh vực này không chỉ trong năm tới mà còn xa hơn nữa. Với đà mở rộng hạ tầng và sự ủng hộ của nhà đầu tư tổ chức, DePIN trong năm 2025 hứa hẹn sẽ đóng góp đáng kể vào quá trình phát triển của hạ tầng vật lý toàn cầu.
Memecoin 2025 liệu có thu hút thêm người mới?
Năm 2024, memecoin là tâm điểm thu hút sự chú ý trong thị trường crypto, chiếm 6 - 7% khối lượng giao dịch (trừ stablecoin) và gần đây đạt mức 11%, theo số liệu từ Messari. Các xu hướng mới như meme chính trị “Jeo Boden”, “Doland Tremp” hay TikTok (MOODENG, CHILLGUY) và AI Agent (GOAT, AI16Z) đã thúc đẩy volume giao dịch trên các chain tăng vọt.
Năm 2025 được dự báo sẽ chứng kiến làn sóng memecoin mới lớn hơn cả giai đoạn trước, khi Bitwise nhận định sự xuất hiện của các token do AI Agent phát hành sẽ tạo ra cơn sốt mới. Nhiều chuyên gia cũng cho rằng memecoin vẫn giữ được sức hút, mặc dù thị trường đang xuất hiện nhiều xu hướng như AI hay DePIN.
Theo Forbes: “Memecoin sẽ tiếp tục duy trì sức hấp dẫn trong năm 2025, với Dogecoin và Shiba Inu dẫn đầu danh sách những đồng coin được yêu thích nhất”. Quan điểm này đồng nhất với góc nhìn của BitDegree: “Năm 2025 có thể là năm bùng nổ của memecoin khi nhiều dự án mới xuất hiện, thu hút sự chú ý từ cả nhà đầu tư lẫn cộng đồng”.
Trong khi đó, Messari nhận định “giới đầu tư trẻ tuổi” sẽ tiếp tục bị hấp dẫn nhờ tính giải trí, tiềm năng mang lại lợi nhuận nhanh chóng và dễ tiếp cận của memecoin. Với Coinbase, “memecoin là lĩnh vực có hiệu suất tốt nhất 2024 với mức tăng trưởng lớn (tính theo tổng vốn hóa thị trường) và hoạt động giao dịch memecoin trên các sàn DEX của Solana đã tăng vọt trong suốt quý 4/2024”.
Mặc dù ẩn chứa rủi ro cao, memecoin vẫn tăng trưởng bền bỉ nhờ sức mạnh cộng đồng. CoinDesk tin rằng “sự kết hợp giữa memecoin và DeFi có thể tạo ra những cơ hội đầu tư mới”, trong khi CryptoSlate cho biết năm 2025 có thể chứng kiến sự xuất hiện của nhiều memecoin tích hợp tính năng độc đáo.
Tất cả những yếu tố này cho thấy memecoin vẫn là một điểm nhấn quan trọng, thu hút dòng tiền đầu cơ và kéo thêm nhà đầu tư mới đến với thị trường crypto. Việc cân bằng giữa rủi ro - lợi nhuận, cùng khả năng áp dụng memecoin vào thực tế, sẽ quyết định liệu chúng chỉ là trend nhất thời hay trở thành phân khúc lâu dài, phát triển bền vững cùng thị trường.
Đặc biệt, nếu tận dụng tốt đà phát triển hạ tầng blockchain và xu hướng AI Agent, memecoin hoàn toàn có thể duy trì vị trí là bệ phóng thu hút nhà đầu tư, góp phần mở rộng tệp người dùng mới cho toàn thị trường crypto.