Coin98 Insights

Save

Copy link

Phân tích Farcaster - Dự án tiêu biểu trong xu hướng DeSoc

Trong bối cảnh, lớp cơ sở hạ tầng ngày càng phát triển, lợi thế cạnh tranh của các blockchain sẽ đến từ những killer app trong hệ sinh thái. Trong đó, Farcaster đang được xem một trong những cái tên nặng ký.

Nam Lê

Published Apr 26 2024

Updated May 14 2024

11 min read

Tổng quan về Farcaster

Farcaster là nền tảng cơ sở hạ tầng cho các ứng dụng mạng xã hội phi tập trung (DeSoc - Decentralized Social Platform) với cấu trúc hybrid lai giữa onchain và off-chain. Các hoạt động như đăng ký định danh người dùng (Id Registry, Store Registry và Key Registry) sẽ được ghi nhận onchain thông qua Optimism. Bên cạnh đó, người dùng có thể sử dụng ENS trên mạng lưới Ethereum làm định danh.

Các tương tác mạng xã hội (social graph) như cast, post, update profile picture,... sẽ lưu trữ off chain thông qua Hubs - một P2P network, nhằm đảm bảo được khả năng mở rộng của mạng lưới. Trên cùng là lớp ứng dụng với hơn 30 dự án, bao gồm các dự án cơ sở hạ tầng (middleware) và nhóm ứng dụng (application).

cấu trúc của farcaster — Cấu trúc của Farcaster

Tổng quan về mảng DeSoc

Các thành phần của nhóm DeSoc

Theo Coinbase Venture, một dự án mạng xã hội Web3 sẽ bao gồm 4 cấu phần chính:

Applications: nhóm dự án mà người dùng tương tác trực tiếp, bao gồm các cấu trúc như many-to-many, one-to-one, one-to-many.
Profile: nhóm dự án kết nối người dùng với nhóm application, chủ yếu là các wallet.
Social Primitives: nhóm dự án middleware làm về cơ sở hạ tầng, bao gồm các mảnh ghép như social graph, communication, Identity,...
Hosting: nhóm dự án giúp lưu trữ (storage) và cung cấp cơ sở hạ tầng về blockchain (L1 & L2) cho các dự án có phát triển ở bên trên.

các thành phần của nhóm dự án desoc — Các thành phần của nhóm dự án DeSoc. Nguồn Coinbase Ventures

Đối với Farcaster, Warpcast đang là ứng dụng chủ lực trong hệ sinh thái với những tính năng kết hợp giữa Twitter và Reddit. Lớp Social Primitives như Farcaster đóng vai trò như một lớp cơ sở hạ tầng giúp lưu trữ và kết nối những tương tác của người dùng trên nền tảng mạng xã hội phi tập trung.

Hiện tại, dữ liệu của người dùng sẽ được lưu ở cả onchain lẫn off chain nhằm giảm thiểu chi phí và khả năng mở rộng, nhưng vẫn giữ được tính phi tập trung vừa đủ (sufficient decentralization).

farcaster web3 stack — Farcaster Web3 Stack

Sự phát triển của mảng DeSoc

Theo Galaxy Research, tính đến tháng 4 2024, tổng số lượng người dùng trên các MXH Web3 đã lên tới 8.7 triệu người với gần 550k MAUs. Xét về số lượng người đăng ký, DeSo đang dẫn đầu với 3 triệu người (32%), theo sau lần lượt là Cyber Connect, Poap và Phaver.

người đăng ký của nhóm dự án desoc — Thị phần về số lượng người đăng ký của nhóm dự án DeSoc. Nguồn Galaxy Insights

Tuy nhiên, để đánh giá một MXH Web3 một cách toàn diện, các chỉ số liên quan tới tương tác của người dùng đóng một vai trò không kém phần quan trọng. Hiện tại, Farcaster đang là cái tên dẫn đầu với 150k giao dịch hàng ngày, theo sau là Lens và Cyber Connect. Nhìn vào lịch sử phát triển của mảng DeSoc kể từ năm 2022, mỗi đợt tăng trưởng của nhóm dự DeSoc đều được dẫn dắt bởi một dự án cụ thể:

Lens và Cyber Connect (T3/2023)
Friend.tech (T9/2023)
Farcaster (T2/2024)

số lượng giao dịch giao dịch hàng ngày trên desoc — Số lượng giao dịch giao dịch hàng ngày trên nhóm dự án DeSoc. Nguồn Galaxy Insights

Theo Messari, đối thủ cạnh tranh lớn nhất của các dự DeSoc hiện tại chính là các ứng dụng MXH Web2 như Meta hay X. Các ứng dụng này đã tạo ra một hiệu ứng mạng lưới giúp duy trì và phát triển lượng người dùng qua thời gian khiến cho các dự án MXH khác khó có thể bắt kịp.

Nhìn vào các dự án DeSoc hiện tại, hầu hết đều tăng trưởng mạnh ở từng giai đoạn và dần hạ nhiệt sau 3-4 tháng do không thể duy trì lượng người dùng ở lại. Phần lớn nguyên nhân đến từ việc thiếu các nguồn nội dung chất lượng nhằm thu hút sự chú ý của người dùng. Từ đó thiếu đi nguồn tài trợ hay doanh thu bền vững để duy trì mạng lưới.

Tuy nhiên, những bước phát triển đi gần đây của Farcaster như việc giới thiệu tính năng Frames hay sự kiện airdrop $DEGEN đang cho thấy những dấu hiệu lạc quan về khả năng phát triển của ứng dụng này trong tương lai.

Phân tích hành trình phát triển của Farcaster

Mặc dù ra mắt vào năm 2020, sự phát triển của Farcaster chỉ thực sự bùng nổ trong thời gian gần đây. Hãy cùng nhìn lại chặng đường phát triển của Farcaster:

2021: ra mắt Farcaster V1, đạt 100+ người dùng hàng ngày (DAU)
2022: gọi vốn 30 triệu USD từ a16z với mức định giá 200 triệu USD, đạt 1k+ DAU
2023: ra mắt Farcaster V2, đạt 5k+ DAU
2024: ra mắt Frames, đạt 50k+ DAU

Có thể thấy sau khi ra mắt tính năng Frames (T2/2024), lượng người dùng hàng ngày trên Farcaster đã tăng trưởng gấp 20-30 lần kể từ mức 2k DAU lên 40-50k DAU ở thời điểm hiện tại. Các hoạt động như đăng bài (cast) và reaction cũng tăng đột biến kể trong thời gian qua.

lượng người dùng trên farcaster — Số lượng người dùng hàng ngày trên Farcaster. Nguồn the block data

Frames - Mở ra hướng nội dung mới

Frames là một mini app có khả năng tương tác với người dùng (interactive window) được hiển thị trực tiếp trên giao diện feed của Warpcast. Các frame/ mini app được xem như một cánh cổng giúp người dùng Warpcast có thể kết nối với những ứng dụng bên ngoài Warpcast, đó có thể là đọc blog, xem video, mint NFTs, chơi game Web3, tham gia quiz nhận token, ứng dụng AI,...

một số ứng dụng trên Farcaster Frame — Một số ứng dụng trên Farcaster Frame

Hiện tại, các Frames có thể dễ dàng được triển khai và sáng tạo với những ý tưởng vô hạn từ các lập trình viên. Từ đó, mở rộng một thị trường mới, một unique selling point (USP) cho Farcaster thay vì đi cạnh tranh trực tiếp về mặt nội dung (content) với các Web2 truyền thống.

Theo Dan Romero, lợi thế của Farcaster là khả năng cho phép các nhà sáng tạo có thể phân phối nội dung (Frames) trực tiếp tới tất cả người dùng Warpcast ngay lập tức (mass distribution). Điều này, giúp cho các nhà sáng tạo có thể thử nghiệm các ý tưởng mới liên tục trên nền tảng này.

farcaster hiệu ứng mạng lưới — Cách Farcaster có thể tạo ra hiệu ứng mạng lưới

Theo thời gian, khi lượng người dùng đủ lớn sẽ thu hút thêm các dự án có lên phát triển các ứng dụng Web3 trực tiếp thông qua Frames. Hướng đi này tương tự như chiến lược “đến từ công cụ, ở lại vì mạng lưới" mà founder a16z Chris Dixon từng nói. Hiện tại, đã có gần 850k Frames được tạo ra, chủ yếu đến từ hoạt động mint NFT trên Zora (~20%). Bên cạnh đó, các hackathon về Frames đang được Farcaster và Base Foundation tổ chức nhằm tìm ra những sáng kiến mới trên Warpcast.

những thông số về farcaster frame — Những thông số về Farcaster Frame. Nguồn Frames.spindl

Memecoin - Attention Economy

Bên cạnh tính năng Frames, sự tăng trưởng số lượng người dùng trên Farcaster có sự ảnh hưởng không nhỏ đến từ hiệu ứng memecoin, đặc biệt là dự án Degen. Xuất phát điểm của $DEGEN chỉ là một community token được airdrop cho các thành viên thành viên tham gia và đóng góp trên Degen channel. Tuy nhiên, token này nhanh chóng tăng trưởng gấp 100 lần lên mức vốn hoá hơn 2 tỷ USD sau khi ra mắt Degen chain - một blockchain layer 3 trên Base.

vốn hoá của token degen — Vốn hoá của token $DEGEN. Nguồn Messari

Bên cạnh đó, cuối tháng 3, Degen thông báo sẽ khởi động chương trình airdrop season 3 cho những người dùng tham gia tipping trên Degen channel. Điều này đã thu hút một lượng lớn người dùng đến với Farcaster để tham gia airdrop cũng như tìm được những dự án tương tự như Degen. Một yếu tố quan trọng giúp memecoin tăng trưởng trong thời gian qua phải kể đến bản nâng cấp Dencun, khiến chi phí giao dịch trên Base giảm tới 90%.

Đọc thêm: Tổng quan về hệ sinh thái Base Q1 2024.

Mặc dù Farcaster và Degen không công khai bất cứ mối quan hệ nào nhưng số liệu về tăng trưởng của Farcaster thông qua số lượng cast đều có sự ảnh hưởng từ memecoin Degen. Theo số liệu từ Dune Analytics, khối lượng giao dịch từ phía các Frames đều liên quan lớn đến token $DEGEN.

mối tương quan giữa giá $degen và số lượng hoạt động trên Farcaster — Mối tương quan giữa giá $DEGEN và số lượng hoạt động trên Farcaster

Về bản chất, các công ty MXH như Meta, Tiktok, X đều đang kinh doanh dựa trên một loại tài nguyên hữu hạn chính là sự chú ý của người dùng và bán nó thông qua hình thức quảng cáo (attention economy). Việc sử dụng memecoin được xem là hình thức cạnh tranh về mặt kinh doanh đối với các công ty truyền thống trên.

Trong thời gian vừa qua, memecoin được xem như một chiến lược marketing thu hút sự chú ý rất lớn từ cộng đồng, ví dụ như Solana, Base hay Blast. Các quỹ Variant, a16z, Vitalik cũng đưa ra thesis về việc sử dụng memecoin như một chiến lược thị trường (GTM - go to market) ở giai đoạn đầu.

những thesis xoay quanh memecoin — Những thesis xoay quanh memecoin

Những khó khăn và thách thức đối với Farcaster

Sự ra mắt của Frame cộng hưởng từ hiệu ứng memecoin đã thúc đẩy sự tăng trưởng của Farcaster trong thời gian qua. Tuy nhiên, việc Farcaster có thể tạo ra một hiệu ứng mạng lưới bền vững vẫn còn là một dấu hỏi lớn.

Đầu tiên, các mô hình mini app cho phép các lập trình viên có thể tạo ra những ứng dụng và tính năng không phải là mới. Hiện nay, các mini app của bên khác như Telegram Mini App, Discord Bot cũng có thể dễ dàng triển khai những API bên ngoài với khả năng sáng tạo vô cùng cao.

các miniapp trên các ứng dụng khác — Các miniapp trên các ứng dụng khác

Bên cạnh đó, chuẩn Open Frame của Farcaster có thể được triển khai trên các ứng dụng khác như Lens hay XMTP, làm giảm đi tính độc nhất của ứng dụng này. Hiện tại, tính năng Frame vẫn ở bước đầu phát triển, một số trải nghiệm liên quan tới việc tương tác giữa giao diện Warpcast và các ứng dụng bên ngoài vẫn còn hạn chế.

Bên cạnh đó, để một dự án mạng xã hội thành công như Tiktok hay Facebook, khả năng đề xuất nội dung dựa vào hành vi người dùng đóng một vai trò tối quan trọng. Nó không chỉ giúp thu hút người dùng mà còn giữ chân họ lại vì những tuyến nội dung phù hợp với sở thích.

Việc sử dụng memecoin chỉ mang yếu tố ngắn hạn giúp thu hút sự chú ý ban đầu. Để giữ chân người dùng ở lại vẫn phải đến từ những nội dung chất lượng cũng như trải nghiệm người dùng trên hệ sinh thái. Hiện tại, những tuyến nội dung trên Warpcast vẫn đang tập trung nhiều ở mảng crypto và chưa đủ đa dạng để thu hút và giữ chân người dùng ở lại.

tuyến nội dung trên farcaster — Biểu đồ phân phối những tuyến nội dung theo số lượng người dùng trên Farcaster

Lời kết

Sự phát triển của Farcaster đang cho thấy những dấu hiệu lạc quan về những ứng dụng mới xoay quan công nghệ blockchain. Tính năng Frame cùng với hiệu ứng memecoin, đặc biệt là Degen, góp phần không nhỏ vào sự tăng trưởng của ứng dụng này.

Dẫu vậy, dự án còn nhiều thứ cần cải thiện để phát triển mạnh mẽ hơn trong tương lai. Sự phát triển của công nghệ mới, một nền kinh tế mới sẽ cần rất nhiều thời gian, các độc giả hãy giữ tâm thế mở đón nhận những thay đổi mới của thị trường trong tương lai.